Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Tohum Otizm Vakfı tarafından düzenlenen bir webinar formatında olup, 26-27 yıllık tecrübeye sahip müzik terapisti Hakan Sezgin tarafından sunulmaktadır. Hakan Sezgin, binlerce farklı gelişim gösteren çocukla müzik çalışmış ve çeşitli kurumlarla ortak çalışmalar yapmış bir uzmandır.
- Webinar, müzik terapisinin otizmli çocuklarda sosyal, duygusal, zihinsel ve fiziksel gelişim üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Sunumda müzikün tanımı, pedagojik müzik kavramı, müzikün üç temel bileşeni (hareket, melodi ve ritim) ve müzik algılarının nasıl çalıştığı anlatılmaktadır. Ayrıca müzik terapisi uygulamalarının yapısı, otizmli çocuklarda müzik etkinliklerinin sosyal iletişim becerilerini nasıl geliştirdiği ve müzikün problem davranışlarını anlamlı davranışlara dönüştürme potansiyeli de açıklanmaktadır.
- Webinar'ın son bölümünde soru-cevap oturumu yer almaktadır. Bu bölümde ailelerin otizmli çocuklara yönelik müzik terapisi uygulamaları hakkında merak ettikleri konular ele alınmaktadır. Hakan Sezgin, hangi müzik enstrümanlarının otizmli çocuklara uygun olduğu, müzik takıntısı olan çocukların nasıl yönlendirileceği ve ses hassasiyeti olan çocuklara müzik terapisi uygulanabilirliği gibi konulara odaklanmaktadır.
- 00:13Giriş ve Konuk Tanıtımı
- Tohum Otizm Vakfı tarafından düzenlenen online seminerler dizisinde müzik terapisti Hakan Sezgin konuşmacı olarak yer alıyor.
- Hakan Sezgin, bin'den fazla farklı gelişim gösteren çocukla müzik çalışmış, Pera Güzel Sanatlar'da klasik gitar eğitimi almış ve Off Merkezi Eğitimlerinde pedagojik müzik ve dans eğitimini tamamlamış.
- Otistikler Derneği ve Asperler Derneği'nin kurucu üyesi olan Sezgin, Türkiye'nin ilk bağımsız OÇEM olan Hamdi İbrahim İye Otistik Çocuklar Eğitim Merkezi'nde müzik ve terapi odası kurmuş.
- 03:46Müzik Terapisi ve Pedagojik Müzik
- Müzik, insanların duygu ve düşüncelerini ritmik ya da melodik yapılarla ifade etme biçimine denir.
- Pedagojik müzik, çocukların gelişirken ve büyürken gelişim alanlarına hizmet eden müzik olarak tanımlanabilir.
- Müzik eğitimi sosyal, duygusal, zihinsel ve fiziksel alanlarda katkı sağlayabilir.
- 05:37Müzik Terapisi Alanları
- Sosyal gelişim alanında müzik, dayanışma, sorumluluk, özgüven, başarma hissi ve kendini kontrol edebilme gibi becerileri geliştirebilir.
- Duygusal gelişimde müzik, çekici güçler oluşturarak insanı hareketlendirebilir ve rol yapabilme, dramatizasyon ve karar verebilme becerilerini geliştirir.
- Zihinsel gelişimde müzik, dinamikleri algılayabilme, ritmi anlama, melodileri ayırt edebilme, armoni ve form gibi becerileri geliştirebilir.
- 08:10Fiziksel Gelişime Katkı
- Fiziksel gelişimde temel beceriler ve koordinasyon becerileri çalışılır.
- Konsantrasyon ve gevşeme, fiziksel gelişimde önemli olan iki beceridir.
- Tuşlu çalgılar (piyano, akordiyon) ve küçük vurmalı çalgılar (telefon) özellikle ince motor becerisi gelişimi ve eşleme becerisi için kullanılır.
- 09:21Müzik Eğitimi ve Otizm
- Müzik eğitimi sırasında kullanılan ana enstrümanlardan biri bateri olup, sıralı vurmalar, koordinasyon ve dikkatle ilgili çocukların gelişimlerine katkı sağlar.
- Müziği üç bölüme ayırırız: hareket, melodi ve değil, ve bunları birbirinden ayırmadan çalışırız.
- Otizmli çocuklarla çalışırken, rutinlerden hoşlanmaları, tekrar etmeleri, göz temasından kaçınmaları ve sosyal iletişim isteksizliği gibi özelliklerini müzikle yavaş yavaş açmaya çalışırız.
- 10:39Müzikin Temel Özellikleri
- Müzik öğretilmeden de yapılabilir, tıpkı dil bilgisi eğitimi almamış bir insanın da güzel şeyler söyleyebilmesi gibi.
- Müzik, insanlara yapması gereken şeyleri ya da yaptıklarında uyumlu olabilecekleri şeyleri yaşatmaya başlar.
- Müziğin içinde "ostinato" adı verilen basit tekrarlar bulunur ve bu tekrarlar müzikin içinde önemli bir yer tutar.
