Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Spina Bifida Derneği'nin düzenlediği bir sohbet programıdır. Programda Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi öğretim üyesi ve Çocuk Fizyoterapistleri Derneği'nin genel başkanı Prof. Dr. Miza Kerem Güner, bir fizyoterapist ve çeşitli spina bifida hastaları ile aileleri yer almaktadır.
- Videoda spina bifida hastalığı, fizyoterapinin önemi ve spina bifida hastalarının motor gelişimi detaylı şekilde ele alınmaktadır. Program, hastalığın tanımı ve fizyoterapinin rolü ile başlayıp, doğru pozisyonlama, oturma, ayakta durma gibi hareketlerin nasıl yapılacağı, ailelerin fizyoterapi süreçlerindeki rolü ve pandemi döneminde yaşanan zorluklar hakkında bilgiler sunmaktadır.
- Ayrıca videoda hidrosefali ve gergin omurilik gibi nörolojik sorunlar, botoks uygulaması, uzun yürüme cihazları ve farklı yaş gruplarındaki spina bifida hastalarının ihtiyaçları hakkında bilgiler paylaşılmaktadır. Türkiye'de spina bifida hastalarının haftada iki seans özel eğitim şansı olduğu ve bu imkanların nasıl kullanılması gerektiği de vurgulanmaktadır.
- 00:01Programın Tanıtımı
- Türkiye Spina Bifida Derneği'nin konuğu Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Miza Kerem Güner'dir.
- Program saat 16:00'da yayınlanmaya başlamış olup, katılımcıların tercih ettiği saatler arasında bir program olacak.
- Programda spina bifida hastaları için fizyoterapinin önemi ve COVID-19 sürecinde yaşananlar ele alınacaktır.
- 02:10Konunun Tanıtımı
- Prof. Dr. Miza Kerem Güner, 1989'dan beri Hacettepe Üniversitesi'nde çocuk fizyoterapisti olarak çalışmakta ve 31 yıldır çocuklarla ilgilenmektedir.
- Fakültesinde pediatik rehabilitasyon ünitesi bulunmakta ve burada spina bifida gibi hastalıklarla ilgilenilmektedir.
- Programda görüntü ve ses kalitesi kontrol edilmiş ve katılımcılarla iletişim kurulmuştur.
- 04:52Spina Bifida ve Fizyoterapinin Önemi
- Spina bifida, omurilikteki bir sorunun sonucu olarak ortaya çıkan bir durumdur ve omurilik beyinle vücut hareketlerini kontrol eden bir parçadır.
- Bebek doğduktan sonra cerrahi işlem ve toparlanma süreci geçtikten sonra, fizyoterapistlere ulaşılmalıdır.
- Fizyoterapistler hem ilk sorunları en aza indirir hem de çocukla büyüyen bir problemle ilgilenir.
- 07:06Fizyoterapinin Uygulanması
- Spina bifida hastalarının aileleri, doğum sonrası şaşkın ve ne yapacakları konusunda kararsız olabilirler.
- Fizyoterapistler, önce çocukların potansiyelini gösterir ve aileleri bu potansiyel hakkında bilgilendirir.
- Spina bifida hastalarında kese konumu ve kolların altta olması gibi farklılıklar olabilir.
- 07:56Bebek Hareketinin Oluşumunda Gerekli Faktörler
- Hareketin oluşabilmesi için üç önemli şey gerekiyor: beyin-omurilik bağlantısı, duyu hissi ve çevre etkisi.
- Spina bifida olmayan çocuklara göre daha şanslı olan bu çocuklar, beyin-omurilik bağlantısında sorun yaşamıyor ancak aşağıdan çıkan duyularda sıkıntı olabilir.
- Çocuğun büyüme faktörleri ve yerçekimi ile devamlı hareket etmesi için çevre etkisi, özellikle anne ve babanın etkisi gerekiyor.
- 09:18Hareket Gelişiminde Pozisyonun Önemi
- Bebeklerin hareketleri yetişkinlerinkinden farklı gelişiyor, bu nedenle çocuklara uygun pozisyonlar ve hareketler gösterilmeli.
- Hareketsiz kalınca kaslar ve kemikler deformiteye (bozuk büyümeye) neden olabilir, bu yüzden uygun pozisyonlama önemlidir.
- Küçük ortez teknikleri ve pozisyonlama, çocukların ilerideki hayatlarına önemli katkı sağlayabilir.
- 11:50Gelişim Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Pozisyonlama, bebeklikten başlayarak ileride oluşabilecek sorunları önlemeye yönelik bir algoritmadır.
