Buradasın
Çocuk Davranış Sorunları ve Anne-Baba İlişkileri Üzerine Röportaj
youtube.com/watch?v=tNaCC-whKZsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programında sunucu ve çocuk-ergen psikiyatri uzmanı Prof. Dr. Özgür Yorbik arasında geçen bir röportajdır. Programda ayrıca izleyici telefonları da alınmaktadır.
- Video, günümüzde yaygınlaşan çocuk davranış sorunlarını ele almaktadır. İlk bölümde "hayırdan anlamayan ve sınır tanımayan çocuklar" durumu, ikinci bölümde sevgiyi göstermenin yolları ve yemek yeme alışkanlıkları, üçüncü bölümde yalan söyleme ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) konuları, son bölümde ise hırçın davranışlar ve sınır koyma yöntemleri tartışılmaktadır.
- Röportajda anne-babaların çocuklarıyla iletişim kurma, sınırlar koyma ve duygusal tepkiler verme konularında tavsiyeler verilmekte, DEHB'nin tedavi edilmeyen çocukların gelecekteki ilişkilerine olumsuz etkileri bilimsel çalışmalarla desteklenmektedir. Ayrıca, sevgiyi göstermenin en iyi yollarının sözlerle ve dokunmayla olduğu, maddi yolların ise en uç nokta olduğu vurgulanmaktadır.
- Hayırdan Anlamayan ve Sınır Tanımayan Çocuklar
- Program, hayırdan anlamayan ve sınır tanımayan çocuklar konusunu ele alıyor.
- Stüdyoda Prof. Dr. Özgür Yorbik, bu konuda uzman bir konuk olarak yer alıyor.
- İzleyiciler programla iletişime geçmek için telefon numaraları, Twitter, Facebook ve web sitesi adresleri veriliyor.
- 01:48Çocukerkil Aileler ve Sorunları
- Çocukerkil ailede her şey çocuğun etrafında döner, erişkin kararları çocuğa danışılarak alınır ve çocuğun hemen her istediği yapılır.
- Bu durumun kaynakları arasında ailelerin çocuk yetiştirme konusunda bilinçli olmaması ve duygusallık bulunuyor.
- Anne-babaların çocuklarının her istediğini yaparak onları mutlu etmeye çalışması, aslında mutluluğun isteklerin olmasında değil, düşünce yapısında ve algılarda olduğunu unutmalarına neden oluyor.
- 03:32Çocukerkil Ailelerin Etkileri
- Her istediği olan çocuklar tatminsiz oluyor, kıymet bilmiyor ve değersizleşiyor.
- Aile disiplin uygulayamıyor ve ödülü ödül gibi çocuğa veremiyor çünkü her istediği olan bir çocuktan bir şey ödülü olmaz.
- Bu tür çocuklar hayata iyi hazırlanmıyor çünkü hayatta her istediği olmuyor.
- 04:26Yaşamda Karşılaşılan Zorluklar
- Yaşamda anne-babanın yumuşaklığı, sevecenliği ve hoşgörüsü hep böyle gitmiyor, yaşamda güçlükler ve kaprisli insanlar var.
- Tekdüze bir şekilde istekleri olur tarzda yetişen bir çocukta esneklik gelişmiyor ve tepkilerini uygun şekilde yönlendirebilmesi zorlaşıyor.
- Bir çocuğun istediği olmadığında hayal kırıklığı yaşıyor ve bununla baş etmeyi öğreniyor, bu da onu geliştiren bir süreç.
- 06:18Anne-Baba Olmanın Zorlukları
- İyi anne-baba olmak zor bir şey çünkü hem çocuğun yanında olmak hem uzağında olmak, hem müdahale etmek hem etmemek gerekiyor.
- Anahtar nokta neyi ne zaman yapacağımızı ve hangi mimiği kullanacağımızı bilmekte fayda var.
- Çocuğun kuralları bilmesi için kuralların açık ve net olması ve uygulanması gerekiyor.
- 07:39Kuralsızlığın Etkileri
- Kuralsızlık çocuğa sınırsız bir şekilde diğerlerinin yaşamına girme özgürlüğü veriyor.
