Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sunucu ve Prof. Dr. Önder Ergönül arasında geçen röportaj formatındadır. Prof. Dr. Ergönül, Koç Üniversitesi'nde Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği eski başkanıdır.
- Videoda aşı karşıtlığı konusu detaylı olarak ele alınmaktadır. Prof. Dr. Ergönül, aşı karşıtlığının tarihsel kökenlerini, özellikle Wakefield olayını ve aşılarda bulunan maddelerin toksik olduğu iddialarını bilimsel açıdan açıklamaktadır. Ayrıca aşıların toplumsal sağlık açısından önemi, özellikle grip aşısının risk grupları için gerekliliği ve aşılanmama riskinin başkalarına da zarar verebileceği vurgulanmaktadır.
- Röportajda aşıların ilaç firmalarına göre karlı bir sektör olmadığı, ancak toplumsal sağlık açısından çok önemli olduğu belirtilmektedir. Video, aşı karşıtlığının toplumsal bir sorun olduğunu ve kamusal otoritenin bu konudaki rolünün önemini vurgulayarak, özellikle risk gruplarının grip aşısını mutlaka yaptırması tavsiyesiyle sonlanmaktadır.
- 00:06Aşılar ve Aşı Karşıtlığı
- Konuşmacı, aşılarla ilgili bilimsel temelleri ve kafa karışıklıkları hakkında konuşmak istiyor.
- Konuşmacının yanında Prof. Dr. Önder Ergönül, klinik mikrobiyoloji ve enfeksiyon hastalıkları uzmanı, Koç Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği eski başkanı bulunuyor.
- Aşılarla ilgili anormal bir anti-propaganda var ve bu konuda bilimsel temeller konuşulacak.
- 01:21Aşı Karşıtlığının Tarihi
- Aşı karşıtlığı, aşıların ilk çıktığı andan itibaren 100-150 yıllık bir geçmişi var.
- Son yıllarda en iyi bilinen örnek, 1998 yılında İngiltere'de Andrew Wakefield'in ortaya attığı otizm ve kızamık aşısı arasındaki ilişki iddiası.
- Wakefield'in çalışması Lancet dergisinde yayınlandı ve büyük ilgi topladı, ancak sonraki çalışmalar bu yazının yanlış olduğunu kanıtladı.
- 03:01Wakefield Olayının Sonuçları
- 2009 yılında netleşti ki bu bir şarlatanlık örneğiydi ve Wakefield meslekten men edildi.
- İngiltere'de bu olay sonucu kızamık salgınları oldu çünkü insanlar aşıdan kaçındı.
- 2017-2018 yıllarında Avrupa'da son yılların en fazla kızamık vakası (41.000 yeni vakalar) görüldü, bunun nedeni aşının yapılmaması.
- 05:01Türkiye'deki Durum
- Türkiye'de de aşı karşıtlığı yansımaları oldu, özellikle bazı dini gruplar ve tarikatlar aşı yaptırmıyor.
- Bazı insanlar kişisel hak nedeniyle aşı yaptırmamak istiyor.
- İnsanlar aşıların içindeki alüminyum ve civa gibi maddelerin toksik olduğu kaygıları nedeniyle aşı yaptırmıyorlar.
- 05:54Aşıların İçeriği ve Yan Etkileri
- Bazı aşılarda alüminyum kullanılıyor ancak bu, ıspanakta, somonda veya ton balığında bulunan alüminyum miktarlarına göre çok daha az.
- Civa, çoklu uygulamalar sırasında koruyucu olarak kullanılıyor, ancak artık bunun kullanımı çok sınırlı.
- Aşıdan korku Türkiye'de çok eskiden beri var olan bir şey, tıbbın her şeyi açıklamasını isteyen insanlar boş kalan alanları safsatalar ve bilim benzeri söylencelerle doldurabiliyor.
- 08:56Aşı Pazarının Ekonomik Boyutu
- Aşılar için ilaç firmaları açısından karlı bir sektör değil, ilaç piyasasının trilyon dolarlarla ölçülmesine karşın aşı pazarı yıllık 40 milyar dolar bütçeyle onda birinin altında.
- Aşı üretimi için gerekli teknoloji ilaç firmaları tarafından geliştirilmiş olsa da, şu anda devlet eliyle yapılması mümkün değil.
- Aşıdan kaçınmak bir lüks gibi görülüyor, tehlikeyi fark edemedikleri için köpek ısırması durumunda kuduz aşısı yaptırmaya koşuyorlar.
- 10:24Aşıların Önemi ve Kullanımı
- Kuduz aşısı alüminyum içerse de yüzde yüz koruyucu olup, tehlikeyi fark edemedikleri için koşa koşa aşı olmaya gidiyorlar.
- Grip aşısı söz konusu olduğunda, yoğun bakımda yatan ve ölen hastaları biliyoruz, ancak normal vatandaş bunu görmüyor.
- Grip aşısı özellikle 60 yaşını geçmiş, kronik hastalığı olan, kardiyovasküler kalp hastalığı olan ve diyabet hastaları için öncelikli olarak yapılması gereken bir tedbir.
- 11:50Aşıların Toplumsal Önemi
- Bilim dünyası ve sağlık otoriteleri aşılanmanın yapılmasını tavsiye ediyor, bu bir tartışma olmamalı.
- Aşılanmama sadece bireyin kendi zararına değil, başkalarına da zarar verebilir çünkü enfeksiyon hastalıkları bulaşıcıdır.
- Aşıları düzenli yaptırmanın ve özellikle risk gruplarındaki kişilerin grip aşısını yaptırmalarının önemini vurgulamak gerekir.