Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, doktor Ali Fua Tekin'in jinekoloji ve anti-aging uzmanı olarak sunduğu sağlık bilgilendirme içeriğidir. Doktor, yoğun talepler üzerine testosteron konusunu detaylı olarak anlatmaktadır.
- Video, testosteronun sadece erkeklik hormonu olmadığı, kadınlarda da önemli bir rol oynadığı bilgisini vurgulayarak başlıyor ve yaşlanma sürecinde testosteronun düşmesinin kadınlarda yarattığı etkileri açıklıyor. İçerikte testosteronun kas gücü, algılama fonksiyonları, cinsel fonksiyonlar, kemik yapımı ve enerji seviyesi üzerindeki etkileri, tedavi dozları, uygulama yöntemleri ve farklı formları (dil altı sünger, krem, vajinal krem, enjektabl) detaylı olarak ele alınıyor.
- Videoda ayrıca testosteronu düşüren faktörler (kolesterol ilaçları, antidepresanlar, alkol, kahve), BCAA kullanımı ve Türkiye'de testosteron kullanımının yaygın olmadığı konuları da işlenmektedir. Video, bir sonraki bölümde erkeklerde testosteron kullanımının anlatılacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Testosteron Hakkında Genel Bilgi
- Doktor Ali Fua Tekin, jinekoloji ve anti-aging uzmanı olarak testosteron konusunu anlatıyor.
- Testosteron sadece erkeklik hormonu olarak düşünülürken, kadınlarda da bulunması ve hayat enerjisi, seksüel ihtiyaç ve motivasyon için önemli olduğu vurgulanıyor.
- Yaşlanma 25 yaşında başlar ve tüm hormonlar (testosteron, östrojen, progesteron, büyüme hormonu, pregnon, DHA, melatonin) zamanla düşmeye başlar.
- 00:57Yaşlanma Sürecinde Artan Hormonlar
- Yaşlanma sürecinde kortizol (strese karşı koyma ve vücut direncini artıran, dalgınlık ve unutkanlık getiren hormon), insülin ve estron (östrojenin sevilmeyen formatı) değerleri artar.
- 40-45 yaşların üzerindeki kadınlara senede bir veya iki defa kandaki estron değerlerine bakmaları tavsiye ediliyor.
- E1 (estrone) değerlerinin yükselmesi meme kanserinin engellenmesinde önemlidir ve laboratuvarlarda bir hafta-onbeş gün içinde sonuçlar alınabilir.
- 02:08Kadınlarda Testosteron Problemi
- Kadınlar testosteronun ne olduğunu, ihtiyacı olup olmadığını ve ne işe yaradığını bilmiyorlar.
- Testosteron erkeklerde kadınlara göre on kat daha yüksek oranda bulunur ve kadınlarda onda bir oranında bulunur.
- Kadınlarda testosteronun düşmesi 40'lı yaşlarda başlar ve beslenme ve stres gibi faktörler bu düşüşü etkiler.
- 03:23Testosteron Düşüşünün Belirtileri
- Testosteron düşüşünün belirtileri arasında kendine güven duygusunun azalması, umudun düşmesi, stresin artması ve kendini ispatlama duygusunun değişmesi bulunur.
- Algılama fonksiyonunun azalması, kas gücünün düşmesi, eklem ve kemik ağrıları gibi fiziksel şikayetler ortaya çıkar.
- Testosteron, kas direncini ve kuvvetini sağlar; testosteron düşmeye başlayınca kas gücü azalır ve eller titreme ve nesneleri tutamama sorunları yaşanır.
- 04:49Testosteron Düşüşünün Diğer Etkileri
- Testosteron düşüşünün cinsellik dışında kendine güven duygusu ve enerjisi eksilmesi, hayattan kopma, depresyon, dalgınlık ve unutkanlık gibi psikolojik etkileri vardır.
- Vajinal kuruluk da testosteron düşüşünün bir belirtisi olarak görülür.
- Kas gücü kalmadığı için kemikleri ve eklemleri oynatacak güç de kalmaz, bu da kemik erimesine neden olur.
- 05:40Kemik Sağlığı ve Testosteron
- Testosteron, östrojen, progesteron ve büyüme hormonu kemiklerde kemik yapımını sağlayan osteoblast hücrelerini canlandırır.
- Sadece vitamin D3, kalsiyum ve vitamin K2 alınımıyla kemik yapımı yeterli olmaz, bu hormonların da yerine konması gerekir.
