Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir veteriner hekim olan konuşmacının yer aldığı, helal ürünler ve kesimhanelerde dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında bilgilendirici bir röportaj formatındadır.
- Video, bilinçli tüketici olmanın önemi üzerine odaklanarak, helal sertifikalı ürünlerin nasıl seçilebileceği konusunu ele almaktadır. Konuşmacı, kesimhanelerdeki kesim teknikleri, hayvanların beslenmesi, kesim sonrası işleme süreçleri ve jelatin, sistein gibi katkı maddelerinin üretim süreçleri hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Program ayrıca çaylarda kullanılan aromaların alkol içermesi, ekmeklerde kullanılan buğdayın kökeni gibi konuları da ele almaktadır. Türkiye'deki sertifikalı kesimhanelerin durumu, kaçak kesimhanelerin sorunları ve yurt dışından gelen katkı maddelerinin güvenilirliği gibi konular da tartışılmaktadır.
- 00:28Bilinçli Tüketici Olmak
- İnsanlar markete girdiklerinde ürün seçerken fiyat, marka, son kullanma tarihi ve yiyecek türü gibi faktörlere dikkat ederler.
- Bu bölümde ürünlerin içindeki katkılara dikkat çekerek daha bilinçli bir tüketici olmak için neler yapılabilir sorusuna cevap aranacaktır.
- 01:28Helal Sertifikalı Et Ürünleri
- Türkiye'de beyaz et sektörünün yüzde yetmişten fazlası sertifikalanmış durumdadır ve GİMDES.org ve GİMDES.com sitelerinde sertifikalı ürünler bulunabilir.
- Helal sertifikalamada kesimhane kısmı öncelikli olup, Müslümanlar alkole, domuz etine, leşe veya Allah'tan başkası adına kesilen şeylere dikkat ederler.
- 02:29Endüstriyel Et Üretimi ve Sertifikasyon
- Nüfus arttıkça insanlar hayvan besleyip büyütme ve kesme zorluğundan dolayı endüstriyel çiftliklerde yetiştirilen hayvanları tüketmeye başlamıştır.
- Sertifikasyonda kesimin elle yapılması ve hayvanın Allah'ın adıyla kesilmesi gerekmektedir.
- Tavuklar kesime gitmeden önce hafif sersemletilir, ancak voltaj değeri çok yüksek veya düşük olursa hayvanın durumu sorunlu olabilir.
- 03:55Makineli Kesimdeki Sorunlar
- Makineli kesimde otomatik bıçaklar var ve besmeleyi çeken kimse olmadığı için hayvanın kesim hattına gittikten sonra çırpınması durumunda bıçak hayvanı tam olarak kesemeyebilir.
- Hayvanların hepsi aynı olmayabildiği için bıçak tam ayarlanamayabilir ve bu durum büyük işletmeler için kayıp haline gelebilir.
- Kesim sonrası tüy yolmaya ve tüylerin yoğun olması için haşlama işlemi yapılır, ancak suyun sıcaklığı çok fazla olursa et bozulabilir ve kirli su mikrobiyal üreme sağlayabilir.
- 05:03Et Üretimindeki Diğer Detaylar
- Tüyler alındıktan sonra iç organlar, ayaklar ayrılır ve piliç şeklinde gidecekse tüm piliç veya parçalara ayrılarak paketlenir.
- Sertifika verilirken hayvanın yumurta döneminden civcivlik dönemine, yarka ve piliç olma süreçlerinin hepsi takip edilir.
- Bazı ülkelerde hayvanlar şok tabancalarıyla beynine sıkılarak bayıltılıp kesilir, ancak bu yöntem kabul edilmez.
- 06:18Jelatin ve Hayvan Atıkları
- Jelatin, kesimhanelerde hayvan kesildikten sonra geriye kalan kan, deri, kemik ve iç organlardan üretilen bir katkı maddesidir.
- Büyük işletmelerde çıkan her şey değerlendirilmek zorundadır; gübre gübrede kullanılır, kanlar kurutularak yem olarak satılır, deriler deri sanayisine gönderilir.
