Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Karadeniz'in Artvin ilinin Şavşat ve Yusufeli ilçelerini tanıtan bir belgesel formatındadır. Videoda yerel halk, ahşap ustası Orhan Gülcan, çırak, halk eğitim merkezi müdürü ve usta öğreticiler gibi kişiler yer almaktadır.
- Video, önce Şavşat ilçesinin tarihi, doğal güzellikleri ve mimari dokusunu anlatarak başlamakta, ardından Yusufeli ilçesine geçiş yaparak ilçenin Çoruh Nehri, tarihi yapıları, dokuma kursları ve rafting sporu gibi turizm potansiyelini göstermektedir.
- Videoda Şavşat Kalesi, Cevizli Kilisesi, ahşap evleri ve Sahara Karagöl Milli Parkı gibi önemli noktalar ile Yusufeli'nin kilise manastırları, camiler ve doğal güzellikleri detaylı olarak tanıtılmaktadır. Ayrıca ilçenin iklim özellikleri, göç sorunu ve Karagöl'ün kış aylarında buz tutmuş haliyle üzerinde yapılan aktiviteler de videoda yer almaktadır.
- 00:03Karadeniz'in Karakteri
- Karadeniz, ata barı oynamaya kalkan delikanlı, Livane Kalesi, Borçka, Deriner Barajları ve nasır tutmuş madamdır.
- Karadeniz, Sarp'ta nöbet bekleyen asker, kaçkar, kar çaldır ve Çoruh kenarlarında demlenen bir bardak çaydır.
- Karadeniz, yeşilin en koyusu, insanın en huylusudur, şiirdir, türküdür ve hasretle, özlemle yollar.
- 01:31Şavşat İlçesi
- Eski kaynaklarda Şevşak olarak geçen Şavşat, Artvin'in yedi ilçesinden en doğuda olanıdır ve Ardahan ile Gürcistan arasında Hırçın ve Yalçın Dağların kucağında yer almaktadır.
- Şavşat, doğal güzellikleri, tarihi zenginlikleri ve kendine has mimari dokusuyla geçmişin selamını taşır ve Osmanlı topraklarına Yavuz Sultan Selim'in Trabzon valiliği zamanında dahil edilmiştir.
- İlçenin büyük bölümü dağ ve vadi yamaçlarından, dağlık, kayalık, yaylak ve ormanlardan oluşmakta olup, yüksek rakımlı yerlerde karlı kışlar neredeyse Nisan ortalarına kadar sürmektedir.
- 03:10Şavşat Kalesi
- Artvin'in eşsiz doğa manzaralarının eşlik ettiği kıvrımlı yollardan ilerlerken ilçeye girmeden hemen girişte Şavşat Kalesi bulunmaktadır.
- Dokuzuncu yüzyılda Bagratlı Krallığınca yaptırılan kale, Osmanlılar tarafından kullanılmış ve 19. yüzyıl sonuna kadar işlev görmüştü.
- Günümüzde terk edilmiş durumda olmasına rağmen duvarlarının büyük bir bölümü hala dimdik ayaktadır ve kale, ilçenin sahip olduğu tarihi dokunun habercisi gibidir.
- 03:59Cevizli Kilisesi
- Şavşat'ta tarihi birçok dokuya rastlamak mümkündür ve bunlardan biri de kendi döneminde eğitim amaçlı inşa edilmiş Cevizli (eski adıyla Tibeti) Kilisesidir.
- Cevizli köyünde olması nedeniyle köyün ismiyle anılan kilise dokuzuncu yüzyılda yapılmış, 11. yüzyıldan sonra yörenin önemli dini merkezleri arasında ismi geçen yapı, 12. ve 15. yüzyıllarda onarım görmüştür.
- Yontma taştan yapılan yapı, düzgün taş işçiliği ve bitkisel plastik süslemeleri ile dikkat çekmektedir ve Türk beylerinin bölgeye hakim olmasından sonra cami olarak kullanılmıştır.
- 05:38Ahşap Evler
- Cevizli köyü denince akla kiliseden önce gelen bir şey var ki bu aynı zamanda Artvin'in de karakteristiğidir: ahşap evler.
- Yörede evler genellikle iki katlıdır; birinci katlar genelde hayvanlar için kullanıldığından taş duvarlı olup, ikinci katlar tamamen ahşap malzemeden yapılmaktadır.
- Alt katın ahır olarak kullanılmasının en pratik faydası kışın evlerin zeminden soğuk almamasını sağlamasıdır.
- 07:09Şavşat'ın Göç Sorunu
- Şavşat, Artvin'in genelinde olduğu gibi dışarı bir hayli göç vermiştir.
- Kimileri var ki yaşadıkları topraklardan, doğup büyüdükleri ahşap evlerden kopamamışlar, zaman zaman büyükşehirdeki çocuklarının yanlarına gitseler de beton yapılar onların ruhlarını daraltmış.
- Köyde fabrika olmadığı için gençler İstanbul, Ankara, Bursa gibi yerlere dağılmış, ancak ahşap binaların sıhhat sağlığa çok güzel havayı teneffüs ettirdiği belirtilmektedir.
- 09:02Ahşap Evlerin Estetiği
- Ahşabın daha sağlıklı olduğunu iddia edenlere katılıyoruz ve bu evlerin estetiği hiçbir güncel yapıyla kıyaslanamayacak düzeydedir.
- Şavşat'ın geleneksel ahşap evleri bugün maketlerde de yaşamaktadır ve ahşap ustası Orhan Gülcan gün geçtikçe ismini duyurmakta, Artvin için önemli olan bu mimari tarzını şehrin dışına da tanıtmaktadır.
- Şavşat evinin mimarisi, ahşap birbirine geçme sistemi olan "yaka" adı verilen geçme sistemi sayesinde deprem konusunda dayanıklı olup, bina heyelan olduğu zaman yan kaysa bile arazi bina yıkılmaz.
- 11:56Şavşat'ın Milli Parkı
- Şavşat, Türkiye'nin otuz yedi milli park alanından birisi olan Sahara Karagöl Milli Parkı'na ev sahipliği yapmaktadır.
- Milli park bitki örtüsü ve yaban hayatıyla ayrı bir yere sahiptir ve içinde bulunan Sahara Karagöl, kayan toprağın arkasında biriken sularla oluşan bir heyelan gölüdür.
- Karagöl, ladin, köknar ve çamlardan oluşan eşsiz bir orman çevrelemektedir ve doğal ögelerin iç içe olduğu ender görülen güzellikte bir manzaraya sahiptir.
- 12:58Karagöl'ün Buz Tutmuş Hali
- Meşeli Karagöl Milli Parkı sınırları içerisinde bulunan gölün buz tutmuş haliyle üzerinde oturulabilmektedir ve takribi buz kalınlığı yetmiş cm'dir.
- Yaklaşık üç ay boyunca bu buz kütlesi devam eder ve üzerinde yürünebilir, top oynanabilir, halay çekilebilir, paten yapılabilir, mangal yapılabilir.
- Karagöl, kendinizle buluşma noktasıdır, kendinizle buluşma adresidir ve bu dünyadaki cennettir.
- 15:02Karagöl'ün Turistik Özellikleri
- Karagöl kamp ve karavan turizmi açısından Artvin'in en uygun yeridir ve çevresinde çimkaya pistine uygun alanlar bulunmaktadır.
- Uzaklardan gelecek ziyaretçiler için göl kenarında yirmi kişilik bir konaklama tesisi bulunmaktadır.
- Günümüz çökelti gölüdür, derinliği otuz metre olup içerisinde sazan ve çeşitleri ile ayrıca Türkiye'nin en büyük doğal akvaryumu niteliğinde olan japon balıkları yaşamaktadır.
- 16:28Yusufeli'ye Yolculuk
- Şavşat'ın doğal ve kültürel güzellikleri saymakla bitecek gibi değil, ancak yola düşme vakti geldi.
- Artvin'in görülmeye değer başka bir ilçesi olan Yusufeli'ye, Coşkun Çoruh'a gidiyoruz.
- Asırlardır bitmek tükenmek bilmez bir enerjiyle akar Çoruh, doğduğu ve denize döküldüğü yer başka olsa da sanki "ben Yusufeliyim" der.
- 17:22Yusufeli'nin Özellikleri
- Yusufeli, nehrin can verdiği, canın tene dönüştüğü diyardır.
- Dağı, ormanı, insanıyla, dağları, nehirleri, tarihi yapılarıyla eşsiz bir yurt köşesi olan Yusufeli, Doğu Anadolu bölgesine yakınlığı nedeniyle kültüründe karma izler taşır.
- Yusufeli bizi yalnız dağları ve coşkulu akarsularıyla değil, yürek titreten türküleri ile de karşılıyor.
- 18:13Yayla Türküsü
- Yayla türküsü aslında bir ağıttır ve genç bir kızın ağıttır.
- Hikayesinde bir kızcağızı evlendirmek ister ailesi fakat kızın gönlü yoktur.
- Zoraki bir şekilde evlendirilen kız köyden gurbete giderken annesine seslenir.
- 20:20Yusufeli'nin Tarihi Geçmişi
- İlçenin tarihi geçmişi eskiçağ dönemine kadar gider, ancak bugün izlerini sürebildiğimiz asıl mimari yapılaşma ortaçağ dönemine denk düşer.
- Manastırlar ve kaleler geçmişin fotoğraflarıdır.
