Buradasın
Mantar Zehirlenmesi ve Mantar Seçimi Hakkında Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=IjH9WpVezcEYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Haberci Ankara temsilcisi Bülent Aydemir'in Türkiye'nin tek diplomalı mantar uzmanı Jilber Barut Cihan ile yaptığı bir televizyon röportajıdır. Jilber Barut Cihan, İsviçre Sağlık Bakanlığı'nın bir diploması olan ve mantar konusunda uzmanlaşmış bir bilim insanıdır.
- Röportajda mantar zehirlenmesinin artışı, belirtileri ve zehirli mantarların nasıl ayırt edilemeyeceği konuları ele alınmaktadır. Jilber Barut Cihan, Belgrad Ormanı'ndan getirdiği çeşitli mantar türlerini göstererek, özellikle "köy göçüren mantarı" (Amanita phalloides) gibi ölümcül mantar türlerini tanıtmakta ve mantarların doğru tüketimi hakkında pratik tavsiyeler vermektedir.
- Programda ayrıca mantarların protein deposu olmadığı, vitamin ve mineraller açısından önemli olduğu, mantar toplama hobisinden bilim insanı olma süreci ve Türkiye'deki mantar potansiyeli hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır. İzleyici soruları yanıtlanarak, kültür mantarlarının tercih edilmesi gerektiği ve mantarların ellemekle zehirlenilmediği gibi önemli bilgiler de aktarılmaktadır.
- 00:01Mantar Zehirlenmesi Uyarısı
- Doğada yetişen mantarların sayısı yağış artınca artmış ve bu nedenle zehirlenme vakaları da artmış durumda.
- Sağlık bakanlığı, doğadaki her mantarı yemenin tehlikeli olduğunu ve zehirli mantar tüketiminden sonra belirtilerin 2-6 saat içinde görülebileceğini belirtmiştir.
- Zehirli mantar tüketenlerin ilk iş 24 saat hizmet veren danışma merkezine başvurmak ve kültür mantarı tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
- 02:18Mantar Uzmanı Jilber Barut Cihan'ın Açıklamaları
- Türkiye, mantar açısından zengin bir ülke olup, yağmur yağan her yerde mantar çıkabilmektedir.
- Mantar zehirlenmesi, mantar yedikten sonra oluşabilecek en ufak sindirim sorunu bile olabilir ve kesinlikle ölmek gerekmez.
- Zehirli mantarlarla zehirsiz mantarları ayırt etmek için hiçbir kolay yol veya püf noktası yoktur.
- 05:39Mantarların Beslenme Değeri
- Mantarların etin yerine geçmeyeceği ve doğal protein deposu olmadığı, bu konuda yaygın bir yanlış inanış bulunmaktadır.
- Mantarlar vitamin ve mineraller açısından pek çok besin maddesine göre öndedir ve D vitamini deposudur.
- D vitamini sentetize etmek için gerekli folik asitleri taşıyan mantarlar, güneşe çıktığınızda vücudunuzun D vitamini üretmesine yardımcı olur.
- 07:38Mantar Zehirlenmeleri ve Güvenli Alışveriş
- Çarşı pazardan mantar alırken kültür mantarı yetiştirme mantarlara yönelmek tavsiye edilir çünkü pazar yerlerinde uygunsuz satılan mantarlar bulunabilir.
- Dünyanın en leziz ve en değerli mantarı bile bozulduktan sonra zehirli hale gelebilir ve mantarlar çok çabuk bozulur.
- Bayatlanan mantarlar zehirli olabilir, örneğin yenen bir mantar naylon torbanın içine üç-beş gün tutulduğunda bozulur ve yendiğinde zehirlenme riski vardır.
- 08:36Köy Göçüren Mantarı
- Türkiye'nin en yaygın mantarlarından biri olan Amanita Falloides (köy göçüren mantarı) çok tehlikelidir ve mantar zehirlenmelerinin %90'ından sorumludur.
- Köy göçüren mantarı yedikten sonra hemen öldüren değil, ilk 48 saat belirti vermez, ancak 48 saat sonra belirtiler başladıktan sonra tedavi zorlaşır ve genellikle ölümle sonuçlanır.
- Bu mantarın ölümle sonuçlanma oranı %80'lere varan yüksek bir öldürücülük içerir ve hiçbir panzehiri yoktur.
- 09:38Mantarların Tanımlanması
- Mantarları tanımlarken sadece renge değil, şapka yapısına, yüzüğüne ve torbacığına bakılmalıdır.
- Köy göçüren mantarı ve yenen bir mantar olan Trikolu Masajonk tum arasında benzerlikler olsa da, aceleci tanımlayıcılar tarafından karıştırılarak kazalar olabilir.
