Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir derneğin başkanı ve Ankara Tıp Hastanesi'nde hematoloji alanında çalışan bir uzmanın hastalar ve hasta yakınlarına yönelik hazırladığı bilgilendirici bir sunum formatındadır.
- Sunumda kan kanseri türleri (lösemi, lenfoma, miyelom) hakkında kapsamlı bilgiler verilmektedir. İlk bölümde kan hücrelerinin yapısı ve kanserlerde bu hücrelerin nasıl bozulduğu açıklanırken, ikinci bölümde lenfoma ve miyelom hastalıklarının risk faktörleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri anlatılmaktadır. Son bölümde ise FDA'nın ilaç onay sürecindeki önemi ve son yıllarda biyoteknolojinin ilerlemesiyle hedefe yönelik tedavilerin başarıları ele alınmaktadır.
- Sunumda ayrıca kanser hastalıklarının ileri yaş hastalıkları olduğu, son yıllarda biyoteknolojinin ilerlemesiyle KML gibi bazı durumlarda mucizevi sonuçlar elde edildiği ve bu hastalıkların tedavisinde teorik başarıların pratikte tam olarak sağlanamadığı vurgulanmaktadır.
- 00:10Giriş ve Dernek Tanıtımı
- Konuşmacı, hasta ve hasta yakınlarına yönelik bir sohbet havasında sunum yapacağını belirtiyor.
- Lösemi, Lenfoma ve Miyelom Hastaları ve Araştırma Eğitim Birliği Derneği 2011'in sonunda kurulmuş olup, toplumu bilinçlendirmek ve hekim meslektaşlarını eğitmek amacıyla faaliyet gösteriyor.
- Dernek, doğru tanıyı doğru zamanda koymak, kan kanserlerini durdurmak veya durduramıyorsa doğru zamanda doğru tanıyı koymak ve tedavi etmek amacıyla kurulmuştur.
- 02:49Kan Hücreleri ve Görevleri
- Kan dolaşımında dolaşan üç ana hücre vardır: eritrositler (oksijen ve maddeleri taşır, karbondioksiti alır), lökositler (enfeksiyon ve hastalıklarla savaşır) ve trombositler (kanamaları engeller).
- Hemoglobin miktarı kadınlarda 11-15 gr, erkeklerde 13-16 gr arasında olmalıdır; azalması durumunda anemiye (halsizlik, bezginlik, yorgunluk) neden olur.
- Lökosit sayısının normali 4-10 bin civarı, trombosit sayısının normali 150-450 bin arasındadır ve tüm bu hücreler kemik iliğinde üretilir.
- 04:20Kan Hastalıklarının Nedenleri ve Belirtileri
- Kan hastalıklarının nedeni genellikle kemik iliğindeki ana hücrelerde gerçekleşen bozukluklardır; bazı nedenleri (radyasyon, çevresel etkenler, ailevi kalıtım) bilinirken bazıları bilinmemektedir.
- Bazı hastalarda kan hücreleri çok fazla artar ve hepsi bozuk olur, bazılarında ise azalır; bu durumda hastalar kansızlık, enfeksiyonlara yatkınlık ve kanamalara yatkınlık gibi belirtilerle karşılaşırlar.
- Lösemiler akut ve kronik olarak ayrılır; akut lösemiler (akut miyeloblastik, akut lenfoblastik) ve kronik lösemiler (kronik miyeloster, kronik lenfoster) olarak sınıflandırılır.
- 06:00Lösemilerin Belirtileri ve Risk Etkenleri
- Lösemiler ateş, anemi, nefes darlığı, kolay kanama, morarma, peteşi, pırpıra, kilo kaybı, halsizlik, yorgunluk, karda dolgunluk ve vücutta bezeler gibi belirtilerle görülür.
- Risk etkenleri arasında sigara, obezite, hareketsizlik, daha önce kemoterapi veya ışın tedavisi almak, kimyasal madde maruziyeti ve radyasyon bulunmaktadır.
- Tetkik dozlarında alınan radyasyon kansere yol açmaz, ancak doğru zamanda ve sıklıkla gerekli endikasyonlarla kullanılmalıdır.
- 08:02Lenfoma ve Belirtileri
- Lenfoma, lenfatik sistemin kanseri olarak tanımlanır ve farklı histopatolojik tipleri vardır.
