• Buradasın

    Geriatri ve Yaşlılık Sağlığı Üzerine Bilgilendirici Röportaj

    youtube.com/watch?v=rVobsOpCIkM

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Fizyoterapi Gündemi" programında fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı İrfan Ünver ile yapılan bu röportajda, geriatri konusu detaylı olarak ele alınmaktadır.
    • Video, Türkiye'deki yaşlanma durumu, yaşlılıkla ilgili hastalıklar ve rehabilitasyon yöntemleri üzerine kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. Röportajda Alzheimer, Parkinson, felçler, kireçlenmeler gibi geriatrik hastalıklar, ortopedik sorunlar, kardiyovasküler sistem rahatsızlıkları, sindirim sistemi sorunları ve görme-işitme bozuklukları gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca sağlıklı yaşlanma yöntemleri, düzenli doktor kontrolleri, sağlıklı beslenme ve spor yapma gibi önleyici tedbirler de vurgulanmaktadır.
    • Röportajda Türkiye'nin 2016 itibariyle 72-74 yaş ortalamasına ulaştığı, nüfusunun %7-8'inin yaşlı olduğu ve 6,8 milyon yaşlı nüfusunun 1,1 milyonunun yatalak olduğu bilgisi paylaşılmaktadır. Ayrıca geriatri alt kategorileri (ön erken yaşlılık, orta yaşlılık, ileri yaşlılık) hakkında bilgiler verilmekte ve yaşlıların sağlık ihtiyaçlarının sosyal güvenlik bütçesine etkisi üzerine değerlendirmeler sunulmaktadır.
    00:42Geriatri Nedir?
    • Geriatri, yaşlılık hastalığı olarak tanımlanır ve yaşlı insanların zaman içinde bedenen yıpranmaları sonucu ortaya çıkan şikayetleri, hastalıkları ve bunların çözümü, bakımı, beslenmesi ve sosyal yaşamdaki yerlerini korumaları için gerekli tedbirleri ilgilendiren bir bilim dalıdır.
    • Geriatri, dahiliyenin bir yan branşıdır ve beş yıllık bir ihtisas ister.
    • Türkiye'de geriatri ihtisası yapılmakta olsa da, yeterli sayıda uzmana ulaşılamamıştır.
    02:33Türkiye'nin Yaşlanma Durumu
    • Türkiye artık süratle yaşlanan bir ülke haline gelmiştir; 50 yıl içerisinde yaş ortalaması 20 yaş artmıştır.
    • 1930'larda Türkiye'nin yaş ortalaması 34 iken, 2016 yılı itibariyle beyler için 72-74'e doğru kaymıştır.
    • Türkiye'nin nüfusunun %7-8'i yaşlı bir grup oluştururken, dünyadaki bu oran %8,5-9 civarındadır.
    03:56Yaşlılık Oranları ve Sosyal Sorunlar
    • En yaşlı grubun olduğu ülke Monaco'dur (nüfusun %32,20'si yaşlı), ardından Japonya (%28,90) ve Almanya (%22,10) gelmektedir.
    • Türkiye, Güney Kore ile aşağı yukarı baş başa olup, dünyadaki 167 ülke içerisinde yaşlanmış nesil olarak 67. sıradadır.
    • Yaşlanma ile birlikte sosyal güvenlik kurumlarına yükler ve sorunlar gelmektedir.
    05:36Geriatri Uzmanlarının Önemi
    • Her hastanede bir geriatri uzmanının bulunması veya yaşlılar polikliniği adı altında bir poliklinik yapılması, yaşlı hastaların hangi uzmana gideceğini bilemedikleri durumlarda yardımcı olmaktadır.
    • Geriatri uzmanları, dahili branşla ilgili muayeneleri yapabilir veya başka bir branşla ilgili ise yönlendirebilir.
    • Yaşlı hastalar, sürekli ilaç kullanmak zorunda olan hastalar olup, 50 yaşından sonra bir, 60 yaşından sonra iki, 70 yaşından sonra üç, 80 yaşından sonra dört kronik rahatsızlık en az bu insanlarda mevcuttur.
