Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan hukuk dersi formatında hazırlanmış eğitim içeriğidir.
- Videoda haksız fiil sorumluluğunda kusur aranmadığı haller (kusursuz sorumluluk halleri) detaylı olarak ele alınmaktadır. İçerik, haksız fiil sorumluluğunun dört unsuru ile başlayıp, kusursuz sorumluluk hallerinin üç temel esasını (hakkaniyet gereğince sorumluluk, özen esasına dayanan sorumluluk ve tehlike esasına dayanan sorumluluk) açıklamaktadır. Özellikle Türk Borçlar Kanunu'nda adam çalıştıranın kusursuz sorumluluğu, bu sorumluluğun şartları ve sonuçları örneklerle anlatılmaktadır.
- Video, sınav sorularında karşılaşabilecek soru tarzlarını içermekte ve "adam çalıştıranın sorumluluğu" ile "ifa yardımcısının fiillerinden sorumluluk" arasındaki farkları karşılaştırmalı olarak sunmaktadır. Ayrıca, bu iki sorumluluk türünün nasıl ayırt edileceğini belirleyen iki temel soru ile video sonlanmakta ve "özen sorumluluğuyla" konusunun bir sonraki videoda ele alınacağı belirtilmektedir.
- 00:03Haksız Fiil Sorumluluğunda Kusursuz Sorumluluk
- Haksız fiil sorumluluğunun doğabilmesi için hukuka aykırı fiil, zarar, illiyet bağı ve failde kusur bulunması gerekir.
- Kusursuz sorumluluk, failin kusursuz dahi olsa kanunen sorumlu tutulduğu hallerdir.
- Türk hukukunda kusura dayanmayan sorumluluk üç temel esas üzerine yükselir: hakkaniyet, özen ve tehlike.
- 00:51Hakkaniyet Esasına Dayanan Kusursuz Sorumluluk
- Hakkaniyet gereğince bir kişiyi hiçbir kusuru olmasa dahi sorumlu tutulabilir.
- Klasik bir örneği zengin bir delinin fakir birinin arabasını veya tarlasını ateşe vermesidir.
- Hakkaniyet esasına dayanan kusursuz sorumluluk Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiştir.
- 02:20Özen Esasına Dayanan Kusursuz Sorumluluk
- Özen esasına dayanan sorumluluk, kanun koyucunun peşinen sorumlu tutulacak kişiyi özensiz davrandığını düşünerek sorumluluk altına aldığı bir türdür.
- Bu sorumluluk türünde bazen özenli davrandığını ispat edip kurtulabilme imkanı da verilir.
- Özel esasına dayanan kusursuz sorumluluk halleri klasik sınav sorusudur.
- 04:56Kusursuz Sorumlulukların Kanunlara Göre Düzenlenmesi
- Adam çalıştıranın sorumluluğu, hayvan bulunduranın sorumluluğu ve yapı maliki'nin kusursuz sorumluluğu Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiştir.
- Ev başkanı, taşınmaz maliki, tapu sicilinden devletin sorumluluğu ve medeni vesayet organlarının işlemlerinden devletin sorumluluğu Medeni Kanun kapsamında düzenlenmiştir.
- Tehlikeli işletme işletenin sorumluluğu, motorlu araç işletenin kusursuz sorumluluğu, çevreyi kirletenin kusursuz sorumluluğu ve sivil hava aracı işletenlerin kusursuz sorumluluğu ilgili kanunlarda düzenlenmiştir.
- 07:00Adam Çalıştıranın Kusursuz Sorumluluğu
- Adam çalıştıranın kusursuz olarak sorumlu tutulabilmesi için çalıştıran-çalışan ilişkisinin olması, çalışanın hukuka aykırı davranışının neticesinde bir zarar doğması ve zararın işin görüldüğü sırada ve işle ilgili olması gerekir.
- Zarar ile çalışanın hukuka aykırı davranışı arasında illiyet bağı kurulmalıdır.
- Adam çalıştıran kurtuluş kanıtı getirememiş olmalıdır.
- 11:36Adam Çalıştıranın Kusursuz Sorumluluğu
- Adam çalıştıranın çalışanı (A) işini gördüğü sırada hukuka aykırı davranışta bulunup zarar meydana getirirse, zarar gören (X) hem A'yı hem de çalıştıranı dava edebilir.
- Kusursuz sorumlulukta, çalışanın kusuru olmasa bile çalıştıran sorumludur ve kurtuluş kanıtı getiremezse sorumlu tutulabilir.
- Kurtuluş kanıtı, çalışanı işe alırken ve işin görülmesi sırasında zarar vermesine engel olabilecek dikkat ve özeni göstermiş olmak demektir.
- 16:42Kurtuluş Kanıtı ve İşyeri Düzeni
- Adam çalıştıranın kurtuluş kanıtı getirebilmesi için işyerini zarara engel olacak şekilde dizayn etmiş ve düzenlemiş olmalıdır.
- İşyerinde çalışanın ayağa takılması gibi durumlarda, zarar gören (diğer çalışan veya üçüncü kişi) çalıştıranı dava edebilir.
- Bu sorumluluk türü haksız fiil sorumluluğudur ve zarar gören üçüncü kişidir; çalışan ve çalıştıran dışındaki herkes üçüncü kişidir.
- 19:06Haksız Fiil Sorumluluğunun Özellikleri
- Adam çalıştıranın sorumluluğunda zaman aşımı süresi haksız fiil zaman aşımına tabidir ve iki ile on yıldır.
- Zarar gören kişi tesadüfi bir kişide olduğu için onunla daha önceden sorumsuzluk anlaşması yapılamaz.
- Çalışanın kusuru bulunsa bile dava çalıştırana açılabilir ve zarar gören çalışana veya adam çalıştırana başvurabilir.
- 20:55İfa Yardımcısının Fiillerinden Sorumluluk
- İfa yardımcısının fiillerinden kusursuz sorumluluk, ifa yardımcısının fiilleri sebebiyle sözleşmenin diğer tarafı bir zarara uğradığında, borçlu hiçbir kusuru olmasa bile sorumludur.
- İfa yardımcısı, bir kişinin sözleşmeden doğan hakkını kullanırken veya borcu yerine getirirken yardım eden kişidir.
- Borç ilişkisinde yan hükümlerden biri borçlunun diğer tarafın şahsını koruması veya edimle ilgili olmayan mallarını korumasıdır.
- 24:11İfa Yardımcısının Fiillerinden Sorumluluk
- Borçlu, ifa yardımcısının fiillerinden kusursuz sorumluluk kapsamında dava edebilir, bu bir tür sözleşme sorumluluğudur.
- Borçlu ile ifa yardımcısının arasında mutlaka sözleşme ilişkisi olmalıdır.
- Borçlu, ifa yardımcısının fiillerinden sorumlulukta kurtuluş kanıtı yoktur, ancak kendisi işi yapsaydı da aynı zararın doğacağını ispat edebilirse sorumluluktan kurtulabilir.
- 27:04Zamanaşımı ve Anlaşmalar
- İfa yardımcısının fiilinden sorumlulukta genel zamanaşımı süresi uygulanır, normalde on yıl ama sözleşmeye göre değişebilir.
- Eser sözleşmesi ve komisyonculuk sözleşmesi için kural olarak beş yıl zamanaşımı süresi geçerlidir.
- Borçlu ile zarar gören arasında ifa yardımcısının fiillerinden sorumsuzluğu konu alan anlaşmalar yapılabilir.
- 28:20Örnek Durumlar
- İfa yardımcısı olarak nitelendirilen kişi, borçlu ile çalışma ilişkisi olmasa bile borcu ifasına yardım eden kişi statüsündedir.
- Zarar gören, ifa yardımcısının fiillerinden sorumluluk kapsamında borçlu veya ifa yardımcısına başvurabilir.
- Zarar gören, ifa yardımcısının fiillerinden sorumluluk kapsamında sadece daha önce sözleşme yapmış olan kişiye başvurabilir.
- 32:05Sorumluluk Tespiti
- Sorumluluk tespitinde önce "kim zarar verdi?" sorusuna bakılır, çalışan değilse ifa yardımcısının fiillerinden sorumluluk ele alınır.
- İfa yardımcısının fiillerinden sorumluluk için "kim zarar gördü?" sorusuna da bakılır, daha önce borç ilişkisine girmiş kişi ise ifa yardımcısının fiillerinden sorumlu tutulabilir.
- Zarar gören, daha önce borç ilişkisine girmiş biri değilse ifa yardımcısının fiillerinden sorumluluğa gidilemez.