Buradasın
Telif Hakları ve Fikri Haklar Hakkında Bilgilendirici Program
youtube.com/watch?v=9nTQF_3hIkUYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk uzmanı ile sunucu arasında geçen, telif hakları ve fikri haklar konusunu ele alan bir röportaj programıdır. Programda hukuk uzmanı, Fikri ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında detaylı bilgiler paylaşırken, sunucu kendi deneyimlerini ve sorularını aktarmaktadır.
- Video, telif haklarının ne olduğu, hangi ülkelerde nasıl uygulandığı, internet ortamında telif haklarının korunması, izin alma süreci ve telif hakkı ihlallerinin tespit edilmesi gibi konuları ele almaktadır. Ayrıca Fikri ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 37. maddesi kapsamında istisnalar, kamusal alana açılma kavramı, kayıt hakları ve komşu haklar gibi temel kavramlar açıklanmaktadır.
- Programda müzik eserlerinin film veya YouTube içeriklerinde kullanımı, sinema eserlerinin sahipliği, müzik meslek birliklerinin telif toplama konusundaki rolü ve eser sahiplerinin haklarının mutlak ve tekelci olduğu vurgusu gibi pratik bilgiler de sunulmaktadır.
- 00:05Telif Hakkı ve Ülkeler Arası Farklar
- Karikatürleri sosyal medyada paylaşırken telif hakkı sorunu yaşanabilir.
- Ceza kanununa göre kanunu bilmemek mazeret teşkil etmez, ister bilerek ister bilmeden kullanım ihlal olarak değerlendirilir.
- Telif hakkı konusunda ülkeler arasında farklılıklar vardır; Anglo-Amerikan ülkeleri objektivist (para önemli) iken, Fransa, Almanya, İsviçre ve Türkiye subjectivist (yaratıcıyı esas alan) ülkelerdir.
- 01:25İnternet Ortamında Telif Hakkı
- İnternet ortamı açık medya olarak düşünülse de, eseri izin almadan kullanmak ihlal olarak değerlendirilir.
- Noterlerin internet ortamında tespit hakkı vardır ve şakkadanak kaldırsa bile daha sonra tespit ettirdiğiniz için dava açılabilir.
- Creative Commons gibi gruplar eserlerin toplumun kullanımına sunulması gerektiğini savunurken, fikri haklar alanında "serbest yararlanma ve benzetme ilkesi" vardır.
- 02:35Kamusal Alana Açılma ve Anonimlik
- Eserler yaratıcısının tüm yaşamı boyunca ve ölümünden itibaren yetmiş yıl süreyle korunur, bu süre sonra kamusal alana açılır.
- Kamusal alana açılma, eserin artık anonim olmaması anlamına gelir; anonimlik, ilk yaratıcısının adının kaybolmuş, toplumda kulaktan kulağa naklolurken diğer nakledenlerin kendinden parçalar eklemiş olduğu eserlerdir.
- Kamusal alana açılma, eserin gerçek sahibine, topluma geri dönmesi için bir mekanizmadır.
- 04:19Müzik Eserlerinin Kullanımı
- Film içinde müzik eseri kullanabilirsiniz, ancak hangi eserin kamusal alana açılmış olduğu önemlidir.
- Kamusal alana açılmış eserlerde bile, onu canlandıran icracı sanatçıların (oyuncu, şarkıcı, kemancı, trompetçi, davulcu, seslendirme yapan) kayıt haklarından izin almak gerekir.
- Müzik yapımcıları ve film yapımcıları da komşu hakları vardır ve onlardan da izin almak gerekir.
- 06:30Telif Hakkı Kullanımı ve Sorunlar
- Telif hakları küçük miktarda para olsa da, kimi ödeyeceğini bulmak ve pazarlık etme imkanı vardır.
- Müzik eserini veya filmden bir parça kullanmak istediğinizde editörlere veya asıl eser sahibine müracaat edebilirsiniz.
- Bazı eser sahipleri telif istemeyebilir, sadece filmin sonunda teşekkür yazmanız yeterli olabilir.
- 08:59Telif Hakkı İhlalleri ve Yargı
- Sanat eserleri kanunumuza göre kullanımla fragman da olsa, asıl eser de olsa, kamuya açıldıysa, gösterildiyse ihlal gerçekleşmiş demektir.
- Bir yargıda bulunabilmek için tüm olayı bilmek gerekir; fragmanın nerede, nasıl yayınlandığı, hangi amaçla ve ne kadar süre için kullanıldığı sonucu belirleyecek.
- 09:23Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'ndaki İstisnalar
- Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 37. maddesi kapsamındaki kullanımlar için izin almak ve telif bedeli ödemek gerekmez.
- Kullanım amacı 37. maddenin düzenlediği kapsamı aşıyorsa ihlal vardır.
- Mahsun Kırmızıgül'ün mayolarla çekilen fotoğraflarının sivil toplum kuruluşu yararına takvim olarak basılması haber değeri taşıdığı için, bu fotoğrafların makul büyüklükte kullanılması kanunun istisnasından yararlanmaktır.
- 10:22Telif Hakkı İhlallerinin Yargılanması
- Telif hakkı ihlalleri durumunda dava şartı ve arabuluculuk düzenlemeleri dikkate alınarak prosedür uygulanır ve ihtisas mahkemesinde karara bağlanır.
- İhtisas mahkemeleri uzman bilirkişiler aracılığıyla kullanım süresi, şekli ve yardımcı dramatik unsur olup olmadığı gibi detaylara bakarak birim belirler.
- Eser için daha önce sözleşmeler yapılmışsa veya yargı kararına konu olmuşsa öznel ücret belirlenir, yoksa benzeri eserlerde alınan ücret veya nesnel ölçü kullanılır.
- 11:32YouTube ve Telif Hakları
- YouTube'da telif hakkı ihlalleri durumunda genellikle standart mesajlar gönderilir ve kaldırıldığında YouTube genellikle üstüne gitmez.
- YouTube genellikle müzik ürünleriyle ilgili para ödüyor ancak görsellerle ilgili ödeme yapmıyor.
- Müzik meslek birlikleri, sinema filmleri ve diziler içindeki müzik eserlerinin telifini toplamak istedi ancak 1995'te kanun değişti ve sinema eserlerinin sahipliğini yapımcıların elinden aldı.
- 12:53Sinema Eserlerinin Sahipliği
- Yönetmen sineması dönemine geçildiğinde sinema eserlerinin sahipliği önce üç kişiye sonra 2001'de beş kişiye çıkarıldı.
- Sinema eserlerinin sahipleri senaryo yazarı, diyalog yazarı, yönetmen, özgün müzik bestecisi ve animasyon varsa animatördür.
- Sinema meslek birlikleri, sahibi belli olmayan folklorik eserlerden pay dağıtmakta ve bu durum eser sahiplerine fazla para verilmesine neden olmaktadır.
- 14:04Karikatür ve Telif Hakları
- Karikatürcüler, karikatürleri kullananların gelir elde etmediklerini belirtmesine rağmen sorumlu olduklarını savunmaktadır.
- Karikatüristlerin avukatları, müvekkillerinin bu durumdan dolayı üzgün olduklarını ve toplumsal tepkiden dolayı geri adım attıklarını belirtmektedir.
- Eser sahiplerine tekelci haklar bahşedilmiştir ve bu haklar mutlak ve dönülmezdir.