- Hoçkin lenfoma ve Hoçkin dışı nankin lenfoma olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
- Lenfoma belirtileri arasında sebebi bilinmeyen ateş, çamaşır değiştirecek kadar gece terlemesi, iştahı iyi olmasına rağmen kilo kaybı, sürekli yorgunluk ve ağrısız bezeler bulunmaktadır.
- 09:19Lenfatik Sistem ve Lenfoma
- Lenfatik sistem, dalakta bulunan lenf nodları ve lenfatik damarlardan oluşur.
- Lenfoma, kemik iliğinde üretilen B-lenfositler veya timus'ta eğitimini alan T-lenfositlerin yolu şaşması, yanlış çoğalması ve yanlış yere gidip birikmesiyle oluşur.
- Bu hücreler normal görevlerini yapamayarak lenfatik sistemin her yerinde (dalakta, lenf bezlerinde, kemik iliğinde) tutulumlara ve hastalıklara yol açabilirler.
- 10:27Lenfoma Risk Etkenleri
- Lenfoma için yüzde yüz risk faktörü yoktur, ancak birçok risk faktörü bulunmaktadır.
- 1980 yılından önce kullanılan koyu renk saç boyalarıyla lenfoma gelişim riski, günümüzdeki saç boyalarıyla lenfoma gelişinden daha fazladır.
- Boya sanayinde kullanılan para formaldehit, şekerli gıdalar ve karamelize içecekler gibi maddelerle lenfoma arasında kuşku düzeyinde ilişki vardır.
- 12:14Diğer Risk Faktörleri
- Otoimmün hastalıklar, organ nakilleri ve bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar lenfoma yatkınlığını artırır.
- Sigara içenlerin akut lösemi gelişimi riski istatistik olarak yüksektir.
- Obezite, sigara, çeşitli kimyasallar ve radyasyon lenfoma risk faktörleridir.
- 13:33Miyelom Hakkında Bilgiler
- Miyelom, kemik iliğinde üretilen lenfositlerin anormal çoğalması ve işlevlerinin bozulmasıyla oluşan bir hastalıktır.
- Miyelomun özgü özellikleri arasında kemik iliği istila etmesi, kalsiyum metabolizma bozuklukları ve böbrek fonksiyon bozuklukları bulunmaktadır.
- Miyelom, kemik iliğini işgal eden hastalıklardan biridir ve normal hücrelerin üretilmesi engellenir.
- 17:05İstatistiksel Veriler
- Genel löseminin yıllık yeni vaka sayısı 1975'te 100'de 12-13 iken, 14'e kadar yükselmiş, ancak hayat kaybı riski 100'de 8'lerden 7'lere kadar düşmüştür.
- Akut löseminin ortanca tanı yaşı 67'dir ve sadece akut lenfoblastik löseminin çocukluk çağında sıklığı fazladır.
- Nankin lenfomanın yeni vaka sayısı 1970'li yıllardan beri neredeyse iki katına yaklaşmış, ancak hayat kaybı riski sabit kalmış veya azalmıştır.
- 19:30Diğer Kanser Türleri
- Hoçkin lenfomada yeni vaka sayısı ve hayat kaybı riski birbirine benzerken, Hoçkin lenfomanın ortanca tanı yaşı 39-40'dır.
- Multipl miyelomun yeni vaka sayısı artmış, ancak hayat kaybı riski sabit kalmış veya azalmıştır.
- Multipl miyelomun ortanca tanı yaşı 69-70'dir ve ileri yaş hastalığıdır.
- 20:21FDA Onayı ve Kanser İlaçları
- Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), ilaçları onay veren ve bu onaydan geçmeden Amerika, Avrupa ve Türkiye'de kullanılamayan bir kurumdur.
- FDA son yirmi yılda yirmi altı tane ilaç onaylamıştır, bunların biri klasik kemoterapatik ilaç, diğerleri ise hedefe yönelik ilaçlardır.
- Hedefe yönelik ilaçlar teoride etkili olsa da pratikte kanser hücrelerinin direnç geliştirmesi nedeniyle etkili olmamaktadır.
- 21:41Kronik Miyeller Lösemi Tedavisi
- Kronik miyeller lösemi (KML) tedavisinde mucizevi sonuçlar elde edilmiştir.
- KML'de hücrenin belirli bölgesine yönelik bir ilaç geliştirilerek, bozuk genin ürünü protein çalışamaz hale getirilmiştir.
- 2001 yılından itibaren kullanılan ilaçla KML hastalarının sağ kalımı neredeyse normal hastalara yakın hale getirilmiştir.