Buradasın
Aşı Karşıtlığı ve Sağlık Alanında Yanlış Bilgiler Üzerine Röportaj
youtube.com/watch?v=y1xQxjkEGF8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Önder Ergönül ile yapılan bir röportajdır.
- Röportajda aşı karşıtlığı, zorunlu aşılar ve sağlık alanında yanlış bilgilerin yayılması konuları ele alınmaktadır. Prof. Dr. Ergönül, aşıların koruma oranları, çocukluk aşılarının önemi ve Türkiye'deki aşılanma oranlarının düşük olması gibi konuları detaylı olarak açıklamaktadır. Ayrıca sağlık alanının "soft otorite" olarak adlandırılan bir alan olduğu ve bu nedenle bazı kişilerin yanlış bilgiler yayabildiği vurgulanmaktadır.
- Röportajda menenjit aşısı, grip aşısı gibi farklı aşıların koruyucu oranları, göç dalgalarının aşı karşıtlığına etkisi ve komplo teorileri gibi konular da tartışılmaktadır. Prof. Dr. Ergönül, aşı karşıtlığının popülizm çağının bir parçası olduğunu ve sağlık konusunda bilinmeyen yerlerde konuşmamak gerektiğini belirtmektedir.
- 00:16Aşı Karşıtlığı ve Bilimsel Tartışma
- Son günlerde memlekette aşı karşıtlığı ve zorunlu aşı konusu popüler bir tartışma konusu haline gelmiştir.
- Aşı karşıtlığı sadece Türkiye'de değil, dünyada da yeni bir akım olarak görülmektedir.
- Bilim insanlarını en çok kaygılandıran taraf, bilimin yüzyıllardır süren katkılarının sorgulanması ve zaman zaman bilim karşıtlığına dönüşmesidir.
- 01:30Aşıların Koruma Etkinliği
- Bazı aşılar yüzde yüz koruyucu olup, kuduz, hepatit B ve çocuk felci gibi hastalıklar için bu durum tartışılmamaktadır.
- Grip aşıları Dünya Sağlık Örgütü'ne göre yüzde altmış-yetmiş koruyucu olup, daha düşük rakamlar veren çalışmalar da bulunmaktadır.
- Grip virüsünün çok hızlı değiştiği ve mutasyona uğradığı için yüzde yüz engelleyici bir aşı henüz üretilememiştir.
- 02:49Aşıların Toplumsal Etkisi
- Aşıların yaklaşımı bir riskin azaltılması çerçevesinde olup, toplumsal olarak yüz kişi hasta oluyorsa altmışının olmayacağı düşünülmektedir.
- Özellikle risk grubu altında olan kişilerin ciddi anlamda korunması, yoğun bakıma kaldırılmamaları ve ölmemeleri açısından önemlidir.
- Bazı kişiler "aşı oldum ama yine de grip oldum" diyerek kafalarını karıştırırken, hekimler yoğun bakımda tedavi edilen hastaları görerek aşı olmanın gerekliliğini vurgulamaktadır.
- 04:37Çocukluk Aşıları ve Toplumsal Değişim
- Aşılar yakın yıllara kadar kamu sağlığının bir parçası olarak devletin göreviydi ve sosyal devlet çerçevesinde sağlık ocaklarında yapılırdı.
- Çocuk felci ve kızamık salgınları Türkiye'den eradike edilmiş, kızamıktan ölümler Anadolu'da görülmez hale gelmiştir.
- Son yirmi senede aşılar ilaçlar gibi alınır satılır bir şey haline gelmiş, bu da kafaların karışmasında bir neden oluşturmuştur.
- 06:16Aşı Programı ve Toplumsal Sorumluluk
- Çocukluk aşıları konusunda karar devlette olup, ulusal aşı programı vardır ve bu program uluslararası kabul görmüş bir sistemdir.
- Türkiye'de şu an bireysel aşı programı yapma hakkı vardır, ancak İtalya ve Almanya gibi ülkeler okullarda aşıları tamamlanmamış çocukları okula almamaktadır.
- Dünya Sağlık Örgütü, özellikle yoksul ülkelerde kızamık salgınlarının oluşmasından korkmaktadır ve Kongo'da beşbinyüz kişi öldüğü belirtilmektedir.
- 08:35Menenjit Aşısı Tartışması
- En son çıkan menenjit aşısı çocuklar için yapılsın mı yapılmasın mı diye ebeveynler arasında büyük bir tartışma yaşanıyor.
- Türkiye Sağlık Bakanlığı programında menenjit aşısı öneriliyor, ancak Türkiye'de şu anda menenjit büyük bir risk değil.
- Göç dalgalarının büyük olması nedeniyle, aşılanmamış göçmenlerin salgın başlatabileceği ve yerli insanları da etkileyebileceği endişesi var.
- 11:02Türkiye'deki Aşılanma Oranları
- Türkiye'de aşılanması gereken popülasyonun yüzde altmışyedi'si aşılanmış durumda, bu oran yüzde yetmişüç'ten yüzde altmışyedi'ye düşmüş.
- Influenza aşısı Türkiye'de en fazla yüzde beş iken, Almanya'da ve Fransa'da yüzde altmış civarında aşılanma oranı bulunuyor.
- Enfeksiyon hekim ve hemşirelerinde aşılanma oranı Türkiye'de yüzde kırk iken, Fransa, İngiltere, Almanya ve İskandinav ülkelerinde yüzde doksan bandında.
- 13:29Aşı Üreticileri ve Endişeler
- Aşıları büyük ilaç firmaları üretiyor ve bu firmaların büyük devletlerde lobileri var.
- İlaç firmaları bilimin en çok geliştiği ülkelerden çıkıyor ve pazarda pay sahibi oluyorlar.
- Aşıların içine bir şey katma fikri aşırı komplocu bir yaklaşım olur, çünkü aşılar ortak üretiliyor ve ülkeler bazında ayrı üretim yapılmıyor.
- 15:49Aşı Karşıtlığı
- Aşı karşıtlığı popülizm çağı ilginç şeylerle sınıyor bizi.
- Aşı karşıtlarının bir lideri veya önderi yok, ancak bazı ülkelerde bu tartışmalar var.
- Aşı karşıtlığı kolay kolay bitecek bir şey değildir.
- 16:49Sağlık Alanında Yanlış Bilgiler ve Otorite
- Tıbbın içinden çıkan yanlış bilgiler çeşitli kategorilere ayrılabilir, tek bir tipi yoktur.
- Wakefield örneği, İngiliz doktor ve profesörün otizm ve kızamık arasındaki ilişkiyi iddia etmesi ve bunun 12 sene sonra çürütülmesiyle meslekten men edilmesiyle ilgilidir.
- Sağlık, herkesin yaşamını ilgilendiren bir konu olduğu için "soft otorite" (yumuşak otorite) alanı olarak görülür ve bu nedenle konuşmak cazip gelir.
- 17:52Sağlık Bilgisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Sosyal bilimcilerin konuları neden seçildiği gibi, halk sağlığı meselesi de önemlidir.
- Bilmediğimiz yerde konuşmayıp bilene sormak, toplum adına en sağlıklı yaklaşım olabilir.
- Konuşmacı, Koç Üniversitesi'nden Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Profesör Dr. Önder Ergönül'dür.