Buradasın

Avrupa Birliği ve Türkiye'de Rekabet Hukuku ve Tazminat Davaları

youtube.com/watch?v=Eytc2myokeQ

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, rekabet hukuku alanında uzman avukatlar ve hukuk akademisyenlerinin katıldığı bir sunum ve panel tartışması formatındadır. Berfu Ak Günü, Gönül Bey, Keremcem Hoca, Eren Cem Sanlı Hoca ve diğer uzmanlar konuk olarak yer almaktadır.
Video, Avrupa Birliği ve Türkiye'de rekabet otoritelerinin kararlarına karşı tazminat davaları konusunu ele almaktadır. Sunum, hukuksuz kararlara dair durum, birleşme-devralma işlemlerinin yargısal denetimi, idari yargı süreçlerinde tazminat sorunları ve sözleşmeli sorumluluklar gibi konuları kapsamaktadır. Sony BMG, Zigo-Liberty Global, TNT-Yupiyes, UPS ve Schneider Electric gibi önemli rekabet hukuku davaları üzerinden somut örnekler verilmektedir.
Sunumda, tazminat talebinin kabul edilmesi için gerekli kriterler, hukuka aykırılık kavramının önemi, iktisadi analizin rolü ve idare hukuku uygulamasında tazminat yükümlülüğünün nasıl oluştuğu gibi konular detaylı olarak incelenmektedir. Ayrıca, Avrupa Adalet Divanı'nın faaliyetleri, Avrupa Komisyonu'nun yetkileri ve Türkiye'deki yasal uygulamalar Avrupa Birliği ile karşılaştırılmaktadır.

Sunumun Tanıtımı: Konuşmacı, konuklarını ve katılımcılarını selamlıyor ve Avrupa Birliği'nde yoğunlaşmaların kontrolünde hukuksuz kararlara dair durum ve bunların doğurduğu tazminat yükümlülüklerini ele alacaklarını belirtiyor.
Konuşmacı, genellikle rekabet hukuku ihlallerinden kaynaklanan tazminat yükümlülüklerine odaklandığını, ancak idari otoritelerin eylemlerinin de yargısal denetim altına alındığını vurguluyor.
Türkiye'de rekabet kurumunun eylemleriyle ilgili tazminat tartışması görülmemesinin sebeplerini ve Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki farkı açıklıyor.
07:10Avrupa Birliği'nde Birleşme-Devralma Düzenlemeleri: Avrupa Birliği'nde yoğunlaşmaların incelemesine dair temel mevzuat olan EC Merger Regulation, Avrupa Komisyonu'na tüm birleşme- devralma işlemlerine dair tanınmış bir inceleme ve karar verme yetkisi veriyor.
Birleşme- devralma dosyalarının incelemesi, ilgili ürün pazarının tespit edilmesi ve yoğunlaşmanın etkilerinin analiz edilmesi üzerine kurulu.
Avrupa Komisyonu'nun kararları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin adil yargılanma hakkını düzenleyen 6. maddesine dayanarak yargısal denetim altına alınıyor.
09:42Yargısal Denetim Süreci ve İstatistikler: 2018 senesinde Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) nezdinde 760 ve Genel Mahkeme nezdinde 1900 olmak üzere toplam 1769 dosya karara bağlanmış.
Birleşme- devralma kararları dahil olmak üzere Komisyon kararlarının Avrupa mahkemelerine başvurusu giderek artan bir trend gösteriyor.
Genel Mahkemenin bir dosyaya dair yaptığı inceleme ortalama 20 ay, ABAD'ın inceleme süresi ise ortalama 15,7 ay olarak kaydedilmiş.
11:57Birleşme Kararlarının Yargısal Denetimi: Birleşme kararlarının yargısal denetime tabi olması, diğer kararlarla karşılaştırıldığında farklı sonuçlara yol açabilmektedir.
Diğer kararlar, rekabet hukuku ihlalinin varlığına hükmeden ve idari yaptırımların uygulanmasını gerektiren kararlar olabilir.
Birleşme kararları, geçmişteki durumlar değil, pazarda henüz gerçekleşmeyen farazi durumların değerlendirilmesi sonucu verilen öncül inceleme neticesinde alınır.
