Buradasın
Kekemelik ve Konuşma Bozuklukları Hakkında Bilgilendirici Program
youtube.com/watch?v=rkgEYtwjNbsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programı formatında olup, uzman dil ve konuşma terapisti pedagog Veysel Kızılboğa ile eğitim aile danışmanı psikolojik danışman Mahmut Kızılbağ'ın kekemelik ve konuşma bozuklukları hakkında bilgi verdiği bir röportajı içermektedir.
- Programda kekemelik nedir, kimlerde görülür, nedenleri ve etkileri detaylı olarak ele alınmaktadır. Kekemelikin akıcı konuşma bozukluğu olarak tanımlanması, çocukluk döneminde %80'lik bir oranla yaşanması ve bunların %5'inin kronikleşebileceği bilgisi paylaşılmaktadır. Ayrıca, kekemelik terapilerinin erken müdahaledeki önemi, çocukların 16-19 aylık yaşlardan itibaren terapi alabileceği ve yetişkinlerde de başarılı sonuçlar verildiği vurgulanmaktadır.
- Röportajda kekemelik korkusu, ailelerin çocuklarını kekemelikten sorumlu tutmamaları gerektiği, çocukların takılma davranışlarının nasıl geliştiği ve terapi sürecinin önemi gibi konular da ele alınmaktadır. Program, izleyicilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla devam etmektedir.
- Kekemelik Nedir?
- Kekemelik, konuşma bozuklukları arasında akıcı konuşma bozukluğu olarak tanımlanır.
- Kekemelik, kişinin konuşma esnasında kelimenin başında, ortasında ve sonunda yaşadığı tekrarlamalar, uzatmalar veya tutulmalar şeklinde kendini gösterir.
- Kekeleyen kişi takılacağını her zaman önceden anlar ve hisseder.
- 01:04Kekemelikin Semptomları
- Kekemelikin çekirdek semptomları: kelimenin başında tekrarlama (k-k-kedi), kelimenin ortasında uzatma (kedi-kedi) ve kelimenin sonunda tutukluluk (kedi-kedi).
- Kekemelik genellikle çocukluk döneminde başlar ve kekeleyen çocukların %50'sinden fazlası ilk semptomlarını 33 aylıktan önce gösterir.
- Bilimsel literatürde geçen en küçük kekemelikli çocuk 16 aylık, ancak terapistlerde 19 aylık ve üzeri çocuklar da görülmüştür.
- 02:33Ailelerin Rolü ve Kekemelikin Nedenleri
- Bir aile kendi çocuğunun kekemeliğine neden olamaz, korku sadece tetikleyici bir unsur olarak görülür.
- Kekemeliğin nedenleri arasında genetik faktörler (birinci dereceden akrabalardaki diğer dil ve konuşma bozuklukları), nörofizyolojik yapısal farklılıklar ve dil gelişim süreçlerindeki sıkıntılar bulunur.
- Genetik olarak kekemelik değil, genel anlamda diğer dil ve konuşma bozuklukları (geç konuşma, telaffuz bozuklukları, ifade edici dil bozuklukları) kastedilmektedir.
- 04:41Kekemelikin Yaygınlığı
- Kekemelik sadece keklik değil, konuşma bozuklukları arasında daha yaygın değildir.
- Bluestein ve Benstein'in 2008'de yaptığı araştırmaya göre, dünya genelinde kekemeliğin görülme sıklığı %1 olarak değerlendirilmektedir.
- Amerika Birleşik Devletleri'nde görülme sıklığı %0,20 ile %2 arasında değişirken, Amerika dışındaki diğer ülkelerde görülme sıklığı %0,55 ile %4,70 arasında göstermektedir.
- 05:47Kekemelikin Psikolojik Etkileri
- Kekemelik yaşayan çocukların en büyük sıkıntılarından biri konuşurken takılmak ve etrafındaki insanlar tarafından acınabilecek, sevilmeyecek, ezik görülebilecek veya dışlanabileceklerine dair düşünceler geçirmeleridir.
- Bu düşünceler kaçma ve kaçınma davranışlarına neden olur; çocuklar sınıfta parmak kaldırmaz, kalabalıkta söylemek istediğini söylemez, arkadaşlarının yanına gitmez ve telefonda konuşmak istemez.
- Kekemelikten korkmanın yarattığı sıkıntıları giderme konusunda eğitim ve aile danışmanları yardımcı olabilir.
- 08:56Kekelemenin Gerçek Nedenleri
- Kekelemenin nedeni sadece kekelemek değil, kekelersen olabileceklerle ilgili akıldan geçen düşüncelerdir.