- Deri sanayiden çıkan kırpıntılar, kemikler ve eklemler jelatin fabrikasına gider ve burada jelatin üretilir.
- 07:20Jelatinin Kullanım Alanları
- Jelatin gıdada, kozmetikte, ilaç sanayinde ve fotoğrafçılıkta kullanılan bir katkı maddesidir.
- Jelatin, kemik suyu gibi jelleşmeyi arttıran bir madde olup, yoğurtta, peynirlerde ve et ürünlerinde kullanılır.
- Jelatin özellikle çikolata, cips, jelibon ve marshmello tipi köpüklü yiyeceklerde sıkça kullanılır.
- 08:45Jelatin Fabrikaları ve Sertifikasyon
- Türkiye'de GİMDES'in sertifika verdiği bir jelatin fabrikası yoktur çünkü jelatin fabrikasının çalışabilmesi için yeteri miktarda derilerin, kemiklerin ve eklemlerin gelmesi gerekir.
- Türkiye'deki tüm kesimhanelerin kontrol altına alınması gerekir ancak birçok kesimhane sertifikalı değildir.
- Kaçak kesilen hayvanların derileri de jelatin fabrikasına gönderilebilir ve bu derilerin hangi şartlar altında kesildiği bilinmediği için sertifika verilememektedir.
- 10:12Yurt Dışından Gelen Jelatiler
- Denetçilik yapan kişilerin gördüğü katkı maddelerinin çoğunluğu dışarıdan gelen ürünlerdir.
- Jelatiler çoğunlukla Çin'den, İspanya'dan, Fransa'dan ve Avusturya'dan gelmektedir.
- 10:36Jelatin ve Helal Gıda Sorunu
- Jelatin fabrikalarına gelen deriler, domuz ve sığır derileri karıştırılarak ortak bir hammadde olarak oluşturulup Türkiye'ye gönderilmektedir.
- Gümrük kapılarında yeterli kontrol yapılmadığı için dışarıdan gelen ürünlerde domuz jelatini yerine sığır jelatini yapıştırılarak kolayca geçirilebilmektedir.
- Türkiye'de helal gıdaya yönelik anayasada bir tanım bulunmamaktadır, bu nedenle domuz eti gibi haram maddelerin sokulmaması için yeterli bir mekanizma yoktur.
- 13:39Jelatinin Kullanım Alanları
- Jelatin süt ürünleri, yoğurt, süt, et, salam, sucuk, sosis gibi ürünlerde bağlama ajanı, jelleşme ajanı ve kıvam arttırıcı olarak kullanılmaktadır.
- İlaç sektöründe kapsüllü ilaçların dış kısmında kullanılan kapsüller de jelatilden elde edilmektedir.
- Bilinçli bir tüketici, sadece helal sertifikalı olduğu için bir ürünü seçmek yerine, sertifikalar arasındaki farklılıkları da bilip ona göre hareket etmelidir.
- 15:34Sistein ve Çay Sorunu
- Sistein, berberlerde kesilen saçlardan üretilen bir katkı maddesidir ve öksürük ilaçlarında balgam söktürücü olarak kullanılmaktadır.
- Sistein fırın ürünlerinde, baklavacılıkta ve yufkacılıkta hamura elastikiyet vererek daha fazla açılmasını sağlar ve kırpıntıların tekrar kullanılabilmesini sağlar.
- Çaylarda aroma katılabilmek için alkol kullanılmaktadır, bu nedenle aromalı çaylardan uzak durulması gerekmektedir.
- 19:12Ekmek ve Sertifikasyon
- Baklavacılık ve yufkacılıkta özellikle hazır olarak açılan yufkalar ve baklavalarda sistein riski mevcuttur.
- GİMDES sosyal bir proje olarak fırınlara ücretsiz sertifikalama yapmaktadır.
- Fırın işleminde çalışan üreticiler, GİMDES aracılığıyla ücretsiz sertifikalarını alabilirler.