Buradasın
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanı ile Röportaj
youtube.com/watch?v=oAkxSM-cdVsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihanbeyli ile yapılan bir röportajdır. Cihanbeyli, şehir ve bölge planlama eğitimi almış, İzmir'de yaklaşık 11-12 yıl ulaşım alanında çalışmış ve sonrasında İstanbul'a gelerek ulaşım daire başkanlığı görevini üstlenen bir uzmandır.
- Röportajda İstanbul'daki ulaşım sistemi, sürdürülebilir ulaşım politikaları ve çeşitli projeler detaylı olarak ele alınmaktadır. Konuşmacı, yürünebilir kent stratejisi, palet projeleri, mikro mobilite araçları, raylı sistemler, bisiklet ve yaya şeflikleri gibi konuları anlatmaktadır. Ayrıca, Tarihi Yarımadanın lojistik planı, engelli erişilebilirlik çalışmaları ve İstanbul'daki ulaşım sorunlarının çözüm önerileri de röportajda yer almaktadır.
- Röportajda İstanbul'daki ulaşım sisteminin teknik bir iş olduğu, toplu taşımanın yaygınlaştırılmasının çözümün anahtarı olduğu ve belediyenin ulaşım maliyetlerini düşürme ve ulaşımı daha erişilebilir hale getirme hedefleri vurgulanmaktadır. Ayrıca, pandemi döneminde mikro mobilitenin artışı ve bununla ilgili mevzuata ihtiyaç duyulması gibi güncel konular da konuşulmaktadır.
- 00:02Programın Başlangıcı
- Programın konuğu İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihanbeyli olacak.
- Konuk telefondan bağlanırken teknik sorunlar yaşanıyor.
- 02:25Ulaşım Daire Başkanlığı Deneyimi
- Ulaşım daire başkanlığı İstanbul için en zorlu dairelerden biri olmasına rağmen konuk işten zevk alıyor.
- Konuk meslek ve yaşam şartları açısından yoğun çalışma yapmasına rağmen motivasyonunu sürdürmeyi başarıyor.
- 04:05Ulaşım Kariyeri
- Konuk şehir ve bölge planlama bölümü içerisinde ulaşım ve trafik dersleri almış.
- İzmir Büyükşehir Belediyesi'nde ulaşım üzerine çalışarak bu konuda merakını beslemiş ve uzmanlaşmak istemiş.
- Yüksek lisans ve doktorasını ulaşım konusunda sürdürmekte.
- 05:01Ulaşım Alanının Önemi ve Uygulama
- Belediyelerde ulaşım alanında teorik bilgiyi uygulama imkanı ve pratik bulunurken, aynı zamanda teorik bilgiyi geliştirmek için de fırsat vardır.
- Ulaşım alanında çalışmak, özellikle plancılar ve mühendisler için çok önemli bir alan olup, bu konuda yetişmiş insan kaynağı azdır.
- Ulaşım, sosyal, ekonomik ve diğer birçok alana dokunan, her gün insanlara etki eden bir konudur.
- 07:19Ulaşım Alanının kapsamlılığı
- Ulaşım sadece toplu ulaşım değil, yürümek, bisiklet kullanmak, özel otomobil kullanmak da ulaşım seçenekleridir.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ndeki Ulaşım Daire Başkanlığı, tüm toplu taşıma araçları, özel halk otobüsleri, İETT araçları, minibüsler, taksiler, servisler ve dolmuşlar ile ilgili ulaşım planlaması, denetimi ve ruhsatlandırılması gibi birçok işi yapar.
- Ulaşım alanında geometrik düzenlemeler, kaldırımlar, karayolu tasarımları, üst ölçekli planlama çalışmaları, lojistik, terminaller, otogarlar ve otoparklar gibi çeşitli alanlar bulunmaktadır.
- 08:48Veri ve Ulaşım Planlaması
- Ulaşım planlamasında sayısal modellerle çalışılır ve verilere ulaşmak zordur ancak ulaşıldıktan sonra çok eğlencelidir.
- Ulaşım alanında yaya, bisiklet gibi çeşitli ulaşım seçenekleri bulunmaktadır.
- İzmir tecrübesiyle karşılaştırıldığında, İstanbul ile İzmir arasındaki temel fark ölçeğin büyüklüğündedir, ancak konuşulan konular ve yapılan işler aynıdır.
- 11:14İzmir ve İstanbul'daki Ulaşım Deneyimleri
- İzmir'de yaklaşık 11-12 yıl ulaşım alanında çalışılmış, ulaşım planlaması, toplu ulaşım hizmetleri müdürlüğü gibi görevler üstlenmiş ve sürdürülebilir ulaşım konuları geliştirilmiştir.
- İzmir'de bisiklet grupları aktiftir ve bu konular daha gelişmiştir, ancak İstanbul'da da bu konular yavaş yavaş gelişecektir.
- İstanbul'da bisiklet kullanımına yönelik farkındalık eksikliği vardır ve bisiklet kullanmanın tehlikeli olduğu bakış açısını değiştirmek gerekmektedir.
- 14:38Yürüme ve Yürünebilir Kent
- Yürüme için konforlu, güvenli ve eğlenceli bir yürüme yolu sunmak önemlidir.
- Kısa mesafelerde, belirli mesafelerde kimsenin herhangi bir güvenlik sorunu olmadan yürüyebilmesi için daha düzenli, temiz ve geniş kaldırımlara sahip olmak gerekiyor.
- İstanbul'da yürünebilir kent stratejisi için bir strateji belgesi hazırlanmakta olup, politika ve fiziki düzenlemeler açısından yapılacaklar üzerinde çalışma yürütülüyor.
- 16:02Şişli'de Yayalaştırma Çalışmaları
- Şişli Kent Konseyi'nden ekoloji meclisi üyeleri çevre çalışma grubu olarak Şişli'de yayalaştırma çalışmaları için fotoğraflar ve ölçümlerle çalışmışlardır.
- Çalışmanın amacı, Şişli'nin ulaşımını rahatsız etmeden ana akslardan yayaların yürüyerek pek çok yere ulaşabileceği noktaları keşfetmektir.
- Şişli'de "yaya durağı" veya "partlet" olarak adlandırılan özel araçlardan alıp yayalara verilen küçük uygulamalar yapılmaktadır.
- 17:27Partlet Uygulaması
- İstanbul'daki ilk partlet örneği Şişli'de bulunmaktadır ve bu uygulama VRR ile birlikte, hiçbir para harcamadan yapılmaktadır.
- Partlet uygulaması sadece birkaç noktada değil, İstanbul'un birçok noktasında yapılmak üzere bir süreç işletilmektedir.
- Partletler farklı konseptlerle tasarlanmaktadır; çocuklara, kadınlar için veya bisiklet park yeri olarak kullanılabilir.
- 20:14Partlet Tasarım Rehberi
- Bir partlet tasarım rehberi hazırlanmış olup, bu rehber internet sitesinde yayınlanacak ve İstanbul'daki herkesin kullanabileceği bir kaynak olacaktır.
- İlk partlet projesi Şişli'de hayata geçirilmiş olup, bu uygulama diğer bölgelere de yayılacaktır.
- Partletlerin yapımı için kriterler vardır; 40 km hız sınırı olması ve yol kenarında park durumu olması gerekmektedir.
- 21:22Minibüs ve Servis Politikaları
- Minibüslerin taksiye dönüşümü projesi UKOME'de (İstanbul Ulaşım Koordinasyon Merkezi) altı defa reddedilmiş durumdadır.
- Servislerde belirlenen sayı (tahdit) korunmak istenmektedir ve yeni bir plaka ya da servisçiler katmak gibi bir politika yoktur.
- Servis konusunda daha sağlam ve iyi bir karar alarak ilerlemek için servisçilerle görüşülmesi planlanmaktadır.
- 26:21Meydan Düzenlemelerinde Ulaşım Dairesi'nin Rolü
- Meydan düzenlemelerinin altında öncelikle bir ulaşım düzenlemesi bulunmaktadır.
- Ulaşım Dairesi, meydan tasarımlarının altını oluşturmak için önce ulaşım projesini çalışmaktadır.
- Tüm diğer dairelerle işbirliği içinde ulaşım çözümleri üretildikten sonra tasarım boyutlarına geçilmektedir.
- 29:07Scooter Projeleri ve Denetim Sorunları
- Mikro mobilite olarak adlandırılan, kısa yolculuklarda kullanılabilen ve özel araç yerine geçen elektrikli araçlar (scooter'lar) desteklenen bir ulaşım modu olarak görülüyor.
- Scooter'larla ilgili ulusal bir mevzuat olmadığı için denetlenmesi, park edilmesi ve kullanım koşulları gibi konularda açık sorular var.
- İstanbul'da hazırlanan bir yönetmelik yaklaşık yedi aydır UKOME'de bekliyor çünkü ulusal mevzuat hazırlığı söylendiği için uygun bulunmadı.
- 32:29Denetim Sorunları ve Çözüm Önerileri
- İstanbul'da ulaşım sisteminde denetleme sorunu var çünkü trafik polisi sayısı çok az ve denetleme yetkisi tamamen emniyette.
- Bazı ülkelerde belediyenin trafikle ilgili kendi polisi varken, Türkiye'de böyle bir yöntem uygulanmadı.
- Scooter'lar gibi projelerin hayata geçebilmesi için kimin yetkili olduğu, kimin denetleyeceği ve nasıl önlemler alınacağı belirlenmelidir.
- 33:54Teşvik ve Entegrasyon Stratejileri
- Pandemi döneminde fark edildiği gibi, işlerin yürütmek için ceza yerine ödül (teşvik) kullanılabilir.
- Mikro mobilite kullananların toplu taşıma sistemlerinde indirim teşviki uygulanması gerekiyor.
- Tüm ulaşım sistemlerinin birbirine entegre edilmesi (entegrasyon) önemli; bisiklet kullananların toplu taşımadan daha az ücretle yararlanması gibi.
- 36:52Entegrasyonun Önemi ve Uygulamaları
- Tüm ulaşım sistemini birbirine entegre etmek, farklı seçeneklerle ilerleyebilme ve esnek bir ulaşım sistemi oluşturmak İstanbul'da hayati önem taşır.
- Entegrasyon sadece bilet entegrasyonu değil, tarife entegrasyonu ve fiziksel entegrasyon (örneğin vapurdan indiğinizde sizi bekleyen bir otobüsün olması) gibi birçok boyutu vardır.
- İstanbul'da minibüslerde İstanbul Kart'ın çalışması ve özel halk otobüslerinin entegrasyonu gibi çalışmalar yürütülüyor.
- 37:48Ulaşım Daire Başkanlığı ve İştiraklerin Rolü
- Ulaşım Daire Başkanlığı ile belediye şirketleri arasında organik bir bağ yok; Daire Başkanlığı İBB'nin bir birimi, şirketler ise işletme üzerine kurgulanmış şirketlerdir.
- Ulaşım Daire Başkanlığı daha çok üst ölçekli planlama ve entegrasyon işlerini yaparken, belediye şirketleri bu planlara uygun olarak işletmeleri gerçekleştiriyor.
- Ulaşım sisteminin bütüncül olarak ele alınması ve kaynakların sağlanması açısından İBB olarak Ulaşım Daire Başkanlığı çalışmaktadır.
- 39:17İstanbul'da Bisiklet ve Yaya Şeflikleri
- İzmir'de bisiklet ve yaya şefliği kurulmuş, sonrasında bisiklet ve planlama müdürlüğü oluşturulmuştur.
- İstanbul'da bisiklet şefliği ve yaya şefliği bulunmaktadır, sadece bisiklet ve sadece yaya konusunda çalışan birimler mevcuttur.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi yayayı, bisikleti ve toplu taşımayı önemsiyor ve bu alanlarda daha fazla çalışma yapması için özel birimler oluşturuyor.
- 40:36İstanbul'un Trafik Çözümü
- Şehirlerde esas olan insanların hareketidir, araçların hareketi değildir.
- İstanbul'da 12 tane raylı sistem projesi devam etmekte ve trafik çözümünün toplu taşımanın daha yaygın hale getirilmesi olduğu vurgulanmaktadır.
- Kentlerde en çok yolcu taşıma kapasitesi olan sistemler raylı sistemlerdir çünkü yeraltında kesişim ve gecikme yoktur.
- 43:46Otopark Sistemleri
- Belçika'da olduğu gibi, görevliler yerine kamera sistemleri ile yönetilen otopark sistemlerinin uygulanması gerekiyor.
- Kameralı araçlar belirli zaman periyotlarında tararlar ve kayıtlı olmayan araçlara ceza uygulanır.
- İstanbul'da ve Türkiye'de otopark alanlarında bu sistem uygulanması gerekiyor, ancak bazı nedenlerle henüz hayata geçirilememiştir.
- 45:03Tarihi Yarımadanın Düşük Emisyon Bölgesi
- Londra'da olduğu gibi, kent merkezine fosil yakıtlı araçların girmesini kısıtlamak için düşük emisyon bölgesi oluşturulması planlanmaktadır.
- Tarihi Yarımadanın bir kısmının düşük emisyon bölgesi ilan edilmesi için alt komisyon çalışması yapmaya başlanmıştır.
- Bu çalışma sayesinde fosil yakıtlı araçların girmesi kısıtlanacak ve elektrikli araçların kullanılması desteklenecektir.
- 47:43Katılımcılık ve Platformlar
- İstanbul'da ulaşım konularında katılımcılık çok önemsiyor, pandemi koşulları nedeniyle yüz yüze etkinlikler yerine online toplantılar yapılıyor.
- İstanbul Hukuk Platformu adı altında yaklaşık 1500 kişilik paydaş listesi oluşturulmuş ve danışma kurulu kurulmuştur.
- Nisan ayı sonunda büyük bir çalıştay organize edilecek, ancak pandemi rakamları iyi gitmediği için muhtemelen online bir etkinlik şeklinde yapılacaktır.
- 49:58Toplu Taşıma ve Halk Otobüsleri
- Konuşmacı, yaptıkları projelerin içinde etkilenen kişilerin görüşlerini almanın çok önemli olduğunu belirtiyor.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin özel halk otobüsleri konusunda aldığı meclis kararı, tüm adımları ve süreçleri ayrıntılı şekilde içeren bir doküman olarak mevcut.
- Diğer şehirlerin daha detaylı bilgi isterse, davet ederlerse seve seve anlatmak istediklerini ifade ediyor.
- 51:26Tarihi Yarımadanın Lojistik Planı
- İstanbul'da üst ölçekli bir lojistik planı mevcut, ancak tarihi yarımadan için henüz bütüncül bir lojistik planı yok.
- Yarımadada lojistik ve turistik hareketler açısından önemli olduğu için bazı lojistik çalışmalar yapılmakta ve veri toplamaya başlanmıştır.
- Düşük emisyon bölgesi ilan edildiğinde, kimseyi zarara uğratmadan adım adım dönüştürme süreci planlanmaktadır.
- 54:00Ulaşım Planlaması ve İletişim Sorunları
- Ulaşım taleplerini hesaplayıp buna göre sistemler ve yöntemler önermek için sayısal yöntemler kullanılmaktadır.
- Marmaray ile ilgili entegrasyon konusunda yapılan karar, Marmaray'ın dava etmesi sonucu mahkeme kararıyla iptal edilmiştir.
- İstanbul'daki ulaşım harcamalarını azaltmak, ulaşımı daha kaliteli, erişilebilir ve ucuz hale getirmek için çalışmalar yürütülmektedir.
- 58:53Dezavantajlı Gruplar ve Erişilebilirlik
- Engelliler yerine "dezavantajlı gruplar" terimi kullanılmaktadır; bu kavram sadece engelliler değil, hareket kısıtlılığı olan yaşlılar ve çocuklar da dahil olmak üzere geniş bir kitleyi kapsar.
- İBB çatısı altında bir erişilebilirlik koordinatörlüğü bulunmaktadır ve bu koordinatörlük, engellilerle ilgili tüm çalışmaları koordine eder.
- Trafik müdürlüğü çatısı altında görme engellilere trafik eğitimi verilmekte ve farklı birimlerde farkındalık çalışmaları yapılmaktadır.