Buradasın
Enfeksiyon Hastalıkları ve Korunma Yöntemleri Hakkında Bilgilendirici Sağlık Programı
youtube.com/watch?v=sB0Mr9gOBeIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu İsmail Hoca ve konuk Doçent Doktor Serhat Bir Engel arasında geçen bir sağlık programıdır. Programda enfeksiyon hastalıkları ve bunlardan korunma yöntemleri detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Video, enfeksiyon hastalıklarının toplumda en sık karşılaşılan hastalıklar olduğu bilgisiyle başlayıp, virüs ve bakteri enfeksiyonlarının farklarını, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini açıklamaktadır. Ardından antibiyotik kullanımının önemi, gereksiz kullanımı ve komşudan antibiyotik almanın tehlikeleri anlatılmaktadır. Son bölümde ise zatürre, menenjit, kuduz ve besin zehirlenmeleri gibi ciddi hastalıklar hakkında bilgiler verilmektedir.
- Programda ayrıca solunum yolu enfeksiyonlarından korunma yöntemleri (doğru öksürme, hapşırma, el yıkama, havalandırma), bitki çaylarının kullanımı, zatürre ve menenjit hastalıklarının belirtileri, kuduzun bulaşma yolları ve besin zehirlenmelerinden korunmak için kişisel hijyen, el yıkama ve sağlıklı su kullanımı gibi pratik bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:38Enfeksiyon Hastalıkları Hakkında Genel Bilgi
- Enfeksiyon hastalıkları toplumda en sık karşılaşılan hastalıklardır ve mikroplar, virüsler, bakteriler insandan insana geçebilmesi nedeniyle tarih boyunca insanoğlu var olduğundan beri en sık karşımıza çıkan hastalıklar olmuştur.
- Kış aylarında solunum yolu enfeksiyonları, özellikle viral solunum yolu enfeksiyonları artış gösterir.
- Okullar açılmasıyla birlikte soğukların da gelmesiyle beraber viral üst solunum enfeksiyonları oldukça sık görülür.
- 02:12Viral Solunum Yolu Enfeksiyonlarının Nedenleri
- Kış aylarında solunum yolu enfeksiyonları artış gösterir çünkü insanlar soğukta daha sıcak bir ortam bulmak için yakın dururlar ve kapalı ortamlarda havalandırılamaması aynı havanın ortak solunmasını getirir.
- Öksürük ve hapşırıkla havaya gözle görünmeyen milyonlarca zerrelik saçılır, bunların içinde mikroorganizmalar, bakteriler ve virüsler bulunur.
- Soğukta vücudun immün sistemini zayıflatan bir durum olduğundan, virüsler özellikle çok sevdiği bir ortamda sağlıklı kişileri daha rahat enfekte edebilir.
- 05:19Virüs ve Bakteri Enfeksiyonlarının Farkları
- Virüsler çok küçük partiküller olup normal ışık mikroskopunda görülemeyen, daha detaylı elektro mikroskopunda görülebilen küçük partiküllerdir.
- Bakteriler ise çok daha büyük, mikroskobik mikron düzeyinde büyüklükte mikroorganizmalardır.
- Enfeksiyon hastalıklarına genellikle yüksek ateş beklenirken, virüslerin yaptığı hastalıklarda birkaçı dışında çok fazla yüksek ateş beklenmez.
- 06:22Beta Metrik Streptokok Enfeksiyonu
- Beta metrik streptokok, bademlerin üzerine yerleşen, anjin yapan ve tedavi edilmezse kalp romatizması, eklem romatizması ve böbrek vurabilecek ciddi komplikasyonlar yapabilen bir bakteridir.
- Beta metrik streptokok yakın temasla geçen solunum yoluyla ve el temasıyla ağza götürdüğü zaman bulaşabilen mikroorganizmadır.
- Bu enfeksiyon 39-40 dereceye varan ateş, ciddi boğaz ağrısı, boyunda ve bezlerinde büyüme, kırgınlık ve halsizlik gibi belirtilerle görülür.
- 07:34Beta Metrik Streptokok ve Virüs Enfeksiyonlarının Tedavisi
- Anjinin büyük çoğunluğu virüsler tarafından oluşturulur, yüzde 20 kadar bakteriyel ve bunların ancak yüzde 5-10 kadarı beta metrik streptokoktur.
- Beta metrik streptokok enfeksiyonunda bademcik üzerinde şeffaf lekelenmeler ve ciddi kızarıklık görülür, bu durumda antibiyotik kullanılır.
- Virüs enfeksiyonlarında antibiyotik kullanılmaz, destek tedavisi olarak lokal fısfıslar ve ılık gıdalar alınır.
- 08:44Antibiyotik Kullanımının Önemi
- Gereksiz antibiyotik kullanımı, antibiyotiğin ileride kullanılamaz hale gelecek şekilde mikroplar tarafından dirençli hale getirilmesine yol açabilir.
- Antibiyotiklerin uygun kullanılmaması kişide yan etkilere yol açabilir.
- Virüs hastalıklarında antibiyotik kullanmak uygun değildir, bakteri enfeksiyonu olduğunu ispatlar isek antibiyotik kullanmak gerekir.
- 09:28Antibiyotik Kullanımının Önemi
- Antibiyotikler hekimin tavsiyesi olmadan kullanılmamalı ve belirli bir sürede tamamlanmalıdır.
- Solunum yolu enfeksiyonları için antibiyotikler en az beş gün, en fazla on gün kullanılmalıdır.
- Türkiye'de yazılan her yüz reçetenin altmışbeş-yetmişinde antibiyotik bulunuyor ve bunların yarısının gereksiz olduğu ispatlanmış durumdadır.
- 10:40Antibiyotik Kullanımındaki Sorunlar
- Gereksiz antibiyotik kullanımı ekonomik kayıp yaratıyor ve ilaca ayırdığımız bütçenin önemli bir kısmını antibiyotiklere harcamamızı zorlaştırıyor.
- Hekimler, özellikle çocuklar açısından baskılara maruz kaldıkları için ebeveynleri rahatlatmak adına gereksiz antibiyotik yazabiliyorlar.
- Komşudan antibiyotik almak veya evde bulunan artmış antibiyotik vermek en çok yapılan yanlışlardan biridir.
- 12:18Antibiyotik Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Antibiyotikler başladıysa mutlaka yeterli süre (minimum beş gün, enfeksiyona göre on-ondört gün) kullanılmalıdır.
- Hastalık iyileşince antibiyotik kesmek direnç gelişimini artıran ve hastalığın tekrarlanmasına sebep olan önemli bir faktördür.
- Antibiyotik başlanmışsa mutlaka tam dozunda ve süresinde kullanılması gerekiyor ki direnç gelişme riskini düşürebilirsiniz.
- 13:00Solunum Yolu Enfeksiyonlarından Korunma
- Solunum yolu enfeksiyonlarından korunmak için doğru öksürme ve hapşırma yöntemleri önemlidir.
- Hapşırmak için koldaki boşluğa veya tek kullanımlık mendil kullanmak, bez mendilleri tekrar tekrar kullanmak yerine atmak gerekir.
- Evlerin sık sık havalandırılması, ellerin sık sık yıkanması ve kaloriferli evlerde kuru hava enfeksiyonlarını önlemek için kalorifer peteklerine suluk konulması veya sobanın üstünde su tutulması önemlidir.
- 15:12Bitki Çayları ve Sağlık
- Bitki çayları ve ilaçlar kökenli bitkiler olabilir ancak bazı bitkiler karaciğer hasarı yapabilir.
- Zayıflama çaylarında ciddi kayıplar ve ölümler yaşandığı için bu tür çayları tavsiye edenler sorgulanıyor.
- Geleneksel olarak bilinen papatya çayı, ıhlamur, nane ve limon gibi çaylar mukozayı yumuşatır ve bağışıklığı kuvvetlendirebilir.
- 17:36Zatürre Hastalığı
- Zatürre, alt solunum yolunun hastalıklarını oluşturan akciğer iltihabıdır ve genellikle sinüzit arkasından gelişebilir.
- Zatürre viral veya bakteriyel olabilir, ancak en tehlikeli olanlar bakteriyel olanlardır.
- Zatürre, özellikle çocuklarda ve yaşlı popülasyonda (altmışbeş yaş üstü veya altta yatan hastalığı olan kişilerde) ciddi ölüm sebebi olabilir ve mortalitesi yüksek olan bir hastalıktır.
- 19:49Zatürre ve Menenjit
- Zatürre bulguları ile karşılaşıldığında hemen hekime başvurulmalı ve antibiyotikler yeterli dozda ve sürede kullanılmalıdır.
- Haçtan dönüşler Kurban Bayramı sonucunda son noktaya gelmiş olup, haçtaki en büyük sorunlardan biri epidemik menenjittir.
- Menenjit, boğazda yerleşmiş mikroorganizmanın solunum yoluyla veya kana karışarak beyin zarlarına ulaşmasıyla ciddi şuur kaybı, yüksek ateş ve kusmayla seyreden ölümcül bir hastalıktır.
- 21:08Menenjit Korunma ve Belirtileri
- Suudi Arabistan hükümeti, hacılara gitmeden önce menenjit aşı yaptırılmasını önermektedir ve Türkiye'de havaalanlarında bu aşı yapılması zorunludur.
- Menenjitte önce kırıklık, halsizlik, ani ateş yükselmesi, şuur bulanıklığı veya kaybı, bulantısız kusma, ciddi baş ağrısı ve bayılmalar belirtileri görülür.
- Menenjitte yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı ve kusma varsa mutlaka menenjitten kuşkulanmalı ve en yakın hastaya gitmek gerekir.
- 23:02Menenjit Tedavisi ve Önemi
- Menenjitte özellikle salgın yapan menenjitte hızlı tedaviye başlanması hayat kurtarılması açısından çok önemlidir.
- Günümüzdeki antibiyotiklerle yüzde yüz hiç şeker kalmadan, sakatlık kalmadan menenjitten kurtulmak mümkündür.
- Geç kalınırsa özellikle yaşlılarda ve bebeklerde ölüm oranı oldukça yüksektir.
- 23:31Kuduz Hastalığı
- Kuduz, öldürücü bir hastalık olup, kuduz virüsünü taşıyan hayvanların ısırığıyla geçer.
- Doğada tilki, kurt, çakal, gelincik gibi vahşi hayvanlar ve mağaralarda yaşayan bazı yarasa türleri, şehirde ise köpeklerin ısırması, tırmalaması, salyalarıyla yalama şeklinde kuduz yayılır.
- Fare ısırığından kuduz geçmediği bilinmektedir.
- 25:26Kuduzun Gelişimi ve Korunma Yöntemleri
- Köpek ısırığıyla salyasında bulunan virüs ısırık yerine gelip sinir uçlarından vücuda giriş yapar ve günbegün ilerleyerek beyne ulaşır.
- Kuduz, beyin iltihabı (ensefalit) yaparak kişiyi öldürür ve son aşamada kurtuluş hemen hemen yoktur.
- Kuduzdan korunmak için köpeklerin ve bulaştırıcı hayvanların aşılanması, özellikle kış aylarında köpeklerin doğaya serbest bırakılmaması gerekir.
- 27:59Kuduz İsrarı Durumunda Yapılması Gerekenler
- Kuduz ısırığı durumunda hemen yaranın sabunlu suyla bolca yıkanması veya dezenfektanla yıkanması gerekir.
- Yakınsa bir sağlık ocağına gitmek, temizlik yapılması ve temasın kategorisine göre aşı veya immünglobin verilmesi konusunda yardımcı olunmalıdır.
- Su ve sabun bulunamazsa en yakınındaki suya veya kar suyuyla bile ısırık yerinin temizlenmesi, virüsün uzaklaştırılması için katkı sağlar.
- 29:48Besin Zehirlenmeleri ve Önemi
- Besin zehirlenmeleri, gıda hijyeni açısından çok önemli bir konudur.
- İnsanoglu günde en az üç öğün yemek zorunda olup, yediği her gıda şüpheli vücuda giren mikroorganizma kaynağıdır.
- Besin zehirlenmesi, gıdaların alınması sonucunda mikroorganizmaların kendileri veya toksinlerin yaptığı bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal gibi şikayetlerdir.
- 30:41Besin Zehirlenmelerinin Kaynakları
- Bazı besin maddeleri hazırlandıktan sonra mikroorganizma içine düştü ve orada ürer, bazıları hazırlanırken toksinleri üretir.
- Gıdaların hazırlanması, saklanması ve yenmesi sırasında mikroorganizmaların vücuda ulaşması için bir kaynak yoktur.
- Botulismus gibi nadir de görülse ölümcül olabilen besin zehirlenmeleri vardır.
- 31:33Besin Zehirlenmelerinden Korunma Yöntemleri
- Besin zehirlenmelerinden korunmak için gıda hijyene dikkat etmek önemlidir.
- Gıdanın iyi pişirilmesi, karıştırılarak pişirilmesi ve tüketilmesi gerekir.
- Ev yapımı konserveler çok risklidir, toplanan sebzelerin üzerinde mikroorganizmaların bulunması ve uygunsuz şartlarda konserve edilmesi riski artırır.
- 32:22Botulismus Zehirlenmesi
- Konservenin bozulup bozulmadığına dikkat etmek gerekir, kuşkulu konserve kesinlikle tüketilmemelidir.
- Kuşkulanacak işaretler: kapağın içinde gaz birikmesi, kapağı bombeleştirmesi, açıldığında gaz çıkma sesi ve kötü koku.
- Az da olsa botulismus sucuk, pastırma veya peynir gibi gıdalarda da oluşabiliyor, ancak asıl risk konservelerde.
- 33:32Diğer Önemli Besin Zehirlenmeleri
- Toplu düğün yemeklerinde pilav üstü tavuk, stafilokok veya basili serden kaynaklı olabilir.
- Yaz aylarında ev yapımı dondurmalardan besin zehirlenmesi rastlanır, bu stafilokok mikroorganizmaları tarafından üretilir.
- Gıda işi ile uğraşan kişilerin el ve vücut temizliğine dikkat etmeleri, eldiven kullanmaları ve maskeyle burunlarını kapatmaları gerekir.
- 35:20Paraziter Hastalıklar ve Önleme Yöntemleri
- İshalle seyreden paraziter hastalıklar da vardır, özellikle çiğ pişmeden yenen salatalarda.
- Çiğ salatalarda riski azaltmak için limon veya sirke gezdirilmesi ve 1-2 dakika bekletilmesi tavsiye edilir.
- Besin zehirlenmelerinin önüne geçmek için su hijyeni, sebzelerin ve meyvelerin sağlıklı sularla yıkanması, kişisel hijyen ve gıda hazırlığına ulaşan kişilerin temizliği önemlidir.