Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sağlık Raporu" adlı televizyon programında sunucu Ayşenur Assman, Dünya Göz Hastanesi'nden Profesör Doktor Dilaver Erşanlı ile diyabetik retinopati konusunu ele almaktadır.
- Program, diyabetik retinopatinin belirtileri, türleri, risk faktörleri ve tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Ayrıca 64. Hükümet'in sağlık programı kapsamında koruyucu sağlık hizmetlerinin önemi, aile sağlığı merkezlerindeki görme muayenelerinin gerekliliği ve sağlık okuryazarlığının geliştirilmesi konuları da ele alınmaktadır.
- Programda diyabetin göz sağlığına etkileri, göz dibi muayenelerinin önemi, göz içi ilaç enjeksiyonları, lazer tedavisi ve vitrektomi gibi tedavi yöntemleri detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca, tip 1 ve tip 2 diyabet hastalarının göz sağlığı, özellikle gebelik dönemindeki göz kontrollerinin önemi ve hastalığın seyrini etkileyen faktörler hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:12Diyabet ve Göz Sağlığı
- Türkiye'de yedi ila sekiz milyon kişi şeker hastalığından muzdarip olup, önümüzdeki otuz yıl içinde bu rakamın iki katına kadar, hatta otuz milyonlara kadar geleceği öngörülüyor.
- Diyabet çok eski bir hastalık olup, teşhis antik çağlardan bu yana geliyor ve Hipokrat ile İbn-i Sina idrarı tatlandıran bir hastalık olarak tanımlamışlar.
- Diyabetin en çok organ hasarı yaptığı yerlerin başında göz geliyor ve diyabetik retinopati (diyabete bağlı göz sorunu) hakkında bilgi verilecek.
- 02:43Diyabet ve Hareket
- Şeker hastalığının en büyük ilacı insülinden daha da önemli olan ilacının hareket olduğu vurgulanıyor.
- Şeker hastalığına bağlı görme kaybı sıralaması üçüncü sırada olarak görünüyor ve önümüzdeki yıllarda artmasından korkuluyor.
- Şeker hastalığının artmasındaki faktörlerden biri genetik faktörler, beslenme alışkanlığı ve hareketsizlik olup, bu faktörlerin ileride sayıyı daha da arttıracağı düşünülüyor.
- 05:00Şeker Hastalığının Gözde Etkisi
- Şeker hastalarında katarakt ve glokom sıklığı normal popülasyona göre daha fazla.
- Şeker hastalığının retina tabakasındaki etkisi mikro kapiller dolaşımı bozmasından kaynaklanıyor; kılcal damarların duvar yapısını bozuyor ve serum kan sızmasına neden oluyor.
- Dokunun beslenmesini bozuyor ve neovaskülarizasyon (kanamaya eğilimli anormal damar gelişimleri) oluşuyor.
- 06:00Diyabet Göz Tedavisi
- Göz dibi muayeneleri şeker hastalığında oldukça önemli olup, damar yapısındaki değişiklikler floresan anjiyografisi ve retina tomografi tetkikleriyle değerlendiriliyor.
- Tanı konulduktan sonra hemen tedaviye başlanması gerekiyor; öncelikle antivicef moleküllerin göz içerisine verilerek damar değişimlerini durdurma tedavisi uygulanıyor.
- Kanamalar başladığında lazer tedavisi ile kanamaya eğilimli damarlar kapatılıyor, kanamalar artarsa vitrektomi ameliyatı ile tekrar görme kazanılabiliyor.
- 08:51Diyabet ve Göz Sağlığı İlişkisi
- Diyabet hastalarında ilk belirtiler çok su içmesi, ağız kuruluğu, iştah artışı, kilo alma ve halsizlik olabilir, ancak birçok kişi bunu fark etmez.
- Göz muayenesinde retinadaki damar yapısındaki değişiklikler görülebilir ve bu durumda şeker şüphesi kuvvetli olup dahiliyeye yönlendirme yapılır.
- Diyabet tedavisinde tip bir ve tip iki ayrımı vardır; tip bir diyabetli hastalar genellikle erken yaşlarda, genetik nedenlerle oluşurken, tip iki diyabet sonradan gelişir.
- 11:24Diyabetik Retinopati Risk Grupları
- Tip bir diyabetli hastalar diyabetik retinopati konusunda daha risk altında olup, özellikle gebelik döneminde düzenli göz kontrolleri yapılması gerekir.
- Tip iki diyabetli hastalarda da yoğun insülin kullanımı ve pankreasın durumu nedeniyle diyabetik retinopati riski yüksektir.
- Genç diyabet hastaları genellikle ihmalkarlık yapabilir, bu nedenle daha sıkı uyarılmaları ve beslenmelerine dikkat etmeleri önerilir.
- 14:26Diyabetik Retinopati Belirtileri ve Tedavisi
- Şeker hastalığı tanısı konulduğunda ilk olarak göz muayenesi yapılmalı, etkilenme yoksa yıllık kontroller, etkilenme varsa üç ayda bir veya ayda bir kontroller yapılmalıdır.
- Diyabetik retinopatide göz içerisinde kanamalar, uçuşmalar veya kurum yağması şeklinde görme kaybı belirtileri görülebilir.
- Gözdeki kanamalar sadece şeker hastalığından değil, anemi, üveyt gibi diğer göz rahatsızlıklarından da kaynaklanabilir.
- 17:34Diyabetik Retinopatinin Seyri ve Önleme
- Diyabetik retinopatide erken dönemde kapiller yapıdaki kılcal damar duvarlarındaki bozulmalarla birlikte retina tabakasında kanamalar başlar.
- Şeker regülasyonunun olmaması durumunda durum daha hızlı ilerler, ekşidasyon, lipid birikmesi ve maküla bölgesinde ödem oluşur.
- Daha ilerleyen dönemlerde kabirlerin tıkanması, neovaskülarizasyon (kanamaya eğilimli yeni damarların oluşması) ve ciddi görme kayıpları meydana gelir.
- 20:13Önleme Önerileri
- Diyabetik retinopatiyi önlemek için şeker kontrolü çok önemlidir, çünkü göz dibindeki değişimler diğer organlardaki şeker etkisini de gösterir.
- Mikro anevrizmalar veya küçük hemorolojiler görüldüğünde glisemi regülasyonu ciddi şekilde yapılmalı ve beslenmeye dikkat edilmelidir.
- Bol hareket etmek ve şekerin ani düşmesini önlemek önemlidir.
- 21:49Göz Sağlığı ve Acil Durumlar
- Göz tahribatı, gözdeki değişimlerin en yoğun olduğu dönemde akut bir göz problemine neden olma ihtimali vardır.
- İnsanlar acil durumlara gereksiz meşgul olmamak için yaşam tarzlarını düzenlemeli, beslenmelerine dikkat etmeli ve düzenli egzersiz yapmalıdır.
- Sağlık bakanlığı, insanların acile ihtiyaç hissetmeyecek şekilde yaşam tarzlarını düzenlemelerini önermektedir.
- 22:36Koruyucu Sağlık ve Kronik Hastalıklar
- 64. hükümet döneminde temel sağlık hizmetleri geliştirilirken koruyucu sağlık hizmetlerine daha fazla önem verileceği belirtilmiştir.
- Kronik hastalıklar dünyanın sorunudur, özellikle diyabet iyi yönetilemezse sağlık harcamaları artar ve organlar hasar görür.
- Kronik rahatsızlıklar ve erken başlayan diyabetlerde görme sıkıntısı nedeniyle insanların verimli çağında verimlerinin düşmesine ve ekonomik kayıplara neden olur.
- 24:16Koruyucu Tıp ve Aile Sağlığı Merkezleri
- Koruyucu tıpta bir gözle ilgili aile sağlığı merkezlerinde, insanların önce aile sağlığı merkezine gitmeyi alışkanlık haline getirmeleri önemlidir.
- Aile sağlığı merkezlerinde görme muayenesi yapılabilir ve görmede sıkıntı hissedildiğinde bir göz hekimine yönlendirilebilir.
- Aile sağlığı merkezleri koruyucu hekimlik açısından büyük katkı sağlayabilir.
- 25:38Hastane Seviyeleri ve Tedavi İmkanları
- Erken dönemlerde her göz hekimi anjiyoyu, OCT'yi ve lazeri yapabilir, ancak yüksek teknolojinin gerektiği hastalıklarda üniversite hastaneleri ve donanımlı merkezler daha iyi imkanlara sahiptir.
- Türkiye'de diyabetik retinopatinin tedavisinde kullanılan gelişmiş moleküller ve lazer cihazları mevcuttur.
- Her aşamada yapılabilecek tedaviler vardır, ancak kişinin kendi başına alamayacağı önlemler de vardır.
- 28:36Diyabetik Retinopati Tedavisi
- Erken aşamada yakalanmış rahatsızlıklarda göz içi enjeksiyonlarla retina tabakasındaki değişimler, ödem ve kanamaların engellenmesi mümkündür.
- Proliferatif aşamada kanamaların daha yaygın olduğu dönemde lazer tedavileri gündeme gelir.
- Argon lazeri saydam ortamlardan geçerek pigmenti gördüğünde ısı haline gelir ve kanamaya eğilim damarların kapatılmasına yardımcı olur.
- 30:45Diyabetik Retinopati Hakkında Bilgiler
- Diyabetik retinopati Birleşik Krallık'taki en yaygın körlük nedenidir ve retinanın arka kısmında ince kan damarlarının zarar görmesi demektir.
- Üç tür diyabetik retinopati vardır: arka tarafta meydana gelen retinopat, preproliferatif retinopat ve proliferatif retinopat.
- Proliferatif retinopatide anormal kan damarlarının daha fazla büyümelerini engellemek için lazer tedavisi kullanılabilir, ancak görüş kaybı varsa bunu iyileştiremez.
- 32:30Sağlık Politikaları
- Aile sağlığı merkezlerinde yeniden yapılanmaya gidilerek koruyucu sağlık hizmetlerinin aile hekimleri tarafından verilmesi sağlanacak.
- Bilgi ve iletişim teknolojileri destekli entegre uzaktan sağlık ve bakım uygulamaları yaygınlaştırılacak.
- Evde sağlık hizmetleri geliştirilecek ve ağız ve diş sağlığın düzenli kontrollerle takip edilmesi sağlanacak.
- 33:11Yerli Üretim ve Program
- Türkiye kendi aşılarını üretmeye başlamış olup, 2019'da difteri ve tetanoz aşısı ile başlanacak.
- Biyoteknolojik ürünlerde yerli üretimin arttırılacağı ve yerli plazma ürünlerinde üretilebileceği 64. hükümet programında sağlıkla ilgili yapılacak maddeler arasında yer alıyor.
- 33:43Program Kapanışı
- Programda göz sağlığını koruma üzerine özellikle diyabet hastaları üzerine konuşulmuş.
- Tip 1 ve tip 2 diyabette düzenli kontrole gidecekler şartları yok.
- Program sonunda izleyicilere sağlıklarını koruyabilmeleri, geliştirebilmeleri ve yönetebilmeleri dilenmiş.