Buradasın
Üçüncü Havalimanı İşçilerinin Direnişi ve Türkiye'deki Hukuk Devleti
youtube.com/watch?v=DDNidcQhMbYYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Zamanın Ruhu" adlı televizyon programında, Disk Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, araştırmacı ve yazar Alp Altınörs, hukukçu Uğur Poyraz ve diğer konuklar arasında geçen bir röportaj sunulmaktadır.
- Program, Üçüncü Havalimanı şantiyesinde çalışan işçilerin yaşadığı kötü çalışma koşulları, maaş ödemelerinin gecikmesi, sağlık sorunları ve gözaltına alınan yaklaşık 543 işçi hakkındaki durumu ele almaktadır. Ayrıca, Türkiye'deki hukuk devleti kavramı, iş hukuku ve sendika hukuku alanındaki sorunlar da tartışılmaktadır.
- Programda, işçilerin "KJ" (İşçi köle değiliz) sloganıyla ifade ettikleri talepler (işten çıkarılmama, servis sorunlarının çözülmesi, yatakhanelerin temizlenmesi, sağlık malzemelerinin verilmesi) detaylı olarak paylaşılmaktadır. Ayrıca, yap- işlet- devret modeliyle yapılan havalimanı projelerinin ekonomik sorunları, Atatürk Havalimanı'nın kapatılması ve yolcu garantilerinin karşılanmaması gibi konular da ele alınmaktadır.
- 00:08Zor Günler ve Konuk Tanıtımı
- Program, ekonomik kriz ve işçi haklarının kölelik düzeyine indirilmesine karşı isyanlar gibi zor gündem konularını ele alacak.
- Konuklar arasında Disk Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, araştırmacı ve yazar Alp Altınörs ile hukukçu ve avukat Uğur Poyraz bulunuyor.
- 01:24Üçüncü Havalimanı İşçileri Direnişi
- Üçüncü Havalimanı şantiyesinde 534 işçi gözaltına alındı, bunların 160'ı serbest bırakıldı, bazıları hala içeride.
- Direniş, Cuma sabahı servislerde yaşanan bir kazada 17 işçi yaralanmasıyla başladı.
- İnşaat sektöründe işçilerin çalışma ve yaşam koşullarının son derece olumsuz olduğu, yıllardır bu gerçeklerin açığa çıktığı belirtiliyor.
- 03:53İnşaat Sektöründe Yaşanan Sorunlar
- İnşaatlar çalışma ve yaşam koşullarının son derece kötü olduğu alanlar, örneğin İstanbul'un göbeğindeki Torunlar İnşaat'ta asansör faciasında 10 işçi hayatını kaybetti.
- Üçüncü Havalimanı inşaatı dört yıldır devam ediyor ve iş cinayetleri, kazalar, yaşam koşulları gibi sorunlar gündeme geliyor.
- İşçiler konteynırlarda yaşıyor, banyoların, tuvaletlerin, yatakhanelerin durumu kötü, temizlik yapılmıyor, yemekler yetersiz ve servislerin yetersizliği gibi temel sorunlar var.
- 05:20İşçilerin Direnişi ve Devletin Tepkisi
- İşçilerin talepleri anayasada ve yasalarda işverenlerin yükümlülüğü olan, devletin korumakla yükümlü olduğu temel haklar.
- Dünya tarihinde ilk kez bir iş yerindeki eylemde bu kadar çok işçinin gözaltına alındığı, gece yarısı kapıların kırılarak terör estirildiği bir durum yaşanıyor.
- Türkiye'de normal bir ülke olsaydı, işçilerin talepleri karşısında çalışma bakanlığının, iş müfettişlerinin gönderilmesi gerekirdi, ancak biber gazları, tomalar ve jandarmalar sevk edildi.
- 07:21İşçilerin Talepleri
- İşçilerin ilk talebi eyleme katılanların işten çıkarılmaması, habersiz işten atılanların işe iade edilmesi.
- Servis sorunu çözülmeli, otobüslerde 40-45 kişilik, otobüslerde 70-80 kişi, 100 kişi üst üste götürülüyor.
- Yatakhaneler ve banyo düzenli olarak temizlenmeli, tahta kurusu sorunu çözülmeli, yataklar değişsin ve sağlık malzemeleri revir tarafından verilsin.
- 10:43İşçi Talepleri ve Çalışma Koşulları
- Binlerce işçinin çalıştığı büyük bir şantiyede sağlıklı çalışma koşulları sağlamak en önemli taleplerden biridir.
- İşçilerin maaşlarının tamamının hesaba yatırılması ve elden maaş verilmemesi talep edilmektedir.
- Geçmişe dönük maaşların ödenmesi, işçilerin en az altı ay içeride alınmamış ücretlerinin ödenmesi talep edilmektedir.
- 12:01İşçi Hakları ve Sorunlar
- İşçiler ve formenlerin aynı yemekhanede yemek yemesi talep edilmektedir.
- İş cinayetleri çözülsün ve İGA yetkilileri işten atılsın talepleri bulunmaktadır.
- Türkiye'de her gün dört-beş işçi kaybedilmekte, en çok ölümlerin olduğu sektörlerden biri inşaatlardır.
- 12:57İşverenin Yükümlülükleri
- İşverenin işçilere uygun iş kıyafetleri ve koruyucu önlemler vermesi yükümlülüğü vardır.
- Serviste geçen süre mesai olarak verilmesi talep edilmektedir.
- Bu maddelerin basın karşısında okunması ve kamuoyu tarafından bilinmesi istenmektedir.
- 13:40Görüşmeler ve Baskılar
- Cuma günü sendika temsilcileri, şirket yetkilileri ve kaymakamın katıldığı bir görüşme yapılmıştır.
- Görüşmeden herhangi bir sonuç çıkmamış ve ardından yoğun bir baskı ortamı kurulmuştur.
- 543 işçi gözaltına alınmış, Arnavutköy, Maslak ve Eyüp jandarma karakollarında tutulmaktadır.
- 15:02Hukuki Engeller
- İşçilerin avukatlarıyla görüşmeleri valilik kararıyla engellenmiştir.
- Sendika yöneticilerinin sendikaya bağlı kişilerle işyerinde görüşebilmesi hakkı vardır.
- Gözaltına alınan işçiler taşeron şirketlerin otobüsleriyle jandarma karakollarına taşınmıştır.
- 17:21Tahta Kurusu Sorunu
- İşçilerin tahta kurusu içinde uyuduğu belirtilmiştir.
- Tahta kurusu kan emici ve hastalık taşıyıcı bir böcektir.
- Tahta kurusu, vahşi kapitalizmin Türkiye'de uygulanışının sembolü olarak tanımlanmıştır.
- 20:35İnşaat Sömürü Modeli
- Şantiyeler AKP'nin mega projeleri olarak işçilerin kanının emildiği, sömürüldüğü bir alana dönüşmüştür.
- Çalışırken işçilerin sömürüldüğü, iş bittikten sonra da şirketlere verilen garantiler yoluyla vatandaşın sömürüldüğü bir model vardır.
- Üçüncü havalimanında üretim 2028 yılına kadar devam edecektir, 29 Ekim'de sadece birinci etap açılışı yapılacak.
- 21:50Üçüncü Havalimanı'ndaki İşçi Direnişi
- Fatih Altaylı'nın "bu kadar sabretmişsiniz, şimdi niye çıkarıyorsunuz şimdi" sorusu üzerine Mustafa Ocean'ın "neo-Türkiye'nin panzehiri hafızadır" serisi ele alınıyor.
- Üçüncü Havalimanı'nda işçiler yıllardır çeşitli protestolar, mücadeleler ve direnişler düzenlemiş, ancak 2018-2019 yıllarında daha ciddi eylemler gerçekleştirmişler.
- İşçiler, servis meselesiyle ilgili mesai ödememesi, 40 kişilik servise 70 kişi bindirilmesi gibi sorunlar nedeniyle 31 Ocak'ta yol kapatmış, 12 Haziran'da ise ücretleri ödenmeyen işçiler Vinci'yi işgal etmiş.
- 23:18Havalimanı'nın Gerçek Durumu
- Üçüncü Havalimanı inşaat süreci boyunca ciddi sıkıntıların yaşandığı bir alan olup, Anadolu Ajansı'nın haberindeki gibi güllük gülistanlık bir yer değil.
- Çalışma Bakanlığı'nın verilerine göre bugüne kadar 27 işçi ölmüş, ancak direnen işçilerin söylediği bu sayının çok daha fazla olduğu iddia ediliyor.
- Ölen işçilerin çoğunluğu çocuk babası işçiler olup, çocuklar öksüz kalmış ve bu rakamların kolay sarf edilmemesi gerektiği vurgulanıyor.
- 25:05Soruşturma Gerekliliği
- T24'te çıkan bir haberde bin'e yakın işçi öldüğü iddiası var, ancak bu abartı olabilir.
- Devletin ve hükümetin yapması gereken, iddiaları araştırmak, çalışma bakanlığı yetkililerini göndermek ve gerçek neyse ortaya çıkarmak.
- HDP milletvekilleri, nerede bir iş cinayeti varsa, nerede emek sömürülüyorsa oraya gitmiş ve diğer partilerin milletvekilleri de orada olmalı.
- 26:35İşverenlerin Sorumluluğu
- Cengiz, Kolin, Kalyon, Lima, Mapa gibi beş şirketin nerede bir iş cinayeti varsa, nerede bir hukuksuzluk varsa altından çıkması eleştiriliyor.
- İşçiler ücretlerin elden verilmesin, bankaya yatırsın diye talep ediyor, bu suç duyurusu olarak değerlendiriliyor.
- İşçileri gözaltına alırken, savcılığın bu şirketler hakkında soruşturma başlatması gerektiği belirtiliyor.
- 28:17Yap-İşlet-Devret Modeli ve Ekonomik Sorunlar
- Yap-İşlet-Devret modeliyle üretim yapılıyor ve devletin kasasından hiçbir şey çıkmıyor söylemi doğru değil.
- Kütahya Zafer Havalimanı örneğinde, uçuşlarla verilen garanti arasında %95 sapma var ve 20 milyon avro havadan para verilmiş.
- Atatürk Havalimanı kapatılıyor, ancak dünyaca tanınan, metro bağlantısı yapılmış, genişlemeye müsait bir havaalanı varken bunu kapatmak eleştiriliyor.
- 30:44İnsan Hakları ve Hukuki Sorunlar
- İşçi haklarının, insan haklarının ve sendikal hakların ihlali yaşanıyor.
- Ankara'da ve Kadıköy'de gösteri yürüyüşleri yapılmış, ciddi bir polis müdahalesi olmuş.
- İşçilere elden para ödenmesi vergi kaçırmak demek olmasına rağmen, işçilere baskın yapıldığı ve bunun hukuki tarafının açıklanmadığı belirtiliyor.
- 31:57Türkiye'nin Hukuk Devleti Olma Durumu
- Konuşmacı, Türkiye'nin hukuk devleti olmadığını, bunun sadece anayasanın ikinci maddesinde kağıt üzerinde yazıldığını belirtiyor.
- Türkiye'nin kanun devleti olduğunu, her konuda dünya standartlarında fazla kanun ürettiğini ancak hukuk devleti olmaktan uzaklaştığını vurguluyor.
- Hukuk devleti olsaydı, savcılar vergi kaçakçılığı, iş kanununa aykırılıklar ve hukuka aykırı davranan işçiler hakkında işlem yaparak bu konuları üç-beş-on günde çözebilirdi.
- 34:39Hukuk Devleti Olmamasının Nedenleri
- Türkiye Cumhuriyeti, hukuk devleti olma yolunda bebek adımlarıyla yürümeye çalışan, hatta zaman zaman geriye giden bir devlet olarak tanımlanıyor.
- 16 Nisan 2017'de tüm yetkilerin bir kişiye verilmesi, hukuk devletinde yasama, yargı ve yürütmenin bir kişide toplanmaması gerektiğini gösteren bir örnek olarak gösteriliyor.
- Hukuk devletinde hakimlerin hukuka uygun seçilip seçilmediği soruşturulurken, Türkiye'de hakimlerin kararlarına müdahale edildiği örnekler veriliyor.
- 36:23Hukuk Devleti Olmamasının Sonuçları
- İşçi ölümleri ile ilgili soruşturmaların uzun süredir devam ettiği ve sonuçlanmadığı belirtiliyor.
- Vergi kaçakçılığı gibi suçlarda cezaların çok düşük olduğu, aynı şahısların çok daha büyük miktarda para çalsa bile cezalarının çok daha ağır olabileceği vurgulanıyor.
- Türkiye'nin yeni bir devlet kurduğunu ancak hukuk devleti olmak için daha çok çaba sarf etmesi gerektiğini ifade ediyor.