Buradasın
Göz Sağlığı ve Görme Engelli Farkındalık Haftası Bilgilendirme Programı
youtube.com/watch?v=28qG51WuEjoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 7-14 Ocak tarihleri arasında kutlanan "Beyaz Bastonlular Görme Engelliler Haftası" kapsamında hazırlanmış bir sağlık köşesi formatındadır. Programda sunucu ve göz sağlığı uzmanları Dr. Asiye Köklü Gürgen ile Dr. Akin Bey yer almaktadır.
- Videoda görme engeli kavramı, beyaz bastonun tarihi ve sembolik değeri, görme kaybının sebepleri, yaşlılarda görme kaybı, sarı nokta hastalığı, katarakt ve göz tansiyonu gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca, görme engelli çocukların eğitim süreçleri, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki Az Görmeli Hastaların Rehabilitasyon Merkezi ve COVID-19'un görme sağlığına etkileri hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Programda göz tembelliğinin ilk dokuz yaşa kadar tedavi edilebileceği, 50 yaş üzeri kişilerin yılda bir kez, şeker hastalarının ise daha sık göz muayenesi yaptırması gerektiği gibi önemli tavsiyeler verilmektedir. Amster Grid testi gösterilerek sarı nokta hastalığının farklı aşamalarında görme nasıl etkilendiği de anlatılmaktadır.
- 00:07Göz Sağlığı Uzmanı ile Görme Engelliler Haftası
- Sağlık köşesinde bu hafta 7-14 Ocak tarihleri arasında kutlanan "Beyaz Bastonlular Görme Engelliler Haftası" konusu ele alınacak.
- Türkiye'de ve dünyada milyonlarca görme engelli vatandaş bulunmakta.
- Görme engelliler için farkındalık oluşturmak amacıyla bir araya gelinmiştir.
- 01:58Beyaz Bastonun Tarihi ve Anlamı
- Beyaz baston simgesi yaklaşık 100 yıl önce, 1921'de Londra'da bir fotoğraf sanatçısı olan James Becks'in trafik kazası sonrası kendisini fark edilmesi için bastonunu beyaza boyamasıyla başladı.
- Beyaz baston zamanla ulusal bir simgeye dönüşmüş ve görme engelliler için bağımsızlık sembolü haline gelmiştir.
- Beyaz bastonda kırmızı renk eklendiğinde, kişinin hem görme hem de işitme engelli olduğunu belirtmektedir.
- 02:52Görme Engeli ve Körlük
- Görme engeli, az görme ve görme yetisinin tamamen kaybı (körlük) olarak tanımlanmaktadır.
- Az görme, gözlük ve kontakt lensle yardımcı cihazlara rağmen kişinin görmesini artıramayınca oluşmaktadır.
- Gelişmiş ülkelerde körlüğün en sık sebepleri sarı nokta, makula dejenerasyonu, göz tansiyonu ve şeker hastalığıdır.
- 05:21Yenidoğan Çocuklarda Görme Engeli
- Sağlık bakanlığında bebekler için rutin bir tarama protokolü bulunmaktadır, özellikle 32 haftanın altında doğan ve 1500 gramın altında ağırlığa sahip bebekler için.
- Normal doğan bebeklerde ilk üç ayda cisim takibi, obje takibi ve anneyi takip etme becerileri gelişir.
- Bebeğin gözlerinde şaşılık, titreme, göz kapağında düşüklük veya katarakt gibi belirtiler fark edildiğinde doktora başvurulmalıdır.
- 08:26Göz Tembelliği ve Önemi
- Göz tembelliği, şaşılıkla en çok endişe edilen durumdur ve ilk dokuz yaşa kadar tedavi edilebilir.
- Dokuz yaşından sonra görme gelişimi tamamlandığı için göz tembelliği tedavi edilemez.
- Kapama tedavisi ile yüzde yüz görme kazanımı sağlanabilen çocuklar bulunmaktadır.
- 09:12Gözle İlgili Sorular ve Danışma
- İzleyiciler beyaz baston görme engelliler haftası kapsamında gözle ilgili sorularını sorabilirler.
- Programda danışma serbest ve ücretli değildir.
- İzleyicilerden görme kaybının en sık sebepleri ve yaşlılarda görme kaybı konusunda sorular gelmiştir.
- 10:09Göz Muayene Sıklığı
- Erişkinlerde hiçbir şikayet olmasa bile yılda bir kez göz muayenesine gelmesi gerekmektedir.
- 50 yaş üzeri hastalarda özellikle sarı nokta hastalığını izlemek için rutin muayeneler önemlidir.
- Şeker hastaları için regüle diyabet durumunda altı ay ya da bir yıl aralıklarla göz dibi (fundus) muayenesi yapılması önerilmektedir.
- 11:03Sarı Nokta Hastalığı ve Amster Grid Testi
- Sarı nokta hastalığı, özellikle 60 yaş üstünde en sık görme kaybı yapan sebeptir.
- Amster Grid testi, sarı nokta hastalığının ilerlemesini izlemek için kullanılan bir testtir.
- Testte çizgilerde yamuklaşma veya eğrileşme, makula dejenerasyonu (keskin görme merkezi) ilerlediğinin göstergesidir.
- 12:45Sarı Nokta Hastalığının Türleri ve Tedavisi
- Sarı nokta hastalığının iki tipi vardır: kuru tip (yüzde 80 civarında görülür, endişe edilmez) ve yaş tip.
- Kuru tip için beslenme önerileri yapılır: fındık, ceviz, balık, omega 3, yeşillikler gibi besinler tavsiye edilir.
- Yaş tipi tedavi edilebilir bir durumdur ve göz içine enjeksiyonlarla tedavi edilebilir.
- 14:46Diğer Göz Bozuklukları
- 40-45 yaş arası kişilerde yakın gözlük takma ihtiyacı ortaya çıkabilir.
- Katarakt, bulanık görme belirtileriyle ortaya çıkan bir durumdur ve cerrahi yöntemle tedavi edilebilir.
- Göz tansiyonu sinsi bir hastalıktır, belirtileri olmadan yavaş yavaş görme sinirini etkileyebilir ve körlük nedeni olabilir.
- 18:05Diyabet ve Göz Sağlığı
- Kontrolsüz diyabet, göz sağlığını etkileyebilir ve görme yetisini kaybetme riskini artırabilir.
- Diyabetin süresi ile göz arkasında kanamalar, ödemler ve yeni damar oluşumları görülebilir.
- Erken fark edilen durumlarda endokrinoloji uzmanına yönlendirme ve gerekirse göz içine enjeksiyonlar, lazer tedavisi gibi tedaviler uygulanabilir.
- 19:20Göz Sağlığı ve Tedavi Sınırlamaları
- Gözümüz beynimizin bir uzantısı gibidir ve oradaki ölen hücreler yenilenmez, bu nedenle tedavilerde kısıtlamalar yaşanır.
- Damar tıkanıklığı veya kanama sonucu ölen hücreler oluşmaz ve bu körlükle sonuçlanabilir.
- Gözde kanama varsa mutlaka doktora gitmek gerekir çünkü altta yatan başka bir hastalık olabilir.
- 20:52Göz Sağlığı ve Diğer Hastalıklar Arasındaki İlişki
- Yaşlılar arasında gözdeki rahatsızlıklardan sonra Parkinson, Demens ve Alzheimer gibi hastalıklar görülebilir.
- Alzheimer hastalarında beyin dokusunun küçülmesi (kortikal kalınlık azalması) göz arkasındaki sinir tabakasında da incelme başlayabilir.
- Gözdeki bulgular Alzheimer gibi hastalıklara dair erken saptanabilen işaretler verebilir.
- 21:50Az Görmenin Rehabilitasyonu
- Az görme tanısı almış çocuklar için ailelerin kabulleniş ve çözüm arayışı önemlidir.
- Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki Az Görme Rehabilitasyon Merkezi, Türkiye'nin ilk ve tek yapılandırılmış bu konudaki merkezdir.
- Çocuklarda görme bozukluğu beyin, zeka ve dil gelişimini etkileyebildiği için rehabilitasyon programına acil dahil edilir.
- 23:17Okul ve Az Görme
- Az görme olan çocukların okulda öğretmenlerin yardım alması önemlidir.
- Öğretmenler sınıf düzenini çocuklara yardımcı olacak şekilde ayarlamalı ve çocukların yaşamlarıyla bütünleştirilmelerini sağlamalıdır.
- Az görme olan çocukların sınavlarda ek süre verilmesi ve diğer öğrencilerin bu durumu anlayabilmeleri için öğretmenlerin bilgi vermesi gerekir.
- 24:44Rehabilitasyon Merkezi ve Göz Sağlığı İstatistikleri
- Göz tembelliği için kapama tedavisinin takibi yapılabilir ancak rehabilitasyon gerektiren özellikli tedaviler için Ankara Üniversitesi'ndeki merkeze yönlendirme yapılır.
- Az görme rehabilitasyonuna katılabilmesi için hastaların bir metreden oda ışığında parmak sayması gerekmektedir.
- Türkiye'de yaklaşık 220-221 bin görme engelli sayısı vardır, ancak bu sayı muhtemelen daha fazladır.
- 26:46COVID-19 ve Göz Sağlığı
- COVID-19 hastalarında aktif hastalık sürecinde konjonktivit (göz ön tabakasının enfeksiyonu) görülebilir.
- COVID-19 trombo emboli yapabilir, yani damar tıkanıklığı oluşturabilir, ancak bununla ilgili gözle ilgili damar tıkanıklığı yaptı ya da ileriki süreçte yapabileceğine dair veri yoktur.
- 28:03Göz Sağlığı Bilgilendirmesi
- Bebekler için 8-12 ay arası ve yıllık rutin muayene yapılması önemlidir.
- Erişkinlerde gözleri kapatarak muayene edilmesi ve kronik hastalıkların gözü etkileyebileceğini bilinmesi gerekir.
- Sarı nokta içinde 50 yaş sonrasında göz dibi muayenesi yapılması, sigaradan uzak durup güneş gözlüğü kullanmak sarı noktadan korunmaya yardımcı olur.