Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- A Haber'in Medikal programında, Acıbadem Bursa Hastanesi'nden genel cerrahi uzmanı ve karaciğer nakli bölümü başkanı Prof. Dr. Remzi Emiroğlu ile karaciğer sağlığı ve nakli konularında bir röportaj gerçekleştiriliyor.
- Video, karaciğerin vücuttaki fonksiyonları, kendini yenileme kabiliyeti ve en sık rastlanan karaciğer hastalıkları (hepatitler, karaciğer yağlanması, siroz) hakkında bilgiler sunuyor. Ayrıca karaciğer nakli uygulamaları, Türkiye'nin Avrupa'daki konumu ve başarı oranları ele alınıyor.
- Röportajda karaciğer sağlığını korumak için sağlıklı beslenme, spor yapma ve aşırı kilo alma/verme gibi önleyici önlemler vurgulanıyor. Enginar gibi karaciğer sağlığına faydalı besinler ve bazı ilaçların karaciğer toksitesi yaratabileceği konusunda uyarılar da veriliyor. Mantar zehirlenmesinin karaciğer yetmezliğine yol açabileceği ve doğadan mantar toplamamanın önemi de anlatılıyor.
- 00:11Karaciğerin Önemi ve Fonksiyonları
- A Haber'in sağlık programı Medikal'de karaciğer sağlığı, korunması ve hastalıkları konusu ele alınıyor.
- Karaciğer, vücudumuzdaki alternatifi olmayan çok önemli bir organ olup, bağırsaklardan gelen kan, mineraller, vitaminler, proteinler ve şekerleri alıyor.
- Karaciğerde şekerlerden proteinler, karbonhidratlar, yağlar, kolesterol, hormonlar ve kanın pıhtılaşmasını sağlayan maddeler sentezleniyor.
- 01:34Karaciğerin Kendini Yenileme Kabiliyeti
- Karaciğer çok fazla fonksiyonu olan ve kendini yenileme kabiliyeti olan bir organ olup, yüzde sekseni fonksiyonunu yitirdiğinde bile bunu fark etmiyoruz.
- Canlıdan nakil yapan ekipler, karaciğerin yüzde altmış-yetmişini aldıklarında çoğu zaman çok fazla fonksiyon kaybı görmüyorlar.
- Karaciğer cerrahları, canlıdan karaciğerin yüzde yetmişini aldıklarında hastaların neredeyse büyük çoğunluğunun hafif karaciğer yetmezliğine girip üç-dört gün sonra normal fonksiyonlarını göstermeye başladığını gözlemliyorlar.
- 03:08Karaciğer Hastalıkları
- Ülkemizde en sık rastlanan karaciğer hastalıkları hepatitler olup, özellikle çocukluk çağında görülen hepatit A bazen akut karaciğer yetmezliği ve acil karaciğer nakli endikasyonu olabiliyor.
- Batı toplumlarında hepatit C daha sık görülürken, Türkiye'de de giderek oraya doğru bir gidiş var; hepatit A ve B azalırken C'de hafif bir artış görülüyor.
- En önemlisi karaciğer yağlanması olup, alkol, şeker hastalığı, fast food beslenme ve sağlıksız beslenme sebebiyle karaciğer önce yağlanıyor, sonra enflamasyon başlıyor ve siroza doğru gidiyor.
- 04:46Karaciğer Sağlığı İçin Beslenme Önerileri
- Karaciğer sağlığı için sağlıklı hayat tarzı gerekli olup, spor yapmak, aşırı yağlı ve tatlı gıdalardan uzak durmak önemlidir.
- Kereviz, adaçayı ve enginar gibi besinler hem karaciğer yağlanmasını azaltıcı hem de karaciğere destek olucu etkileri vardır.
- Karaciğer hastalarında enginar yiyerek iyileşilemez ancak karaciğerde yağlanma varsa menüsünde mutlaka enginarı bulundurmak önerilir.
- 06:04Siroz ve Tedavisi
- Siroz, karaciğerin büyük kısmını oluşturan hepatosit hücrelerinin yavaş yavaş yıkılması ve yerine fibrotik dokuların alınması sonucu oluşan bir tablodur.
- Siroz başlangıçta halsizlik ve yorgunluk gibi şikayetlerle başlayıp, kanamalar, karında sıvı birikmeleri, şuur kayıpları, koma ve ölüme kadar giden bir tabloyla karşımıza çıkıyor.
- Sirozu fibrozis evresinden sonra geriye döndürmek mümkün değil, şu anda tek çözüm karaciğer naklidir ve bu sadece insandan yapılabilmektedir.
- 07:51Karaciğer Sağlığı İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Karaciğer yağlanmasına yol açabilecek durumlar arasında hepatit A, B, C enfeksiyonları ve diyabet bulunmaktadır.
- Bazı ağrı kesiciler, enerji veren vitaminler ve ginsengler gibi bitkisel ürünler zaman zaman karaciğer toksitesi yapabilir.
- Bilinmeyen veya doktor tavsiyesi ile önerilmeyen hiçbir şeyi kullanmamak, düzenli spor yapmak, yağlı ve aşırı tatlıdan kaçınmak önemlidir.
- 09:51Karaciğer Hastalıklarının Tespiti
- Karaciğerde hastalık olup olmadığını tespit etmek için basit bir kan tahlili yeterlidir.
- Karaciğer fonksiyon testleri (AST, ALT ve BÜBÜN) normalin üç katının üzerine çıktığında bir uyarıcıdır.
- Normal şartlarda altı ayda bir karaciğer fonksiyon testlerine baktırmak her şeyin öncüsü olabilir.
- 10:45Kilo Kaybı ve Karaciğer Sağlığı
- Şişmanlık karaciğer yağlanması açısından bir risk olup, hızla kilo vermek de karaciğer yağlanmasına neden olabilir.
- Bir ayda yüzde yirmi'nin üzerinde kilo kaybetmek (örneğin 60-80 kg olan biri için 16 kg'nın üzerinde) aşırı hızlı bir kilo kaybı anlamına gelir.
- Ne aşırı kilo almak ne aşırı hızlı kilo vermek sağlıklı değildir.
- 11:39Karaciğer Nakli Hakkında Bilgiler
- Türkiye şu anda Avrupa'da en fazla karaciğer nakli yapılan ülke olup, Almanya'ya geçmiş durumda.
- Türkiye'deki nakillerin büyük çoğunluğu canlıdan nakil olup, bu konuda dünyadaki en iyi ülkeler listesinde yer alıyor.
- Karaciğer nakli başarı oranları hem canlıda hem kadavrada yüzde doksanın üzerinde olup, Türkiye çok iyi bir yerde.
- 13:20Karaciğer Nakli Süreci ve Sonrası
- Karaciğer nakli sırasında kişiden yüzde altmış ila yüzde yetmiş'i alınıyor ve karaciğer kendini yenileyerek eski büyüklüğüne ulaşıyor.
- Nakil sonrası karaciğer bir haftada neredeyse yüzde yetmiş'ine, bir ayın sonunda ise yüzde seksen-yüzde doksan'ına ulaşıyor.
- Nakil sonrası erken gıda alımına başlamak önemlidir çünkü yemek yemeye başladığınız andan itibaren karaciğer kendini yenilemeye başlıyor.
- 15:11Mantar Zehirlenmesi ve Karaciğer Yetmezliği
- Türkiye'de mantar zehirlenmeleri ve mantar zehirlenmelerine bağlı karaciğer yetmezlikleri yaygın bir sorundur.
- Mantar zehirlenmesi, mantarların toksinlerinin karaciğer hücrelerine bağlanması ve çalışmasını engellemesiyle başlar.
- Zehirlenme ilk birkaç gün karın ağrısı, halsizlik ve ishal gibi semptomlarla geçerken, üçüncü-dördüncü günden sonra sarılık, halsizlik ve şuur bozuklukları başlar ve genellikle bir hafta içerisinde hastalar ölüyor.
- 16:38Mantar Zehirlenmesinin Etkileri
- Mantar zehirlenmesindeki en önemli problemlerden biri, aile fertlerinin aynı mantarı yediği için hepsinin aynı durumda olmasıdır.
- Zehirlenme durumunda verici bulmak çok zor olabiliyor ve acil organ beklemek gerekiyor.
- Doğadan mantar toplamamak önemlidir çünkü ne kadar deneyimli ve mantardan anlıyor da olsanız hep zehirlenmeler yaşanabiliyor.