13:11Avrupa Komisyonu'nun Birleşme Yönetmeliği: Avrupa Komisyonu, birleşme yönetmeliğinde işlem taraflarına ve üçüncü kişilere açıklamalarına ve kanaatlerine önem vermektedir.
Komisyon, tarafların, müşterilerinin, rakiplerinin ve diğer ilgili üçüncü kişilerin görüşlerini alarak birleşme dosyalarını değerlendirme sürecine dahil etmektedir.
Komisyonun kararları, sadece işlem tarafları tarafından değil, menfaatini kanıtlayan üçüncü kişiler tarafından da temiz başvurusuna konu edilebilmektedir.
14:35Yargısal Denetimin Sonuçları: Yargısal denetim neticesinde kararın iptali, işleme otomatik olarak izin verildiği anlamına gelmez.
İzinsiz kararların temiz başvurusuna konu edilmesi, işlemin kapatılması ve birleşen teşebbüslerin hukuki durumunun yıllar sonra sorgulanmasına yol açabilir.
Pazarın o günkü koşullarına göre işlemin tekrar değerlendirilmesi, birçok belirsizlik ve sorun getirebilir.
16:04Hukuki Birlik İlke ve İşlem Tarafları: Kararların iptal edilmesi, en temel sonuç olarak işlem tarafları arasındaki hukuki birliğin ortadan kalkmasına neden olabilir.
Hukuki birlik ilkesi, idari eylemlerin öngörülebilirliğini ve bireylerin idareye olan güveninin sağlanmasını korumaktadır.
İşlem tarafları, ticari kararlarını oturttukları hukuki temelin önemli bir taşı olarak rekabet otoritesi kararına dayanmaktadır.
17:40Zamanlamalar ve Yargısal Denetim Süreci: Birleşme işlemlerinde önceden planlanan zamanlamalara uygun hareket etmek oldukça önemlidir.
Bir kararın iptal edilmesi durumunda, mahkeme komisyon yerine geçip karar vermek yerine, kararın iptal edildiği gerekçelerini detaylı olarak açıklamaktadır.
Bir izin kararının iptal edilmesi sonrasında, taraflar işleme yeniden izin alabilmek için komisyona yeni bir bildirim yapmak durumunda kalır.
21:37İdari Yargı Süreçlerinde Kararların Değerlendirilmesi: İdari yargı süreçlerinde karar verildiği anın durumunun "dondurulduğu" ve sonrasında süren süreçlerin hukuka uygun olmayabileceğine dikkat edilmelidir.
İdari otorite, karar iptal edildiğinde pazarın nasıl evrildiğini inceleyebilir ve gerekirse düzeltilme işlemi gerçekleştirebilir.
Başvuran taraflar, idareye kandırıldıklarını iddia ederek ikinci kez izin verilmesini beklerken, idarenin geçmişe bakmaması ve pazarın evrimini göz önünde bulundurması gerektiği vurgulanmaktadır.
25:24Tazminat Sorunu ve İdari Sorumluluk: İdari kararın iptal edilmesi durumunda, idareye karşı tazminat yükümlülüğünün ortaya çıkabileceği belirtilmektedir.
Anglo-Amerikan hukukunda olduğu gibi, idarenin hatalı işlem tesis etmesi durumunda elde edilen menfaatlerin dikkate alınması tartışmalı bir konudur.
Türkiye'de tazminat hukuku daha statik ve donuk bir resme bakıldığı için, zararın somut olarak gösterilmesi ve idarenin görevinin doğal uzantısı olarak bu duruma düşüp düşmediği konusunda mahkemelerin değerlendirmesi gerekmektedir.
29:00Yanıltıcı Bilgi Savunması ve Tazminat Davaları: İdareler, tazminat davalarında başvurucunun yanıltıcı bilgi verdiğini savunabilir ve bu bilgilerin hatalı olduğu iddiasını ileri sürebilir.
Bazı durumlarda, o günün verileri altında verilen bilgilerin doğru olduğu ancak sonradan piyasada değişiklikler olduğu savunulabilir.
AVM Mars dosyasında, şirketlerin pazar payı ve elde ettikleri karlar varken idaredeki tazminat davasında zararların ispat edilemeyeceği konusunda konsens bir görüş oluşmuştu.
33:08Avrupa Birliği'nde Zarar Tazminatı: Avrupa Birliği'nin İşleyişi Hakkındaki Anlaşmanın 340. maddesinin ikinci fıkrası, Komisyon dahil olmak üzere Avrupa'daki kurumların sözleşme dışı sorumluluklarından doğan zararların tazmin edilmesine olanak tanıyor.
