Buradasın
İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirlerini Almayan İşverenlere Uygulanacak Kamu Hukuku Yaptırımları
youtube.com/watch?v=ovLhtGd_GlUYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim programı formatında olup, sunucu ve Nüvit Gerek Hoca adlı iş sağlığı ve güvenliği uzmanı arasında geçen bir sohbeti içermektedir. Programda açıköğretim sisteminde yer alan iş sağlığı ve güvenliği ders kitabının altıncı ünitesi ele alınmaktadır.
- Video, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almayan işverenlere uygulanacak kamu hukuku yaptırımlarını iki ana başlık altında incelemektedir: idari yaptırımlar ve cezai yaptırımlar. İdari yaptırımlar arasında idari para cezaları, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma mecburiyeti, işin durdurulması, işçilerin çalışmaktan alıkonulması ve kamu ihalelerinden yasaklanma gibi konular detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Programda ayrıca 6331 sayılı kanun kapsamında işverenlerin yükümlülükleri, işyeri sağlık güvenlik kurulu, risk değerlendirmesi, acil durum ve tahliye planı, sağlık gözetimi, çalışanların eğitimi ve bilgilendirilmesi, çalışanların görüşünün alınması, çalışan temsilcisi ve koordinasyon gibi konular da ele alınmaktadır. İdari yaptırımların önleyici amaçlı olduğu, cezai yaptırımların ise daha ağır zarar meydana gelmiş durumlarda yargı kararı gerektirdiği vurgulanmaktadır.
- 00:11İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirlerini Almayan İşverenlere Uygulanacak Kamu Hukuku Yaptırımları
- Programda Nüvit Gerek hocamızla iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konular ele alınacak.
- Konu, açıköğretim sisteminde yer alan iş sağlığı ve güvenliği ders kitabının altıncı ünitesi olan "İş Sağlığı Güvenliği Tedbirlerini Almayan İşverenlere Uygulanacak Kamu Hukuku Yaptırımları" başlığı altında incelenecek.
- Konu iki alt başlık içeriyor: idari yaptırımlar ve cezai yaptırımlar.
- 01:09Özel ve Kamu Hukuku Yaptırımları
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almayan işverenlere uygulanan yaptırımlar özel hukuk ve kamu hukuku yönlerine ayrılıyor.
- Özel hukuk yaptırımları daha çok tazminat ödenmesi şeklinde ortaya çıkıyor (maddi tazminat, manevi tazminat, destekten yoksun kalma tazminatı).
- Kamu hukuku yaptırımları ise idari yaptırımlar ve cezai yaptırımlar olmak üzere ikiye ayrılıyor.
- 02:15İdari ve Cezai Yaptırımlar Arasındaki Farklar
- Cezai yaptırımların söz konusu olması için ceza kanununun suç kabul ettiği durumların ortaya çıkması ve mahkeme kararı gerekiyor.
- İdari yaptırımlar için mahkeme kararına ihtiyaç yok.
- İdari yaptırımlar beş kümede gözden geçirilebilir: idari para cezaları, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma mecburiyeti, işin durdurulması ve işçilerin çalışmaktan alıkonulması, kamu ihalelerinden yasaklanma.
- Cezai yaptırımlar ise adli para cezası ve ciddi taksirle ölüme veya yaralanmaya sebebiyet verme durumunda hapis cezası şeklinde uygulanıyor.
- 03:45İdari Para Cezaları
- İdari para cezalarının asıl amacı önleyici olmak, ortaya bir zarar çıkmış olmayabilir ama verme ihtimali yüksek olduğu için caydırıcı olmak.
- İdari yaptırımların özelliği bir defa bir idari işlemle yapılması, mahkeme kararına gerek olmaması ve idare hukukuna özgü kuralların uygulanması.
- İdari para cezası için mahkeme kararına gerek yokken, adli para cezası için yargılanma ve para cezasına hükmedilmiş olması gerekir.
- 06:28İşin Durdurulması
- İşin durdurulması için ciddi risklerin ortaya çıkmış olması gerekir ve bu rutin kontrollerde, duyuru üzerine veya şikayet üzerine olabilir.
- İşyerlerinde çalışan temsilcileri, iş güvenliği uzmanları ve iş yeri hekimleri riskli durumları iş sağlığı güvenliği kurulu, işveren veya işveren vekiline bildirirler.
- Acil durumlarda iş müfettişi kendi karar ve insiyatifiyle işin durdurulmasına karar verebilir, ciddi tehlike durumunda ise üç kişilik müfettiş heyeti inceleme yapar.
- İş durdurulduktan sonra işverene tehlikenin bertaraf edilmesi için belli bir süre verilir, tehlike bertaraf edildikten sonra kontrol denetim yapılarak tekrar faaliyete geçebilir.
- Durdurulan işyerlerinde mührün sökülüp kaçak olarak faaliyete geçilmesi hapis cezasını gerektiren bir durumdur.
- 10:05İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Alma Mecburiyeti
- Herhangi bir işyeri kurma düşüncesi ortaya çıktığında önce kurma izni alınır, bu izin için sağlık güvenlik tedbirleri, binanın yapısı ve makinaların konumu gibi detaylar plan program çerçevesinde taslak olarak verilir.
- Daha sonra işletme izni alınır, bu izin için taslağa uygunluk, yerleşim planı, teçhizat, koruyucu tedbirler ve binanın mukavemeti gibi kontroller yapılır.
- İşyeri sıhhi bir müessese olabilir, gayrisıhhi bir müessese olabilir veya nükleer santral gibi tehlikeli endüstriyel kazaların meydana gelebileceği bir işyeri olabilir.
- İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alma prosedürleri farklı olabilir, ancak genel olarak gerekli merciler kontrol ve denetim yaparak eksiklikleri tespit eder ve ileride olumsuzlukların meydana gelmesini önler.
- 12:17İşçilerin Çalışmaktan Alıkonulması
- İşçilerin çalışmaktan alıkonulması, 4857 sayılı İş Kanunu'nda çocuk ve kadın işçilerin belli işlerde çalıştırılmalarının yasaklandığı durumlarda söz konusu olur.
- Rutin denetimlerde veya şikayet ihbar üzerine yapılan denetimlerde çalıştırılmaması gereken kişilerin çalıştırıldığı tespit edilirse bunlar çalışmaktan alıkonulur.
- Sağlık raporu işe başlarken tüm işçiler için gerekli, ağır ve tehlikeli işlerde çalışacaklar için daha kapsamlı bir sağlık kontrolü ve periyodik kontroller uygulanır.
- İşçinin dosyasında işveren sağlık kontrollerini saklamak ve denetim esnasında göstermek zorundadır.
- Uluslararası çalışma örgütünün ve Avrupa Birliği'nin sözleşmeleri ile 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu ve bu kanuna dayanarak çıkarılan yönetmelikler de bu konuda düzenlemeler içerir.
- 14:39İşçilerin Çalışmaktan Alıkonulması
- Yaş, cinsiyet ve sağlık durumlarıyla ilgili özellikleri olan işçilerin çalıştırılmaması veya kanuna aykırı şekilde çalışmaktan alıkonulması yasaktır.
- Ciddi ve yakın tehlike ile karşılaşma durumunda olan işçiler, önce işçi sağlığı güvenliği kuruluna başvurmalı, daha sonra işverene başvurmalıdır.
- Kurul veya işveren tehlikenin farkında değilse, durum tespiti yapılmalı ve gerekli tedbirler alıncaya kadar işçiler emniyetli bölgelere gitmeli, ücretlerinin ödenmesi gerekir.
- 16:44Kamu İhalelerinden Yasaklanma ve İdari yaptırımlar
- Maden işletmelerindeki ölümlü kazaların meydana gelmesi durumunda işverenlerin iki yıl süreyle kamu ihalelerine girmeleri yasaklanır.
- İdari para cezalarının amacı önlemek ve caydırmak, kamu yararını koruma düşüncesiyle uygulanır.
- İşverenler iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve sağlık personeli gibi uzman kişileri istihdam etmek zorundadır.
- 19:23İş Güvenliği Yükümlülükleri
- Risk değerlendirmesi yapılmamışsa veya acil durum ve tahliye planı hazırlanmamışsa idari para cezası uygulanır.
- Acil durum ve tahliye planı, deprem, yangın, sel felaketi gibi durumlarda çalışanların güvenli bir yere nasıl ve ne kadar sürede tahliye edileceği konusunda ön hazırlıkları içerir.
- İşletmelerin risk sınıflandırılması yapılır ve işin riskine göre gerekli düzenlemeler uygulanır.
- 22:26İşyeri Sağlık Güvenlik Kurulu ve Diğer Yükümlülükler
- İşyeri sağlık güvenlik kurulu, elli'den fazla işçi çalıştıran ve sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde oluşturulması gereken bir kurul olup, tüm işletmeler için zorunlu değildir.
- Az sayıda işçisi olan işverenler ortak sağlık güvenlik birimlerinden yararlanabilirler.
- Kazaları ve meslek hastalıklarını ilk iki üç gün içerisinde sosyal güvenlik kurumuna bildirme mecburiyeti vardır.
- 25:03Sağlık Gözetimi ve Çalışanların Eğitimi
- İşe başlayan her işçi temel sağlık kontrolünden geçmelidir, tehlikeli sınıfta çalışanlar için daha kısa aralıklarla ve kapsamlı tetkikler gereklidir.
- Çalışanların işyeri, kullanılan teknolojiler, malzemeler ve girdiler hakkında bilgilendirilmesi gerekir.
- Çalışanların görüşlerinin alınması önemlidir çünkü tehlike ile en yakın karşı karşıya olan işçilerdir.
- 27:06Çalışan Temsilcisi ve Koordinasyon
- Çalışan temsilcisi, sendikal örgütlenme varsa sendika temsilcisi olarak görev yapar, yoksa çalışanlar kendi aralarından seçmelidir.
- Çalışan temsilcisi iş sağlığı güvenliği açısından dikkatini çeken hususları, tehlikeleri ve riskleri yukarıya bildirmeli ve gerekli tedbirlerin alınmasını istemelidir.
- İşyeri hekimiyle iş güvenliği uzmanı arasında koordinasyon sağlanmalı, alt işverenler arasında da işbirliği sağlanmalıdır.
- 29:22İşverenin Güvenlik Sorumlulukları
- İşveren işyerindeki riskleri tespit edip, bunlardan nasıl korunacağını planlamalı, uygun organizasyonu ve teçhizatı sağlamalı ve uygulamayı başlatmalıdır.
- Güvenlik tedbirlerinin ciddi ve sürekli denetim altında tutulması şarttır, aksi takdirde kağıt üzerinde kalır ve istenen sonuç alınamaz.
- İş durdurulması kararına uyulmaması durumunda idari para cezası veya taksirli ölüme sebebiyet vermekten ötürü hapis cezası uygulanabilir.
- 31:17Güvenlik Raporları ve İdari Para Cezası
- Ciddi tehlike arz eden büyük endüstriyel kazaların olabileceği işletmelerde güvenlik raporu ve büyük kazaların önlenmesine ilişkin politika belgesinin hazırlanması gerekir.
- İdari para cezası, henüz bir tehlike ortaya çıkmamış olsa bile çıkabileceği ihtimali olduğu için önleyici mahiyette verilen bir cezadır.
- Güvenlik standartlarına göre koruyucu mekanizmanın bulunması gerekiyorsa, henüz bir zararın ortaya çıkmamış olması mazur görülmesinin gerekçesi olamaz.
- 33:46Cezai Yaptırımlar
- Cezai yaptırımların temel amacı, kazaları önlemek ve caydırıcı olmaktır, kaza sonrası tazminat ve hapis cezaları vermek değil.
- Cezai yaptırımların söz konusu olması için ceza kanununun suç kabul ettiği bir unsurun ortaya çıkmış olması ve bir yargı kararı gereklidir.
- Taksirle ölüme neden olma durumunda Türk Ceza Kanunu'nun 85. maddesi uyarınca 2 ila 6 yıl hapis cezası, yaralanmaya sebebiyet verme durumunda 3 ay ile 1 yıl arasında hapis veya adli para cezası uygulanabilir.
- 38:23Diğer Cezai yaptırımlar
- Tehlikeli maddeleri izinsiz kullandırma durumunda Türk Ceza Kanunu'nun 174. maddesi uyarınca 3 ila 8 yıl hapis veya adli para cezası uygulanabilir.
- İnşaat ve yıkımla ilgili faaliyetlerde gereken emniyet kurallarına uyulmadığı için kaza meydana geldiğinde 3 ay ile 1 yıl arasında hapis veya adli para cezası uygulanabilir.
- Başkalarının sağlığına zarar verecek ölçüde aşırı gürültüye sebebiyet vermek durumunda Türk Ceza Kanunu'nun 183. maddesi uyarınca 2 ay ile 2 yıl arasında hapis veya adli para cezası uygulanabilir.