Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Pamuk ve TV'de yayınlanan "Çapraz Açığı" programında sunucu ile Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) Uyum Genel Müdürü Dr. Onur Yüksel arasında geçen bir röportajdır. Dr. Yüksel, Amerika'da uyuşmazlık analizleri ve çözümleri üzerine yüksek lisans ve doktora yapmış, 2017'den beri TOBB Uyum Genel Müdürlüğü görevini yürütmektedir.
- Röportajda Türkiye'deki uyuşmazlık çözüm sistemi, özellikle arabuluculuk konusu detaylı olarak ele alınmaktadır. 2013'ten beri uygulanan arabuluculuk yasasının gelişimi, Türkiye'de 3.2 milyon dosyanın arabuluculuğa konu olduğu ve bu süreçte 600 arabulucunun görevlendirildiği anlatılmaktadır. Ayrıca, arabuluculuk sürecinin gizli, ekonomik ve hızlı çözüm sunması, mahkeme yoluna göre daha avantajlı olduğu vurgulanmaktadır.
- Röportajda ayrıca aile şirketlerinin sürekliliği, arabuluculuk sisteminin önemi ve uyuşmazlıkların çözüm yolları da ele alınmaktadır. Dr. Yüksel, Türkiye'deki aile şirketlerinin üçüncü nesilden sonra kopuş oranının yüksek olduğunu belirterek, arabuluculuk sürecinin bu sorunları çözebileceğini vurgulamaktadır. TOBB'da bir yıl içinde 155 uyuşmazlık çözüldüğü ve %65-70 başarı oranı elde edildiği de belirtilmektedir.
- 00:16Programın Tanıtımı ve Konuk Tanıtımı
- Pamuk ve TV ekranlarında "Çapraz Açığı" programı yeniden izleyicilerle buluşuyor.
- Programın konuğu, Türkiye Odalar Borsalar Birliği başkanlığında Uyum Genel Müdürlüğü görevinde olan Dr. Onur Yüksel.
- Programda uyuşmazlık, arabuluculuk ve ticaret konuları ele alınacak.
- 01:33Uyum Genel Müdürlüğü Hakkında Bilgiler
- Dr. Onur Yüksel, Türkiye Odalar Borsalar Birliği Uyum, Arabulucu Uyuşmazlık Çözüm Merkezi Genel Müdürüdür.
- Yüksek lisansını ve doktorasını uyuşmazlık analizleri çözümleri üzerine Amerika'da tamamlamıştır.
- 2017 yılında başlayan proje, 2020 Aralık ayında kurulmuş ve o günden bugüne kadar arabuluculuk, tahkim ve alternatif uyuşmazlık çözümleri konularında çalışmalar yapmaktadır.
- 02:51Arabuluculuk Sistemi ve Başarı Oranları
- Türkiye'de 2013'ten beri arabuluculuk yasası bulunmakta ve kademeli olarak gelişim sağlamıştır.
- 2013'ten beri yaklaşık 3.200.000 dosya arabuluculuğa konu olmuş, bu da herkesin arabuluculuğa başvurabileceğini göstermektedir.
- İki türlü arabuluculuk vardır: ihtiyari (gönüllü) arabuluculuk ve dava şartı (zorunlu) arabuluculuk.
- 05:35Arabuluculuk Sisteminin Çalışma Prensibi
- Arabuluculuk tamamen gönüllü bir sistemdir ve şirketler direkt olarak TOBB'a veya borsaya başvurabilirler.
- Başvuru geldikten sonra kurumsal bir sistem başlatılır ve il veya ilçe düzeyinde arabulucular atanır.
- Arabuluculuk, yargılama yapmak değil, üçüncü profesyonel adalet bakanlığı arabuluculuk daire başkanlığına sicile kayıtlı uzman kişilerle iki tarafın müzakere edebilmesini sağlamaktır.
- 06:42İnternet Alışverişlerinde Uyuşmazlıklar
- İnternet alışverişlerinde birçok uyuşmazlık çıkabilmekte ve vatandaşlar TOBB'un merkezine başvurabilirler.
- Arabuluculuk sürecinde her iki tarafın da arabuluculuk konusunda anlaşmış olması ve müzakere masasına gelmesi gerekmektedir.
- Gönüllü bir sistem olduğu için zorlama yapılamaz, ancak dava şartında gelmeyen taraf mahkeme masraflarını ödemek zorundadır.
- 09:48Arabuluculuk Sisteminin Önemi
- Arabuluculuk sistemi, mahkemelere gitmekten, dava açılmaktansa ve yıllarca davaların sonucunu beklemektense sorunların hızlıca çözülmesini sağlamaktadır.
- Türkiye'de yıllık yaklaşık 550-600 bin ticari uyuşmazlık dosyası dava açılmaktadır.
- Arabuluculuk kurumu, mahkemelerin yükünü hafifletmekte ve ticari ilişkileri koruyarak uyuşmazlıkları sürdürülebilir bir şekilde çözebilmektedir.
- 11:29Arabuluculuk Sisteminin Avantajları
- Arabuluculuk süreci gizli bir şekilde ilerlerken, mahkemeye gittiğinizde bilgileriniz ve belgeleriniz ifşa edilir.
- Arabuluculuk görüşmelerinde çıkan kararlar mahkeme kararı niteliğinde olup, ilan niteliğinde bir karar olarak kabul edilir.
- Ticari uyuşmazlıklar üç ila onbeş yıl sürebileceği için, şirketler ve iş insanları bu sisteme tam kanalize olmaları gerekiyor.
- 12:40Arabuluculuk Sisteminin Ekonomik Avantajları
- Arabuluculuk süreci üçüncü profesyonel bir kişi yardımıyla (yardımlı müzakere) ve tamamen gizli ekonomik bir sistemde ilerler.
- Mahkeme yolunu tercih ettiğinizde masraflar, faizler ve harçlar ciddi rakamlara ulaşırken, arabuluculuk tercih edildiğinde Adalet Bakanlığı'nın belirlediği standart tarifelere uygulanır.
- Arabuluculukla yüzde yüz çözüm çıkmasa bile, insanlar konuşarak ve müzakere ederek bozulmuş ilişkilerini onarabilir veya daha iyi yerlere getirebilirler.
- 13:29Arabuluculuk Sisteminin Kapsamı
- Evlilik hariç tüm hayatın içerisindeki her şeyin arabuluculuğu yapılır, ancak aile uyuşmazlıklarında arabuluculuk için yeni bir yasa bekleniyor.
- Ticaret odaları ve borsalar işçi, işveren, tüketici gibi herkesi kapsayan bir arabuluculuk sistemi sunuyor.
- Vatandaşlar, kanunun elverdiği konularda (örneğin boşanmalarda maddi konular) arabuluculuğa başvurabilirler.
- 15:03Arabuluculuk Sisteminin İstatistikleri
- Türkiye genelinde 2013'ten beri Adalet Bakanlığı'nın tuttuğu istatistiklere göre üç milyon- ikiyüzüç milyon beşyüz bin arasında dosya arabuluculuğa konu oldu.
- TOBB'da bir yıl içerisinde yüzellibeş tane uyuşmazlık arabulucuya konu oldu ve üç milyar TL'nin üzerine çıktı.
- Uyuşmazlık çözüm noktasında yüzde altmışbeş ile yüzde yetmiş arasında başarı oranı sağlandı.
- 15:35Uyuşmazlık Türleri ve Önlemleri
- Ticari uyuşmazlıklarda genellikle ticari sözleşmelerin hazırlanamaması ve aile şirketlerindeki uyuşmazlıklar görülüyor.
- Kurumsal olarak çalışıp, her sözleşmeye ayrı çalışılıp her maddenin geleceğe yönelik düşünülerek yazılması gerekiyor.
- Her sözleşme türüne uyuşmazlık çözüm maddesi eklenmesi öneriliyor, böylece arabuluculuk denenmiş olacaktır.
- 17:35Arabuluculuk Sisteminin Ekonomik Etkileri
- Onbeş yıldır mahkemedeymiş bir dosya, arabuluculukla bir ay içerisinde çözülebilir.
- Arabuluculukla çözülen uyuşmazlıklar, ticari ilişkileri yenileyebilir ve geleceğe bakılabilir.
- Bu sistem Türkiye'nin ekonomisine katkı sağlayacak ve daha çok iş yapılabilecek aile şirketlerinin nesilden nesile aktarılmasını kolaylaştıracaktır.
- 18:43Aile Şirketlerinde Uyuşmazlıklar ve Arabuluculuk
- Türkiye'de yaklaşık %94 aile şirketi bulunmakta ve bunların %80'i üçüncü nesilden dördüncü nesille geçememektedir.
- İyi yapılmış bir arabuluculuk süreciyle aile anayasaları hazırlanabilir ve bu anayasalar gelecekteki sorunları engelleyecek ve daha profesyonel çalışmalar sağlayacaktır.
- Şirket içinde de arabuluculuk sistemi geliştirilebilir, böylece şirket içindeki sorunlar da arabuluculuğa konulabilir ve gizli ilerleyerek herkes çözümü üretebilir.
- 21:16Türkiye Odalar Borsalar Birliği'nin Arabuluculuk Çalışmaları
- Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) 2013'ten beri arabuluculuğu desteklemekte ve yasasının çıkmasından bugüne kadar bu konuda ilerleme sağlamaktadır.
- Denizli'nin ekonomisi Türkiye genelinde beşinci sırada yer almakta olup, ihracatta tekstil, mermer ve turizm sektörleri önemlidir.
- Türkiye'de yapılan ticari uyuşmazlıklarda sadece sorunu çözmekle kalmayıp, ortada olan pastayı büyüterek çıkıyorlar ve ilişkiler daha da gelişmiş çıkıyor.
- 23:04Uyuşmazlık Çözümü ve Arabuluculukun Önemi
- Uyuşmazlık çözümü, çatışma çözümü ve müzakere konuları ilkokul müfredatına sokularak çocuklara öğretilmelidir.
- Bilinçsiz tüketim, iş kurma ve ticari hayata atılma hem kendisi açısından hem karşı tarafa büyük zararlar doğurabilir.
- Arabuluculuk süreci mahkeme kararı niteliğinde olup, şirketlerin itibarını bozmadan, dışarıya sorun yansımadan çözümlenmesi ve sürdürülebilir çözümlerin ortaya çıkması açısından önemlidir.
- 25:07Arabuluculukun Hayatımızdaki Yeri
- İşçi- işveren arasındaki uyuşmazlıklar da arabuluculuk yoluyla çözüme ulaştırılabilir.
- Uyuşmazlık hayatın bir gerçeğidir ve herkes her gün özel veya iş hayatında bir uyuşmazlık yaşar.
- Arabuluculuk, profesyonel üçüncü bir kişi tarafından sistematik yöntemlerle çözüm bulma sürecidir ve Türkiye'de hukukçu olan arabulucular analiz ve süreç yönetme yetenekleriyle arayı bulmak daha kolay olmaktadır.