- Başkalarının haklarını gasp etmeye neden olabilir ve egoist yetişir.
- Bu tür çocuklar küçük hayal kırıklıklarını tolere edemezler, isteği olmadığı zaman ciddi depresif durum yaşar veya öfke patlaması yaşar.
- 08:49İleriki Yaşlarda Yansımalar
- Bu durum ileriki yaşlarda ilişkilerine dair eş ilişkisi, sevgili ilişkisi, okul ilişkisi ve patron ilişkisi dahil her şeye yansır.
- Bu tür insanlar karşı taraftan yüksek beklentiler besler ve küçük bir isteği olmaz ortalığı birbirine katar.
- Sevgiyi de isteğinin yapılmasıyla eş tutuyorlar.
- 09:34Sevgiyi Göstermenin Yolları
- Türkiye'de özellikle Anadolu'da bazı babalar çocuklarına sevgilerini göstermezler çünkü disiplinden ödün vereceklerini düşünürler, ancak iyi bir şekilde uygulanan disiplin hem disiplini hem sevgiyi algılar.
- Sevgiyi göstermenin en güzel yolları sözlerle ve dokunmayladır; çocuğa sarılmak hem çocuğun hem de anne babanın stresini alır ve rahatlatır.
- Sevgiyi göstermenin maddi yollardan geçmesi en uç noktadır ve en yapılmaması gereken noktalardan biridir çünkü sevgi düşünce tarzındadır ve algılardadır.
- 10:54Maddiyat ve Sevgi İlişkisi
- Çocuğa her istediğini yaparsak, her istediğini alırsak, çocuk karşılık arayan bir insan haline gelir ve bu durum eş ilişkilerine de yansır.
- Maddiyat insana konforunu verir ve bazı olanakları sağlar ancak mutluluğa katkısı çok fazla değildir.
- 13:16Aşırı Bağımlı Çocuk Sorunu
- Anne çocukta bağımlı olur çünkü çocuk her zaman kendisi değil karşı tarafa yedirsin isterler, nadir durumlarda çocuk kendi başına yapmaya çalışır.
- Öğrenme aşamasında çocuklar kendisi yapmak için mücadele ederler, yetisini geliştirdiğinde artık karşı taraftan isterler.
- Yemek yeme konusunda anne veya babanın bir çocukla asla yarışmayacağı, rekabete girmeyeceği bir alan olmalıdır çünkü çocuk bu alanda galip olarak çıkar.
- 15:18Yemek Yeme ve Obezite
- Yemek yeme bir zevktir ve içgüdüsel bir şeydir, her canlıda bu dürtü vardır ancak hissetme ve algılama bakımından bireysel farklılıklar vardır.
- Anne baba çocuklarının erişkin gibi yemesini istese de, küçük iki yaşındaki çocuğun midesi çok küçüktür ve kocaman bir tabak koyup bitirmesini beklemek doğru değildir.
- Obezite ile ilişkili pek çok hastalık vardır (omurga hastalıkları, kalp damar cerrahisini ilgilendiren hastalıklar, hipertansiyon, diyabet) ancak zayıf olduğu için bir çocuğun tek hastalık sayamayız.
- 16:41Çocuklarda Yeme Bozuklukları
- Psikiyatride anoreksiya nervoza hastalığı vardır ve bu hastalığın bir sonucu olarak yemek yememe görülür.
- Çocuklarda iştahsızlık enfeksiyon, hormonal bozukluk veya depresyon gibi psikiyatrik durumların belirtisi olabilir.
- Çocukların yeme alışkanlıklarını gözlemlemek ve bir hekim tarafından ayırt edilmesi gerekir.
- 17:57Çocukların Yeme Becerileri
- Onsekiz aylıktan itibaren çocuklar çatal ve kaşığı kullanmaya başlarlar, iki yaşında daha usta olurlar.
- İki buçuk yaşındaki çocuklar artık kendileri yemek yiyebilirler ve istedikleri kadar tabağı alıp yiyebilirler.
- Anne-babaların duygusal davranmaması ve kendilerini sınırlayabilmesi önemlidir.
