Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Tüketicinin Gündemi" adlı programda sunucu ve Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Avukat Mehmet Bülent Deniz arasında geçen bir röportajdır.
- Programda BDDK'nın 2018 yılında bankalara yönelik 70 bin tüketici şikayetini açıkladığı istatistikler ele alınmakta ve bankacılık sektörü ile tüketici hakları konusu tartışılmaktadır. Avukat Deniz, tüketicilerin en çok bireysel krediler ve kredi kartları konusunda şikayet ettiğini, bankaların tüketici kredilerinde tek taraflı kurallar koyduğunu ve tüketicilerin bu kurallara karşı duramadığını açıklamaktadır.
- Röportajda ayrıca bankacılık ücretlerinin yüksekliği, bankalarla tüketici arasındaki hakim-zayıf aktör ilişkisi ve 2014 yılında yürürlüğe giren tüketici yasasının bazı maddelerinin tüketici haklarını ihlal ettiği konuları da ele alınmaktadır. Tüketici Birliği Federasyonu, BDDK, Ticaret Bakanlığı ve Türkiye Bankalar Birliği temsilcilerinden oluşan bir komite ile 6502 sayılı Tüketici Yasası maddeleri değişikliği için çalışma yapacaklarını ve Eylül ayında komite toplanacağını belirtmektedir.
- 00:14BDDK'nın Tüketici Şikayetleri İstatistikleri
- Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Avukat Mehmet Bülent Deniz, BDDK'nın açıklamasına istinaden bankaların tüketici şikayetlerini ele alıyor.
- 2018 yılında BDDK'ya 70.000 tüketici şikayeti gelmiş, bunların %20,20'si bireysel krediler, %19,80'i kredi kartları ile ilgili.
- Diğer şikayet alanları sırasıyla mevduat ve katılım fonu işlemleri (%15,10), yardım ve kredi talebi (%12,40), kredili mevduat hesabı (%11,20) ve alternatif kanallar, sigorta, bez, banka dışı kuruluşlar.
- 02:18Tüketici ve Banka İlişkisi
- 2014 yılında yürürlüğe konan yeni tüketici yasası, bazı işlemleri formel ve bilgilendirmeye dayalı hale getirmiş olsa da, tüketici zayıf konumda ve banka hakim aktör olarak faiz oranını ve diğer işlemler silsilesini tek taraflı belirleyebiliyor.
- Tüketici, bankaya kredi talep etmek üzere gittiğinde eli güçsüz durumda ve banka istediği gibi işlem yapabiliyor.
- Tüketici yasası, bankanın tek taraflı olarak dayattığı meseleleri, banka tüketiciyi bilgilendirmiş ve kabul beyanını almışsa hukuki bir problem olmadığını belirtiyor.
- 04:29Sözleşme Sorunu ve Kredi Talebi
- Bankalar tüketicilere 20-30 sayfalık sözleşmeler uzatıyor, ancak tüketici genellikle bu uzun ve detaylı sözleşmeleri okuyamıyor.
- Arz-talep dengesi tersine olsaydı, bankalar tüketicinin peşinde koşup sözleşmeyi detaylı bir şekilde anlatabilirdi.
- %2,5-2 lira varan tüketici kredisi faizlerine rağmen, bozuk sicilleri olan tüketiciler de kredi kullanmak için bankaların kapısını aşındırıyor.
- 07:53Bankaların Davranış Değişimi ve Gelecek
- 2018 yılı başından bu yana bankalar daha merhametli davranıyor, yasa gereği 90 gün gecikmiş alacak için icra takibi yapmak zorunda olmalarına rağmen bu süreyi sonuna kadar kullanıyorlar.
- Bankalar artık tüketicinin evini veya iş yerini dağıtmak amaçlı baskı kurmuyor, tüketici ile aynı gözlükten bakmaya çalışıyor.
- Tüketici Konseyi toplantısında, Türkiye'deki dört federasyon ortak bir önerge vererek tüketici yasasını ve bankacılık işlemlerine ilişkin düzenlemeleri değiştirmek için bir mevzuat değişikliği komisyonu kurulmasını istemişler.
- 09:37Tüketici Federasyonu'nun Bankacılık Çalışmaları
- Tüketici Federasyonu, Ticaret Bakanlığı temsilcisi, BDDK ve Türkiye Bankalar Birliği temsilcilerinden oluşan bir komite ile 6502 sayılı Tüketici Yasası maddeleri değişikliği ile ilgili çalışma yapacak.
- Çalışmaların ne kadar süreceği ve mecliste kabul görüp görmeyeceği bilinmemekle birlikte, raporun ve fotoğrafın ortaya konulması zorunlu.
- 10:12Tüketici-Banka İlişkisi
- Tüketici Federasyonu, bankalarla tüketici arasındaki hakim aktör-zayıf aktör ilişkisini değiştiremeyeceğini, bu dünyanın hiçbir yerinde mümkün olmadığını belirtiyor.
- Tüketicinin finansal güvenliğini sağlayabilecek sürdürülebilir bir ekonomik ortamın oluşturulması ekonominin merkezi yönetiminin işi.
- Bankalarla tüketici arasındaki ilişkide, yağmur yağdığında şemsiye uzatılabilecek bir ortamın oluşturulması ve aynı gemide olduğunun farkında olunması gerekiyor.
- 11:31Bankacılık Ücretleri
- 2014 yılına kadar bankacılık hizmetlerinin ücretlerinin haksız olduğuna ilişkin mahkeme kararları üretilmiş, ancak BDDK'nın saptadığı ücretler ve kalemler yasal hale gelmiş.
- EFT gibi işlemler için ödenen ücretler çok yüksek, örneğin en düşük EFT için 3,95 TL ödeniyor.
- İnternet bankacılığı ücretlerinin çok düşük olması nedeniyle, banka şubesi olmayan yerlerde bile yüksek ücretler ödenmesi endişe yaratıyor.
- 12:56Bankacılık Bilançoları ve Ücretler
- Bankacılık bilançolarında faaliyet giderleri, faaliyet gelirleri ve faaliyet dışı gelirler yanında, bankacılık ücretleri devede kulak kalıyor.
- Bankalar parayı alıp satarak elde ettikleri karın yarısından fazlasını, aidat, dosya parası, ekspertiz ücreti gibi ek ücretlerden elde ediyor.
- Bu düzenleme ve çalışma, ücretlerin daha makul, anlaşılabilir ve belgeli bir şekilde yürümesi için hazırlanıyor.
- 14:32Tüketici Gücü ve Gelecek Çalışmalar
- Tüketici bir kere ana unsur ve güç olduğunun farkına varmalı, ancak şu anda gücü tükenmiş vaziyette.
- Eylül ayında çalışan komite toplanacak ve çalışmalar berraklaştıkça paylaşılacak.
- BDDK'nın raporundan yola çıkarak tüketicilerin bankalardan olan şikayetleri dile getirilmiş ve Eylül ayı itibariyle komite toplanarak iyileştirme çalışması yapılacak.