Buradasın

"Kara Kutu" Kitabı ve Sağlık Sektörü Üzerine Bilgilendirici Program

youtube.com/watch?v=CUtrBdevG5E

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

"Muhabbet Kralı" programında gazeteci Soner Yalçın'ın "Kara Kutu: Yüzleşme Vakti" adlı kitabını ele aldığı bir röportaj sunulmaktadır. Programın ilk bölümünde Soner Yalçın ile görüşmeler yapılmakta, ikinci bölümde ise Prof. Dr. Yağız Üresin ve Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz ile sağlık konuları tartışılmaktadır.
Program, tıp ve ilaç sektörünün ekonomik ve politik boyutlarını ele almaktadır. Soner Yalçın'ın kitabında Rockefeller vakfı'nın Türkiye'deki tıp anlayışına etkisi, ilaç endüstrisinin büyümesi, aşı politikaları ve modern tıp anlayışının kapitalist yapıları incelenmektedir. Programın ikinci bölümünde ise aşıların önemi, antibiyotik kullanımı, kolesterol tedavisi ve sağlıklı beslenme gibi konular detaylı olarak ele alınmaktadır.
Programda ayrıca ilaç endüstrisinin kapitalist yapısı, hastaların ilaç kullanımı hakkındaki bilinçsizlikler, sağlıklı beslenmenin önemi ve doğal tedavi yöntemleri gibi konular da tartışılmaktadır. Katılımcılar, özellikle antibiyotiklerin sadece bakteriyel hastalıklar için kullanılabileceği, virüs hastalıkları için (grip, nezle) kullanılmaması gerektiği konusunda vurgu yapmaktadır.

00:02Programın Tanıtımı: Muhabbet Kralı programında Soner Yalçın'ın "Kara Kutu" kitabını yazarıyla işleyecekler.
Programın birinci bölümünde Soner Yalçın'la, ikinci bölümünde Prof. Dr. Yağız Üresin ve Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz'la görüşme yapılacak.
Kitabın alt başlığı "Kara Kutu: Yüzleşme Vakti" olarak belirtiliyor.
00:53Kitabın İçeriği: Kitapta tarih ve yer bilgileriyle önemli olaylar anlatılıyor: 5 Ocak 1978'de Bülent Ecevit yeni hükümeti kurdu, 12 Eylül 1978'de Dünya Sağlık Örgütü'nün bildirisi ABD'yi kızdırdı.
26 Mart 1979'da Rockefeller'ın Belargio evinde NATO güvenlik toplantısı yapıldı, 25-26 Haziran 1979'da Manisa'da iki eczane sahibi (CHP ve MHP'li) öldürüldü.
Kitap "modern tıbbın karanlık yüzü" hakkında ve "Rockefeller'ın kozmik odasındaki Türkler" hakkında bilgiler içermektedir.
04:18Araştırmacı Gazetecilik: Soner Yalçın gazeteciliğe 80'li yılların sonunda Güneydoğu'daki faili meçhul cinayetlerle başlamış ve "Binbaşı Ersever'in İtirafları" kitabıyla yazı hayatına girmiştir.
Yalçın, faili meçhul cinayetleri yazdığıda tepki almış, Susurluk olayından önce Behçet Cantürk'ün anılarını yazarak tekrar tepki toplamıştır.
FETÖ konusunda da "Hizmet hareketi değil, küresel güçlerin arkasında bir şey var" diyerek tepki almıştır.
06:15Kitap Eleştirileri ve tartışma adabı: Türkiye'de "Kara Kutu" kitabı eleştirenler ve övenler ikiye bölünmüş durumda, ancak eleştirenlerin çoğu kitabı okumamıştır.
Sosyal medyanın etkisiyle düşünsel fikir çatısı çok vasatlaşmış, tartışma adabını bile bilmekten uzaklaşmış durumdayız.
Nitelikli eleştirenlere teşekkür edilmeli, ancak okumadan yapılan eleştiriler (örneğin "Atatürk karşıtı" gibi) kabul edilemez.
09:19Kitabın Amacı: "Kara Kutu" kitabı kapitalist tıp anlayışının eleştirisidir.
Kitap teşhis yapmak veya tedavi önermek için yazılmamıştır.
Kitap ilaca düşmanlık için yazılmamış, ilaç sektöründe neler olduğunu halkın öğrenmesi için yazılmıştır.
11:01Kitabın Amacı ve İçeriği: Kitap, tıp olgusuna ezberletilmiş kalıplar dışında bakabilmek, tıbbın ilaç tekerlerinin karanlık yüzünü anlatmak ve tıp-ilaç sektörünün ekonomi-politiği konusunda bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.
Yazar, 34 yıllık bir gazeteci olarak ilaçların nasıl oluşturulduğunu, pazarlandığını ve hastalık yaratıldığını anlatmak istemektedir.
Kitap, aşı konusunda Türkiye'de büyük bir lobinin varlığını ve bu konunun tartışılmasını engelleyen güçlükleri ele almaktadır.
13:15Aşı Konusundaki Tartışmalar: Yazar, aşı konusunu tek boyutlu (iyi veya kötü) ele almak yerine gri alanları tartışmak gerektiğini vurgulamaktadır.
Çocukların bedenlerinin farklılıklarından vazgeçilmesi ve her çocuğa aynı aşılardan bahsedilmektedir.
Aşı pazarının 1980'de 1 milyar dolardan 2024'te 45 milyar dolar olma beklenenine kadar büyüdüğünü gösteren istatistikler paylaşmaktadır.
15:23Aşı Endüstrisinin Ekonomik Boyutu: Yazar, aşı konusunda Rockefeller'un 20. yüzyılın başında ve Bill Gates'in 21. yüzyılın başında dünyanın en büyük zengini olduğunu belirterek şüphe uyandırmaktadır.
Almanya'da kızamık zorunluluğun kabul edilmemesi ve çocuk doktorlarının %92'sinin çocuklara aşı vurmaması durumu ele alınmaktadır.
Çocukların çevre koşulları, beslenme şekilleri ve sosyo-ekonomik durumlarının aşı uygulamasında göz ardı edilmesi eleştirilmektedir.
18:23Modern Tıp ve İlaç Endüstrisi: Yazar, modern tıp karşıtı olmadığını ancak kapitalist tıp anlayışının insanın hasta olma sürecini uzattığını belirtmektedir.
Netflix gibi platformlarda ilaç firmalarının insanları nasıl öldürdükleri konulu belgesellerin yer aldığı belirtilmektedir.
Kitabın, ilaç firmalarına ve lobiye zarar verebileceği, farkındalık yarattığı için ciddiye alınması gerektiği vurgulanmaktadır.
20:19İlaç Kullanımı ve Doktorlar: İnsanlar ilaç kullanmayı tercih eder ve yan etkileri düşünmezler.
Doktorlar iki grupta olabilir: ezberletilmiş kalıpların dışına çıkmayanlar ve var olan kalıbı sorgulayanlar.
Sağlık için spor yapmak, sağlıklı beslenmek ve stresten uzak durmak gibi yaşam disiplini değişiklikleri gereklidir.
21:04İlaç Kullanımının Sorunları: Hastalar genellikle hastalıklarının genetik olduğunu ve hayatlarının sonuna kadar ilaç kullanmak zorunda kalacaklarını düşünürler.
Hastalar ilaçların vücuda ne yaptığını sorgulamaz ve doktorlar da bu konuda yeterli bilgi vermez.
Konuşmacı kendi diyabet iki ilacını attığını ve yerine bitkisel ilaçlar ve hormonlar kullandığını belirtiyor.
22:30Tıp Eğitimi ve İlaç Şirketleri: Üniversitede ilaçların yan etkileri konusunda dersler yoktur, bu ders 12 Eylül askeri darbesiyle kaldırılmıştır.
Doktorlar ilaç şirketlerinin mümessilleri ve Amerika'dan gelen makalelerle güncellenmektedir.
Bilim dergileri küresel ilaç şirketlerinden yılda milyonlarca dolarlık reklam ve sponsorluk anlaşmaları yapmaktadır.
24:15Bilimsel Araştırmalar ve Tartışmalar: Amerika'daki kılavuzlar ve derneklerin küresel ilaç şirketleriyle maddi bağlantıları vardır.
Bazı araştırmalar belirli kasabalardan 30-40 yıl boyunca izlenmiştir, ancak bu kasabaların genetiği ve coğrafyası farklı olabilir.
Bilimsel araştırmalar, makaleler ve yayınlar insanları yanıltmaktadır.
25:29Modern Tıp Anlayışı: Kitap modern tıp veya tamamlayıcı tıp karşıtı yazılmamış, tıptaki tartışmaları ve tarihsel süreci anlatmaktadır.
Amerika'dan dünyaya kapitalist tıp anlayışı "modern tıp" olarak dayatılmıştır.
Kadim bilgilerin laboratuvardan çıkanlara terk edilmesi yerine değerlendirilmelidir.
27:42Tıp Kitabının Tepkileri: Kitap doktorlar ve tıp öğrencileri tarafından farklı şekilde karşılanmaktadır.
Bazı doktorlar kitabı komplo teorisi olarak görüyor.
Kitapta Rockefeller'in tıp anlayışının ve Türkiye'deki etkisinin belgelerle anlatıldığı vurgulanmaktadır.
30:26Sağlık ve Ekonomi İlişkisi: Konuşmacı, kanser gibi hastalıkların ekonomi politiğine ait olduğunu ve bu konuda bir kitap yazıldığını belirtiyor.
Sağlık konularında (şeker, kolesterol, tansiyon, vitaminler, aşılar) çok fazla bilgi verildiği için dört yüz sayfa atmak zorunda kaldığını söylüyor.
Kanser konusunda komplo teorilerinin yaygın olduğunu ve bu konuda kendisinin araştırmadığını, televizyonda bu konuda konuşmak istemediğini belirtiyor.
32:47İlaç Endüstrisi ve Türkiye: İsrail'in küresel ilaç şirketlerinin birinde olduğunu ve Türkiye'nin ilaç alımları konusunda denetimsiz olduğunu, insanların kobay olarak kullanıldığını iddia ediyor.
Koalisyon hükümetinin sağlık bakanının ilaç alımları konusunda büyük rakamlarla ilgili dosyaları olduğunu ve Türkiye'nin nasıl soyulduğu konusunda bilgi sahibi olduğunu belirtiyor.
Kapitalizmin çöküşü ve demokrasinin de çöküşte olduğunu, gıdalarla zehirliyor ve ilaçlarla öldürüyor olduklarını iddia ediyor.
36:07Antidepresan İlaçlarının Kullanımı: Türkiye'de her on kişiden birinin antidepresan ilaç kullandığını, 2003'ten 2008'e kadar bu ilaçların kullanımı 14 milyon kutudan 55 milyon kutuya kadar arttığını belirtiyor.
İnsanlara sağlıklı olabilmek için önce hasta olduklarını dayatıldığını, İngiliz gazetesi Independent'da "ofis çalışanları işyerlerinde uyanık kalmak için ADFD ilaçları kullanıyorlar" başlıklı haber olduğunu söylüyor.
2003'te piyasaya sürülen bir ilacın ilk altı ayında bir milyondan fazla reçeteye yazıldığını ve yıllık satışının 370 milyon dolar olduğunu belirtiyor.
38:45Hastalık Yaratma Stratejileri: "Daha çok hastalanıyoruz yoksa daha çok tedavi ediliyoruz?" sorusuna "Doğrusu hastalık yaratılıyor" cevabını veriyor.
Sağlık alanındaki araştırmacılar, ilaç şirketlerinin pazarlama stratejilerinin sağlıklı insanları hedeflediğini ve günlük hayatın olağan iniş çıkışlarının sinir rahatsızlıkları haline geldiğini belirtiyor.
Ufak sorunların ciddi hastalıklar gibi resmedildiğini, örneğin utangaçlığın sosyal anksiyete belirtisi, adet öncesi gerginliğin zihinsel bir hastalığı olarak tanımlandığını, menopozun hormon eksikliği hastalığı olarak adlandırıldığını söylüyor.
40:57Kitabın Amacı ve Etkisi: Kitap, tıp konusunda bilinçlendirmek amacıyla yazılmış olup, tıbbi tavsiyeler yerine olguları sunarak farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır.
Kitabın okunması, insanın hasta olmadığını veya sağlıklı olduğunu bilmesine değil, bu konularda bilinçli olmasına yardımcı olacaktır.
Bilgi sahibi olmanın herkese yararı vardır ve bu bilgiden korkmamak gerekir.
42:20Sağlık Endüstrisi ve İlaç Firmaları: İlaç firmaları için, hastaların ilaçları daha az kullanmaları bir problem olabilir.
Amerika'da ilaç firmalarıyla ilgili büyük davalar var ve bazı ilaçlar konusunda yasa değişiklikleri yapılmıştır.
Küresel ilaç şirketlerinin Amerika'da büyük etkisi vardır ve aşı konusunda üç virgül seksen milyar dolarlık mahkeme kararları verilmiştir.
45:39Sağlık Endüstrisinin Tarihi: Napolyon ve Rus Çarı Alexander'ın buluşmasında saç dökülmesini engelleyecek ilaçlar hakkında sohbet edildiği söylenmektedir.
Güzellik her zaman ve her çağda ulaşılması hedeflenen bir değer olmuştur.
Amerika'da "Fit Family" yarışmaları düzenlenmiş ve "Bazı Amerikalıların doğumu diğerlerine yüktür" sloganı kullanılmıştır.
46:23Vücut Estetiği ve Sağlık Endüstrisi: Fit olma, sağlıklı tıp ve biyolojiyi kader olmaktan çıkararak insanın görünümünü ana sorun haline getirmiştir.
Yüz yılda beden eğitimi beden estetiğine dönüşmüştür ve altın oran insan güzelliğinin ideal ölçüsü olarak kabul edilmiştir.
Dünyada bir milyar insan açlık çekerken, bir milyon insan zayıflamak için milyar dolarlar harcamaktadır.
48:11Büyüme Hormonu ve Doping: HGH (büyüme hormonu) ilaç, çocukların büyüme bozukluklarını tedavi etmek ve yaşlılıkta canlılığı artırmak için kullanılmaktadır.
Sporcular atletik performanslarını artırmak için insan büyüme hormonunu kullanmışlardır.
Sporda doping uygulandığına dair ilk belge 1978'de yapılan uluslararası bisiklet yarışmasında doping amacıyla ilaç kullanan birkaç yarışmacının ölümüyle ortaya çıkmıştır.
49:29İlaç Şirketleri ve Doping: Peter Rost, tıp doktoru ve ilaç pazarlama yöneticisi olarak 2005 yılında işine son verilmiştir.
Rost, HGH'ın kafada tümöre, kolon kanseri ve prostat kanseri yapabileceğini, tip 2 diyabete yol açabileceğini iddia etmiştir.
İlaç şirketleri, bu tür özel bilgileri kamuoyuyla paylaşmamış ve devam etmiştir.
51:37İlaç Sektörünün Sorunları: Dünyada mücadeleci ve ezber kalıplarını kıran insanlar var, ancak ilaç sektörü dünyanın en kirli üç sektöründen biri olarak değerlendiriliyor.
Konuşmacı, ilaç ve uyuşturucu sektörünün tartışılmaz bir sorun olduğunu ve bunu tartışmanın gerekli olduğunu belirtiyor.
Bazı doktorların bu konuyu tartışmak yerine dar kalıplara sığınmalarına rağmen, konuyu bilen ve okuyan hekimler bu kitaba destek oluyor.
52:36İlaç Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler: Konuşmacı, kitabında belirli ilaçları kullanmamayı veya kullanmayı tavsiye etmediğini, sadece ilaç sektörünün tarihini ve ekonomi politiğini anlattığını vurguluyor.
Hastaların doktorlarıyla konuşarak farkındalıklarını yaratmaları ve doktorların da bunu desteklemeleri gerektiği belirtiliyor.
Bazı annelerin ve hanımların ilaç kullanmaya karşı tutumlu olmaları veya aksine rahatsızlık hissettiğinde en güçlü ilaçları tercih etmeleri eleştiriliyor.
54:32Sağlık ve Bağışıklık Sistemi: Konuşmacı, vücudu hastalıkla mücadele etmeye alıştırmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmenin önemini vurguluyor.
Çocukların aşılara maruz kalınmadığı ve her rahatsızlıkta hastaneye gitildiği durumda, bağışıklık sisteminin zayıfladığı örneği veriliyor.
Önleyici ve koruyucu tıptan bahsedilerek, insanlara bilgi vermenin ve bilinçli olmanın hastalanmamayı sağladığı belirtiliyor.
56:01Sağlık ve Beslenme İlişkisi: Konuşmacının dedesi Hamdi Bey, avukat olarak stresli bir iş yapan ve mide rahatsızlığından muzdaripten kurtulmak için vitaminler ve beslenme konusunda bir kitap yazmış.
Dedesi, vücudu bir yangın ve ilaçları bir itfaiye benzeterek, ilaçların sadece yangını söndürmekle kalmayıp zarar da verebileceğini anlatmış.
Korunma önlemlerini alıp yemene içmeye dikkat eden kişinin hastalanma riskini azalttığını vurguluyor.
58:27Gıda Endüstrisi ve Sağlık: Konuşmacı, kitabında endüstriyel gıdanın tarihini ve küresel şirketleri anlattığını, reçete verme gibi konulara girmediğini belirtiyor.
Tıbbın temel prensibi olan "hastalık yoktur, hasta vardır" ifadesiyle, insanın bir makine değil, bir bütün olduğu vurgulanıyor.
DNA testlerindeki modaya eleştirel bakılarak, bu testlerin sadece genetik geçmişe değil, aynı zamanda hastalıklarla ilgili istatistiksel verileri de kullanarak sonuçlar verdiği belirtiliyor.
1:02:40Soner Yalçın'ın Kitabı ve Eleştiriler: Soner Yalçın, kitabına yönelik eleştirilere cevap verme imkanı olduğunu belirtiyor, ancak sağlam eleştiri gelmediğini düşünüyor.
Bir emekli Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi hocası kitabı okumuş ve eleştiriler yapmış, ancak Yalçın'ın cevabı paylaşılmamış.
Yalçın, gazeteci olarak sadece yazılı kaynaklardan değil, ilaç sanayi konusunda bilen doktorlarla da görüşmekte olduğunu belirtiyor.
1:03:32Tartışma ve Eleştiri Konusu: Konuşmacı, doktorların Yalçın'ın görüşlerini tartışmaktan çekinip çekmediğini sorguluyor.
Yalçın, konuyla ilgili bilgilerin nereden geldiğini sorguluyor ve bu konuda tartışmanın sadece hekimlerle değil, iktisatçılar ve politikacılarla da olması gerektiğini vurguluyor.
Yalçın, kendisinin antik kapitalist olduğunu ve bu nedenle ilaç sektörü hakkında yazdığını belirtiyor.
1:05:46Kitabın Amacı ve Eleştiriler: Yalçın, Amerikan Savunma Bakanlığı'nın Sudan'daki ilaç fabrikasını bombaladığını anlattığını ve bu konuda farkındalık oluşturmak istediğini söylüyor.
Konuşmacı, Yalçın'ın kitabını toptan reddetmek yerine eleştirmek gerektiğini belirtiyor.
Yalçın, kendisinin 34 yıllık bir gazeteci olduğunu, 15 kitap yazdığını ve eleştirilere açık olduğunu vurguluyor.
1:08:10Programın Devamı ve Profesörlerle Söyleşi: Program, Soner Yalçın'ın kitabından sonra iki profesörle söyleşi yaparak devam edecek.
Soner Yalçın'ın yazdıklarına doğrudan yanıt verilmeyeceği, ancak sağlık ve ilaçlar üzerine genel bir tartışma yapılacak.
Soner Yalçın'ın kitabında "bu ilacı kullanın, bu ilacı kullanmayın" gibi reçete vermediği, sadece ekonomi politiği üzerine yazdığı belirtiliyor.
1:11:04Aşı Konusundaki Görüşler: Konuşmacı, ilaç sektörünün kutsal veya dogmatik olarak görülmesi konusunu sorguluyor.
Profesör, ilaçların klinik kullanımında hangi firma ürettiğine bakılmadan, hastanın tedavi edilip edilmediğine bakıldığını belirtiyor.
Aşıların tıp alanında insanların hayatlarını kurtarmak anlamında en büyük katkıyı sağlayan buluştur ve hekimlerin aşı konusunda tek yürek halinde olduklarını vurguluyor.
1:13:21Çocukluk Çağında Aşıların Önemi: Çocukluk çağındaki aşılar, çocukların ölümcül hastalıklardan korunması için yapılmaktadır.
Kızamık, boğmaca ve difteri gibi hastalıklar çocuklarda ölümcül olabilir ve çok hızlı bulaşabilir.
Ebeveynler, çocuklarının aşı durumlarını ve farklı yaşlardaki halini unutabilirler çünkü çocuk sürekli endişeleri ve korkuları canlı tutar.
1:14:33Aşıların Toplumsal Etkisi: Bazı hastalıklara aşı yapılamayan çocuklar (bağışıklık yetmezliği, anafilaksi gibi durumlar) için de aşı yapmak önemlidir.
Aşılar, aşılanan çocuğun ölüm riskini azaltır ve hastalığı geçirmeseydi ortaya çıkabilecek komplikasyonları engeller.
Aşılar sadece kendi çocuğunuzu korumak değil, aşılanamayacak çocukları da korumak için yapılmaktadır.
1:17:08Aşı Tereddütü ve Salgın Hastalıklar: Aşı tereddütünün en önemli nedeni, bazı hastalıkların görünmez hale gelmesi ve insanların "zaten yoksa neden aşı yapalım?" diye düşünmesidir.
Kızamık gibi salgın hastalıklar, aşıya ulaşamayan toplumlarda (Kongo, Yemen, Afrika'nın birçok yerinde) ve aşı tereddütü nedeniyle (Fransa gibi) görülmektedir.
Kızamık geçirmek ölüm riski taşırken, aşılanmak bu riski önemli ölçüde azaltır.
1:18:43Aşıların Etkisi ve Kanserle İlgili Aşılar: Türkiye'de aşılar yapılmadığı takdirde yaklaşık 14 bin çocuk ölebileceği hesaplanmıştır.
Aşı üretimi genellikle devlet tarafından değil, özel firmalar tarafından yapılır.
Hepatit B virüsü ve HPV (insan papilloma virüsü) kanserojen virüslerdir ve bu virüslerden koruma sağlayan aşılardır.
1:22:34Rahim Ağzı Kanseri ve Tıp İlerlemesi: Rahim ağzı kanserinden ölen kişiler 40 yaşındaki konuşmacı için son zamanlarda daha sık duyulmaya başlamıştır.
HPV'nin rahim ağzı kanserini yaptığının tanısı, moleküler yöntemlerle virüsün DNA'sının gösterilmesiyle anlaşılmıştır.
Tıp çok hızlı ilerlemekte olsa da hala açıklanması gereken alanlar ve bilinmeyen birçok şey bulunmaktadır.
1:23:08Kanser Aşıları Hakkında: Konuşmacı sadece enfeksiyon hastalıkları ile ilgili aşılara bilgi verebilir, kanser tedavisinde kullanılan immünoterapilerden bahsedemez.
Immünoterapi, kanser tedavisinde kullanılan bir yöntem olup, koruma amacıyla kullanılan bir aşı değildir.
İnsanlar aşıları yaptırmaktan kaygı duyuyor, özellikle son on yılda grip aşısı konusunda karşı çıkan ebeveynler görülmektedir.
1:24:34Grip Aşısı Etkinliği: Çocukluk çağında kullanılan aşıların etkinliği yüzde doksanbeş'in üzerindedir, yani yüz kişiye uygulandığında yüzde doksanbeş'i korur.
Grip aşılarının korunma oranı daha düşüktür, yüzde yetmiş civarındadır, bazı durumlarda iki doz yapılması önerilir.
Sağlıklı bireyler grip olursa evde istirahat ederek iyileşebilirken, akciğer hastalığı, kalp hastalığı, obezite veya HIV gibi durumlar olanlar grip için daha risk altındadır.
1:25:31Grip Aşısı ve Risk Grupları: Grip hastalığı pnömoni gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve özellikle küçük çocuklarda daha fazla görünür.
Sağlık çalışanları grip aşısı için risk grubudur çünkü hastalarına grip bulaştırmak ciddi sonuçlara yol açabilir.
Aşılar toplumsal sağlık açısından önemli olduğu için, sadece bireysel sağlık değil, etrafımızdaki insanları da korumak için yapılması gerekir.
1:26:49Aşıların Önemi ve Kullanımı: Çocuklara yapılması gereken aşılar toplum sağlığı açısından şarttır ve bazı devletler bunları zorunlu kılıyor.
Aşıyı yaptırmazsanız, o hastalığın yayılmasına sebep olabilirsiniz.
Antibiyotikleri yersiz kullanmak bakterilerde direnç geliştirir ve bu direnç diğer bakterilere de yayılır.
1:28:13Farklı Türdeki Aşılar: Bazı aşılar (pneumokok, zatürre, menenjit, papilloma virüs aşısı) daha yeni çıkmış olup, pahalı değildir ve bazı ülkeler devlet tarafından üretilir.
Bu yeni aşılar genellikle yüksek riskli kişilerde (çocuklar, yaşlılar, belirli hastalıklara sahip olanlar) önerilir.
Zatürre aşısı gibi bazı aşılar herkes için önerilebilir.
1:30:36Sıtma İlaçları ve Uluslararası Farklılıklar: Madagaskar'da sıtma salgını yaşanırken, Türkiye'de sıtma koruyucu ilaçları eczanelerde almak mümkün değildi.
Avrupa ülkelerinde satılan koruyucu sıtma ilaçları, Türkiye'de eczanelerde satılan tedavi amaçlı ilaçlardan farklıdır.
Sıtma hastalığı sinekler aracılığıyla yayılır ve vücudunda kuluçka oluşturur.
1:34:18Türkiye'de Sıtma Durumu: Türkiye'de 2012-2013'ten beri Türkiye kaynaklı sıtma görülmüyor, bu ciddi çalışmalar ve sıtma önleme çalışmaları sayesinde elde edilen bir başarıdır.
Türkiye'de görülen sıtma biraz daha hafif seyirli olup, kullanılan ilaçlar farklıdır ve eczanelerde genellikle satılmaz.
Sıtma ilaçları, yamalı bir hasta olduğu zaman sıtma savaş dairesinden temin edilir.
1:35:09Sıtma İlaçlarının Temini ve Sorunları: Sıtma ilaçları, kısa süreli seyahat için Hudut Sahiller Müdürlüğü'nde temin edilebilir.
Sorun, Afrika'ya çalışmaya giden ve orada sürekli kalan Türkler için sürekli profilaksi alamama durumudur.
Artemeter ve lüfentin etkin maddeleri olan ilaçlar, sürekli kullanılamadığı için uzun süreli kalış durumunda sorun yaratmaktadır.
1:36:11Sıtma Mücadelesi ve Dünyada Durum: Sıtma ile ilgili gelişmiş ülkelerden çok fon aktarılır çünkü sıtma çok insanı öldüren bir hastalık olabilir.
Sıtma ile mücadele sadece ilaçla değil, sivrisinekle de mücadele etmek gerekir ve Dünya Sağlık Örgütü'nün çok ciddi çalışmaları vardır.
Sıtma aşısı bulunma aşamasında olup, aşısı bulunduğunda sıtmayla mücadelede büyük bir yol kat edilecektir.
1:41:18Mikroplar ve Enfeksiyon Hastalıkları: Virüs, hastalık yapabilme kapasitesi olan en küçük tek hücreli canlıdır ve DNA veya RNA'sı olabilir.
Bakteriler, mantarlar ve protozoonlar da mikrop olarak adlandırılır.
Grip hastalığı viral bir hastalık olup, antibiyotik kullanılmaz, özel gruplarda antiviral ilaçlar kullanılabilir.
1:42:19Antibiyotik Kullanımı: Menenjit, zatürre, idrar yolu enfeksiyonları ve deri yumuşak doku enfeksiyonları bakteriyel hastalıklardır.
Grip bakterisi alınamaz, grip virüsü alınır ve grip antibiyotiklerle değil, antiviral ilaçlarla tedavi edilebilir.
Günümüzde grip hastalığında antibiyotik kullanımı artık tıbbi standartlara uygun değildir.
1:43:43Antibiyotik Kullanımı ve Yanlış İlaç Kullanımı: Yersiz ilaç kullanmanın en büyük zararlarından biri antibiyotiklerin yanlış kullanılmasıdır.
Antibiyotikler (antimikrobikler) bakteriyel hastalıklar için kullanılırken, grip gibi viral enfeksiyonlarda kullanmak tamamen zararlıdır.
Türkiye'de en fazla kullanılan antibiyotikler antibakteriyellerdir ve bu ilaçlar viral enfeksiyonları tedavi edemez.
1:44:51Grip ve Nezle Hakkında Bilgiler: Grip ve nezle farklı hastalıklardır; grip tehlikelidir ve risk gruplarında antivirallerle tedavi edilirken, nezle evde dinlenerek iyileşebilir.
Nezlede ateş genellikle 37,5-38 derece civarında kalır.
Gribin üzerine sekonder bir enfeksiyon biniyorsa, bu durumda antibiyotik kullanılır.
1:46:13Antibiyotik Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler: Eczanelerde reçetesiz antibiyotik ulaşılabiliyordu, ancak bakanlık kısıtlamalar getirmiştir.
Kendi kendine antibiyotik kullanmak akılcı ilaç kullanımı açısından büyük bir sorundur.
Boşu boşuna antibiyotik almak, bakterilerin dirençli hale gelmesine neden olur ve bu durum "dirençli korkunç bakteriler" ürettiklerini ifade eder.
1:47:20Ağrı Kesiciler ve Tehlikeleri: Dünyada en fazla kendi kendine kullanılan ilaçlar ağrı kesicilerdir ve bunlar en öldürücü ilaçlardır.
Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİD) kanamaya yol açabilir ve bu nedenle tehlikelidir.
NSAİD'ler kan sulandırarak kalp krizine karşı koruma sağlayabilir, ancak yanlış kullanımda beyin kanaması gibi ciddi sorunlara neden olabilir.
1:49:23Tıp Eğitimi ve Farmakoloji: Konuşmacı İstanbul Tıp Fakültesi Farmakoloji Ocağı Bilim Dalı Başkanı ve Klinik Araştırma Mükemmeliyet Merkezi'nde etik kurul başkanıdır.
Farmakoloji tıp fakültesindeki en zor derslerden biridir ve fizyopatoloji dersi de benzer şekilde önemlidir.
Fizyopatoloji dersi müfredatta değişikliklerle birlikte diğer derslerin içine girmiştir, ancak bu değişiklikler komplolarla ilgili değildir.
1:52:54İlaç Endüstrisi ve Kapitalizm: İlaç endüstrisi diğer kapitalist aygıtlar gibi çalışır; dünyada herkese yetecek kadar yiyecek varken Afrika'da insanlar açlıktan, Amerika'da şişmanlıktan ölüyor.
İlaç endüstrisi yeni ilaçlar çıkardığında olabildiğince pahalı tutmaya çalışır, patentleri dolduğunda jenerik versiyonları piyasaya çıkar.
Uluslararası ilaç tekelleri jenerik ilaçların fiyatlarının düştüğünde fazla ilgilenmez, daha pahalı ilaçlar üretmeye odaklanırlar.
1:53:44Biyoteknolojik İlaçlar ve Kimyasal İlaçlar: İlaç endüstrisi eski ilaçları bir kenara bırakıp biyoteknolojiye önem veriyor çünkü biyoteknolojik ilaçların benzerini üretmek zor.
Kimyasal ilaçların %60'ı bitkisel kökenlidir, sentetik değildir; biyoteknolojik ilaçlar ise hücreleri fabrika gibi kullanarak ilaç ürettirir.
Biyoteknolojik ilaçlar daha hedefli olabilir ancak çok daha pahalıdır.
1:55:23Kolesterol Tedavisi ve Statinler: Kolesterol tedavisinde kullanılan statinler genellikle ucuzdur (Türkiye'de bir kutusu yaklaşık 20 lira civarında).
İlaç firmaları statinler yerine biyoteknolojik ürünler koymaya çalışıyor, özellikle PCSK-9 inhibitörü adı verilen mono antikor yeni kolesterol ilaçları.
Statinler karaciğerde kolesterol yapımını bozarırken, PCSK-9 inhibitörü LDL reseptörünü koruyarak kolesterol seviyesini düşürür.
1:57:18Kolesterol Seviyeleri ve Tedavi: Yeni kolesterol ilaçları çok pahalıdır (Türkiye'de aylık yaklaşık 600 lira) ve bu nedenle genellikle yazılmaz.
Statinler aylık yaklaşık 20 liraya kolesterol tedavisini halleder, sadece uç durumlarda veya statinlerde alerji olanlar için yeni ilaçlar yazılır.
LDL (kötü kolesterol) seviyesi Batılı ülkelerde 140-150 civarında olmalıdır, HDL (iyi kolesterol) ise 50'nin üstünde olmalıdır.
1:59:59Kolesterol ve Yaşam Tarzı Faktörleri: Yüksek kolesterol seviyesi (total kolesterol 350 civarında) sigara içmek, stres, hareketsizlik gibi faktörlerle ilişkilidir.
İyi kolesterol (HDL) seviyesini ilaçla yükseltmek şu anda kanıtlanmamıştır.
İyi kolesterol ve kötü kolesterol aynı kolesterolü taşısa da, iyi kolesterol istenilen yere taşırken, kötü kolesterol damarlara taşır ve zarar verir.
2:03:12Kolesterol ve Damar Sağlığı: Yüksek kolesterol, kalp hastalığı riskini artırabilir ve damarları tıkayabilir.
Şeker, tansiyon, kolesterol ve sigara gibi risk faktörleri, damarın içini kaplayan endotel tabakasını etkiler.
Endotel tabakası, damarların sertliğini belirleyen ve iltihap yoluyla damarı tıkayan önemli bir yapıdır.
2:04:08Risk Faktörleri ve Tedavi Yaklaşımı: Aterosklerozun gelişmesini engellemek için tüm risk faktörlerine müdahale etmek gerekir.
Sadece kolesterol yüksekken diğer risk faktörleri yoksa, yaşam tarzı değişikliği yapılabilir.
Fiziksel aktivitenin artırılması, özellikle spor yapmak, kolesterol kontrolünde önemlidir.
2:05:45Kolesterol Hedefleri ve Tedavi: Kötü kolesterol seviyesi 190'a kadar çıkabilirken, diğer risk faktörleri varsa daha düşük hedefler (70-50) belirlenir.
Tedavi, hasta genetiği ve geçmişi dikkate alınarak kişiselleştirilmelidir.
Tansiyon tedavisi, lipit tedavisi, sigaranın bırakılması ve şeker kontrolü, 10 yıllık yaşam beklentisini önemli ölçüde artırabilir.
2:09:09Kolesterol ve Cinsel İşlev: Kolesterol, kalp rahatsızlığı, böbrek yetersizliği ve cinsel işlevlerle de ilgilidir.
Tansiyon ilaçları cinsel işlevi bozabilirken, kolesterol ilaçlarının bu etkisi kanıtlanmamıştır.
Risk faktörlerinin tedavi edilmemesi, kesin olarak cinsel işlevlerin bozulmasına neden olabilir.

"Kara Kutu" Kitabı ve Sağlık Sektörü Üzerine Bilgilendirici Program

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir