Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Oda Kitap editörü Cansu Karakuş'un "Deizm" adlı kitabının yazarı Halit Kakınç ile yaptığı bir röportajdır. Röportaj, bir kitap tanıtım programının bir parçası olarak sunulmaktadır.
- Programın ilk bölümünde Halit Kakınç, deizm kavramını detaylı olarak ele almakta, bir tanrı varlığına inanmakla birlikte bu tanrının alemin işleyişine karışmadığını açıklamaktadır. Türkiye'deki deizm hareketinin yayılması, genç nesillerin dinciliğe karşı yaklaşımı ve Atatürk'ün deist olup olmadığı gibi konular tartışılmaktadır.
- Programın ikinci bölümünde ise sunucu, bu hafta çıkan çeşitli kitapları tanıtmaktadır. Can Yayınları, Kronik Yayınları, Bir Rönesans Aleminin Kaleminden, Kara Karga Yayınları, La Yayınları, İditepe Akademi, Nemesis, Yeni İnsan Yayınları gibi yayınevlerinden çıkan kitaplar hakkında bilgi verilmektedir.
- 00:15Deizmin Tanımı ve Özellikleri
- Deizm, alemi yaratan bir hikmeti kabul eder ancak Tanrı'nın alemin işleyişine karışmadığını, insan ve toplumsal gelişmelerle ilgilenmediğini savunur.
- Deistler Allah'ın varlığına, evrenin bir yaratıcı tarafından yaratıldığına ve ölüme inanırlar, ancak kutsal addedilen vahiyleri ve yaratıcının doğrudan veya dolaylı olarak müdahale ettiğini reddederler.
- Deizm, akıl temeline oturtulmuş inançtır ve yaratıcı, yarattığı eserinde evrimleşebilmesi için gerekli olan yasaları koymuştur.
- 02:12Türkiye'deki Deizmin Yayılması
- Türkiye'deki deizmin yayılması son derece doğaldır ve Yaşar Nuri Öztürk'e göre Kur'an deizmi teşvik eden bir kitap değil ama ona kapıyı aralayan bir kitaptır.
- Radikal fikirlerin kuvvet kazanması ve tartışılır olması, özellikle Z kuşağına deizme doğru itiyor.
- Genç nesil, tasavvuftan uzak kalmak için bir sığınağa ihtiyaç duyuyor ve deizm bu arayışta en mantıklı ve pratik çözüm olarak görülüyor.
- 04:13İslam Dünyasındaki Deizm
- İslam dünyasındaki deizm fikirleri ve hareketleri gayet doğaldır çünkü insanlık kendine "dünyaya geliyorum, tesadüf denilen bir şey ben tesadüf, rastlantı bunu açtı" sorusunu soruyor.
- Düşünen beyinler giderek daha fazla ilk nedeni arıyor ve dinlerin anlatılarında pek tatmin olmuyorlar.
- Deizm dindarlığa karşı değil, dinciliğe karşı geliştirilmiş bir akımdır.
- 06:05Deizmin Dini Düşünceye Etkisi
- Deizm en azından rasyonel bir düşünce sistemiyle 18. yüzyıldan itibaren dünyanın dört bir tarafından katılıklara karşı çıkmıştır.
- Mustafa Kemal olağanüstü bir liderdir ve iddialara göre deist olduğu iddia edilir.
- Türkiye öncülüğünde bir deist dinlere saplanıp kalmayan, deist akımı formüle eden, uygulayan, politik ve sosyal yaşamda bir sistem kurulmuştur.
- 07:00Şamanizm ve Deizm Arasındaki İlişki
- Şamanizm hem direkt hem dolaylı bir ilişki vardır ve şamanizmin propagandası yoktur, şamanlar görüşlerini savunmazlar.
- Türk milletinde her ne kadar Müslüman olsalar da, özellikle Aleviler'de şamanizmin kalıntılar vardır.
- Şamanizmle propaganda yapmak, yapmamak açısından ve hurafelere inanmamak açısından şamanizm ile deizm arasında büyük bir benzerlik vardır.
- 08:14Atatürk ve Deizm
- Atatürk agnostik değildi, ateist de değildi ama netice itibariyle pozitivistti ve Jön Türklerden etkilenmişti.
- Atatürk'ün laiklik tatbikatı onun son derece mantıklıdır ve bu deist karakterinden gelmedir.
- Atatürk'ün "Benim manevi mirasım bilimdir, akıldır" sözleri ve "Benim belirli bir dinim yok" ifadeleri deist yaklaşımını göstermektedir.
- 11:20Halit Kakınç'ın Son Sözleri
- Konuşmacı, bardağın dolu tarafına bakmaya ve dillendirmeye prensip edinmiş bir adam olduğunu belirtiyor.
- Türkiye'nin zorlu günlerden geçtiğini ancak bu sıkıntıları da atlatacağını, pesimizme ve kötümserliğe gerek olmadığını vurguluyor.
- Türkiye Cumhuriyeti'nde oturmuş bir düzen ve sistem olduğunu, dünya üzerinde 220 milyon insanın Türk dilini kullandığını ifade ediyor.
- Gençlere geleceğe ümit bakmalarını, inançsız olmamalarını ancak kör inançların tutsağı olmamalarını tavsiye ediyor.
- 12:45Kitap Tanıtımı
- Can Yayınları'ndan Can Neruda'nın "Eski Prag Öyküleri" ve Horace Walpool'un "Hiyeroglif Masallar" kitapları yeni çıkan eserler arasında.
- Kronik Yayınları'ndan "Doğu Avrupa'nın Tarihi Coğrafyası" kitabı 16. yüzyıla bizi götürüyor.
- Bir Yayınları'ndan Bob Dylan'ın anıları bir cilt olarak yayınlandı.
- İthaki Çocuk Yayınları'ndan David Henry Wilson'ın yazdığı "Tersius Şatosu" çocuk kitapları arasında yer aldı.
- Kara Karga Yayınları'ndan Haydar Ergülen'in "Yüzeysel" isimli kitabı yeni çıkan eserler arasında.
- La Yayınları'ndan İsmail Metin'in "Göbeklitepe" kitabı ikinci baskısıyla okurlarla buluşuyor.
- İditepe Akademi'nin yayınladığı Ali Kaşı'nın "Milli Mücadele'de İaşe Meselesi" kitabı 1919-1922 yılları arasında yaşanan milli mücadele'nin iaşe meselesini anlatıyor.
- Nemesis Kitaptan çıkan Naşide Gökbudak'ın "Sırma'nın Günlüğü" romanı arasında yer aldı.
- Yeni İnsan Yayınları'ndan "Dünyada Bir Zeytin Ağacı" yeni çıkan çocuk kitapları arasında yer alıyor.