- Mantar zehirlenmesi sinir sistemi belirtileri ve alerjik reaksiyonlar içerir, özellikle köy göçüren mantarı zehirlenmesi herkesin bilmesi gerekir.
- 11:45Mantarların Ekonomik Değeri
- Trüf mantarları gibi ekonomik değer taşıyan her türlü mantar Türkiye topraklarında ve ormanlarında yetişmektedir.
- Geçen seneki fiyatları olarak beyaz İtalyan trüfü kilo 5.200 Euro, siyah Fransız trüfü (Perigor trüfü) kilo 1.500 Euro civarında satılmıştır.
- Türkiye'de mantar toplamacılığının ticari potansiyeli yeterince değerlendirilmediğinden, bu ekonomik değer pahalıya mal olmaktadır.
- 13:33Diğer Zehirli Mantarlar
- Kırmızı renkli zehirli mantarlar bir tanesini bile yerseniz gece boyunca istifra edersiniz.
- Albino renkli köy göçüren mantarı da aynı tür olup, pigmenti olmamasına rağmen öldürücüdür ve kültür mantarlarıyla karıştırılarak yendiğinde sonuç ölüm olabilir.
- Panter desenli amanita mantarı zehirli olup hastanede kalmanız ve sancı çekmeniz gerektiğini, ancak sonuçta ölümle bitmediğini belirtmek gerekir.
- 14:47Mantar Tüketimi ve Kültür Mantarı
- Tavuk mantarı gibi bazı mantarlar çiğ yendiğinizde veya çok az pişirildiğinde zehirli olabilir, ancak 20 dakika pişirildiğinde yenebilir.
- Genel olarak mantarları pişirerek yemek önemlidir, özellikle 20 dakika kuvvetli ateşte pişirmek gerekir.
- Kültür mantarı tavsiye edilen mantarlardır, özellikle mantarları iyi anlamıyorsanız doğaya çıkıp zehirlenmenin anlamı yoktur.
- 15:22Mantar Pazarı ve İhracat
- Kültür mantarı aldığınızda özellikle büyük dağıtımlardan alırsanız kontrolü yapılmış ve gerektiği gibi ambalajlanmış olurlar.
- Mantarlar çok çabuk bozulur, bu nedenle aldığınız gün pişirmek gerekir, buzdolabına koyup bir hafta sonra pişirmek önerilmez.
- Türkiye'nin mantar ihracat potansiyeli yeterince değerlendirilmiyor, ancak kuzugöbeği mantarı Türkiye'nin önemli bir ihracat kalemidir.
- 17:15Türkiye'de Zehirli Mantar Zehirlenmeleri
- Türkiye'de en çok zehirlenmeler İstanbul'da görülür, yoğun nüfus ve bilgisizlik nedeniyle köylerdeki mantarları bulduklarını zannederler.
- Zehirlenmeler genellikle kırsaldan gelir, İstanbul'un ve Ankara'nın lüks semtlerinden hiç zehirlenme vakası gelmiyor.
- Türkiye'nin ilk diplomalı mantar uzmanı Jilber Barucian, İsviçre Sağlık Bakanlığı'nın bir diplomasıyla tanınıyor.
- 18:28Mantar Sevgisının Başlangıcı
- Konuşmacı genç yaşta İsviçre'ye gittiğinde, orada mantar toplayıcılığının milli spor gibi bir konu olduğunu fark etmiş.
- Başlangıçta birkaç mantar öğrenip yemek isteyen hobi, zamanla geniş ve engin bir konu haline gelmiş.
- Mantarlar vitamin ve mineral açısından zengin, protein deposu olarak et yerine geçebilir, kalorisiz ve çok sağlıklı.
- 19:45Zehirli Mantar Hakkında Yanlış İnanışlar
- Ellemek, koklamak veya dokunmakla mantar kimseyi zehirlemez, sadece belli bir miktar yedikten sonra zehirlenmeler oluşur.
- Çocuklar mantara temas ettiğinde psikolojik olarak etkilendikleri için endişelenmeye gerek yoktur.
- 20:19Trüf Mantarı Hakkında Bilgiler
- Trüf mantarı bir kiloluk bir tane için 5200 Euro değerinde olabilir ve bulunan kişi için geçim kaynağı olabilir.
- Dünyada 150-200 çeşit trüf mantarı var, ancak sadece iki tanesi bu yüksek fiyatlarla satılıyor.
- Trüf mantarları yerin altındadır ve bulması zor olduğundan köpek veya domuzla aranır.