- Tek Kaleköyü mecrasında, merkezi yerleşimden uzak, ıssız vadinin içinde bulunan dört kilise manastırı kompleks bir yapıdır.
- 20:53Manastır ve Camiler
- Kilise trapeza, seminer odası ile şapelden oluşmaktadır ve yapıldığı dönemde yörenin en büyük eğitim amaçlı kurumlarından biridir.
- Yapı dokuzuncu yüzyıl sonunda Bagratlılar döneminde kurulmuştur.
- Yusufeli'de Türk-Islam eserleri onaltı yüzyıl sonrası Osmanlı hakimiyeti ile birlikte görülür.
- 22:02Demirkent Köyü Camii
- Yusufeli Demirkent köyünde bulunan caminin kitabesi bulunmadığından hangi tarihte inşa edildiği bilinmemektedir.
- Kilise olarak inşa edildiği anlaşılan yapının en geç ondokuzuncu yüzyılda camii olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
- Kare planlı, ahşap tavanlı, kırma çatılı olan caminin kuzeyinde iki katlı son cemaat yeri ve orijinal olmayan minaresi bulunmaktadır.
- 22:55Yusufeli'nin Kültürü
- Yusufeli, tarihi kadar yaşattığı kültürüyle de övgüye değer bir yerdir.
- Halk Eğitim Merkezi'nin öncülüğünde başlatılan dokuma kursları bugün yöre kadınlarına geçmişi geleceğe taşıma fırsatı sunmuştur.
- Hanımların emekleriyle, göz nurları ile hayat bulan bezler aslında Rize bezinin aynısı, ancak burada verilen isim farklı: "kecire çek".
- 24:01Kecire Çek Dokuma Kursu
- Artvin'in Yusufeli ilçesi Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü'nün açmış olduğu keci ve çek kursunda usta öğreticiyim.
- Burada dokumalar yapıyoruz, Rize bezini andıran biz de sadece bir de ipekler var.
- Bezimizin özelliği çözgülerimiz pamuk, atkılarımız keten bunlar, giysilerde ter çekme özelliği var.
- 25:21Çoruh Nehri ve Rafting
- Yusufeli'nin tam ortasından geçen Çoruh nehri son yıllarda rafting sporu ile Yusufeli'nin en önemli turizm potansiyelini oluşturmaya başlamıştır.
- Çoruh, Zambezi nehrinden sonra rafting sporu için dünyanın ikinci ideal nehridir.
- Bu yüzden dördüncü Dünya Akarsu Ross Şampiyonası Çorum'da düzenlenmiştir ve her sene Türkiye Şampiyonası burada düzenlenmektedir.
- 25:54Çoruh'un Zorlukları ve Avantajları
- Çoruh, Türkiye'deki en zor raftik nehri olarak kabul ediliyor, pek çok bölümü zorluk derecesi bakımından beş, kimi yerleri altı derece parkurlar içermektedir.
- Nehirde Mayıs ayı sonlarından Eylül ayı sonlarına kadar rafting, katamaran ve kano sporları yapılabilmektedir.
- Yusufeli sınırları içerisindeki parkuru, rafting yapılan diğer çaylara ve nehirlere oranla çok önemli avantajlara sahiptir.
- 26:58Yapay Kano Parkuru
- Yusufeli'nin doğal akarsu parkurunun yanı sıra bahsedilmesi gereken diğer bir nokta ise yapay kano parkurudur.
- Burası Türkiye'nin ilk yapay kano parkuru olması nedeniyle oldukça önemlidir.
- Yapılan yatırımlar meyvesini vermeye başlamış bile, bugün ilçeden Türkiye şampiyonları çıkmakta ve geleceğe daha fazlası için mesaj vermektedirler.
- 28:26Artvin'in Doğal Güzellikleri
- Artvin topraklarının büyük bir bölümünü sarp ve geçit vermeyen dağlar kaplamaktadır, bu dağlar yapıları itibariyle derin vadiler oluşturmuştur.
- Tarıma elverişli topraklar yok denecek kadar azdır.
- Türkiye'de görülecek en güzel ormanlar belki de Artvin'dedir, dağların vadiye bakan yamaçlarında ladin, köknar, çam ağaçları, yüksek kesimlerde ise meşe, kestane, kızılağaç gibi yapraklı ağaç türlerinin de karışmasıyla eşsiz güzellikteki ormanlar içine adım atanların başlarını döndürmektedir.
- 29:29Artvin'e Veda
- Artvin'e veda ederken masalın sonuna gelmiş çocuklar gibi bir hüzün kaplayacaktır içinizi.
- Kafkasörde, Çoruh'ta, Maça Elde, kanyonlarda, Mençunada, Karagöllerde kalacaktır bir parçanız.
- Yeşilin tonu binbir Artvin'im, dağları duman serin Artvin'im, hasreti bağrında durur.