Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir psikolog tarafından sunulan, kabul ve kararlılık terapisi yaklaşımını anlatan eğitici bir içeriktir.
- Video, psikoterapi yaklaşımlarının düşünceleri iyi veya kötü hale getirdiğini ve bunlara karşı savaşmayı öğütlediğini ele alarak, düşüncelerin işlevsel olup olmadığına bakmanın önemini vurgulamaktadır. İçerik, düşünceleri isimlendirme, onlarla mesafe koyma ve farklı seslerle seslendirme gibi pratik teknikleri açıklamaktadır.
- Konuşmacı, düşüncelerin doğru olup olmadığı yerine, bunların anlamlı bir hayat yolunda bize yararı olup olmadığını sorgulamamız gerektiğini belirtmekte ve davranışların kontrol edilebilir olduğunu vurgulamaktadır. Video, psikolojik esnekliğin sadece bir basamağı olduğunu belirterek, gelecek videolarda diğer konularla ilgili bilgilerin paylaşılacağını ifade etmektedir.
- Düşüncelerle Savaşmanın İmkansızlığı
- Birçok psikoterapi yaklaşımı düşüncelerin iyi veya kötü hale getirdiğini söyler ve kafanın içindeki olumsuz düşüncelere karşı gelmenizi öğütler.
- Düşüncelerle savaşmak kazanılması imkansız bir savaştır çünkü düşünceler sonsuz sayıdadır ve insan ölene kadar az ya da çok olacak.
- Düşünceleri yok etmeye çalışmak, onları daha da güçlü ve canlı hale gelmelerine sebep olur; bir şey düşünmeyeceğim dedikçe daha çok düşünürsünüz.
- 01:17Düşüncelerin İşlevi
- Kabul ve kararlılık terapisinde düşünebilme yeteneğinin insana has ve değerli olduğu vurgulanır, ancak düşünceler her zaman faydalı ve yapıcı değildir.
- Zihin geçmişte kalan acıların üzerinde durmaktan, bunları tekrar tekrar önümüze getirmekten veya geleceğe dair kaygılanmaktan vazgeçmez.
- Batı kökenli psikoloji içerisinde birçok yaklaşım, zihnin içindekilerin fazla olmasını bir anormallik olarak görür ve insanların beyhude bir çaba içerisine girmesine sebep olur.
- 02:17Düşüncelerle Savaşmanın Sonuçları
- Düşüncelere savaşınca gitgide güçlenen bir kısır döngü içerisine gireriz, zihnimizin içine hapsolur ve hayatı ıskaırız.
- Çözümleri erteler, daha da zorlaştırırız ve acı veren düşüncelere savaş açınca bunları güçlendiririz.
- Düşüncelere dalmak her zaman kötü değildir; geleceğe dair hayaller kurmak, yeni fikirler üretmek veya bir durumu zihnimizde prova etmek faydalıdır.
- 03:23Düşüncelerin İşlevselliği
- Zihin her zaman insanın dostu değil; hayatla arzu edilen hayat arasındaki fark büyür zihinde o noktada çok daha yoğun biçimde faydasız düşünceleri üretir.
- Düşüncenin işlevsel olup olmaması önemli; yaşam amaçlarımıza hizmet ediyor mu yoksa bizi onlardan uzaklaştırıyor mu?
- Sorun düşüncelerimiz değil, bizim bunlara tepki verme şeklimiz; zihnimiz otomatik olarak bu düşünceleri üretir ve biz bunları farkındalıkla ele alıp kendi halinde gelip gitmelerine izin verirsek sorun çıkarmayacaklardır.
- 04:49Düşüncelerden Ayrışmak
- Düşüncelerden ayrışmayı başarırsak üzerimizdeki etkilerini kaybederler; ayrışmak, düşünceleri gerçekte oldukları haliyle görebilmek demektir.
- Ayrıştığımız durumda düşüncelerin doğru olsun olmasın hiç fark etmez, bunlara uymak veya dikkatimizi vermek zorunda olmayız.
- Victor Frankl'a göre insanın en büyük özgürlüğü, içinde bulunduğu koşullar ne olursa olsun tutumunu, tavrını seçebilmesidir; düşünceler ve duygularımızı seçmek değil.
- 05:53Davranışların Önemi
- Düşünceler, duygular ve davranışlar birbiriyle daima etkileşim halinde ve bunların üçü de ortak bir yönde ilerleme eğilimindedir.
- Bir sorunla karşılaşınca, işlevsel olanı davranışları değiştirmeliyiz; bir durum veya sorun karşısında nasıl düşünmeliyim değil, ne yapmalıyım?
- Bir şeyi yapmak için hep güzel duygular ve düşünceler içerisinde olmamıza gerek yok; sevmeden, istemeden de bir şeyleri elzemse yapabiliyoruz.
- 07:07Düşüncelerle Savaşmanın Sonuçları
- Düşüncelerle savaş, önce onları yen ve değiştir diyen yöntemler uzun vadede etkili olmuyor; düşünceler bir süreliğine kaybolabilir ama kısa süre sonra geri gelirler.
- Düşüncelerden ayrışmak için pratik yapmak gerekiyor; susturmak değil, düşünceler gelip geçerken bunlara cevap yetiştirmek yerine o an bizim için anlamlı olan ne varsa onu yapmaya devam etmek.
- Hiç kimse bir şeyi sadece düşündü diye suç işlemez, ceza almaz, günaha girmez, sorun da yaşamaz; ne zaman ki o düşüncelerini eyleme döker o zaman sonuçları ile yüzleşir.
- 08:28Düşüncelerle Aramıza Mesafe Koyma
- Düşünceleri fark edip isimlendirerek (örneğin "endişeliyim" yerine "zihnim endişe ile ilgili düşünceler üretiyor") onlarla aramıza mesafe koyabiliriz.
- Düşünceleri düşünce olarak görmek, onları kimliğimizin bir parçası veya uyulması gereken kurallar olarak görmekten farklıdır.
- Düşünceleri mizahi bir biçimde ele almak, onlara teşekkür etmek veya masallara karnım tok demek gibi teknikler kullanılabilir.
- 09:33Düşüncelerle Ayrışma Teknikleri
- En rahatsız eden düşünceleri Bülent Ersoy veya Donald Duck gibi ünlülerin sesiyle tekrar tekrar dinlemek veya seslendirmek faydalı olabilir.
- Düşüncelerin doğru olup olmadığına değil, anlamlı bir hayat yolunda bize yararı olup olmadığına bakmalıyız.
- Bize yardımı olacak düşüncelerin rehberliğine izin verirken, faydası olmayan ve yıkıcı olanların ruzgarda uçuşan yapraklar gibi gelip gitmelerine izin veririz.
- 10:31Psikolojik Esneklik
- Düşünceleri ve bunlardan ayrışmayı ele almak psikolojik esnekliğin sadece bir basamağıdır.
- Düşüncelerin tutsağı değil, değerlerimiz doğrultusunda atacağımız adımların efendisi olmalıyız.