- Çocuğun var olan kapasitesini keşfedip artırma, olumsuz gelişimleri azaltma ve normal gelişime eşlik etmek gerekir.
- Uygun zamanda oturma ve ayağa kalkma becerilerinin geliştirilmesi çok önemlidir, aksi takdirde kemik gelişimi sorunları, kalça çıkığı ve skolyoz gibi durumlar ortaya çıkabilir.
- 13:24Gelişimin Normal Zamanında Yapılması
- Normal gelişimde bebekler dördüncü- beşinci aydan itibaren destekli oturma yapabilirler.
- Ayakta durma becerisi kız çocukları on bir aya, erkek çocukları on üç-on dört aya doğru gelişir.
- Ayaklara uygun ayakkabı veya cihaz giydirilmezse, çocuk eğri basabilir veya basamadığı gibi durabilir, vücut bu pozisyona adapte olur.
- 14:44Fizyoterapideki Rol ve Duyular
- Fizyoterapide hem motor gelişimi desteklemek hem de gereken zamanlarda bazı hareketleri engellemek gerekir.
- Emekleme, oturma ve ayakta durma gibi becerilerin doğru destekleme olmadan yapılmaması önemlidir.
- Bu çocukların omurilik duyu hissi eksik olduğundan, ısı algılama gibi duyu problemleri yaşayabilir ve bu nedenle masajlar ve koruma önlemleri alınmalıdır.
- 16:45Türkiye'de Spina Bifida Çocukları İçin Kaynaklar
- Türkiye'de çocuk fizyoterapisi konusunda Avrupa düzeyinde gelişmiş bir durum vardır.
- Devlet, bu çocuklara haftada iki seans özel eğitim şansı tanımaktadır.
- Spina bifida çocukları için RAM (Reha Eğitim Merkezi) raporları daha hızlı verilir ve bu çocuklar hemen özel eğitime yönlendirilir.
- 18:44Fizyoterapi ve Aile İlişkisi
- Her çocuk için iki seans fizyoterapi hakkı vardır ve modern fizyoterapide artık ailelere çocukla ilgilenme, yıkama, oturtma, uyutma ve masaj yapma gibi konularda eğitim verilmektedir.
- Anne-babaların fizyoterapistlerle işbirliği içinde olmaları önemlidir; babalara uyum ve motivasyon ihtiyacı vardır.
- Fizyoterapistlerin anne-babaları motivasyonlu tutması, onları maratondan koparmamak ve koçluk yapmak gerekir.
- 20:46Fizyoterapi Süreci ve Aile Yardımı
- Çocuklar belirli yaşlarda cihazlara ihtiyaç duyabilir, bu durumlarda fizyoterapi seansları artırılabilir.
- Anne-babaların ev işleri ve çocukla ilgilenme yükü ağır olabilir, bu nedenle aile içinde paylaşım yapmak önemlidir.
- Çocukların büyümesi bir yol arkadaşlığıdır; fizyoterapistler, psikologlar ve diğer uzmanlar multidisipliner bir yaklaşımla çocukları büyütürler.
- 23:25Spina Bifida ve Fizyoterapi
- Spina bifida hastalarında spastikite (kas sertleşmesi) görülebilir, ancak botoks uygulaması bu durumda sık kullanılmayan bir yöntemdir.
- Spina bifida hastalarında bir bacağın sağlıklı olup diğerinde hissizlik olması durumu nadir olsa da görülebilir.
- Uzun yürüme cihazları genellikle simetriyi korumak için iki bacağa da takılır, ancak duruma göre tek taraflı uygulamalar da yapılabilecektir.
- 27:52Cihazlar ve Gelişme
- Çocuklara verilen cihazlar sürekli aynı kalmayıp, çocuk büyüdükçe ve ihtiyaçları değiştiğinde değiştirilebilir.
- Bilim ve teknoloji gelişimiyle birlikte cihazlar da zamanla değişmektedir.
- Spina bifida hastalarında kas kısalığı, çocuk uzadığında iyi yere basamadığı ve kas uzunluğunun değişmesi nedeniyle oluşabilir.
- 28:56Hem Kaslarının Önemi ve Kasılmanın Nedenleri
- Hem kasları düzeltilirse kısalabilir, ancak düzeltilmezse kasılı kalabilir ve bu durum dizin boyunu da kısaltabilir.
- Fizyolojik boyda her kasın uygun uzunlukta olması gerekir, aksi takdirde bel, diz ve boynu ağrılabilir.
- Çocukları ayağa kaldırmak için hem kaslarının izin vermesi gerekir, izin vermezse sprinti giydirmek zor olur.
- 30:07Kasılmanın Fizyolojik Boyutu ve Çözüm Yolları
- Kasılmanın normal fizyolojisini kaybetmemesini sağlar, gelme ise fizyolojinin üstüne çıkmaktır ve çocuğa gerek yoktur.
- Kaslar, ligamentler gibi yumuşak dokular kullanılmayınca sertleşir, bu durumu normal boyuna getirmeye çalışmak gerekir.
- Bebekken dizini düzeltmek, gece düz korumak ve 10-12 aydan itibaren ayağa bastırmak hem kasılmanın kısalmasını önler ve kalça skolyozunu azaltır.
- 32:37Pandemi Sürecinde Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Sorunları
- Pandemi sırasında evde kalma talimatı ve hastaneye gitmeme gereği, özellikle engelli çocuklar için fizyoterapi ve rehabilitasyon sorunlarına yol açmıştır.
- Özel eğitimin 3 ay boyunca kapanması, çocuklar için gerileme riski oluşturmuştur.
- Spina bifidalı ve yürüme problemi olan çocuklar çoğunlukla evde kalan çocuklardı, ancak pandemi sürecinde kazandıklarını kaybetme endişesi aileleri etkilemiştir.
- 34:14Pandemi Sürecinde Fizyoterapi Stratejileri
- Fizyoterapistlerin çocukları tanımaları çok önemlidir, aileler fizyoterapistlerine sorular sorabilir ve yardım alabilir.
- Aileler çocuklarının ne yaptıklarını, ne yaptıklarını keşfetmeli ve bunları artırmalıdır, olmayanı zorlamak zararlı olabilir.
- Çocuklarla oyun oynamak, cihazların doğru boyutta olması, mümkün olduğunca hareketli tutmak ve rutin oluşturmak önemlidir.
- 38:24Fizyoterapist İletişimi ve Uzaktan Danışmanlık
- Çocukların fizyoterapistlerle canlı bağlantı kurması çok önemlidir, bu bağlantı telefonla veya görüntüli görüşmelerle sağlanabilir.
- Türkiye'de SGK ve empati sayesinde fizyoterapistler gönüllü olarak yardımcı olabilir, yabancı ülkelerde bu kadar kolay olmayabilir.
- Fizyoterapistler çocukları birebir çalıştıkları için durumlarını iyi biliyorlar ve danışmak mümkündür.
- 40:19Fizyoterapi Sürecinin Önemi
- Çocukların fizyoterapistlerle iletişimini sürdürmeleri ve önerilerine göre devam etmeleri gerekir.
- Çocukların ağrıları olabilir, özellikle hidrosefali çocukları ağrılarını söyleyemeyebilirler.
- Çocukların gece uykularını kaçırmaları veya çok dönmesi kalça çıkığı olabileceğini gösterir, bu durumda ortopedi danışılması gerekir.
- 42:45Ameliyat Sonrası Durumlar
- Ameliyat sonrası yürüyemez hale gelebilir, ancak bu nadir olup her cerrahi bir travmadır.
- İlk cerrahi enfeksiyonu önlemek için yapılır, sonrasında ortaya çıkan tabloya göre cerrahi yapılabilir.
- İyi fizyoterapi ve hekimlerle işbirliği ameliyat sonrası olumlu sonuçlar için önemlidir.
- 45:36Hidrosefali ve Gelişimi
- Hidrosefalinin şiddeti ve kese seviyesi gelişim üzerinde etkili olur, kese aşağıdaysa daha az etki yapar.
- Hidrosefali kontrol altındaysa ve seviye aşağıda ise iyi fizyoterapi ve cihazlama ile yürüyen çocuklar olabilir.
- Çocukların algı problemleri neredeyse yok olabilir, görme problemi ve öğrenme güçlükleri az olabilir.
- 47:38Emekleme ve Gelişimi
- On aylık emeklemeye başlamış bir çocuğun bu durum genellikle iyiye gider.
- Emeklemesi bozuksa düzeltmeli, ayağa kaldırdıktan sonra uygun basması için destek verilmelidir.
- Çocukların pozisyonlanması, ortopedi ve fizyoterapisi gösterilmesi gerekir, aksi takdirde kötüye gidebilir.
- 49:15Çocuk Fizyoterapisi Derneği
- Çocuk Fizyoterapisi Derneği her zaman yardım edecektir.
- Dernek rapor yazabilir, belge verebilir ve yayınlar yapabilir.
- Dernek her zaman ailelerin yanında olacak.