Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- A Haber'in sağlık programında, ortopedi ve travmatoloji uzmanı Profesör Dr. Ünsal Domaniç ile omurga hastalıkları ve cerrahisi konusu ele alınmaktadır. Programda omurga maketi kullanılarak konular görsel olarak açıklanmaktadır.
- Video, omurga ve omurilik hakkında temel bilgilerle başlayıp, omurga hastalıkları (deformiteler, skolyoz, kifoz, bel fıtığı, enfeksiyonlar, tümörler) detaylı şekilde anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise bel fıtığı konusu, belirtileri, tedavi yöntemleri ve ameliyat gerekliliği hakkında bilgiler verilmektedir.
- Programda ayrıca omurga cerrahisi kavramı, bu uzmanlığa nasıl girilebileceği ve omurga cerrahisinin multidisipliner bir dal olduğu açıklanmaktadır. Bel fıtığı hastalarının fizik tedavi ve istirahat ile %95'inin iyileşebileceği bilgisi de paylaşılmaktadır.
- 00:20Omurga ve Omurilik Hakkında Bilgiler
- Programın konusu omurga hastalıkları, omurga cerrahisi ve özellikle bel fıtığı ve tedavisi olup, ortopedi ve travmatoloji uzmanı Profesör Dr. Ünsal Domaniç bilgi verecek.
- Omurga, birinci boyun omurdan başlayıp, yedi adet boyun omuru, on iki adet sırt omuru, beş adet bel omuru ve beş adet sakral omurdan oluşan yapıya denir.
- Omurganın görevi gövdeyi dik tutmak ve omurilik (beyin kafatasından gelen sinir dokusu) korumaktır.
- 02:23Omurga Hastalıkları
- Omurga hastalıkları arasında deformiteler (kifoz ve skolyoz), enfeksiyonlar, tümörler ve metler bulunmaktadır.
- Kifoz, omurganın fizyolojik kamburluğunun (20-40 derece) 60 dereceye kadar çıkması durumudur.
- Skolyoz, omurganın orta hattan sağa veya sola S ya da C harfi şeklindeki sapmalarıdır ve 27-28 çeşit skolyoz vardır.
- 05:23Omurga Enfeksiyonları ve Tümörleri
- Omurga enfeksiyonları arasında verem hastalığı, brusella enfeksiyonları ve disk enfeksiyonları (diskitis) bulunmaktadır.
- Omurga enfeksiyonları omur cismini eritip çöker ve keskin açılı kifoz (kamburluk) yaratabilir.
- Omurganın primer tümörleri omur cisminden çıkan tümörlerdir, sekonder tümörler ise başka organların kanserinin veya sarkomunun metastaz yapmasıdır.
- 07:30Omurga Cerrahisi
- Omurga cerrahisi, omurgayla ve omurganın problemleriyle ilgilenen bir disiplindir.
- Omurga cerrahisi multidisipliner bir daldır; beyin cerrahisi, toraks cerrahisi, genel cerrahi ve damar cerrahisi bilgilerine sahip olmak gerekir.
- Türkiye'de henüz resmi bir omurga cerrahisi bilim ve ana bilim dalı olmadığı için bu alan kişisel çabalarla geliştirilmektedir.
- 10:40Bel Fıtığının Tanımı ve Belirtileri
- Bel fıtığı, bel omurlarındaki disklerin anılus yapısının zayıflaması veya yırtılması sonucu içindeki jölemsi jelatinimsi kıvamdaki nükleus pulpazın omurilik kanalına girmesi olarak tanımlanır.
- En sık görülen bel fıtığı, el dört-beş (L4-L5) ve el beş-bir (L5-S1) bel omuru arasındaki disklerde meydana gelir ve tüm olguların yaklaşık %75-80'i bu iki diskte şikayet gösterir.
- Bel fıtığı, hangi sinire bası yapıldığına bağlı olarak belinden, kalçasının arkasından, uyluğun arkasından, bacağın yan arkasından ayak ucuna kadar yayılan şiddetli elektrik çarpması gibi ağrı, kas kasılması ve kramplar olarak belirtilir.
- 13:36Bel Fıtığı Ameliyatı Gerekliliği
- Bel fıtığı ameliyatları tamamen lüzumsuz değildir ancak çoğu lüzumsuz yere yapılıyor.
- Ameliyat önerilmesi gereken kırmızı bayrak durumlar: idrar ve büyük abdest kontrol edememe (inkontinans) ve perinal bölgede ak eğri tarzında uyuşma (kauda kina sendromu).
- Kas kuvveti zayıflaması veya ağrı şiddetlenmesi gibi durumlar ameliyat sebebi değildir ve bu durumlarda felç korkusu olmamalıdır.
- 15:05Bel Fıtığının Tedavisi
- Bel fıtıklarının daha çok genç insanlarda olması ve zapt etmenin zorluğu nedeniyle, 4-5 gün hiçbir şekilde kalkmadan istirahat ettirilirse %95'i iyileşebilir.
- Pörtleyen çıkan bölüm jöle kıvamında %98'i su olan bir materyaldir ve kendi haline bırakıldığında iyileşebilir, buharlaşabilir, küçülebilir ve kaybolabilir.
- Eğer bir disk arızalanmışsa ve anulus yırtılmışsa, bunun kendiliğinden iyileşmesi mümkün değildir çünkü damarı ve sinir yoktur.
- 16:30Ameliyat ve Fizik Tedavi
- Bel fıtığında ameliyat için kırmızı bayrak durumlar: idrar ve büyük abdest kontrol edememe (inkontinans) ve perineal bölgede ak eğri tarzında uyuşma (kauda kina sendromu).
- Fizik tedavi, bel fıtığında ağrı akut dönem iyileşmiştir ve hastanın şikayetleri %70-90 geçmiştir.
- Kasları güçlendirirse omurgaya ve diske gelen yük ciddi azalacaktır, aksi takdirde ağrılı dönme fizik tedavi olmaz.