    07:40Geriatrik Hastalıklar
    • Beyin ve sinir hastalıklarıyla ilgili hastalık grubu arasında Alzheimer, Parkinson ve defibrilatörler (felçler, inmeler) bulunmaktadır.
    • Türkiye'de yaklaşık 400 bin Alzheimerlı hastası bulunmakta ve bunların bakımı ve tedavileri için sosyal güvenlik kurumuna 6 milyar dolarlık bir ek bütçe gerektirmektedir.
    • Türkiye'de 6,850 milyon yaşlı sayısı bulunmakta ve bunların yaklaşık 1,1 milyonu yatalak veya kendi işini kendi göremeyecek şekilde düşkündür.
    10:03Ortopedik Hastalıklar
    • Yaşla birlikte mekanik aşınma ile birlikte en çok kireçlenmeler ortaya çıkmaktadır.
    • Kireçlenme, eklemlerin yaşlanması ve yıpranması faktörüdür; herhangi bir travmaya kalmadan da zamanla yıpranma olmaktadır.
    • Sedanter yaşam, monoton yaşam, bilgisayar başında ve bürolarda çalışmaların getirdiği hareketsizliğe bağlı yıpranmalar ve ağır işte çalışan işçilerin aşırı yıpranmaya bağlı kireçlenmeler olmaktadır.
    13:53Yaşlılarda Ortopedik ve Kardiyovasküler Sorunlar
    • Yaşlılar boyun, bel, omuz ve adele ağrıları gibi ortopedik sorunlarla gelirler, ağrıdığı için ağrıyan yeri korumak amacıyla yanlış yürüyüş örneği verirler.
    • Yanlış yürüyüş, başka adele gruplarına ve eklemlere yük binerek başka çeşit ağrılar meydana getirir.
    • Kardiyovasküler sistem rahatsızlıkları, yanlış beslenmek ve hareketsiz kalmalar sonucu damar endotelinin bozulmasına bağlı olarak koroner damarlarda ve beyin damarlarında kireçlenme meydana gelir.
    16:04Damar Sağlığı ve Önlemler
    • Damar sağlığını korumak için genç yaşlardan tedbirler alınmalı, spor alışkanlığı alınmalı ve beslenme düzeni düzenlenmelidir.
    • Üç beyazdan (un, tuz, şeker) uzak durulmalı veya gerektiği kadar azaltılmalıdır.
    • Damar cidarı endotelini bozan kolesterol ve yağlardan korunmak için nişasta bazlı şeker şurubu, glikoz şurubu gibi gıdalardan kaçınılmalıdır.
    18:50Diyabet ve Yaşlanma
    • İleri yaşlarda tip iki diyabet riski artar, 45-50 yaşından sonra diyabete meyil başlar.
    • Şeker yükselmesi damarlarda bozulma ve sistemik vücudun her tarafında bozulmalara neden olur, bu da daha çabuk yaşlanma ve organların rahatsız olması anlamına gelir.
    • Kardiyovasküler sistem teknolojimizin artması (bypass teknolojisi) ömrü uzatan ve yaş ortalamasını yükselten bir faktör olmuştur.
    20:32Yaş Ortalamasının Artmasıyla Gelen Sorunlar
    • Yaş ortalamasının artmasıyla Alzheimer, demans, Parkinson gibi hastalıklar artmaya başlamıştır.
    • Kireçlenmelerden dolayı rahatsızlıklar daha çok artmış, 50-60 yaşında fazla rahatsız olmayan insanlar 70-80'li yaşlarda bu sorunlardan bahsediyorlar.
    • Kanser vakaları daha yüksek değildi, ancak rahatsızlığı atlatıp daha uzun yaşayanlarda kanser olma riski artmıştır.
    21:55Sindirim Sistemi Hastalıkları
    • İleri yaşlarda sindirim sisteminde kanamalar, ülser ve gastrit gibi sorunlar görülür.
    • Mide kanamaları özellikle fazla ilaç kullanımına bağlı olarak artar, özellikle ağrı kesici ilaçlar ve anti-romatizmal ilaçlar.
    • İleri yaşlarda karın bağlarının gevşemesi ve bağırsakların tembelleşmesi nedeniyle kabızlık sorunları baş gösterir.
    23:37Düşmeler ve Kemik Kırıkları
    • Yaşlılarda yaşa bağlı baş dönmeleri, sendeleme ve denge bozuklukları nedeniyle düşmeler çok korkulan bir durumdur.
    • Yaşlılarda kemik erimesi olduğu için düşmeler daha çabuk kemik kırılmasına neden olur, özellikle kalça kırıkları ve bacaktaki büyük kemiklerde.
    • Femur kırıklarında emboli atma riski %30-35 gibi yüksek oranlarda görülür ve bu kırığa bağlı hastaları kaybetme veya ameliyatı başarılı olduktan sonra yatalak kalma riski vardır.
    25:12Yaşlılık Önlemleri ve Diğer Hastalıklar
    • Yaşlı hastaların yaşadığı ortamda fazla kalabalık eşyaların bulunmaması, takılabileceği halıların ve sandalyelerin sünger gibi yumuşak olması önerilir.
    • Baston kullanımı yaşlılara ikinci bir destek olur, ancak psikolojik olarak kullanmak istemeyebilirler.
    • Akciğer hastalıkları (astım, kronik bronşit, koah) yaşlılarda immün sistemin zayıflaması nedeniyle daha ciddi olabilir, bu nedenle grip ve pnömoni aşıları yaptırılmalıdır.
    27:08İdrar Tutamama Sorunları
    • İdrar tutamama sorunu bayanlarda üretanın daha kısa olması nedeniyle daha büyük bir sorun olabilir.
    • Beylerde prostat hipertrofisi nedeniyle idrar tutamama sorunu görülebilir.
    • İyi huylu ve kansere dönenler nedeniyle bazı tedbirler alınması gerekiyor.
    27:49Yaşlı Hastalarda Görme ve İşitme Bozuklukları
    • Yaşlı hastalarda sindirim sistemi sorunları, görme bozuklukları (katara gibi) ve işitme bozuklukları ortaya çıkabilir.
    • İşitme bozuklukları bazen yakınları tarafından anlaşılamayabilir ve hasta sessiz ve sakinleşerek sohbetlere iştirak etmez.
    • İşitme cihazlarıyla işitme bozuklukları olan hastalara yardımcı olunabilir.
    28:33Alzheimer ve Parkinson Hastalarının Bakımı
    • Türkiye'de 6.850.000 yaşlı insan var ve bunların yaklaşık 400.000'i Alzheimer hastasıdır.
    • Alzheimer ve Parkinson hastalarının bakımı için özel donanımlı, eğitilmiş ekiplere ihtiyaç vardır.
    • Bu hastaların bakımı aile tarafından yapılamayabildiği için bakımevlerine ihtiyaç vardır ve bunun için yaklaşık 200 bin eğitimli personel gerekmektedir.
    30:41Bakımevlerinin Önemi
    • Türkiye'de yaklaşık 40-50 bin atıl kullanılmayan kamu binası bulunmaktadır ve bunlar bakımevi olarak kullanılabilir.
    • Batı kesimlerinde karı koca çalışan ailelerde yaşlı hastaya bakacak insan bulunamadığı için özel bakım evlerine ihtiyaç vardır.
    • Doğu kesimlerinde geniş aileler yaşlı hastaya bakabilirken, batı kesimlerinde bu sorun yaşanmaktadır.
    32:49Rehabilitasyonun Anlamı
    • Rehabilitasyon, hasta hasta olmadan önceki haline en yakın hale getirmek ve günlük işlerini bağımsız olarak yapmasını sağlamaktır.
    • Rehabilitasyon, yemek yeme, giyinip soyunma, yatma, kalkma, tuvalet ihtiyacını giderme ve ev dışına çıkabilme gibi becerileri geliştirmeyi amaçlar.
    • Hemplejik hastaların ayağa kaldırılması ve kendi işlerini kendi yapar hale getirilmesi rehabilitasyonun esas zor işidir.
    34:27Ortopedik Rehabilitasyon
    • Diz sorunu olan yaşlı hastaların yaşam kalitesini yükseltmek için fizik tedavi, ilaç tedavisi ve kaplıcalar gibi tıbbi tedaviler uygulanır.
    • Hastalar yürüyemez hale geldiğinde diz ameliyatı yapılır ve ameliyat sonrası fizik tedavi ve rehabilitasyon gereklidir.
    • Diz endoprotez ameliyatları kalça, omuz, dirsek ve ayak bileği gibi bölgelere de yapılmaktadır.
    37:31Sosyal Yaşam ve Psikolojik Tedavi
    • Ağrı ve ızdırapları dindirip hareketi arttırdığınızda yaşlı hastalar sosyal yaşama tekrar dönebilir.
    • Kapalı yatakta yatıp yatalak kalmak ve bir başkasına bağımlı kalmak çok zor bir durumdur.
    • Hastayı hareketlendirdiğinizde kendi işini kendi yapar hale getirdiğinizde geriyatik rehabilitasyon tamamlanmış olur.
    39:02İdrar Kaçırma Tedavisi
    • İleri yaşlarda idrar kaçırma sorunu yaygındır ve manyetik koltuklar bu sorunu gidermek için kullanılır.
    • Manyetik koltuklar pedris kaslarını güçlendirerek idrar kontrolünü sağlar.
    • Kegel egzersizleri ile pelvis karın altı kasları ve mesane kasları güçlendirilerek idrar kaçırma hadisesi %70-80 oranında azaltılabilir.
    40:54Önlemler ve Tedaviler
    • En iyi tedavi koruyucu tedavidir, yani hastayı hastalanmadan önce yakalamak ve korumaktır.
    • 35-40'lı yaşlardan sonra doktor kontrollerine gitmek, damar cidarını bozacak gıdalardan kaçınmak önemlidir.
    • Yaşlanmayı geciktirmek için çocukluk yaşından itibaren düzenli beslenmek, spor yapmak, kilo almamak, tütün ve alkolden uzak kalmak gerekir.
    42:15Yüzme ve Sağlık
    • Yüzme her yaş grubuna hitap eden bir spor olmasına rağmen, sadece suyun içinde durmak değil, eğitimini de almak gerekir.
    • Avrupa ve Amerika'daki okullarda yüzme eğitimi küçük yaşlardan itibaren verilirken, Türkiye'de ve Eskişehir'de bu yeni yeni başlamıştır.
    • Küçük yaşta yüzme eğitimi almak, ileri yaşlarda sağlıklı yaşlanma için önemlidir.
    43:40Sağlıklı Yaşam İçin Önemli Faktörler
    • Sağlıklı yaşlanma için ömür boyu diyetimize ve kiloya dikkat etmek gerekir, obezite ve şeker dahil birçok rahatsızlıklara neden olabilir.
    • Beslenme kalitesi önemlidir ve televizyon ve basın sayesinde insanlar sağlıklı gıdaları öğrenmeye başlamıştır.
    • Sağlıklı yaşlanabilmek için çocukluk çağından itibaren bütün yaş gruplarında beslenme konusuna dikkat etmek gerekir.
    44:47Yaşlılık Dönemleri ve Sosyal Güvenlik
    • Geriatri 65 yaş üstüdür; 65-75 arası ön erken yaşlılık, 75-85 arası orta yaşlılık, 85'in üstü ileri yaşlılık olarak adlandırılır.
    • Yaş oranı arttıkça sosyal güvenlik kurumlarına ek yük getirir, özellikle bypass ameliyatları, dis endoprotezleri ve fizik tedavileri gibi tedaviler.
    • Yaşlı bakım evlerinin açılması ve eğitimli kişilerin yaşlı bakımını yapması için eğitim ve mekan eksikliği giderilmelidir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor