Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Edip Yüksel'in kendi yazdığı ve seslendirdiği hayat hikayesini anlatan bir monolog formatındadır. Edip Yüksel, 1957 yılında Bitlis'in Norşin ilçesinde doğmuş, ünlü Molla Sadreddin'in torunu olarak büyümüş bir yazar, düşünür ve akademisyendir.
- Video, Edip Yüksel'in çocukluğundan başlayarak eğitim hayatı, siyasi faaliyetleri, hapishane deneyimleri ve dini görüşlerinin gelişimini kronolojik olarak anlatmaktadır. İlk bölümde Yüksel'in İstanbul'da büyümesi, ODTÜ ve Boğaziçi Üniversitesi'ndeki eğitim hayatı, Milli Selamet Partisi'ne katılımı ve İslamcılık hareketindeki rolü ele alınırken, ikinci bölümde Boston'daki Massachusetts Üniversitesi'nde başlattığı eleştirel düşünme master programı ve Arizona Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde yaptığı doktora çalışmaları anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca Yüksel'in Kur'an'dan başka dini kaynakları reddederek İslam'da reform hareketini destekleyen bir akademisyen olarak kendini tanıttığı ve 1987'de geleneksel mezhepçi İslam'a yönelik eleştirileriyle Türkiye'de aforoz edilip Amerika'ya göç ettiği bilgisi de paylaşılmaktadır.
- 00:02Edip Yüksel'in Hayatı ve Ailesi
- Edip Yüksel, 1957 yılında Bitlis'in Norşin (günümüzde Gür Oymak) ilçesinde dünyaya geldi.
- Annesi Şeyh Masum Mutlu'nun kızı, babası ünlü Molla Sadreddin'dir.
- Doğduğu ilçe, Markt Al Hazret (Eyüp Sultan Camii kadar popüler olmasa da) türbedeki kemiklerin zürriyeti olan dayılarının politik, sosyal ve ekonomik gücünü kutsallaştırmada önemli bir sembolik rol oynadı.
- 01:02İstanbul'a Taşınma ve Eğitim
- 8 yaşındayken İstanbul'a taşındılar ve babası Türkçeyi çabuk öğrenmeleri için evde Kürtçe konuşmayı yasakladı.
- Annesi hem Kürtçe hem de Türkçeyi öğrenemedi, sonunda yeni bir dil konuşmaya başladı ve evden hemen hemen hiç dışarı çıkmaz oldu.
- Babası onu İstanbul İmam Hatip Lisesi'ne verdi, yetmiş-ekseni kişilik sınıflarda hocaların terörü altında ders talim ediyordu.
- 01:58Bilim ve Mühendislik İlgi
- Orta lisedeyken fizik ve kimya derslerine aşırı ilgi duymaya başladı.
- Evin depo odasını laboratuvara çevirdi, mıknatıslar, motor ve jeneratörler imal etti, tahtadan film oynatıcı bir projeksiyon makinesi yaptı.
- Kendi kendine çalışan bir makine icat etmenin yollarını düşündü, ancak bir makinanın devri daim olarak bilindiğini ve yapılmasının mümkün olmadığını öğrenince hayal kırıklığı yaşadı.
- 02:35Politik Faaliyetler
- Milli Nizam Partisi ile laik devlete karşı cihat eden Erbakan'ın meslek konusunda kutup yıldızı oldu ve makine mühendisi olmak istedi.
- Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ne yedinci olarak girdi, devletten burs almama rağmen Milli Selamet Partisi'nin gençlik örgütü olan Akıncılar Teşkilatı'nın üssü olan bir yurda girdi.
- Derslerine çalışmak yerine sokaklara yazı yazdı, bildiriler yazıp dağıttı, komşu sinemanın camlarını kırdı, protesto mitingleri düzenledi ve polis ile köşe kapmaca oynadı.
- 03:25Üniversite Hayatı ve Hapishane
- Akıncılar örgütünün Ankara şubesinde ve genel merkezinde aktif bir eleman oldu, ODTÜ'sünü silahlı sol örgütlerin kontrolü altında bulunduran despot tavırlarını sınıfta eleştirdi.
- Milli Gençlik Vakfı yurdunun önünde afiş asan solcularla dövüldü ve kurşunlandı.
- Konya belediye seçimlerinde Elazığlı bir Akıncı'nın verdiği tabanca ile sandık başında kovboyluk yaparken yakalanıp hapishaneye girdi.
- 04:21Boğaziçi Üniversitesi ve Gençlik Kavgaları
- 1979 yılında Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi'ne girdi, ancak o günün gençliğini birbirine can düşmanı yapan kaostan kurtulamadı.
- Ona hedeflenen ateşlere muhatap olan arkadaşları yaralandı, kendisini cezaevinde öldürmek isteyen bir sağcı militan yanlışlıkla bir arkadaşını ciğerinden şişledi.
- 50-60 lise öğrencisini politik amaçlar doğrultusunda eğitmek amacıyla FT-19 olarak adlandırdığı bir örgüt kurdu.
- 05:38İran Ziyareti ve Darbe
- 1980 yılının ilkbaharında Pastera'nın lideri tarafından gizlice İran'a davet edildi, iki haftalık ziyaret boyunca devrimin ileri gelen liderleriyle görüştürüldü.
- Türkiye'ye döndükten sonra İranlı birinin Türkiye'deki askeri tesisler hakkında malumat toplamamı istemesi onu rahatsız etti.
- 11 Eylül 1980 gecesi Fatih sokaklarında polis tarafından gözaltına alındı, karakoldayken askeri bir darbe olduğunu öğrendi.
- 07:16Hapishane ve Düşünce Özgürlüğü
- Tevhid ve Hicret dergilerinde çıkan laikliğe aykırı yazılarımdan dolayı yargılandı, avukatının yorum yapma teklifini reddetti.
- Sıkıyönetim mahkemesi 163 maddeden altı yıl hapse mahkum etti.
- Toplam dört yıl süren hapishane hayatını yaşadı, siyasi suçlardan hüküm giymiş kişilere yükseköğretim yasaklayan YÖK kararından da payını aldı.
- 08:00Dini Yönüş ve Amerika Macerası
- 1 Temmuz 1986'da Amerika'daki Dr. Reşat Halife ile mektuplu tartışmaların sonunda dini yalnız Allah'a has kılmaya karar verdi.
- 1987 yılında geleneksel mezhepçi İslam'ı eleştiren ilk kitaplarını "İlginç Sorular" adlı kitaplarıyla yayımladı.
- Kitapları bestseller oldu ancak dinci kitle tarafından bir kahraman olarak bilinen genç bir yazarın bu cüreti bağışlanmadı, kitapları kitapçılardan toplattırıldı.
- 09:13Amerika'da Yükseköğrenim
- Türkiye'de YÖK kararıyla yükseköğreniminden mahrum kalan Yüksel, Amerika'da liseyi dışarıdan bitirerek Arizona Üniversitesi'ne girdi.
- Felsefe ve Yakın Doğu Bilimleri bölümlerini iftiharla bitirdi.
- Arizona'daki liselerde part-time öğretmenlik, üniversitede belirticilik ve asistanlık yaptı.
- 09:34Kişisel Deneyimler ve Eğitim
- Konuşmacı, Kur'an'dan başka dini kaynakları reddederek İslam'da reform hareketini destekleyen Renations Institu, International Community of Submitters ve The Monoductions için İngilizce kitaplar ve makaleler yazmıştır.
- Boston'daki Massachusetts Üniversitesi'nde başlattığı eleştirel ve yaratıcı düşünme master programını ailevi nedenlerle kesmek zorunda kalmış ve Arizona Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde uluslararası hukuk dalında doktora yapmıştır.
- 10:02İzleyicilere Yönelik Sorular ve İstekler
- İzleyicilerden Edip Yüksel hakkında düşüncelerini ve onun on dokuz mucizesinin gerçekliğini sorgulayarak yorumlarını belirtmeleri istenmektedir.
- Kişiler hakkında bilgilerle ilgili içeriklerin kanalda olmaya devam etmesi veya daha kitap bilgilerine geçilmesi konusunda izleyicilerden karar vermesi istenmektedir.
- Aydın fikirlerin daha fazla kişiye ulaşması için video beğenilmesi ve paylaşılması istenmektedir.