Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel formatındaki video, Kıvanç Kasabalı'nın Çorum'un Kargı Yaylası'nda şehirden uzakta bir hayat deneyimini anlatmaktadır. Videoda Kıvanç, veteriner Hüseyin, Ali, Yunus abi, Emine teyze, İlker, Şerife abla, Asiye abla ve Zeynep gibi yerel halk yer almaktadır.
- Video, şehirden uzakta yaşamın gerçek yüzünü göstermek amacıyla hazırlanmış olup, yaylaya varış, koyun aşılama, kargı tulumu yapımı, peynir üretim süreci ve mantar toplama aktivitelerini kapsamaktadır. Kargı tulum peynirinin yapım aşamaları detaylı olarak gösterilirken, yayla havasının etkisiyle yapılan kahvaltı, çobanlık deneyimi ve mantar toplama teknikleri de anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca yayla sezonunun sonunda çuvalların yayladan indirilmesi, tulum peynirinin bir hafta on gün dinlendirilmesi ve mantarların nasıl toplanacağı, hangi mantarların yenilebilir olduğu hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır. Yaylanın temiz havası, endemik bitkileri ve temiz ortamı sayesinde mantar ve peynirin lezzetinin arttığı vurgulanmaktadır.
- 00:01Şehirden Uzakta Yaşam Hayali
- Şehirde yaşamak bir zamanlar en büyük hayaldi, ancak trafik, kalabalık, yalnızlık, stres ve sıradan ilişkiler gibi sorunlar getirdi.
- Kıvanç Kasabalı, ailesini şehirden uzakta bir hayat kurmaya ikna etmek için Çorum'un Kargı Yaylası'nda unutulmaya yüz tutmuş bir lezzet için bulunuyor.
- Yaylada küllerinden doğan eski bir geleneği yaşatıp kargı tulumu yapacak, koyunları yakalayıp aşılayacak ve mantarları arayacak.
- 01:22Yaylaya Yolculuk
- Karadeniz'in sımsık ormanları karşısında, açık gökyüzü yanıltıcı olabilir çünkü hava sürekli değişiyor.
- Rakım yükseldikçe Karadeniz'in iklimi ve coğrafyası kendini hissettiriyor, günlük güneşlik havadan göz gözü görmeyen sise girebiliyorsunuz.
- Hüsamettin Abi'nin koyunlarını aşı yapmaya gidiyorlar ve yaylada muhteşem bir doğa var.
- 03:30Koyun Aşılama İşlemi
- Hüsamettin Abi'nin koyunlarını aşı yapmaya geldiklerinde, Hüseyin ve saz ekibi onları bekliyor.
- Toplam 165 tane koyunu aşılamaya geliyorlar ve veteriner Hüseyin'in eli hafif olduğu için sıkıntı yaşamadan bu aşılama dönemini bitirecekler.
- Aşılanan koyunları işaretlemek için boya kullanıyorlar, böylece her an araya kaynayıp ikinci kez aşılama olabileceklerini önlemek için önlem alıyorlar.
- 12:13Aşılama İşleminin Tamamlanması
- Aşılama işlemi tamamlanıyor ve toplam 166 koyun aşılanıyor.
- Yaylaya doğru geçecekler ve orada kargı tulumu yapım aşamasına başlayacaklar.
- Hüsamettin Abi, işlerini bitirdikten sonra çay içmek için davet ediyor ve ekip içeri giriyor.
- 13:51Yayla Kahvaltısı
- Ekip yayla havasında kahvaltı yapıyor ve sobanın sıcağıyla hararete kapılmayıp yola koyulmaları gerekiyor.
- Karadeniz ikliminde sürprizlerle dolu bir yolculuk başlıyor ve Kargı Yaylası'ndaki çiftliklerde Hüseyin'in ailesiyle buluşacaklar.
- Hüseyin'in ailesi hayvanlara bakacak ve peynir yapacaklar.