- Çocuklar acımasız bir şekilde dalga geçebilir ve kekeleme durumunda insanlar sana bakabilir, sabırsız olabilir veya gülebilir.
- Kekelersen olabileceklerle ilgili düşünceler bazen çok yanlış olabilir, ancak yaşanılan deneyimler ve korkular bu düşüncelerin test edilmesine imkan vermemiş olabilir.
- 12:48Kekemelik Terapisi ve Erken Müdahale
- Kekemelik terapisi çok erken müdahale edildiğinde daha olumlu sonuçlar verir ve çocukların okuma yazma bilmemesi avantaj olarak kabul edilir.
- Çocukların %80'i 2-5 yaşları arasında akıcısızlık dönemi yaşıyor, ancak sadece %5'i ciddi anlamda kekemelik semptomları gösteriyor.
- Altın kural, çocuk kendi takılmasına duygusal tepki veriyorsa, konuşmayı bırakıyorsa veya fiziksel tikler gösteriyorsa uzmandan yardım almasıdır.
- 16:34Ailelerin Rolü
- Ailelerin kekemelik durumunda çocuğun farkında olduğunu söylemesi ve görmezden gelmemesi önemlidir.
- Çocuğun fiziksel rahatsızlıklarını görmezden gelmemek gibi, kekemelik durumunu da görmezden gelmemek gerekir.
- Çocuğun kekemelikten dolayı zorlandığını ve bunu saklamaya çalıştığını fark etmek ve ona destek olmak önemlidir.
- 17:49Çocuklarda Konuşma Zorlukları ve Kekemelik
- İki ile üç-beş yaş arasındaki çocuklara yapılan bir deneyde, çocuklar ikiye takılan kişiyi kötü konuşan olarak göstermişlerdir.
- Çocuklar takıldıktan iki-üç gün sonra konuşmada zorluk yaşadıklarını hissederler ve bazen bir hafta içinde ciddi ikincil davranışlar (susmak, vazgeçmek, kelimeyi değiştirmek) geliştirebilirler.
- Çocuklar takıldıktan rahatsız olmaya başlarsa tehlike çanları çalar, çünkü bu normal ve gelişimsel olan kekemelik kronikleşmeye doğru gidebilir.
- 18:38Ailelerin Tepkisi ve Çocukların Duyguları
- Çocuklar takıldıklarında yalnız hissederler ve ailelerinin onlara ilgi göstermediğini düşünürler.
- Aileler ne yapacaklarını bilemeyip hiçbir şey yokmuş gibi davranmaya başlarlar, bu da çocuklarda kaygı yaratır.
- Çocuklar, ailelerinin takılmaya başladıklarından sonra daha iyi davranmaya başladığını ve hayırlarını evet yapmaya başladığını fark ederler.
- 19:27Ailelerin Rolü ve Çözüm Önerileri
- En önemli şey, ailenin çocuğuna "zorlanıyorsun, sen çıkaramıyorsun" diyerek onun durumunu fark etmesidir.
- Çocuk anne babasına güvendiğinde, onların güçlü olduğunu ve kendisine yardımcı olacağını düşünür.
- Terapi olmadan da çocuklar belli bir yaştan sonra kekemeliklerini düzelebilir, ancak terapi iyileşme şansını çok daha fazla arttırır.
- 20:07Kekemelikin Kronikleşme ihtimali ve Terapi
- Çocukluk çağında yüzde seksen takılmalar yaşayan çocukların yüzde beşi kronikleşmeye doğru gider, bunların da yüzde doksandokuz'u ortadan kalkar ve sadece yüzde biri yetişkinliğe kekemi olarak gider.
- Terapi her zaman daha kesin sonuçlar verir, ancak kaç yaşında olursa olsun terapi işe yarar.
- Lise ve üniversite çağına gelmiş, halledilememiş konuşma bozuklukları da terapi sürecinde halledebilir.
- 20:52Terapi Süreci ve Velilerin Rolü
- Kekemelik terapisi bir ekip çalışmasıdır; bilişsel ve duygusal boyutları birlikte ele alınır.
- İlk aşamada korkularla yüzleşme, korkuyu anlama ve akıcı konuşma teknikleri ile çekimler kontrol altına alınır.
- Velilerin de destek olması gerekir çünkü çocukların kekemelik kalması ihtimali çok düşük olsa da, anne babaların akıllarından geçen bazı düşünceler gerçekçi değildir.