- Amerika Birleşik Devletleri'nde kalça kemiği kırılmaları nedeniyle yaklaşık 265 bin kişi ameliyat olmaktadır ve bu kemik kırılmalarının maliyetleri oldukça yüksektir.
- 07:04Testosteron ve Zeka
- Kadınlardaki testosteron erkeklerdeki testosteronun onda biri kadardır ve zamanla düşmektedir.
- Testosteron kan-beyin bariyerini geçip, beş-alfa-redüktaz enzimi sayesinde dihidrotestosteron bir'e dönüşür ve bu da zekayı, konuşma şeklini ve algılama fonksiyonlarını sağlar.
- Testosteron değerlerinin düşmesi kadınlarda kendine güvensizlik, dalgınlık, unutkanlık, motivasyon ve enerji kaybı, kas ve eklem ağrıları, cinselliğin düşmesi ve vajinal kuruluk gibi fonksiyon değişikliklerine sebep olur.
- 08:13Testosteron Düşüşünün Sonuçları
- Testosteron konusu Türkiye'de hem kadınlar hem de erkekler tarafından bilinmemektedir.
- Testosteron 40'lı yaşlarda azalmakta ve seks güdüsünün artması veya azalması, algılamada azalma ve hafızada azalma gibi belirtilerle karşımıza çıkmaktadır.
- Testosteron azalması seksüel drive, seksüel fonksiyonlar, algılamada azalma, hafızada azalma, yorgunluk, eklem ve kas ağrıları, kas kitlesinin kaybı, yağ dokusunun kazanılması, kemik kaybı, kendine güven duygusunun azalması ve depresyon gibi şikayetlere neden olur.
- 09:55Kadınlarda Testosteron Tedavisi
- Klinikte testosteronun enjektable formu ve ester formu (testosteron spionat) kullanılmaktadır.
- Kadınlarda testosteron dozları erkeklerin yaklaşık onda biri kadardır; erkekler haftalık 200 mg kullanırken kadınlar 20-40 mg başlangıç dozu alır.
- Testosteron enjeksiyonlarından sonra yaklaşık 3 gün sonra etki başlar ve enerji, kas gücü, algılama, kendine güven, fokuslanma ve hafızada artış görülür.
- 11:02Testosteronun Vücuttaki Fonksiyonları
- Testosteron kan yapımı (eritroblastosis) için gerekli olup, düşük testosteron durumunda renk sarar, konuşma ve algılama yavaşlar.
- Testosteronun reseptörlerinin %90'ı kalptedir ve kalbin kasılması testosterona bağlıdır.
- Kolesterol ilaçları, hipertansif ilaçlar, statin grubu ve antidepresanlar testosteronu düşürür.
- 12:14Testosteronun Diğer Faydaları
- Kolesterolden yapılan hormonlar, beyinin beyaz kısmının %60'ı ve hücre zarlarının %50'si kolesteroldür.
- Testosteron iyi huylu kolesterolü artırır, kötü huylu kolesterolü, trigliseritleri ve total lipit oranlarını düşürür.
- Testosteron vücudun olmazsa olmaz hormonlarından biridir.
- 13:04Kadınlarda Testosteron Uygulama Yöntemleri
- Testosteron reseptörlerini doyurmak için enjektable format (1-2 cc) bacaktan uygulanır ve 3 gün sonra etkisi görülür.
- Reseptörler doyduktan sonra krem formatına geçilir; %1-2 lik lipozomaal testosteron kullanılır.
- Krem formatı öğleden sonra, akşamüstü veya yatmadan 1-4 saat önce kullanılabilir, ancak günlük enerjiyi etkilediği için sabah da kullanılabilir.
- 14:00Krem Uygulama Teknikleri
- Krem, tüylerin bulunmadığı ve çıkmayacağı bölgelere uygulanır; omuzdan yukarıya, boynun yarı kısmına, saçlara değmeden ovuşturularak yedirilir.
- Birinci gece diğer tarafa, ikinci gece koltuk altından tüylere değmeden kemikler boyunca yukarı aşağı doğru yedirilir.
- Üçüncü gün koltuk altından tüylere değmeden kemikler boyunca yukarı aşağı veya aşağı doğru yedirilir.
- 14:54Vajinal Testosteron Uygulaması
- Vajinal testosteron genellikle 0,10 veya 0,20 lik oranında lipozoml formatta vajen içerisine tatbik edilir.
- Vajende kıl kökü olmadığı için tüylenme söz konusu değildir ve emilim oranı cilde sürdüğünden daha iyidir.
- Testosteron aşağı doğru aktığı için ayağa kalkıldığında klitorisle karşılaşabilir ve nadir de olsa klitoriyal büyüme görülebilir, ancak testosteron kesildikten sonra bir hafta içinde normale döner.
- 15:46Testosteron Kullanım Formatları
- Ağızdan testosteron kullanılmamalıdır çünkü hepatotoksiktir (karaciğere zarar verir).
- Acil durumlarda erkekler için dil altına konulan, eriyen şekerimsi, süngerimsi ve çabuk eriyen torçlar kullanılabilir.
- Kişiye özel kremlerle hastaların cinsel problemleri, kas güçleri ve kan yapımları tedavi edilebilir.
- 16:47Testosteron ve Sağlık
- Testosteron meme kanserini engelleyen en iyi hormondur.
- Türkiye'de testosterona karşı uzak durulmaktadır çünkü doğum kontrolü hattına ilavesi gibi bir sorun yaşanmıştır.
- Doğum kontrol hapı tüylenmeyi durdurur çünkü testosteron değerlerini düşürür.
- 17:49Alkol ve Testosteron
- Alkol, kahve ve cinsel ilişki öncesi çok fazla alkol tüketimi testosteron değerlerini düşürür.
- Alkol testosteronu düşürdüğü için erkekler piyasada bulunan mavi haplara yönelirler ve bu da kalp krizi riskini arttırır.
- Testosteronun reseptörlerinin %90'ı kalpte bulunmaktadır ve kalbin kasılması ancak testosteronla mümkündür.
- 18:28DHA Hormonu
- 2000 yılında piyasaya çıkan DHA (dehidroepiandrosteron) Türkiye'de bulunmamaktadır.
- DHA'nın %10'u beyinde yapılır ve iyi bir nörotransmitterdir, konuşma ve algılama fonksiyonlarını sağlar.
- DHA'nın %80'i böbrek üstü bezi tarafından yapılır ve strese karşı koruma, soğuğa karşı direnç, seksüel enerji ve gürültüye tahammül sağlar.
- 20:21Testosteronun Kas Yapımındaki Rolü
- Testosteron yeni kas hücresi yapmaz, var olan kas hücresini maksimum yüzde yirmibeş oranında büyütür (hipertrofi eder).
- Kasları daha büyütmek ve fit olmak için büyüme hormonu gereklidir.
- Kas hücresi hipertrofi etmek için kantatif aminoasit analizi yapılmalı ve eksik aminoasitler yerine konulmalıdır.
- 21:46BCAA ve Kas Yapımı
- BCAA (branch chain aminoasitler) kas yapımına yardımcı olan aminoasitlerdir ve genellikle lösin, izolosin, el valin ve glutamin içerir.
- Eczanelerden dört bir bir oranında olan BCAA'lar tercih edilmelidir.
- BCAA plus glutamin formları fonksiyonları daha iyi olmaktadır.
- 22:32Testosteronun Kadınlarda Kullanımı
- Testosteron kadınlarda dil altı süngerimsi, krem formatı, vajinal krem veya enjektabl olarak kullanılabilir.
- Enjektabl formlar uzun süre kullanılmamalı, maksimum iki-üç kere uygulanmalı ve sonra kreme geçilmelidir.
- Devamlı enjektabl form kullananlar spironaton, aldacton, finasterid veya estriol kremleri ile paralel olarak kullanmalıdır.
- 23:33Testosteronun Yan Etkileri ve Önlemleri
- Spironaton (Diana 35) testosteronun kıl köklerini uyarmasını engellemek için kullanılır.
- Uzun süre ve doz ayarlaması yapılmadan testosteron kullanımı cilt yağlanması ve sivilce yapımına neden olabilir.
- Cilt altına devamlı sürülmesi durumunda cilt altında birikim oluşabilir, bu nedenle ilk üç-dört ay boyunca testosteron değerleri kontrol edilmelidir.
- 24:55Testosteron Formları ve Kullanım Sıklığı
- Enjektabl formülün yarılanma ömrü üç-beş gündür ve maksimum onbeş gün etki eder.
- Enjektabl form kullananlar yirmi günde bir uygulama yapabilirler.
- İdeal kullanım formatı krem formatıdır.