- 15:54Çiftlik Ziyareti
- Ekip çiftlikte Yunus abi ve Emine teyze tarafından karşılanıyor.
- Yunus abi ve Emine teyze hayvancılık yapıyor ve geçimlerini Kargı tulum peynirinden sağlıyorlar.
- Ekip önce ahırda koyunların başına emanet ediliyor ve süt işi hallediliyor.
- 17:57Peynir Yapımına Başlangıç
- Peynir yapımında şırdan adı verilen eski usul artizan bir yöntem kullanılıyor.
- Şırdan, hayvanın midesinde sütü saklamaya çalışırken oluşan bir yöntem.
- Şırdan, tuzlanıp kurutulup yaklaşık on gün bekletiliyor ve sonra yıkanıyor.
- 19:32Şırdan Hazırlama
- Şırdana şeker, tuz, nohut ve fasulye ekleniyor çünkü canlı mikroorganizmalar tuz ve şekere ihtiyaç duyar.
- Bu malzemeler peynirleşmeyi hayvanın midesinde olduğu gibi yapmak için kullanılıyor.
- Şırdan güneş görmeyen bir yerde yaklaşık bir hafta on gün bekletiliyor.
- 21:34Peynir Yapımının Devamı
- Peynir oturaklara geçiriliyor ve oturaklar kırdırılarak tuz gibi dağılıyor.
- Nisan ayından beri yapılan peynirlerin tamamı burada ve lezzeti ve kıvamını tutturmak için altı kez bu işlem yapılmış.
- Peynir yapımında küfler ve sarılıklar istenmiyor çünkü hava almadığı sürece küf oluşmuyor.
- 23:05Peynirin Özellikleri
- Peynirin kuru maddesi yüzde yetmiş-yüzde altmışbeş civarında olup, bu yüksek bir değer.
- Bir kilo ezine peynirinde yüzde elli kuru maddesi varken, bu peynirde yüzde yetmiş peynir bulunuyor.
- Kuru madde oranı ne kadar yüksek olursa o kadar iyi peynir demektir ve peynirin cinsine göre değişiyor.
- 25:29Peynirin Basılması
- Peynir spagetti haline geliyor ve Hüseyin tarafından tulumda basılıyor.
- Tulumdaki peynirin köşelerine önce basılıyor çünkü hava almayacak şekilde doldurulması gerekiyor.
- Peynir ne kadar sıkı basılırsa o kadar su alıyor ve bu aşamada işe ağırlığını koyuyor.
- 28:20Koyunların Bakımı
- Yunus abi ile beraber sürünün yayıldığı yere gidiliyor ve köpekler olsa da hava kararınca çoban İlker'in yardıma ihtiyacı olacak.
- Koyunlar serin bir yerde otluyor ve Efe adlı koyun oyun içinde yatıyor.
- Sis basmadan önce koyunları toplamak gerekiyor çünkü dağılan koyunlar saatlerce bir araya gelmez.
- 31:18Yayla Yolculuğu
- Yayla yolculuğu sırasında bir koyun hastalanmış ve arabayla tedavi için götürülmüş.
- Uzun bir yolculuk olduğu için fazla geç kalmamak gerekiyor, aksi takdirde koyunlar huzursuz oluyor.
- Köpeklerin eşlik etmesi sayesinde sağ salim eve kadar gelinmiş.
- 34:09Hüseyin'in Hayvancılık İşleri
- Kargıda güzel bir gün başlamış, çarşı esnafı siftah yapmak için erkenden işlerine başlamış.
- Hüseyin mesleği sayesinde hayvancılık yapan herkesi tanıyor ve tulum peynirinin devam etmesine katkı sağlıyor.
- Hüseyin, Akçataş köyünde mesai yaparak hayvancılık yapan Ali Abi'ye gidiyor.
- 36:09Hayvan Tedavisi
- Ali Abi, Hüseyin'in güvenilir olduğunu ve hayvancılık yapma şansı olmadığını söylüyor.
- Ali Abi'nin ahırında iştahsız bir inek bulunuyor ve ateş ölçümü yapılıyor.
- İnek 39,80 derece ateş gösteriyor, bu yüksek ateş olduğu için antibiyotik ve ateş düşürücü tedavisi yapılacak.
- 39:32Tulum Peyniri Üretimi
- Hüseyin ve ailesinin girişimiyle eskiden her evde yapılan tulum peyniri yapılmaya başlanmış.
- Ailelerin bu geleneği el birliği ile yaşatması gurur verici.
- Peynir sezonunun sonu olduğu için çuvalların yayladan inmesi gerekiyor.
- 43:40Peynir Üretim Süreci
- Peynir üretiminde koyun derisi kullanılıyor ve kese haline getiriliyor.
- Peynir vakum makinesinde işleniyor ve küçük derilere basılıyor.
- Eskiden imece usulü evlerde basılırken, şimdi üretimhane kurulmuş ve devamlı üretim yapılıyor.
- 46:22Tulum Peyniri Yapımı
- Tulum peyniri yapımında parmakta güç kalmıyor, sert olunca boşluk kalmasın diye sıkıştırılıyor.
- Peynir bastıktan sonra bir hafta on gün dinlenmesi gerekiyor, soğuk havasında kasalarda bekletiliyor.
- Kıvamını alan peynir tuluma bastıktan sonra lezzetini ve tazeliğini uzun süre koruyabiliyor.
- 47:30Tulum Peyniri Bastırma İşlemi
- Tulum peyniri basma işlemi günde ikiyüzelli tane tulum basılıyor.
- En büyük boyda tulum peyniri iki kilo civarında oluyor.
- Tulum peyniri bastıktan sonra özel bir şekilde hazırlanıyor ve saklanıyor.
- 50:36Mantar Toplama
- Mantar toplamaya giderken herkes çok hevesli, mantarın mevsimi yağmur yağınca çıkıyor.
- Haberci mantarlar bulunuyor ve bunların üstünde esas mantarlar olduğu anlaşılıyor.
- Mantarlar çalıların altında, dikenlerin arasında yetişiyor ve en çok çalıların altında bulunuyor.
- 54:34Mantar Türleri ve Özellikleri
- Küçük mantarlar yenilebilir ama ölecek varken hiç bir mantara dokunulmuyor.
- Mantarlar doğada var olan bütün bitkiler aracılığıyla birbirleriyle iletişim kuruyorlar.
- Mantarlar kısa çamların altlarında, nemli bölgelerde ve gevenlerin aralarına bitiyor.
- 1:00:33Kargı Yaylası'nda Yemek Hazırlığı
- Tuz eklenerek mantarların daha güzel yanması ve daha çabuk dönmesi sağlanıyor.
- Tereyağı kullanılarak mantarların pişirilmesi planlanıyor.
- Mantarların doğayla kurduğu iletişim gibi, Kargı Yaylası'nda birbirlerinin kalbine dokunulduğu belirtiliyor.
- 1:01:54Yemek Hazırlama Süreci
- Mantarlar kaynamaya başladığında tuz ekleniyor ve tuzlu olunca daha lezzetli olduğu söyleniyor.
- Çay ve peynir tadılıyor, mantarın üstüne peynir konulup yeneceği belirtiliyor.
- Yemek hazırlandığında afiyet olsun dilekleri paylaşılıyor.
- 1:04:27Yaylada Hayvancılık
- Yaylada hayvancılıkla uğraşan birçok aile tanıtılıyor ve yaylada hayvancılığın engebeli yollar, çamur ve hava muhalefeti nedeniyle daha zorlu olduğu belirtiliyor.
- Süte, onlarca endemik bitkiye ve temiz havaya değer olduğu vurgulanıyor.
- Kargı tulumuna lezzet veren yaylanın kendisi olduğu düşünülüyor.