Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Medikal Park Hastanesi Nöroloji Bölümü'nden Dr. Öğretim Üyesi Taşkın Güneş'in Parkinson hastalığı hakkında bilgi verdiği bir eğitim içeriğidir.
- Video, Parkinson hastalığının tanımı, risk faktörleri, belirtileri, evreleri, tanısı ve tedavisi hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Hastalığın dopamin hücrelerinin azalmasıyla başladığı, başlangıçta titreme ve hareket yavaşlaması gibi belirtilerle ortaya çıktığı anlatılmaktadır. Ayrıca hastalığın evreleri, tanısı nasıl konulacağı, tedavi yöntemleri (ilaç tedavisi ve derin beyin stimülasyonu) ve hastaların günlük yaşamını kolaylaştırmak için öneriler de videoda yer almaktadır.
- 00:02Parkinson Hastalığı Hakkında Genel Bilgiler
- Parkinson hastalığı, 1817 yılında titrek felç olarak tanımlanarak literatüre geçen, beyin hücrelerinde kayıpla seyreden, kadınlara oranla erkeklerde daha sık görülen, yavaş ilerleyen bir hareket bozukluğudur.
- Hastalığın belirtileri ortaya çıkmasından 4-6 yıl öncesinde hastalar yanlışlıkla depresyon, omuz, boyun ve kol ağrıları nedeniyle yanlış tanı almaktadır.
- İleri yaşlarda görülen hastalık en sık 40-70 yaş aralığında ortaya çıksa da, hastaların %5'lik kesiminde hastalık 20-40 yaş arasında da ortaya çıkabilir ve 65 yaş ve üzerinde toplumda görülme sıklığı %1'dir.
- 01:00Parkinson Hastalığının Nedenleri ve Risk Faktörleri
- İnsan beyninde dopamin hücreleri yüksek miktarda azaldığında dopamin üretimi yetersiz kalarak ritmik olmayan, uyumsuz, titrek ve akıcı olmayan hareketlerin ortaya çıkmasına neden olur.
- Anne, baba ya da kardeşte Parkinson hastalığı öyküsü bulunan kişilerde hastalığın görülme oranı toplumun geneline kıyasla daha yüksektir ve genetik öyküsü bulunan ailelerin fertlerinde hastalık daha genç yaşlarda başlar.
- Parkinson hastalığında risk faktörleri arasında ileri yaş, ailede Parkinson hastalığı öyküsü bulunması, kırsal yaşam, çiftlik ve kuyu suyu kullanımı, tarım ilaçları, erkek cinsiyet, kafa travması, demir mangenin diyetle yüksek miktarda alınması, beyaz ırk, besinlerde alınan hayvansal yağlar, obezite ve fiziksel-duygusal stres bulunmaktadır.
- 02:03Parkinson Hastalığının Belirtileri
- Parkinson hastalığı yavaş ilerleyen nörodejeneratif bir hastalıktır ve başlangıcı hareket sistemi aksaklığı belirtileri ile karakterizedir.
- Hastalığın en sık karşılaşılan başlangıç belirtisi istirahat esnasında tek el ve parmaklarda titreme ve aynı tarafta yürüyüşe eşlik eden kol salınımının olmamasıdır.
- Hastalık süreci içinde ilk ortaya çıkan belirtiler genellikle aynı taraftaki diğer ekstremitelere de yayılır ve hastalık ilerledikçe diğer ekstremitelerde de ortaya çıkar.
- 03:47Parkinson Hastalığının Evreleri
- Üst ekstremitelerde başlayan olgularda hastalığın yayılımı el, kol, ayak, bacak, yüz, konuşma ve yutma sırasını izlerken, alt ekstremitelerde başladığı durumlarda ise ayak, bacak, kol, el, yüz, ses ve yutma bozukluğu şeklinde bir etkilenme sırası bulunur.
- Birinci evrede belirti ve bulgular tek taraflı ve hafif derecededir, sıklıkla bir ekstremitede titreme bulunur ve mimik, duruş ve yürüyüşteki bozulmaları ancak hastanın yakınları fark eder.
- Beşinci evrede hasta yatağa ve tekerlekli sandalyeye bağımlı ve sürekli bakıma ihtiyaç duyar.
- 05:18Parkinson Hastalığının Tanısı ve Tedavisi
- Parkinson hastalığı tanısı nöroloji uzmanı tarafından öykü ve fizik muayene ile konur, kesinleştirecek zorunlu bir beyin görüntülemesi ya da kan testi yoktur.
- Parkinson, beyinde yaşanan hücre kaybı ile oluşan pek çok hastalıktan biri olup, bu hastalıklar arasında tedaviye en iyi yanıt veren türdür.
- Hastalığın belirtileri ortaya çıkar çıkmaz nöroloji uzmanına başvurmak tedavi açısından son derece önemlidir ve erken dönem tedavi hastalığın ilerleyişini yavaşlatırken hastanın hayat kalitesini de artırır.
- 06:31Parkinson Hastalığının Tedavi Yöntemleri
- Hastalığın evrelerine göre uzman hekim tarafından pek çok farklı tedavi yöntemi uygulanabilir ve öncelikle hastanın bağımlılık olmaksızın kendi hayatına devam edebilmesi hedeflenir.
- Son yıllarda bazı hastalarda uygulanabilen beyin pili olarak bilinen derin beyin stimülasyonu ile hastalığın tipik belirtileri düzelmekte ve yaşam kalitesi de artırılmaktadır.
- Nöroloji uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Taşkın Güneş, Parkinson hastalarının ilaç tedavilerine ek olarak uygulayabileceği beden egzersizlerinin de ileri derecede yarar sağladığını, egzersizlerin kişinin kendisini daha iyi hissetmesinin yanı sıra kas sertliği ve hareket yavaşlığı üzerinde olumlu etkisi bulunduğunu belirtmiştir.
- 08:52Parkinson Hastalarının Hayatı Nasıl Kolaylaştırılır
- Konuşarak ya da çalan bir şarkıya eşlik ederek yapılan konuşma pratiği önemlidir, konuşamayan hastalar için alfabe, kelime, resim kartlarının kullanımı konusunda çalışılmalıdır.
- Elde rahat tutulabilen ve kırılmayan materyallerden yapılmış çatal, bıçak vb. mutfak malzemelerinin kullanımı sağlanmalıdır.
- Halı, kilim gibi ayağa dolanmaya müsait döşemelerin kaldırılması, varsa kapı ışıklarının kaldırılması, lavabo önüne konulan tabure ile oturarak kişisel bakımın yapılması sağlanabilir ve banyo ve tuvalet duvarlarına destek amaçlı özel tutacakların takılması yardımcı olabilir.