Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, uzman klinik psikolog Ayhan Altaş tarafından sunulan bir psikoloji eğitim içeriğidir.
- Videoda çocuklarda tırnak yeme davranışının özellikleri, nedenleri ve tedavi yöntemleri detaylı olarak anlatılmaktadır. İçerik, tırnak yeme alışkanlığının yaş gruplarına göre yaygınlığı, psikolojik sebepleri (güvensizlik, baskı, kıskançlık), aile dinamiklerinin etkisi ve etkili tedavi yöntemleri (anne-baba tarafından görmezden gelme, hatırlatıcı eldivenler, acı sıvı sürme, ödüllendirme, tırnak bakımı) hakkında bilgiler sunmaktadır.
- 00:01Çocuklarda Tırnak Yeme Davranışı
- Çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı çoğunlukla üç-dört yaşlarından önce başlamaz, çok ender olarak beş aylık gibi erken dönemde de görülebilir.
- Çocukların yüzde otuzüç'ünde tırnak yeme davranışı görülür ve bu oran erken ergenlik çağına kadar sürer, ergenlik çağında tırnak yiyen çocukların sayısı yüzde kırk-kırkbeş'e yükselir.
- Tırnak yeme alışkanlığının nedeni olarak gençlerin çevreden onay görmemeleri ve tırnak yiyen çocukların ailelerin çoğunda tırnak yiyenlere rastlanması değerlendirilmektedir.
- 01:13Tırnak Yeme Davranışının Özellikleri
- Tırnak yeme bazen ayak parmaklarını ısırmakla ve ayak tırnaklarını el parmakları ile yakalama ile ilişkili görülmektedir.
- Ayak parmağı tırnağının yenilmesi ve ısırılması hemen hemen sadece kızlarda görülmektedir.
- Tırnak yeme alışkanlığının sebepleri çoğunlukla psikolojik rahatsızlıklardandır ve bu davranış bir güvensizlik belirtisi olarak kabul edilir.
- 01:54Tırnak Yeme Davranışının Nedenleri
- Aile içinde aşırı baskılı ve otoriter bir eğitimin uygulanması, çocuğun sürekli azarlanarak eleştirilmesi, kıskançlık, yeterli ilgi ve sevgi görememe, sıkıntı ve gerginlik başlıca nedenlerdendir.
- Anne-babanın yaşantısı da önemli bir etkendir; anne-baba geçimsizlikleri, sık sık kavga etmesi, ailedeki sorunlar çocuklarda tırnak yeme gibi davranışlara neden olur.
- Anne-babanın aşırı kaygılı olması, çocuğu aşırı derecede koruyup kollaması ve çocuklar arasında ayrım yapması da çocuklar arasında kıskançlığa yol açar.
- 02:39Tırnak Yeme Davranışının Diğer Nedenleri
- Tırnak yeme, taklit yoluyla da edinilebilen bir davranıştır; ailede herhangi bir bireyin tırnak yeme davranışı göstermesi doğal olarak çocuğun ilgisini çekecektir.
- Tırnak yeme davranışı olaylara bağlı olarak gelişebilmektedir; çocuğu tedirgin eden herhangi bir olay veya çevrede onun için hoşnutsuzluk yaratacak herhangi bir durum bu davranışı göstermesine yol açar.
- 03:06Tırnak Yeme Alışkanlığında Tedavi ve Önlemler
- En etkili yöntem üç-dört yaşlarına kadar bu alışkanlığın anne-baba tarafından görmezden gelinmesidir; daha sonra bu alışkanlık devam ederse çocuğun gerginlik ve uyumsuzluk nedenleri araştırılmalı ve çözüm getirilmelidir.
- Çocuğu azarlamak, korkutmak, ceza vermek gibi zorlayıcı yöntemlerin uygulanması yararlı olmamaktadır, hatta kimi zaman daha ağır duygusal problemlerin çıkmasına neden olabilir.
- Çocukları korku, kaygı yaratacak durumlardan uzak tutmak gerekir; küçük çocukların kaygı, korku verici televizyon filmleri izlemeleri, kavgalı olaylarda bulunmaları sakıncalıdır.
- 03:57Tırnak Yeme Alışkanlığını Terk Etme Yöntemleri
- Tırnak yiyen çocuklara geceleri yatarken eski hafif eldivenler giydirilebilir; çocuk gece tırnaklarını yemek veya ısırmak istediğinde hatırlatıcı olması bakımından yararlı olabilir.
- Parmak ve tırnağa acı fakat zararsız bir sıvı sürülebilir; bu hem hatırlatıcı ve hem de tırnağı ağzına götürdüğü zaman acı ile birleştiğinde terk etmeye yardımcı olabilir.
- Çocukların ilgisini başka yöne çekebiliriz; sinema, televizyon izlerken veya radyo dinlerken onun ağzını çiğneyecek bir şeyle meşgul etmek, tırnak yemenin ve ısırmanın yerine gelecek bir etkinlik olabilir.
- 04:37Diğer Tedavi Yöntemleri
- Çocukları ara sıra başarılarından dolayı ödüllendirme bazı durumlarda yarar sağlayabilir; ancak bunun kısıtlı ve uygun şekilde yapılması gerekmektedir.
- Tırnak derin kesilebilir; çocuğun kendi tırnak bakımıyla uğraşması da yararlı olabilir; bunun için çocuğa manikür, pedikür malzemeleri alınabilir.
- Tırnak yemenin ve ısırmanın çok kötü bir alışkanlık olmadığı ve bunu isteyenlerin kolaylıkla terk edebilecekleri çocuğa anlatılmalıdır; dış etkenler çocuğun bu alışkanlıktan vazgeçmesine fazla etkili olmamakla bazı hallerde alışkanlığın kökleşmesine ve başkalarını kızdırmak için de bir araç olarak kullanmasına neden olmaktadır.