Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden dermatoloji uzmanı Profesör Dr. Bilal Doğan ile yapılan bir röportajdır. Sunucu, Profesör Doğan'a sedef hastalığı hakkında kapsamlı sorular sormaktadır.
- Videoda sedef hastalığının ne olduğu, nedenleri, belirtileri, tedavi yöntemleri ve yaşam kalitesine etkileri detaylı şekilde ele alınmaktadır. Profesör Doğan, sedef hastalığının bulaşıcı olmadığını, genetik yatkınlık ve stres faktörlerinin etkili olduğunu, son 10-15 yıldır sistemik bir hastalık olarak tanımlandığını ve bağışıklık sistemiyle ilişkisini açıklamaktadır.
- Programda ayrıca sedef hastalığının eşlik eden hastalıkları (kalp hastalıkları, inflamatuar bağırsak hastalıkları, psotik artrit, metabolik sendrom), tanı yöntemleri, doğal tedavilerin etkisi, hamilelik ve aile tarihine etkisi gibi konular da ele alınmaktadır. Profesör, topikal tedavi, fototerapi ve sistemik tedaviler gibi farklı tedavi yöntemlerini açıklamakta ve hastaların doktorlarına güvenmeleri tavsiyesinde bulunmaktadır.
- 00:10Sedef Hastalığı Hakkında Genel Bilgi
- Sedef hastalığı her yaştan ve cinsten insanı etkileyebilen, bulaşıcı olmayan ve genellikle yetişkinlerde daha sık görülen bir hastalık.
- Sedef hastalığı ülkeden ülkeye değişse bile yüzde 2-3,40 veya 2-6 aralığında görülen, nadir olmayan ve yaşam kalitesini etkileyen bir hastalık.
- Hastalar genellikle umudunu yitirdiği için çok fazla doktora gidip gelmiyor ve tedavisi yok diye düşünerek kendi içinde çözüm aramaya çalışıyor.
- 01:34Sedef Hastalığının Risk Faktörleri
- Sedef hastalığında yüzde 40 civarında genetik yatkınlık görülüyor, ailesinde bir kişi varsa belli bir oranda, hem annede hem babada varsa daha yüksek bir oranda görme şansı bulunuyor.
- Stresli ve strese yatkın, küçük şeylere takan insanlarda daha çok görülen hastalığa kadın-erkek eşit oranda ve her yaş grubunda rastlanabiliyor.
- Özellikle stresin yoğun olduğu dönemlerde (iş stresi, adolesan dönem, menopoz çağı) hastalığın görülme ihtimali artıyor.
- 02:53Sedef Hastalığının Sosyolojik ve Psikolojik Etkileri
- Sedef hastalığının şiddetine göre değişen, dirseğindeki tane lezyonu bile kişinin yaşam kalitesini düşürebilecek bir hastalık.
- Döküntülü ve pullarla karakterize olan hastalığın tedavi edilmemesi durumunda hasta ve aile fertleri çok etkilenebiliyor.
- Topikal tedavi uygulayan hastaların çarşafları her gün değiştirilmesi gerekiyor ve bu durum yaşam kalitesini doğrudan veya dolaylı olarak etkiliyor.
- 04:29Toplumun Sedef Hastalığı Hakkındaki Algısı
- Sedef hastalığı bulaşıcı olmayan bir hastalık olmasına rağmen, insanların bu hastalığa bulaşma korkusu nedeniyle hasta kişilerden uzak durmaları sorun yaratıyor.
- Halk arasında "sedef" terimi, aslında beyaz lekelerle giden vitiligo hastalığına da kullanılıyor, ancak bizim bahsettiğimiz sedef pullu ve kırmızı pullarla karakterize olan süryaz.
- Sedef hastalığı olan kişilerin havuza girmeleri veya tatile gitmeleri durumunda etraftaki insanların tepkileri nedeniyle rahatsız olabiliyorlar.
- 06:06Sedef Hastalığının Tedavisi ve Yaz Dönemi Önerileri
- Son 10-15 yılda çok iyi tedaviler geliştirilmiş olup, hastalık tamamen bitti demesek bile hastayı tamama yakın toparlayabiliyor ve yaşam kalitesini yüzde 50-60'ın üzerinde artırabiliyor.
- Sedef hastalığındaki en büyük etken stres olduğu için, güneş ve deniz psikolojik olarak hasta kişiyi rahatlatabiliyor.
- Güneşten yararlanırken 10-16 arasında denize güneş olmaması ve diğer saatlerde 15-20 dakikayı geçmemek önemli, deniz tuzu pulların dökülmesini kolaylaştırıyor.
- 10:01Sedef Hastalığının Yanlış Anlaşılan Özellikleri
- Sedef hastalığı, bazen egzama ile karıştırılarak yanlış tedavi edilebilen bir hastalıktır.
- Sedef hastalığı artık sadece bir deri hastalığı değil, son 10-15 yıldır üzerinde çalışılan sistemik bir hastalıktır.
- Sedef hastalığı bağışıklık sisteminin anormal tepkilerine bağlı bir durumdur.
- 10:55Sedef Hastalığının Sistemik Etkileri
- Sedef hastalığı sistemik bir inflamasyon (mikropsuz iltihaplanma) oluşturarak vücutta çeşitli hastalıklara neden olabilir.
- Kalp hastalıkları, inflamatuar bağırsak hastalığı (kolites), psotik artrit, egzama ve metabolik sendrom gibi hastalıklar sedef ile birlikte sıkça görülür.
- Tedavi artık sistemik olmakta olup, sadece sürme tedavileri yerine hap ve iğne tarzı tedaviler de uygulanmaktadır.
- 12:56Sedef Hastalığının Tedavi ve İzlenmesi
- Sedef hastalığı koruyucu bir tedavi gerektiren, ömür boyu doktor kontrolünde tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
- Uygulanan tedaviler yüzde 80-90'lara kadar hastanın hastalıktan temizlenmesini sağlayabilmektedir.
- Hastaların altyapısı, komorbitteleri (birlikte olabilen hastalıklar) ve tedaviye uygunluğu değerlendirilerek kişiselleştirilmiş tedavi planları oluşturulmaktadır.
- 16:56Sedef Hastalığının Seyri ve Tedavisi
- Sedef hastalığının seyri psikolojik durumla ilişkili olup, inişli çıkışlı gider ve kendi haline bırakıldığında genellikle artmaktadır.
- Hastanın %50'inden fazlasında sedef hastalığı bulunur ve bu hastalığın varlığı sistemik inflamasyon oluşturarak ileride kalp hastalıkları ve şeker hastalığı gibi sorunlara neden olabilir.
- Sedef hastalığının doğal yollarla tedavisi de bulunmaktadır, ancak detaylı bilgi verilmemektedir.
- 18:56Doğal Tedaviler ve Sedef Hastalığı
- Sedef hastalığı gibi cerrahi bir yöntemi olmayan hastalıklarda kesin bir tedavi yoktur, bu hastalıklar ömür boyu takipte kalır.
- Kaplıca ve Balıklı Göl gibi doğal tedaviler destek tedavisidir, kesin bir tedavi değildir.
- Kaplıcalarda kükürt oranı fazla olan sular kabukların dökülmesine yardımcı olur ve hasta psikoterapik olarak rahatlamaya yardımcı olur.
- 20:29Balıklı Göl Tedavisi
- Balıklı Göl'de hasta bir aya yakın kalır, balıklar kabukları yiyerek keratolitik etki sağlar.
- Tedavinin psikoterapik yönü çok yüksektir, hasta balıkların kabukları yediğini düşünerek rahatlar.
- Hijyenik olmak kaydıyla psikoterapik etkisi nedeniyle gidebilirler, ancak kesin bir tedavi olmadığı için dermatologdan tavsiye almadan yapmamalılar.
- 22:51Sedef Hastalığının Tedavisi
- Son 10-15 yıldır kullanılan biyolojik tedavilerle sedef hastalığına sahip hastaların tamama yakın iyileşmesi mümkün.
- Sedef hastalığındaki ağrılar zamanla geçebilir, ancak uzun süreli ağrılar için dermatoloji veya nöroloji uzmanına başvurulmalıdır.
- Sedef hastalığındaki ağrılar için rahatlatacak birçok tedavi vardır, bazen uzun süreli ilaç kullanması gerekebilir.
- 25:31Sedef Hastalığı ve Miras
- Sedef hastalığı olan biri hamile kalabilir.
- Sedef hastalığı miraslanabilir, sadece anne de varsa risk daha düşük, hem anne hem baba da varsa risk ikiye katlanır.
- Sadece elde sedef hastalığı varsa, özellikle ev hanımı için yaşam kalitesi etkileyebilir ve sistemik tedaviye ihtiyaç duyulabilir.
- 27:28Sedef Hastalığının Tanısı
- Sedef hastalığının tanısı genellikle klinik olarak konur, özel bir ekipman gerekmez.
- Bazı durumlarda biyopsi alınabilir, özellikle kafa karıştırıcı tablolarda.
- Hastanın başka hiçbir yerinde lezyon yoksa et tutulumunda tanı koymak zor olabilir.
- 28:24Topikal ve Fototerapi Tedavileri
- Topikal tedavi, pomat ve krem gibi sürme tedavileri olarak tanımlanır ve aile hekimleri genellikle sistemik tedavi yerine bu tür tedavileri kullanır.
- Fototerapi, sistemik tedavi öncesi tercih edilen bir tedavi yöntemidir ancak hasta haftada 2-3 gün hastaneye gelmesi gereken bağlayıcı bir tedavidir.
- Fototerapi tedavisi 1-2 dakika sürer ancak hasta soyunma ve giyinme süresiyle birlikte yarım gün zaman harcar.
- 29:39Fototerapi ve Sistemik Tedaviler
- Fototerapi özellikle ilk etapta toparlamak için rahatlıkla kullanılabilir ve hastaların 2-3 ay içinde iyileşmesi beklenir.
- Fototerapi cilt kanseri riskini artırabildiği için 200-300 seans sonra bırakılır.
- Psoriasis yaygın tutulumlu hastalarda kalp hastalığı, şeker hastalığı ve metabolik hastalık risklerini artırır.
- 31:01Sistemik Tedaviler ve Tavsiyeler
- Son 10-15 yıldır biyolojik ajanlar ve sistemik tedaviler başarıyla kullanılmaktadır.
- Sistemik tedaviler sadece hastaları toparlamak ve görüntülerini kurtarmak için değil, ileride oluşabilecek sorunları engellemek için de önemlidir.
- Hastalar tedavi sonrası yaşam kalitelerinin yükseldiğini fark eder ve genellikle daha önce gelmemelerini üzülürler.