- 12:23Müzik Algısı ve Sosyal İletişim
- Müziğin işitsel algısı eko, ayrıştırma, soru-cevap ve denemeler şeklinde incelenir.
- Eko çalışması sosyal iletişim becerilerinin en temelini hazırlar ve işitsel taklit becerisini geliştirir.
- Görsel taklitin müzikteki karşılığı eko-ayrıştırma olup, her ikisinde de ayrıştırma becerisi çalışır.
- 15:24Müzik ve Sosyal Beceriler
- Müzikte soru-cevap ve tamamlama becerileri çalışılır, ancak tamamlama becerisi soru-cevaptan önce çalışılmalıdır.
- Türkçenin temel yapısı tekrara dayalı bir iletişim şeklidir, örneğin "Bakkala gittin mi? Gittim" şeklinde.
- Müzikteki eko çalışmalarıyla konuşmaya hazırlık çalışmalarının yanı sıra günlük yaşamda kullanılan kelimelerden şarkılar yapılarak sosyal iletişim becerileri geliştirilebilir.
- 18:24Müzikin Duygusal Etkileri
- Müzik algısı kendi içerisinde duygusal etkiler yaratır, örneğin samba ritmi çalındığında insanlar yukarı-aşağı sallanmaya başlarlar.
- Müzik, problem davranışları anlamlı davranışa dönüştürme imkanı sunar.
- Müzik, performansa dayalı bir hayat yaşayan çocukları performe etme kaygısından uzaklaştırarak kendiliğinden bir şeyleri yapabilme şansı tanımış olur.
- 21:05Duygusal Gelişime Katkı
- Duygusal gelişimde duygu biçimleri çalışılır, örneğin gülen bir çocuğun mutlu olduğunu, ağlayan bir çocuğun üzgün olduğunu anlamak.
- Çocukların empati yapma yeteneklerinin gelişmesi için müzik içinde duygusal öğeler verilmelidir.
- 21:56Müzik ve Duygusal Etkiler
- Müzik dinlerken kulaklıkla dinlendiğinde farklı bir duygu yaratıyor ve bu duygu kendini besleyerek kalıcı hale geliyor.
- Bebekler yedi aydan itibaren işitme organları oluşumunu tamamladıklarında dışarıdan gelen sesleri duyabilmeye başlıyor ve bu seslerle sinaptik bağlantılar oluşuyor.
- Müzik, geçmişten gelen öğrenimlerle birlikte duygusal olarak çocuğun içerisinde yerleşmiş oluyor ve duygusal durumları etkileyebiliyor.
- 24:38Davulların Etkisi
- Davullar insanlık için önemli bir iletişim aracıdır ve binlerce yıldır insanlar arasında iletişimi sağlamaya başlamışlardır.
- Davullarla çalışırken çocuk dürtü kontrolünü zayıflatabilir ve bu durum dışavurum aracı olarak kullanılabilir.
- Davullarla çalışırken çocuk bir süre sonra kendini kontrol edebilme hissi yaşamaya başlar ve bu hissin çerçevelenmesi ve sınırlandırılması sosyal becerileri geliştirmeye yardımcı olur.
- 27:10Müzik Terapisi Süreci
- Müzik terapisi sürecinde önce danışma ve gözlem kısmı başlar; gözlem iki şekilde yapılır: koşullu gözlemde belirli beceriler test edilirken, serbest gözlemde çocukun davranışları ve güven alanları incelenir.
- İlişki kurma ve geliştirme aşaması yaklaşık dört seans boyunca yapılır ve bu süreçte çocukla ilişkiye girilir.
- Program çıkartıldıktan sonra uygulamalara başlanır ve her seans 45 dakika sürer.
- 28:54Müzik Terapisi Uygulamaları
- Her seansın başında giriş seremonisi ve her çocukla merhaba şarkısı söylenir.
- Müzik terapisi, özel eğitimin oluşturduğu iskeleti destekleyerek bireysel eğitim planlarına müzikle katkı sağlar.
- Müzikte yaş, yetenek ve beceri önemlidir; beş yaşındaki yetenekli bir çocuk, onbeş yaşındaki yeteneksiz bir çocuktan daha hızlı öğrenebilir.
- 30:52Müzik Terapisi Hedefleri ve Aile Bilgilendirmesi
- Müzik terapisi seanslarında duygusal paylaşım ve hedeflere yönelik çalışmalar yapılır.
- Hedeflere yönelik çalışmalar, becerilerin kontrol edilmesi ve evde pekiştirilmesi için yapılır.
- Müzik terapisi seanslarına aileler dahil edilir ve Suzuki'ye göre, bir şeye yeterince maruz kalındığında öğrenilir; bu nedenle dört aylık bir çalışma içerisinde temel beceriler kazanılır.
- 34:09Müzik Eğitimi ve Enstrüman Seçimi
- Otizmli çocukların müzik konusunda farklı enstrümanlara yönelik yetenekleri değerlendirilmeli ve farklı yaş gruplarına göre farklı çalışmalar yapılmalıdır.
- Çocuğun ilgisi ve ihtiyacı dikkate alınmalıdır; örneğin ilgisi davul olsa da ihtiyacı ince motor becerilerinin gelişmesi ise bu durum değerlendirilmelidir.
- Özel yeteneği olan çocuklara bireysel eğitimler alması gerekir ve bu eğitimleri içinden sindiği, sorunlara çözüm getirebilen ve aileyi tatmin edebilecek uzmanlarla çalışmalıdır.
- 35:41Müzik Takıntısı ve Müzik Kullanımı
- Müzik takıntısı olan çocukların müzikten uzak tutulması yerine, müzikin metro rayları gibi düşünülebilir ve şarkılar vagonlar gibi kullanılabilir.
- Bazı müzikler çocukları içine kapatırken, sosyal müzikler, ambiyans müzikleri, müzikle birlikte sallanma ve müzikli oyunlar gibi uygulamalarla çalışılabilir.
- Müzik takıntısı olan çocuklarda, müzikin anlamlandırma özelliğini kaybetmeden, müzikin iletişim aracı olarak kullanılması önemlidir.
- 37:44Kulak Kapatma Sorunu
- Çocukların kulaklarını kapatarak seslere tepki göstermelerinin pek çok nedeni olabilir, bunun arasında işitsel uyaranlara karşı aşırı duyarlılık da bulunabilir.
- Kulak kapatma sorunu basit bir programla kısa sürede çözülebilir, ancak dışarıda duygusal nedenlerle kulak kapatma durumunda aileyle ortaklaşa konuşarak bu sorunun giderilmesi gerekir.
- Kulak kapatma sorununun çözümü, nedenine bağlı olarak çalışma süresi farklılık gösterebilir.
- 40:20Müzik Terapisi ve Otizm
- Müzik terapisi otizmli çocuklarda hem öğretici hem de keyifli bir deneyim sunabilir ve bazı çocuklarda ritim konusunda veya enstrümanlara karşı ilgi gösterebilirler.
- Müzik terapisi bir aile için olmazsa olmaz olup olmadığı sorusu zordur çünkü etik olarak özel eğitim almayan hiçbir çocukla çalışmamak gerekir.
- Müzik beynin her iki lobunu birbiriyle bağlayan ve beynin pek çok yerine dokunan bir etki yaratır, bu nedenle müzikle ilgili çalışma yapılması önemlidir.
- 43:44Ses Hassasiyeti ve Müzik Terapisi
- Ses hassasiyeti olan çocuklara müzik terapisi faydalı olabilir, ancak ses hassasiyetini ortadan kaldırmak için bir süreç gereklidir.
- Ses hassasiyeti durumunda hangi seviyelerde hassasiyet olduğunu ve bera testi sonuçlarını incelemek gerekir.
- Müzik terapisi, ses hassasiyetini ortadan kaldıramayacak olsa bile, seslilik üzerine yapılan çalışmalarla dizginlenebilir.
- 45:32Öğretmenlerle İlgili Zorluklar ve Eğitim Gerekliliği
- Doğum Otizm Vakfı'nda yaşanan en büyük zorluk öğretmenlerle ilgilidir.
- Yapılandırılmış ortamda farklı durumlar ortaya çıktığında tedirginlik oluşur, ancak bu dozun iyi ayarlanması dikkat süresinin artmasına neden olabilir.
- İşbirliği içinde çalışan kişilerin davranış analizi ve duyu bütünlemesi hakkında bilgi sahibi olması gerekir.
- 46:35Müzik Terapisi ve Eğitim Yöntemleri
- Müzik terapisi, beceri analizi ve beceri öğretimi gibi yöntemler çocuk gelişiminde önemli katkı sağlar.
- Müzik, eğlence ve keyif vermek için de kullanılabilir, günlük aktivitelerde (bulaşık yıkarken, banyo yaparken) şarkı söylemek mümkündür.
- Eğitimde yöntem ve tekniklerde keskin köşeler olabilirken, müzik daha esnek bir ortam sunar.
- 47:49Müzik Eğitimi Felsefesi
- Her çocuğa ve her insanın dokuzuncu senfoniyi öğretebileceğimiz bir felsefe savunulmaktadır.
- Müzik eğitimi sadece notaları doğru çalmak değil, kişinin içindeki müzikleri çıkarmak olmalıdır.
- Müzik çocuklara hizmet etmeli, çocuklar müziği başkalarının onayladığı şekilde çalmak için eziyet çekmemelidir.
- 49:19Webinar Kapanışı
- Webinarda müzik terapisti Hakan Sezgin'in katıldığından teşekkür edildi.
- Online seminerlerin YouTube kanalında ve Spotify'da dinleme listelerinde izlenebileceği belirtildi.
- Yarın gerçekleşecek seminerde Prof. Dr. Sezgin'in özel eğitimde aile eğitimini anlatacağından bahsedildi.