Pratikte bu maddenin uygulama alanı dar ve ender uygulanıyor çünkü belirli kriterlerin karşılanması gerekli: hukuksuz davranış, ciddi hukuka aykırılık, zarar ve illiyet bağı.
Mahkemede bu kriterlerin ispatı oldukça güç oluyor ve geçmişte çok sayıda örnek bulunmuyor.
34:26Schneider Kararı: Schneider ve Legrand'ın hisselerinin ihale usulüyle devralılması işlemi, 2001 yılında Komisyon tarafından rekabet hukuku endişeleri gerekçesiyle reddedildi.
Genel Mahkeme, Schneider'in savunma hakkının ihlal edildiğini tespit ederek Komisyon kararını bozdu, ancak Komisyon işlemi yeniden reddederek Schneider ve Leground'ın ayrıştırılması yönünde karar verdi.
Schneider, 340. maddenin ikinci fıkrasına dayanarak tazminata hükmedilen ilk karar olan bu durumda 1,7 milyon Euro tutarında tazminat başvurusu yaptı ve ABAD tarafından kısmen kabul edildi.
38:46My Travel (First Joyce) Kararı: Birleşik Krallık'taki iki turizm şirketi arasındaki birleşme işlemi, 1999 yılında Komisyon tarafından kolektif hakim durum yaratılacağı gerekçesiyle reddedildi.
Genel Mahkeme, 2002 yılında Komisyonun yasal standardı sağlamadığını değerlendirerek kararı bozdu, ancak taraflar işlemi yürütmemeyi tercih etti.
My Travel, 340. maddenin ikinci fıkrasına dayanarak tazminat istemesi ancak Komisyon kararının yeterli derecede ciddi bir hukuka aykırılığa sebep olmadığı gerekçesiyle reddedildi.
42:55İdari Yargı Denetiminde Tazminat: İdari yargı denetiminde bulunulduğunda, idari işlemi ortadan kaldıran, hukuksuz bulan veya elde eden, tazminat talebinde bulunmamalıdır.
Ciddi bir ihmal, ciddi bir hukuksuzluk veya bariz bir değerlendirme hatası görülmediği takdirde tazminat talebinde bulunulmamalıdır.
Şirketler hukukundaki "sadakat yükümlülüğü" (özen yükümlülüğü) terimi benzer şekilde kullanılarak, uzman raporlarını alıp gerekli çalışmalarını yapan bir karar vericinin, yeterli derinlikte konuyu incelediğini savunabileceği belirtilmektedir.
46:27Sony BMG İşlemi: Sony BMG iki dev müzik şirketi arasında 2004 senesinde ortak girişim kurulmasına dair bir işlem bildirilmiş ve Temmuz 2004'te izin verilmiştir.
Komisyonun izin kararı, İmpala tarafından temelli edilmiş ve Genel Mahkeme'nin bozma kararı üzerine 2007'de işlem yeniden komisyona bildirilmiş ve 2007'de yeniden izin verilmiştir.
İkinci izin kararı da Imp tarafından temelli edilmiş, ancak ABAT, komisyonun bulgularının yeterli olduğuna kanaat getirerek Genel Mahkeme'nin kararını bozmuştur.
Tüm bu süreçler sonunda 2008'de Sony, BMG'nin ortak girişimdeki hisselerini devralarak Emi Music Publishing'in tek kontörünü devralmıştır.
48:18Zigo ve Liberty Global İşlemi: Zigo'nun Liberty Global tarafından devralınmasına yönelik Premium PT pazarındaki işleme Ekim 2014'te komisyon tarafından koşullu olarak izin verilmiştir.
Komisyonun yatay ve dikey endişelerinin giderilmesi için taraflar global kanallarından birini elden çıkarmayı taahhüt etmiş ve televizyon yayıncılarıyla sözleşmelerden belirli hükümlerin çıkarılacağını taahhüt etmiştir.
Komisyonun izin kararı, rakiplerinden biri olan Kefin tarafından temelli edilmiş ve Genel Mahkeme Ekim 2017'de kararını bozmuştur.
İşlem ilk bildirildiği tarihten yaklaşık dört sene sonra, 2018'de işlem taraflarca yeniden komisyona bildirilmiş ve komisyon ilk değerlendirmesinde benimsediği pozisyonu koruyarak işleme yeniden izin vermiştir.
50:08TNT ve Yuppies İşlemi: TNT'nin Yuppies tarafından devralınmasına yönelik işleme Haziran 2012'de bildirilmiş ve komisyon 2013 senesinin başında önemli derecede fiyat artışına sebebiyet verileceği gerekçesiyle işlemi reddetmiştir.
Yuppies, komisyon kararını temelli ederek ekonomik analizin statement of objections belgesinde yer alan econometrik modelden daha farklı esaslara dayandığını ve savunma hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.
Genel Mahkeme, ekonomik analizde yapılan revizyonun ihmal edilebilir düzeyde olmadığını ve tarafların savunma hakkından mahrum bırakıldığını değerlendirerek komisyon kararını bozmuştur.
Bu süreç içerisinde UPS, TNT'nin önemli rakiplerinden biri olan FedEx tarafından 2016'da devralınmış ve 2018'de komisyonun Genel Mahkeme kararını temelli ettiği dosya, 2019'da ABAT'a taşınmıştır.
52:07UPS ve TNT davası: UPS ve TNT davasında, bir diğer tazminat sistemi, işlemi yapan havayolu şirketi tarafından 263 milyon euro'luk bir tazminat talebinde bulunuyor.
Bu davaların sonuçlanması, tazminat mekanizmasının işleyişi açısından önemli içtihatlar oluşturacak.
Bu dosyada, Schneider Electric'teki gibi mahcubiyetler yok, ilk defa tüm işlemle ilgili tüm zararlar için komisyonun üstüne yıkılıyor.
53:08Tazminat dosyasının önemi: Dosyada hukuki belirliliğin ortadan kalkması, zamanlama ve kaçırılan fırsatlar gibi zarar kalemleri ele alınıyor.
Bu dosya çok yeni ve ilginç, seçilen konunun ileride ilginç açılımları olabileceğini gösteriyor.
Eğer ciddi bir tazminat yükümlülüğü çıkarsa, bu komisyona karşı ve diğer idari otoritelere karşı tavrın değiştirilmesine yol açabilir.
55:22Tazminat dosyasının dört dörtlük olması: Bu dosyada bütün şartlar yerinde, counter fact (geriye dönük olmayan) durum en fazla tartışılan konu.
Minecravel (Ertuğrul) dosyasında başvuranın işlemi yapmaya çalışmamış veya kararında durmuşken, bu dosyada tüm unsurlar dört dörtlük.
Başvuran işlemi yapmak istemiş, başvurusu reddedilmiş, muhatabı rakibe devredilmiş ve karar hukuksuz bulunmuş.
57:07Hukuka aykırılık ve tazminat ilişkisi: Zararın somutlaşması ve hakkaniyetsizlik algısı olmasının yanında, hukuka aykırılık unsuru tartışılması gerekiyor.
Tazminat gerekliliği hangi eşiğe ulaştığında doğuracak ciddiyette bir hukuksuzluğa imza atmış sayılır.
Bu eşiğin belirlenmesi için bu Express dosyası önemli bir test yeri olabilir.
59:03Tazminatın rekabet otoriteleri üzerindeki etkisi: Bu konu gelecek perspektifi olan bir konu olup, doğru standartlar tespit edilirse rekabet otoritelerinin iş süreçlerini daha özenli yürütmelerine imkan veren bir enstrüman olabilir.
Yanlış karar vermek ve idari yargı tarafından iptal edilmesi bir şey, tazminat ödemek ise daha kuvvetli bir etki yaratacaktır.
Hukuka aykırılık kavramı ve zarar hesaplaması bu dosyada önemli konulardır.
1:01:19İktisadi analizin önemi: İktisadi analizin önemi Ertuğrul kararından bu yana artmakta, ancak ülkelerin farklı yaklaşımları oluyor.
Türkiye'de bir ara iktisadi analiz konusu fetret devrine girmiş, rekabet otoritesi bu raporlara pek bakmamış.
Tazminat dosyası bağlamında iktisadi analiz, hukuka aykırılık ölçüsünde önemli bir rol oynuyor ve özen borcu gibi bir yerlere geliyor.
1:02:57Hukuka Aykırı Kararlar ve Tazminat Sorunu: Hukuka aykırı kararların iptal edilmesiyle tazminat yükümlülüğü doğmaz, ancak mahkemelerin içine sinmesi için detaylı bir analiz yapılması gerekir.
İptal gerekçeleri arasında yazılı olan ve görevin merkezindeki bariz şeylerin göz ardı edilmesi durumunda tazminata yönelme ihtimali ortaya çıkar.
Şirketler hukukunda yönetim kurulunun sorumlu tutulması olasılığı vardır; iyi sevk ve idare edemedikleri şirketleri batırdıkları için tazminat talepleriyle karşılaşabilirler.
1:04:05İktisadi Analizin Önemi: İktisadi analizin detaylı yapılması, grafiklerle dolu raporlar hazırlamak gibi sadece göz boyama değil, farklı perspektiflerden konuya bakma ve spekülatif olmayan bir analiz yapma imkanı sağlar.
Tüm paydaşların bilgilerini esas alarak yapılan analiz, tazminat davalarında önemli bir savunma enstrümanı olarak kullanılabilir.
1:06:18Savunma Hakkı İhlali ve Mahkeme Değerlendirmesi: Avrupa Birliği'nde savunma hakkının ihlali durumunda "genel değerlendirmeye etkisi olan, belirleyici etkisi olan bir konu" olup olmadığına bakılır.
Savunma hakkının ihlali sebebiyle iptal edilen bir kararda, mahkeme o konunun önemli olduğunu ve analizin seyrini değiştirebileceğini sinyal etmiş olur.
Savunma hakkının ihlali durumunda, mahkeme "parametreler içerisine al, adama bu konuda savunma hakkını ver, ondan sonra bak" demiş olur.
1:08:13Tazminat Davalarından Sonraki Kontrol Mekanizmaları: Tazminat davalarından olumlu sonuçlar alındığında, rekabet komisyonu ve yerel otoritelerde benzer süreçler yaşanabilir.
Bu durumda komisyonun veya yerel otoritelerin ek bir kontrol mekanizması yapması gerekip gerekmediği ve nasıl bir mekanizma ile yapılacağı sorusu gündeme gelir.
1:08:47Tazminat Davaları ve Tedbir Alımı: Tazminat davası sonucunda, muhatap olan kişi tekrar aynı duruma muhatap olmamak için ne yapması gerektiğini analiz eder.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, yerlerin ıslak olduğu konusunda uyarı yazılmış, birisi düşüp kafasını vurmuş ve tazminata hükmetilmiş.
Tazminat dosyaları arttıkça, havuz derin değildir gibi işaretler konulmuş, superman kıyafetlerine "uçmaya yaramaz" açıklaması eklenmiş.
1:10:02Hukuka Aykırılık ve Tazminat: Komisyon perspektifinden, tazminat davasında gerekçeli kararı didik didik incelemesi gerekecek.
Tazminat davasında, izin verilmemiş olmanın yanı sıra, analiz eşitleri aşınmamış olması da tazminatın oluşmasına neden olabilir.
Komisyonun incelemesinde daha spekülatif ve gözünü kapayıp uzun atlayış içeren unsurlar yönünden hukuka aykırılık bulunma ihtimali olacaktır.
1:12:01Özensizlik ve Tazminat: Özensiz davranmanın tazminat için yeterli derecede ciddi bir aykırılık olup olmadığı sorulmuş.
Illiyet bağı olmadan hiçbir haksız sorumluluk ve tazminat hükümlü olmayacağı gibi, özensizlikle zarar arasında nedensellik olması gerekir.
Hukuka aykırılık idare hukuku anlamında olacak, ancak tazminat için gösterilecek hukuka aykırılık özlem borcu ve ana görevlerini yerine getirirken gerekli özeni göstermemesiyle ilgili olmalıdır.
1:14:14Tazminat Hakkında Sonuçlar: Her iptal edilen karardan dolayı bir tazminat yükümlülüğü doğması gerektiği iddiası harabete götürecek.
Görevlerini yalapşap yapan bir komisyonun tazminat yükümlülüğü oluşabilir.
Karara bağlanmış benzer dosyalarda farklı karar verme durumunda, komisyonun bu durumu açıklaması gerekir.

Avrupa Birliği ve Türkiye'de Rekabet Hukuku ve Tazminat Davaları

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir