Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Hematoloji Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Salih Aksu ile yapılan bir röportajdır. Prof. Dr. Aksu, hematoloji uzmanıdır ve kanamalar ile hemofili konularında detaylı bilgiler vermektedir.
- Röportajda öncelikle nedensiz kanamalar ve morarmaların kanser belirtisi olup olmadığı tartışılıyor, ardından hemofili hastalığının tarihsel gelişimi, sebepleri, mekanizması ve tedavi yöntemleri anlatılıyor. Video, kanamaların hangi durumlarda endişe edilmesi gerektiği ve hangi durumlarda normal karşılanabileceği konusunda önemli bilgiler sunuyor.
- Röportajda ayrıca hemofili hastalığının erkek çocuklarda daha sık görüldüğü, genetik yapısı ve önleme yöntemleri hakkında bilgiler verilmektedir. Günümüzde plazma kaynaklı ve rekombinant ilaçlar kullanılarak tedavi edildiği ve Hematoloji Uzmanlık Derneği'nin hemofili hastalarına sağladığı destekler de anlatılmaktadır.
- 00:18Kanser ve Kanamalar
- Kanser toplumda giderek daha çok yaygınlaşmakta ve tedavileri olumlu sonuçlarla gerçekleşmektedir.
- Kanser belirtilerinde nedensiz kanamalar ve morarmalar önemli bir yer teşkil edebilir.
- Hemofili hastalığı ve diğer hayati önem taşıyan kanamalar konusu ele alınacaktır.
- 01:19Kanamaların Nedenleri
- Kanama konusu çok ilginçtir; hastalar genellikle morluklar veya kanamalar nedeniyle kendilerini lösemi sanarak hematoloji bölümüne başvururlar.
- Lösemi teşhisi genellikle kan sayımlarının bozuk olmasıyla başka hekimler tarafından verilir, kendi kendine gelen hastaların çok nadir bir kısmında lösemi bulunabilir.
- Hanımlarda adet kanamaları sırasında yoğun ağrı kesici kullanımı trombosit fonksiyonlarını bozarak morluklara sebep olabilir.
- 03:05Morlukların Diğer Nedenleri
- Kalp hastaları veya damar sertliği olan hastalarda aspirin türevi ilaçlar trombosit fonksiyonlarını bozarak morluklara neden olabilir.
- Bazı hastalarda morluklar oluşabilir ancak hiçbir sebebi bulunamaz, bu duruma "pırpıra vulgaris" denir ve tedaviye gerek olmayan morluklardır.
- İmmün trombositopenik prop (ITP) hastalığında kan pulcukları vücut tarafından düşman olarak kabul edilir ve kan pulcuklarının sayısı düşer.
- 05:25Kanamaların Önemi
- Nedensiz kanamalar veya morluklar birçok sebebi olabilir, önyargılı olmamak gerekir.
- Baş ve boyun kanserlerinde dudak içlerinde kanamalar önemli bulgular olabilir.
- Kanama kanserin bulgusu değildir, ancak kanama sonrası beş-on dakika içinde durması gereken kanamanın saatler içinde durması durumunda hekime başvurulmalıdır.
- 07:14Kanama Hastalıkları
- Hematoloji branşının önemli bir kısmı kan kanserleri oluştururken, bir bölümü de kanama hastalıkları ile ilgilidir.
- Yaşlı hastalarda cilt altı bağ dokusunun bozulmasıyla damarlar kolayca yırtılabilir ve "selül pop" adı verilen yaşlılık kanaması oluşabilir.
- Hemofili grubu hastalıklar Türkiye'de çok görülmese de hastalar için hayatı zorlaştıran, mortalite ve morbidite yaratan hastalıklardır.
- 08:51Hemofili Hastalığı
- Hemofili hastalığının tarihteki ilk bulgusu Tevrat'ta yer almaktadır.
- Hemofili hastalığı Rus kraliyet ailesinde başlayıp İngiliz kraliyet ailesine ve Avrupa'ya yayılmıştır.
- Hemofili hastalığında kanın sıvı kısmında bulunan faktör denilen maddelerin eksikliği görülür ve bu faktörlerin yerine konulması tedavi yöntemidir.
- 10:52Hemofili Tedavisinin Etkileri
- Hemofili tedavisinde kanın sıvı kısmı ayrıştırılıp hastalara verilerek kanın pıhtılaşması sağlanır.
- Tedavi yöntemi zor uygulandığı için hastaların yaşam süreleri uzasa da morbidite (eklem içerisine kanama gibi ağır eklem tablosu) oluşabilir.
- Vücut kanama durumunda kendini onarma mekanizmasıyla kanamayı durdurmaya çalışır.
- 12:05Kanama Durdurma Mekanizması
- Kanama durumunda ilk olarak damar kendini kasarak kanı yavaşlatır ve daha az kanama yapar.
- Hemen ardından kanın pıhtılaşması mekanizması devreye girer ve hemofili eksikliği durumunda bu proteinler kanamayı durdurur.
- Pıhtılaşma sırasında oluşan pıhtı büyürse damar tıkanabilir ve bu durum ciddi beslenme sorunlarına yol açabilir.
- 13:01Tromboz ve Tedavi
- Vücutta pıhtılaşmanın durması gerektiğini söyleyen maddeler bulunur ve bu maddeler damarın içini cilalayarak ekstra pıhtılaşma (tromboz) meydana gelmesini önler.
- Hemofili tedavisinde hedef, eksik olan parçayı yerine koymak veya onun fonksiyonunu görecek ilaçları eklemektir.
- 13:52Hemofili Tedavisi Durumu
- Türkiye'de hemofili tedavisi günümüzde dünya ortalamasına yakın seviyede yürütülüyor ve dünya standartlarında tedavi imkanları sağlanmış durumda.
- Hemofili tedavisinde iki tür ilaç kullanılır: insandan elde edilen plazma kaynaklı ilaçlar ve fare yumurtalarına enjekte edilen rekombinant ilaçlar.
- Bu ilaçlar SGK tarafından karşılanmaktadır.
- 15:39Hemofili'nin Genetik Özellikleri
- Hemofili daha çok erkek çocuklarda görülür, ancak kızlarda da nadir olarak görülebilir.
- Hemofili X kromozomunda bulunur ve erkek baba bu hastalığı kız çocuğuna aktarabilir, kız çocuk taşıyıcı olur ve erkek çocuğuna aktarabilir.
- Hemofili hastasının çocuklarının erkek olmasını sağlamak için tüp bebek yöntemiyle bebeğin cinsiyetini belirleyebilme şansı vardır, ancak bu yasallık ve etik konuları hala tartışılmaktadır.
- 17:47Hematoloji Uzmanlık Derneği'nin Rolü
- Hematoloji Uzmanlık Derneği tüm hematolojik hastalıklarla ilgili bir dernek olup hemofili ile de ilgilidir.
- Dernek, Avrasya Hematoloji Kongresi başlığı altında hemofili ile ilgili oturumlar düzenlemektedir.
- Hematoloji Bilim Konseyi'nin bir alt komisyonu kurularak hemofili hastalarına yardımcı olmak amaçlanmaktadır.