- 18:50Çocuklara Zorla Yedirme Etkileri
- Anne-babaların hayal kırıklığı ve öfkesi çocuklara yansır ve çocuk bunu fark eder.
- Zorla yedirme, yemek eşittir travma haline gelmesine neden olabilir ve çocuk yemek hazırlığı sırasında korkmaya başlayabilir.
- Oyun kullanarak yemek yemede ilgi dağıtmak da yanlıştır çünkü heyecan adrenalin ve kan şekerinin artmasına neden olur, bu da çocuk daha az yemesine neden olur.
- 20:08Doğru Yeme Tutumu
- Ek öğünler yapılabilir ve çocuk istediği kadar önüne alınabilir, yemediğini yemez.
- Anne-babalar özendirici olabilir ancak doğrudan müdahale etmemelidir.
- Çocuk yememesi durumunda saygı gösterilmeli ve bir sonraki öğünde mutlaka yiyecektir.
- 22:33Çocukların Yalan Söyleme Davranışı
- Üç yaş ile beş yaş arasındaki çocuklar yalan söylemenin sonuçlarını tam olarak kestiremezler.
- Çocuklar genellikle anne-babalarının tepkisinden kaçmak için doğru söylememe yaparlar.
- Anne-babaların çok müdahaleci olması veya sınır konmaması, çocuğun yalan söyleme alışkanlığını geliştirebilir.
- 24:39Hayal Dünyası ve Yalan Söyleme
- Üç ila beş yaşlarındaki çocuklar çok hayal kurarlar ve hayal dünyaları zengindir.
- Bu yaşlarda yalan söyleme, hayal dünyalarının zenginliğinden dolayı sağlıklı bir durumdur.
- Çocuklar dünyayı kontrol ettiğini düşünürler ve bu gelişimsel önemi vardır.
- 26:50Dikkat Bozukluğu ve Tedavisi
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun tedavisi ilaçlıdır ve ilacın dışındaki yöntemler çok iyi çalışmaz.
- Kullanılan ilaçlar oldukça güvenilirdir.
- İlaç tedavisinde kayda değer büyük yan etki görülmemiştir.
- 27:21Dikkat Dağınıklığı ve Tedavi Önemi
- Dikkat dağınıklığı sorunu varsa mutlaka tedavi edilmeli çünkü çocuğun ders başarısını etkiler ve sürekli olumsuz uyarı almasına neden olur.
- Olumsuz uyarılar zaman içinde karşı gelmelere, davranış sorunlarına (öfke patlaması, kavgacılık, okula gitmeme) dönüşebilir.
- Tedavi edilmeyen grupta ergenlik döneminde daha fazla kaygı ve depresyon görülür, ileriki yaşantısında boşanma, işten ayrılma, madde kullanımı ve antisosyal kişilik bozukluğu riski artar.
- 29:03İlaç Tedavisi ve Etkileri
- Dikkat dağınıklığı tedavisi ilaçlıdır ve ilaç dikkat artışı, atak davranışlar ve dürtüsel davranışların düzelmesini sağlar.
- İlaç hareketliliği normale getirir, ancak ilacın dozu yetersizse veya duygu durumu düzenlemekten çok dikkati düzenleyen bir ilaç kullanılıyorsa, duygu durumu düzenleyen bir ilaç daha eklenebilir.
- Eşlik eden bipolar bozukluk, depresyon, kaygı veya hipertiroidi gibi tıbbi bozukluklar olabilir ve bunların ayırt edilmesi ve tedavisi sağlanmalıdır.
- 31:14Sınır Koyma Yöntemleri
- 18-19 aylık çocuklarda sınırlar yavaş yavaş girmeli, çocuğa anlayabileceği şekilde, karmaşık olmayan ve net cümlelerle anlatılmalıdır.
- Çocuğun bakış ve ses tonundaki kararlılığı yakalaması, kuralların tek ebeveyn tarafından değil, anne ve baba tarafından aynı şekilde uygulanması önemlidir.
- Sınır koyarken bağırmak, çağırmak veya şiddet kullanmak yerine, gözlerle anlatmak, konuşarak ve anlatarak istenilen davranış geliştirilmelidir.