Buradasın
Duygusal Beslenme ve Yeme Bozuklukları Üzerine Bilgilendirici Canlı Yayın
youtube.com/watch?v=8txwHsjxW6UYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Göçmen Anneler" adlı bir grup tarafından düzenlenen, sunucu Pınar Erbaşar Durmaz'ın moderatörlüğünde gerçekleşen bir canlı yayındır. Konuşmacılar arasında duyu bütünleme terapisti Ebru Albayrak Sidar, uzman psikolojik danışman Sevde Barış Şahbudak ve diğer uzmanlar bulunmaktadır.
- Yayının ana konusu duygusal beslenme ve yeme bozukluklarıdır. Video, duygusal beslenmenin fiziksel beslenmeden farkını açıklayarak başlamakta, ardından duygusal yeme alışkanlıklarının psikolojik ve biyolojik nedenlerini, duyu fonksiyonlarının yemek yeme davranışlarına etkisini ve bu konudaki çözüm stratejilerini ele almaktadır.
- Yayında ayrıca duygusal açlık ve doyum algısı, evrimsel süreçteki yeme davranışlarının önemi, genetik faktörlerin etkisi, duyu hassasiyetleri ve yeme alışkanlıklarını değiştirmenin yolları gibi konular detaylı olarak incelenmektedir. Video, duygusal yeme ile mücadele etmek isteyenler veya bu konuda daha fazla bilgi edinmek isteyenler için kapsamlı bir rehber niteliğindedir.
- 00:03Göçmen Annelerin Canlı Yayını
- Pınar Erbaşar Durmaz, Göçmen Anneler'in kurucularından Montreal Kanada'dan canlı yayına katılmıştır.
- Diğer kurucu Esra Albayrak Sidar Dublin İrlanda'dan yayını izlemektedir.
- Yayında duygusal ve duygusal beslenme konusu ele alınacaktır.
- 00:45Konukların Tanıtımı
- İngiltere'de yaşayan Ebru Albayrak Sidar, duyu bütünleme terapisti ve Sensa Colin'in kurucusu olarak yayına katılmıştır.
- Sevde Barış Şahbudak, uzman psikolojik danışman ve Londra'da somatik deneyimleme uygulayıcısıdır.
- Konuklar tren aksilikleri nedeniyle bir araya gelme sürecinde zorluklar yaşamışlardır.
- 06:58Duygusal Beslenme Tanımı
- Fiziksel açlık zamanla anlaşılan bir ihtiyaç iken, duygusal açlık ani ve duyguyla ilişkili olarak ortaya çıkar.
- Duygusal açlıkta genellikle brokoli gibi sağlıklı yiyecekler yerine çikolata, cips gibi tuzlu ve yağlı yiyecekler tercih edilir.
- Duygusal beslenme sonrası kişinin genellikle pişmanlık hissetmesi, bu tür beslenmenin önemli bir kriteridir.
- 09:49Duygusal Beslenmenin Bedensel Yönü
- Duygusal beslenme sadece açlıkla ilgili değil, dokunma duyusu, beden farkındalığı ve tat duyusu gibi diğer duyuların da doyurulduğu bir süreçtir.
- Duygusal yeme, aşırı yeme bir bağımlılıktır ve yediğimiz besinler endorfin salgılar, nörotransmitterler aracılığıyla rahatlama hissi verir.
- Yeme, sevgiyi alma ve bağlantı kurma biçimimizdir, ilk sevgiyi görme biçimimizdir.
- 12:47Yemek ve Duygusal Bağlantı
- Kişinin kendini geliştirmesi için ilk basamakta doymuş olması gerekir, ancak araştırmalar göstermiştir ki sevgiyle verilmediğinde yemek bebekler tarafından reddedilebilir.
- Şekerli yemekler evrimsel olarak ihtiyaç olarak görülür ve duygusal açlık hissettiğimiz anlarda bu tarz yemeklere yöneliriz.
- Atalarımız şekere ve yağlı yiyeceklere çok fazla ulaşamadıkları için, bu yiyeceklerin pahalı olduğu nedeniyle genlerimiz bunlara daha fazla yönelme eğiliminde.
- 15:16Duygusal Yeme ve Denge
- Vücut bir dengeyi hep arar; duyguyu bastırırken, diğer yerlerden basıncı dengelemek için bir üçlü piston gibi hareket eder.
