Buradasın
Karayolları Trafik Kanunu'nda Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu
youtube.com/watch?v=uh7NW42bHZIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında sunulmuş olup, konuşmacı Karayolları Trafik Kanunu'nda düzenlenen motorlu araç işletenin sorumluluk hükümlerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, 2018 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun ilgili maddelerini inceleyerek işleten kavramı, tehlike sorumluluğu, sorumluluğun koşulları ve farazi işleten kavramını ele almaktadır. Ayrıca işletmenin sorumluluktan kurtulma koşulları, olağan sebep sorumluluğu, kusur esasına göre sorumlu tutulduğu durumlar, kurtuluş kanıtı, yardım çalışmalarından kaynaklanan sorumluluklar ve birden çok motorlu aracın katıldığı kazalarda sorumluluk paylaşımı gibi konular da açıklanmaktadır.
- Video, hukuki bir ders niteliğinde olup, motorlu araç işletenin sorumluluğunu anlamak isteyenler için faydalı bilgiler içermektedir ve bir sonraki derste görüşmek dileğiyle sona ermektedir.
- 00:01Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu
- Bu derste motorlu araç işletenin sorumluluğu incelenecektir.
- Motorlu araçların trafikte seyretmeleri modern yaşamın gereklerinden olmakla birlikte tehlikeleri de beraberinde getirmektedir.
- Karayolları Trafik Kanunu (2918 sayılı) bir dizi sorumluluk hükümleri içermektedir.
- 01:06İşleten Kavramı
- İşleten, araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydı ile satışta alıcı sıfatı ile sicilde kayıtlı görülen veya uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni hallerinde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir.
- Araç çalınmış ise, hırsızın kullandığı aracın verdiği zararlardan dolayı normal şartlarda işleten sıfatını haiz olan kişi, aracın çalınmasında kusuru bulunmadığını ispatladığı takdirde işleten sıfatı ile sorumlu tutulamayacaktır.
- Karayolları Trafik Kanunu 85/1 hükmüne göre, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
- 03:02Farazi İşleten
- Karayolları Trafik Kanunu bazı kişilerin işleten gibi sorumlu olacağını düzenlemiştir.
- Bu kişiler (farazi işleten) motorlu araçla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler, yarış düzenleyicileri, devlet ve diğer kamu kurumları, çalınan veya gasp eden araçlardan dolayı çalan veya gasp eden kişilerdir.
- 03:27İşletenin Tehlike Sorumluluğu
- İşletenin tehlike sorumluluğuna göre, motorlu aracın işletilmesinden kaynaklanan zararlardan işleten tehlike esasına göre sorumlu tutulur.
- Karayolları Trafik Kanunu 85/1 herhangi bir kusura yer vermeksizin motorlu aracın işletilmesini bundan doğan zararlardan işletenin sorumluluğu için yeterli görmüştür.
- İşletenin sorumluluğu tehlike sorumluluğu esasına dayandığından, onun aleyhine dava açılması davacı açısından avantajlıdır.
- 05:03Sorumluluğun Koşulları
- Zarar, Karayolları Trafik Kanununun uygulandığı karayolunda ve diğer alanlarda gerçekleşmiş olmalıdır.
- Motorlu araç, makine gücüyle hareket eden araçtır ve motorlu bisikletler hariç olmak üzere motorlu aracın hızı, motor hacmi, tehlike sorumluluğunun uygulanması bakımından fark etmemektedir.
- Zarar, motorlu aracın işletilmesinden doğmuş olmalıdır; işletilme halinde olmayan bir motorlu aracın sebep olduğu trafik kazasından işletenin sorumlu tutulabilmesi için, zarar görenin kusurunun varlığını ispat etmesi gerekir.
- 08:27Araçın İşletme Halinde Olması
- Araçın işletme halinde olması konusunda iki yaklaşım vardır: birincisi mekanik aksamın çalışıp çalışmadığına bakar, ikincisi ise araç bir kere trafiğe çıktığında trafikten çekilmediği sürece işletme halinde sayılmasını savunur.
- Karayolları Trafik Kanunu açısından aracın işletilmesi, aracın motoru çalıştırılarak hareket haline konulmasıdır.
- Motoru çalışır halde olsa da hareket halinde olmayan aracın sebep olduğu zarardan dolayı Karayolları Trafik Kanunu 85/1 hükmü uygulanmaz.
- 09:44Zararın Niteliği
- Tehlike sorumluluğu ölüm, yaralanma ve mala gelen zararlardan ibarettir.
- Karayolları Trafik Kanunu 87/2 hükmüne göre, araçta taşınan eşyanın uğradığı zararlardan işletmenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu genel hükümlere tabidir.
- 10:11İşletenin Kurtuluş Kanıtı
- İşleten, kaza bir mücbir sebepten veya üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulabilir.
- İşletenin kendi kusurunun veya araç bozukluğunun bulunması durumunda kurtuluş kanıtı getiremez.
- İşleten kurtuluş kanıtı getiremese de, zarar görenin kusurunu ispatlaması halinde hakim tazminat miktarını indirebilir.
- 11:32İşletenin Olağan Sebep Sorumluluğu
- İşleten, bir başka kişinin kusurundan veya umulmayan olaydan sorumlu tutulabilir.
- İşletenin kusuru bulunmasa bile, araçtaki bozukluğun ya da eylemlerinden sorumlu olduğu kişinin kusurunun neden olduğu zararları gidermekle yükümlüdür.
- İşleten, kaza sonrası yapılan yardım çalışmalarından dolayı yardım edenin maruz kaldığı zararlardan da sorumlu tutulabilir.
- 12:54İşletenin Sorumluluğunun Koşulları
- İşletenin sorumlu tutulabilmesi için bir zararın varlığı, zararın motorlu araçtan kaynaklanması ve karayolunda gerçekleşmesi gerekir.
- Kazanın işletme halinde olmadığı, aracın karıştığı trafik kazasından kaynaklanmış olması ve zarar ile kazası arasında uygun nedensellik bağı bulunması aranır.
- İşletenin kurtuluş kanıtı getirememesi ve kazaya işletenin veya yardımcılarının kusuru veya araçtaki bir bozukluğun sebep olması gerekir.
- 13:34İşletenin Kusur Esasına Göre Sorumluluğu
- Bazı durumlarda işletenin sorumluluğu Türk Borçlar Kanunu madde 49 ve devamı hükümlerine tabidir.
- Zarar gören kişilerin yanlarında bulundurdukları bagaj dışında kalan eşyanın uğradığı zarardan dolayı sorumluluk genel hükümlere tabidir.
- Bir motorlu aracı çalan veya gasp eden kimse, işleten gibi sorumlu tutulur ve aracın çalınmış olduğunu bilen sürücü de sorumludur.