Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Risk ve Uyum Sohbetleri" serisinin ikinci bölümü olan bu video, sunucu Gökhan'ın Akdeko'dan sorumlu yönetici ortak Remzi Toksoy ile rekabet hukuku konusunu tartıştığı bir sohbet formatındadır.
- Video, 2021 yılında Türkiye'de rekabet hukuku alanındaki gelişmeleri ele almaktadır. Konuşmacılar, mevzuat değişiklikleri, taahhüt ve uzlaşma mekanizmaları, dijital piyasaların rekabet hukuku açısından önemi, işgücü piyasalarında rekabetin engellenmesi ve Rekabet Kurumu'nun faaliyetleri gibi konuları tartışmaktadır. Ayrıca, şirketlerin rekabet hukukuna yönelik uyumunun önemi, ihbar hatlarının rolü ve dijital iletişim araçlarının rekabet ihlallerine etkisi de incelenmektedir.
- Videoda ayrıca Rekabet Kurumu'nun 2021 yılında yayınladığı fintech raporu, e-pazar yerlerine yönelik hazırladığı rapor, algoritmik fiyatlama mekanizmalarının rekabet hukukuna etkileri, blockchain teknolojisi ve metaverse gibi yeni teknolojilerin piyasa dinamiklerini nasıl değiştirdiği de ele alınmaktadır. Şirketlerde sorumluluk yönetiminin önemi, hissedarlarla ilişkiler ve ihlal tespit edildiğinde alınması gereken adımlar da konuşulan konular arasındadır.
- 00:35Risk ve Uyum Sohbetleri
- Risk ve uyum sohbetlerinin ikincisinde Remzi Toksoy, Akdeko'dan sorumlu yönetici ortak olarak konuk olarak yer alıyor.
- Sohbet, 2021 yılında Rekabet Kurumu tarafından yürütülen soruşturmalar, yayınlanan raporlar ve mevzuattaki değişiklikler hakkında olacak.
- 2021, Rekabet Hukuku ve Rekabet Kurumu faaliyetleri açısından yoğun bir yıl olarak kayda geçecek.
- 02:20Mevzuat Değişiklikleri
- Avrupa Birliği mevzuatının çeşitli mekanizmaları Türkiye'de devreye girdi, ihlal eden şirketlerin taahhüt vererek soruşturmanın sonlanması opsiyonu ortaya çıktı.
- İhmal edilebilir derecedeki rekabet ihlalleri kavramı çıktı, Rekabet Kurumu'nun hangi seviyenin üzerinde toplum refahını etkileyecek ihlallerle ilgilenmesi gerektiğine yönelik bir çizgi koydu.
- Uzlaşma mekanizması geldi, ihlal eden şirketler soruşturma kapansın ve ihlalini kabul ederse cezada %25'e kadar indirim sağlayabiliyor.
- 06:18Dijital Piyasalar
- Rekabet Kurumu son 3-4 yıldır dijital piyasaları yakın mercek altına aldı, pandeminin etkisiyle bu piyasaların hacmi arttı.
- Dijital piyasalarda rekabet kuralları yetersiz kalabilir veya artikülasyon eksik kalabilir çünkü bu piyasalar çok hızlı hareket ediyor.
- Rekabet Kurumu, global dijital firmalara açılmış soruşturmalarda kurguladığı ihlal mimarisi ile örnek oldu ve dijital reklam yeri piyasasına yönelik bir araştırma yapıyor.
- 09:41İşgücü Piyasaları
- Rekabet Kurumu, işgücü piyasaları rumuzuyla geniş bir soruşturma yapıyor, bu yeni bir alan değil ancak ilk defa bu konuda kapsamlı bir çalışma yapıyor.
- Rekabet ihlali yaratan anlaşma maddesinde, rekabeti engelleyen her türlü anlaşma yasaklanıyor, sadece fiyatları fiksleyen karteller değil.
- İşgücü piyasalarında rekabeti dinamiğini bozacak anlaşmalar (örneğin "sen benden adam alma, ben senden adam almayayım") rekabete aykırıdır ve maliyetleri statikleştiren bir ortam yaratır.
- 13:50Rekabet Hukuku ve Şirketlerin Uyum Süreci
- Rekabet Kurumu, adli bilişim uzmanlarına sahip olup şirketlerin sistemlerine ve cihazlarına el koyarak bilgi ve belgeler topluyor.
- Şirketlerin çalışanları genellikle satış ve satın alma konularında rekabetle ilgili uzman olmadığı için yaptıkları şeyin ihlal olup olmadığını anlayamayabiliyor ve bu da şirketlere ciddi sıkıntılar açabiliyor.
- Rekabet hukuku, şirketin genel uyum politikasının dışında ayrı bir kütle gibi algılanırken, aslında bu disiplin şirketin genel uyum disiplini içerisinde dengeli bir şekilde yönetilmelidir.
- 16:24Rekabet Hukukunun Şirketlerdeki Durumu
- Bir şirket rekabet hukukuna yeterince önem veriyorsa, tolerans limitini şeffaf bir şekilde toplumla paylaşıyor ve ihlal durumunda hemen Rekabet Kurumu'yla paylaşma refleksini gösteriyor.
- Rekabet ihlalini bildirecek kişilerin tespit edebilmesi için şirket genelinde farkındalık çalışmaları ve eğitim çalışmaları yapılması gerekiyor.
- Rekabet hukuku, iş başarısına o kadar endeksli ki, rekabet kuralları bir fren mekanizması gibi algılanıyor ve gönüllü olarak kenara bırakılıyor.
- 21:04Rekabet İhlallerinin Riskleri
- Rekabet ihlalleri için cezalar bilanço üzerinden veriliyor ve bu caydırıcı bir etki yaratıyor.
- Rekabet Kurumu'nun verdiği cezalar vitrinde duruyor olabilir, ancak zarar gören kişilerin açacağı tazminat davaları bu cezaları geçecek kadar yüksek olabilir.
- Rekabet Kurumu mevzuat değişikliği yaparak dijital dünyada rekabet ihlallerini daha iyi tespit edebilecek şekilde düzenlemeler yapmış ve kendi dijital bilişim yetkinliklerini geliştirmiştir.
- 24:18Dijital Ortam ve Rekabet İhlalleri
- Dijital ortamda anlık mesajlaşma araçları (Telegram, WhatsApp, Bip) şirketlerin iletişim aracı olarak kullanılıyor ve bu araçlar kontrol edilemeyen bir alan haline geliyor.
- 2021 yılında Rekabet Kurumu'nun yerinde incelemelerin engellenmesi kararları artmaya başlamış, bu da kurum kültüründe uyum disiplini ve delil karartmayı tercih etme eğilimi gösteriyor.
- Hızlı büyüyen iş modellerinde kurum kültürü oluşmadan büyük iş hacimleri ortaya çıkıyor ve dijital piyasalarda bu durum daha sık rastlanıyor.
- 27:06Rekabet Kurumu'nun Fintech Raporu
- Rekabet Kurumu'nun 2021'de yayınladığı fintech raporu, konuyla ilgilendiğini gösteren ve rekabete duyarlı bir yapıyı yansıtan önemli bir çalışmadır.
- Rapor, piyasa verilerini toplayarak paylaştığı ampirik bir çalışmadır ve mikro krediler gibi kayıtlı para akışının hızlanmasını sağlayacak bir gelecek sunmaktadır.
- AB mevzuatının Türkiye'de uygulanması ve ödeme kuruluşları yönetmeliğinin çıkması, fintech sektörünün gelişmesi için önümüzü açacak düzenlemelere ihtiyaç olduğunu göstermektedir.
- 29:02Rekabet Kurumu'nun Yeni Yaklaşımları
- Rekabet Kurumu, e-pazar yerlerine yönelik rapor hazırlayıp soruşturmalar yaparak ve tedbir kararları alarak farkındalık yaratmaya çalışmaktadır.
- Kanunda uyuyan "soruşturma sürecinde geri dönülemez zarar görürse tedbir koyabilir" maddesi, rekabet kurumlarının erken karar alabilme yetkisini kullanmaktadır.
- Rekabet kurumları, dijital piyasalardaki şirketlerin hızla büyümesi ve pazar dinamiklerinin değişmesi nedeniyle kendilerini yenilemektedir.
- 30:27Teknolojik Gelişmeler ve Rekabet
- Blockchain, bulut teknolojileri ve metaverse gibi teknolojik gelişmeler, ticaretin icra ediliş şekli ve e-ticaret platformlarının sürekli değişmesine neden olmaktadır.
- Algoritmik fiyatlama mekanizmaları, rekabet hukukunun gündeminde olan ve OECD'deki platformların da ele aldığı bir konudur.
- Rekabet kurumları, algoritmik fiyatlama mekanizmalarıyla mücadele etmek için veri analizi ve teknolojik gelişmelere yatırım yapmalıdır.
- 34:01Rekabet Kurumlarının Geleceği
- Algoritmalar, ürün lansmanlarını, tarihlerini ve ticari kararları belirleyebilecek bir noktaya gelecektir.
- Rekabet kurumları, bu teknolojik gelişmelere adapte olmak için yerinde incelemelerde kullandıkları tekniklerle ve profesyonel personel ile bu konuya özen göstermelidir.
- Şirketlerin de etik ve uyum kültürünü bu yönde geliştirmeleri, rekabet kurumunun kararlarına uygun davranmaları gerekmektedir.
- 36:30Şirketlere Öneriler
- Kurumların konuyu ciddiye alması ve sadece "temizlik window cleaning" yapmak yerine, rekabete aykırı hususları engelleyecek teknolojilere yatırım yapması gerekir.
- Şirketlerin rekabete aykırı risk haritası çıkarması ve hangi iletişim yollarıyla, hangi anahtar kelimelerle ihlallerin ortaya çıkabileceği belirlenmesi önemlidir.
- Bilinç seviyesi düşük çalışanlarda tespit edilen ihlallerde, hemen karantinaya alıp ek eğitime tabi tutmak gerekir, çünkü mesajların silinmesi bile tüm sürecin içinde nüfuz edebilir.
- 39:58Sorumluluk Yönetimi ve İhlal Tespiti
- Amerika ve İngiltere gibi finans piyasalarının aynası olan kurumların dinamizmi, hissedarların ve yatırımcı hissedarların çokluğuyla göze batıyor.
- Sorumluluk yönetimi, mikro hissedarlar topluluklarına yönelik olup, eğitimlerde bu bulgunun kullanılması ancak tescilli bir şekilde hukukla hesaplaştıktan sonra yapılmalıdır.
- İhlal tespit edildiğinde şirketin kendi kendini ihbar etmesi, tespitten sonraki sürecin nasıl yönetileceği konusunda açık bir yol sunmaktadır.
- 41:00İhlal Tespiti ve Çözüm Süreci
- Mevzuat değişikliği ile kendi kendini ihbar ederek uzlaşmaya giderek çözüm bulunabilir ve bu yol daha da teşvik edici olabilir.
- İhlal tespit edildiğinde, yönetim iyi niyetini göstererek ihlali durdurabilir ve yapılacaklar prospektüsü vardır.
- Kanuna aykırılık taşıyan bir husus tespit edildiğinde, şirketin etik çıtasının yüksekliğine göre bilinçli olarak mı teşvik edildiği veya haberin olmadığı belirlenmelidir.
- 42:29Üst Yönetimin Rolü ve Etik Uyum
- Şirketin etik ve uyum süreçlerine nasıl saygı ve disiplinle yaklaştığıyla rekabet dahil olmak üzere belli olur.
- Rekabet Kurumu'nun yayınladığı kitapçıkta en önemli madde, üst yönetimin bu konuya ne kadar gönlünü vakfettiği olarak belirtilmiştir.
- Üst yönetimin şeffaf bir şekilde bu konuda deklarasyon yapması, şirketin kurumsal olarak en tepeden başlayarak bu konuda pozisyon alması anlamına gelir.
- 43:20Çalışanların Hakları ve Performans Ölçümü
- Üst yönetimin deklarasyonu altında çalışanların da hakları doğar ve bu durum "perhiz" veya "lahana turşusu" gibi tabirlerle ifade edilebilir.
- Hotline'lara ihbarlar gelebilir ve çalışanların performanslarının tüm kanunlara uygun olması istenirse, bu konuda öngörüler belirtmeleri gerekir.
- Bu uygulama, çalışanların becerilerinin değerlendirmesinde etkili olabilecek bir deklarasyondur ve herkesin hakkını koruyucu bir uygulamadır.