- Duygusal yemede sorun genellikle başka bir yerde olup, yemekle kompanse etmeye çalışırız.
- Yeme bozukluğu, tüm gün boyunca kalori hesabı yapmak ve diyet düşüncesini sonlandıramamak şeklinde yaşandığında problem haline gelir.
- 16:47Yeme Bozukluklarında Biyolojik Faktörler
- Anoreksiya, nervoza gibi yeme bozukluklarında önce kan değerlerine, tiroid ve şeker değerlerine bakılması gerekir çünkü bu durumlar biyolojik konulardır.
- Terapistler yeme bozukluğuyla gelen kişilere kan değerlerine bakılıp bakılmadığını sormalıdır.
- Duygusal açlık hissiyle yemek yiyip rahatlama ve sonrasında pişmanlık duyma durumu, bilimin anladığı kadarıyla naif bir gözle değerlendirilmemelidir.
- 19:02Duyusal Modülasyon ve Yemek
- Duyusal modülasyon, her bir duyumuzun sinir sistemindeki ayarlama mekanizmasıdır ve her duyumuzun bir duyusal eşiği vardır.
- Duyusal eşiğin olması gerekenin altında olması durumunda, gelen duyusal bilgi sinir sistemine fazla gelir ve buna göre duygularımız etkilenir.
- Duyusal eşiğin olması gerekenin üzerinde olması durumunda, gelen duyusal bilgi yetersiz gelir ve besinlerden tat alamayabiliriz.
- 20:09Dört Temel Duyu ve Yemek
- Tat duyusu eşiğinin olması gerekenin altında olması durumunda yemek problemleri ve yemek seçiciliği görülür.
- Dokunma duyusu yemek sistemlerinde çok önemli bir rol oynar; dokunma eşiğinin olması gerekenin altında olması durumunda yediğimiz şeyin dokusu bizi rahatsız edebilir.
- Proseptif duyu, beden farkındalığını kötü olan insanlarda iyi hissettirir ve çiğnerken ağzımızdaki kasları kullanırken proseptif oluruz.
- 24:29Çiğneme ve Duygusal Bağlantı
- Proseptif sistem, serotonin ve dopamin gibi iyi hissetmemizi sağlayan hormonları salgılayarak hem dikkatimizi artırır hem de stresli anlarda sakinleşmemize yardımcı olur.
- Çiğneme, özellikle sert ve kıtır şeylerin çiğnemesi veya sakız uzun süre çiğnemek, hem dikkatimizi artırır hem de stresli anlarda sakinleşmemize yardımcı olur.
- Somatik deneyimleme ve polivagal teoriye göre, travmalar bedene yerleşir ve öfke, kızgınlık gibi duygular genellikle çene kaslarında hissedilir.
- 26:18Duygusal Sistemler ve Yeme Bozuklukları
- Duyu bütünleme problemlerinin en ciddi sebeplerinden biri travmalar olabilir; genetik faktörler önemli olsa da, doğumdan sonra meydana gelen travmalar da bu problemlere neden olabilir.
- Stresli anlarda yemek yeme problemi ya da tamamen yemek yeme durdurma, duyu eşik problemleriyle ilgili bir durumdur.
- Çocuklarda görme sistemiyle ilgili problemler daha belirgin olabilir; karışık renkli tabaklardan yemek yemek, farklı yemeklerin bir arada olması gibi durumlar yeme problemlerine neden olabilir.
- 28:23Görsel Sistem ve Duygusal Bağlantı
- Görsel sistem, beynimize giden bilginin yüzde altmışından fazlasını oluşturur ve gelişmiş bir görsel sistemi varsa, duygusal bütünleme problemlerine daha iyi baş edebiliriz.
- Gelişmiş görsel sistemi olan kişiler, görsel hassasiyetlerini de geliştirebilir; yüzünde yara olan kişileri veya farklı görünüşlü kişileri görmeyi tercih etmeyebilirler.
- Görsel hassasiyetler gelişmiş kişilerde, yemeğin görseli ve sunumu çok önemli olabilir.
- 30:25İnterseptif Duyu ve Yeme Bozuklukları
- İnterseptif duyu, içsel duyumuzdur; tuvaletin geldiğini, terlediğimizi, kalp atışlarının hızlandığını ve doyduğumuzu anlayabilmemizi sağlar.
- İnterseptif sistemin eşiği düşük olduğunda, acıkmaktan korkabilir ve içsel değişikliklere karşı hassas olabilirsiniz.
- İnterseptif sistemin eşiği yüksek olduğunda, doyma sinyallerini anlamamak ve çok yemek yemek durumuna düşebilirsiniz.
- 34:29Duygusal Açlık ve Yeme Bozuklukları
- Duygusal açlık, ailedeki diyet konuşmaları, vücut memnuniyeti eksikliği ve yemeklerin ödüller olarak kullanılması gibi faktörlerle şekillenebilir.
- Reklamlar ve medya, şişmanlık algısını şekillendirir ve bazı kadınlar sisteme karşı başkaldırı olarak kilo alabilirler.
- Kadınlar için şişmanlık, androjen bir noktada kadınsılığı örtmek için kullanılabilir.
- 36:00Bedenle İlgili Yorumlar ve Yeme Davranışları
- Çocukluk döneminde yeme alışkanlıklarımız, annelerimizin doygunluk sinyallerimizi kabul etmeyip zorla yememizi istemesi gibi faktörlerle şekillenir.
- BLW (Baby Led Weaning) yöntemi, çocuklara farkındalıkla yeme (mindful eating) öğretir; çocuk yemeğin rengini, kokusunu ve dokusunu anlayarak bir ilişki kurar.
- Kültür ve sosyal ortam yeme alışkanlıklarımızı etkiler; "birbirimizi yedik pirinçler kalır" gibi dogmalar bizi etkiler ve sosyal baskılar yeme davranışlarımızı değiştirir.
- 37:32Medya ve Beden İdealizmi
- Barbie ve benzeri oyuncaklar, gerçek kadınlara benzemeyen ideal bir beden modeli oluşturur.
- Erkekler için de benzer idealizm vardır; kaslı, inanılmaz tarz giyimli ve "six pack" adı verilen beden tipi.
- Botoks, ameliyatlar ve beden şekillendirme teknikleri, bedenin "metalaştırılması" olarak nitelendirilebilir.
- 38:32Yeme Bozukluklarının Derin Nedenleri
- Yeme travmaları özellikle cinsel taciz vakalarında etkilidir; bazı kişiler cinsel kimliklerini korumak için yeme bozukluklarına maruz kalabilir.
- Yeme bozuklukları, "kimse bana bakmayacak" veya "depresyona gideceğim" gibi duygusal mekanizmalara dayanabilir.
- Bu konunun sandığımızdan daha derin ve karmaşık olduğu düşünülmelidir.
- 39:08Yeme Bozukluklarıyla Başa Çıkma Stratejileri
- Duyusal ve duygusal nedenlerle yemek, kendimizi kontrol etmekte zorlanabiliriz.
- Marshmallow testi, çocukların dürtülerini erteleyebilme yeteneğinin okul başarılarıyla ilişkili olduğunu göstermiştir.
- Kendini oyalama taktikleri öğretildiğinde, çocuklar dürtülerini erteleyebilir ve iradelerini artırabilir; bu yetenek öğrenilebilir ancak yıllarca öğrendiğimiz yeme alışkanlıklarını değiştirmek zordur.
- 41:05Duygusal Yeme ve Farkındalık
- Duygusal yeme sırasında kişinin farkında olarak yemek yememesi, duygusal olarak yemek yemeyi kaçırmaktadır.
- Farkında yemek yemek için oturarak, masada ve mümkünse aynı yerde yemek yemek, bol bol çiğnemek önemlidir.
- Yemek yemek sırasında odaklanmak gerekir, televizyon, iPad veya telefon karşısında yemek yemek doygunluğu gecikmesine neden olur ve obeziteye katkıda bulunur.
- 42:37Duygusal Yeme ve Duygusal İlişkiler
- Yavaş yemek yemek, tadına bakmak ve duygularını fark etmek doygunluğu artırır.
- Duygusal yeme bazen tez yazma gibi zorlu görevlerden kaçmak için yapılan bir davranış olabilir.
- Hedeflere adım adım yaklaşmak ve her başarı için kendini ödüllendirmek önemlidir.
- 44:14Günlük Tutma ve Tetikleyiciler
- Günlük tutmak, ne zaman ve ne sıklıkla duygusal yeme yaptığımızı, tetikleyicilerin ne olduğunu anlamamızı sağlar.
- Açken yemek yemek, enerjiyi korumak için en hızlı çözüm olarak görülür ve bu durumda duygusal yeme kontrol edilemez.
- Yemek yeme saatlerini planlamak ve evde duygusal yeme tetikleyicilerini bulundurmak en büyük öneridir.
- 46:08Duygusal Yeme Stratejileri
- Açken market alışverişi yapmak, her şeyi almak istemek için bir tetikleyici olabilir.
- "Ya hep ya hiç" mantığı bilişsel bir çarpıtmadır; duygusal yeme yapmayı tamamen bırakmak yerine, kendine karşı yargılayıcı olmamak önemlidir.
- Duygusal yeme hissi geldiğinde, ne kadar aç olduğumuzu, neden buzdolabına gittiğimizi ve neden yemek istediğimizi sorgulamak önemlidir.
- 48:03Medya ve Duygusal Yeme
- Medya, özellikle Instagram, duygusal yeme davranışlarını tetikleyebilir.
- Duygusal yeme tetikleyicilerinden uzak durmak, dolabı kapatmak veya eve almayarak ulaşılabilirliği azaltmak önemlidir.
- Alışkanlıklar otomatik olarak yapılır, duygusal yeme alışkanlığını değiştirmek için ekstra efor sarf etmek gerekir.
- 50:00Miktar ve Amac
- Duygusal yeme yapmak istediğinde miktarı kontrol etmek önemlidir, bir dilim çikolata yemek tamamen kabul edilebilir.
- Duygusal yeme yapmanın nedenlerini anlamak ve neden o bedene ulaşmak istediğimizi kritik değerlendirmek önemlidir.
- Alternatifler yaratmak, meditasyon, nefes çalışması veya kitap okumak gibi parasempatik sistemi sakinleştiren aktivitelerle duygusal yeme hissini gidermek önemlidir.
- 52:34Destek Grupları
- Destek grupları duygusal yeme sorunlarıyla mücadele etmek için çok önemlidir.
- Gruplar, yalnız olmadığını hissetmek ve benzer sorunları yaşayan kişilerle dayanışma içinde olmak için faydalıdır.
- WhatsApp grupları gibi platformlar, duygusal yeme sorunlarıyla mücadele etmek için disiplinli bir şekilde bir araya gelmek için kullanılabilecek bir araçtır.
- 54:26Zayıflama ve Beslenme Stratejileri
- Konuşmacı geçen yılbaşı zayıflama kararı almış ve üç haneli rakamlara doğru giden bir üye olarak sonunda kendisini çıkarılacaklarını bekliyor.
- Zayıflama sürecinde gerçekçi hedefler koymak, kontrol edilebilecek şeylere odaklanmak ve aşırı kısıtlamaya gitmemek önemli.
- Psiko-educasyonun (psikolojik eğitimin) beslenme konusunda çok önemli olduğu vurgulanıyor, örneğin şekeri bırakmak zor bir alışkanlık değişimidir.
- 57:27Beslenme Problemleri ve Çözümleri
- Konuşmacı, çok az yemek yiyen ve çok fazla yemek yiyen iki farklı gruba yönelik farklı stratejiler öneriyor.
- Tat duyusu veya dokunma hassasiyeti düşük olan çocuklar bazı yemeklere karşı hassasiyet geliştirebilir ve bunlardan uzak durabilir.
- görme ile ilgili problemler de yemek reddetmeyi sebep olabilir, tabağın rengi bile enfeksiyon hissi oluşturabilir.
- 1:00:22Çok Yemek Yiyenler İçin Öneriler
- Prospektif sistemindeki eşik yüksekliği nedeniyle çok fazla yemek yiyenler için sakız çiğnemek veya sağlıklı atıştırmalıklar önerilebilir.
- Buz çubukları gibi yiyecekler ağzımızdaki termo reseptörleri uyararak sistemimizi sakinleştiriyor.
- İnteroseptif duyumuz (midemizden gelen hisler) için sık beslenmek önemlidir, özellikle hassasiyetli kişiler için açlık sinyalleri gelmeden yemek yemek hayat kurtarabilir.
- Yüksek interoseptif eşiğe sahip kişiler için tabağın boyutunu küçültmek ve porsiyon kontrolü sağlamak önemli bir stratejidir.