Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir avukat ve bilirkişi tarafından sunulan aile hukuku alanında mal rejimi davaları hakkında kapsamlı bir eğitim semineridir. Konuşmacı, avukat arkadaşlarının sorularına cevap vermek amacıyla bu sunumu hazırladığını belirtmektedir.
- Seminer, mal rejimi davalarının boşanma davasıyla birlikte mi yoksa ayrı mı açılması gerektiği, mal rejimi taleplerinin boşanma davasının eki niteliğinde olup olmadığı, maddi ve manevi tazminat, yoksulluk nafakası, katılma alacağı, değer artış payı, tasfiye davası açma koşulları ve zaman aşımı gibi konuları ele almaktadır. Konuşmacı, Yargıtay kararları ve içtihatlar üzerinden bu konuları açıklamakta ve uygulamada karşılaşılan sorunları ve çözüm yollarını paylaşmaktadır.
- Seminerde ayrıca şirket hisselerinin mal rejimi açısından değerlendirilmesi, denkleştirme ile değer artış payı arasındaki farklar, eşlerden birine ait olmayan ya da evden çıkarılmış mallarla ilgili talepler ve TMK 229 maddesi ile ilgili bilgiler de verilmektedir. Konuşmacı, zaman aşımı konusunda 1 yıllık sürenin yetersiz olduğunu ve kanun koyucunun bu konuda özel bir düzenleme yapması gerektiğini vurgulamaktadır.
- 00:37Mal Rejimi Davalarının Açılışı
- Mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklı dava ve talep hakları boşanmanın eki niteliğinde değil, ayrı bir talep olduğu için ayrı bir esasa kaydediliyor ve boşanma bekletici mesele yapılıyor.
- Uygulamada tedbir sıkıntısı nedeniyle mal rejimi davası boşanma davasıyla birlikte açılıyor, ancak bu dosyaya zarar veren bir uygulama olarak değerlendiriliyor.
- Yargıtay'ın içtihatlarına göre, mal rejimi nedeniyle binadan alacak, araca katkı bedeli gibi talepler boşanmanın eki niteliğinde olmayıp, boşanma davası ile ilgili hüküm kesinleşip tasfiye gündeme geldiğinde karara bağlanabilir.
- 03:44Mal Rejimi Davalarının İçeriği
- Mal rejimi davaları karmaşık görünse de aslında basit alacak davalarıdır ve talep edilen şey sadece mal rejiminin tasfiyesi ve tasfiye neticesinde doğan katılma amacıdır.
- Kural olarak mal rejiminden doğan dava ve taleplerde ancak nakdi talep olabilir, ancak paylı mülkiyeti üstün yararı olan eşin diğerinin payının kendisine karşılığını ödenmek suretiyle kendisine verilmesini istemesi ve TNK 240 maddesine göre ölüm halinde aile konusu talepleri istisnalar olarak kabul edilir.
- 2012 öncesini ve sonrasını ayrı hesaplamak gerekir, ancak tek davada talep edilebilir.
- 06:53Tasfiye Davalarının Usulü
- Tasfiye teorik olarak çift taraflı olsa da, usul hukuku açısından kısmi dava açılabileceği yönünde uygulama vardır.
- Davacı sadece bir taşınmaza dair katılma alacağını isteyebilir, bu durum davalıya zarar verebilir olsa da Yargıtay bu görüşü kabul etmektedir.
- Davalının karşı davası veya birleştirilen bir davası yoksa, bu da dikkate alınmaz; sadece davacının talepleri açısından dosya değerlendirilir.
- 08:57Anlaşmalı Boşanmalarda Mal Rejimi
- Anlaşmalı boşanmalarda mutlaka mal rejimine dair bir maddenin konulması gerekiyor.
- Protokolde "her iki taraf da birbirlerinden edinilmiş mallara katılma rejimi kapsamındaki katılma alacağı, değer artış payı alacağı veya mal ayrılığı rejimi döneminden katkı payı alacağı veya herhangi başka bir alacak talebinde bulunmayacaklarını kabul ve taahhüt ederler" şeklinde açıkça yazılması gerekiyor.
- Yargıtay'ın 8. Hukuk Dairesi'nin 2009 tarihli kararı da bu yönde kararlıdır.
- 10:33Boşanma Davalarında Mal Rejimi
- "Bunun dışında maddi ve manevi başkaca bir isteğim yoktur" ifadesi, TMK'nın 174. maddesinde düzenlenen maddi ve manevi tazminat ile 175. maddesinde düzenlenen yoksulluk nafakasına ilişkindir.
- Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 27.5.2009 tarihli ilamında belirtildiği gibi, bu tür açıklamalar boşanma davasının eki niteliğinde olmayan mal rejiminden kaynaklanan alacak davaları yönünden bağlayıcı değildir.
- Anlaşmalı boşanmalarda mal rejimi yönünden bir talebin olmadığının zapta geçmesi gerekiyor.
- 11:22Yabancı Mahkeme Kararlarının Mal Rejimi Üzerindeki Etkisi
- Boşanma dava tarihinden itibaren mal rejimi sona erer ve bu tarihten sonra edinilen mallar kişisel maldır.
- Yabancı mahkeme kararının kesin hüküm veya kesin delil etkisi, kararın kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder.
- Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'nin farklı kararları arasında, yabancı boşanma davasının açıldığı tarihten itibaren veya tanımanın kesinleştiği tarihten itibaren mal rejiminin sona ereceği konusunda içtihatlar oturmamıştır.
- 13:12Katılma Alacağı İspatı
- Katılma alacağı, resmi senetlerin aksini değil, mal varlığının kaynağının ivassız olduğu ve bağış yoluyla geldiği ispat edilerek ispat edilir.
- Mal rejimi dosyalarında tanık çok önemli bir delil olup, davanın tüm gidişatını değiştirebilir.
- Dosyada hiçbir belge yoksa ve iki tarafın tanıkları da iddiaları doğrultusunda beyanda bulunmuşsa, hakim tanık beyanını yeterli bulup bulmayacağına karar verecektir.
- 15:20Şirket Hissesi ve Mal Rejimi
- Şirket hissesinin kişisel mal mı, edinilmiş mal mı olduğuna bakmak gerekir.
- Evlilikten önce kurulmuş bir şirketin şirketten kaynaklı kar payı edinilmiş maldır çünkü geliridir.
- Kar payı dağıtıldıysa sabit bir yerde durması gerekir, durmuyorsa şirket kayıtlarının dosyaya celb edilerek ana sermayeye eklenip eklenmediğine bakılmalıdır.
- Şirketle ilgili talep olduğunda, edinilmiş mal ise şirket koyulan sermayenin niteliğine bakılır; kişisel maldan geldiyse karin olarak edinilmiş maldır.
- 17:24Katkı Payı ve Değer Artış Payı Arasındaki Farklar
- Katkı payı ve değer artış payı aynı şeyi ifade eder, ancak yeni medeni kanunda değer artış payı alacağı olarak düzenlenmiştir.
- 1 Ocak 2012 öncesi ve sonrası uygulamalar arasında zamanaşımı açısından fark vardır; katkı payı 10 yıllık zamanaşımı, değer artış payı ise 1 yıllık zamanaşımı uygular.
- Katkı payı alacağında taşınmazın dava tarihindeki değerine oranlanırken, değer artış payında rayiç değere oranlanarak hesaplanır.
- 20:35Denkleştirme ve Değer Artış Payı Arasındaki Farklar
- Denkleştirme bir kişinin kendi mal grupları arasındaki kaymayı, değer artış payı ise eşlerin mal varlıkları arasındaki kaymayı ifade eder.
- Denkleştirmede değer azalması dikkate alınırken, değer artış payında alınmaz.
- Kendi mal grubunda değer kaybına razı olunurken, karşı tarafın mal grubuna katkıda bulunulduğunda başta ne koyduysak aynen onu geri almak gerekir.
- 22:36Eşlerden Birine Ait Olmayan Mallarla İlgili Talepler
- Boşanma dava tarihinde mevcut olmayan bir şeyi talep etmek mümkün değildir, talep edilecek şey dava tarihinde ya var olmalı ya da eklenecek değer maddesi (TMK 229) ile talep edilmelidir.
- TMK 229 maddesi gayrimenkulün devrini iptal etmez, ancak alacağımızı garanti altına alır ve üçüncü kişiye karşı ileri sürmemizi sağlar.
- Katılma alacağı için malın 2012 sonrası edinilmiş olması gerekir, aksi takdirde katkı payı olur.
- 25:54Alacaklıların Katılma Alacağına İlişkin Talepleri
- Alacaklıların katılma alacağına ilişkin talepte bulunabilmesi konusunda doktrinde farklı görüşler vardır.
- Bazı görüşlere göre mal rejimi sona erdiyse alacaklıların tespit davası açma hakkı vardır.
- Müstakbel alacağın haczi şeklinde işlem yapılabilir ve mal rejimi sona erdikten sonra alacaklılar tasfiye davası açabilir.
- 28:10Tasfiye Davası ve Müstakbel Alacak
- Müstakbel alacak olma vasfını korumak için davayı eşin açması gerekiyor, aksi takdirde bu vasf kaybedilir.
- Yasanın bir eksikliği olarak ortaklık rejimi bulunmaması belirtiliyor ve eklenti yapılması gerektiği vurgulanıyor.
- Tespit davası açma konusunda tartışmalar var, çünkü alacak belli olduğu yerde tespit davası açmak gereksiz olabilir.
- 29:33Müdahil Olma ve Tasfiye Davası Açımı
- Yeni usul kanununda asli-feri ayrımı kaldırılıyor ve müdahale konusunda değişiklikler olacak.
- Şükran Hoca'ya göre eşler dışında tasfiye davasını üçüncü bir kişinin açamayacağı yönünde görüş var.
- Uğurcan ve Zafer'in kitaplarında alacakların tespit ve tasfiye davası açabileceğine dair görüşler bulunuyor.
- 30:29Boşanma ve Tasfiye Davası İlişkisi
- Zina ve hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim kusurlu işin değerdeki pay oranını hakkaniyete göre azaltabiliyor veya kaldırabiliyor.
- Boşanma davalarında aldatma iddiası olan davaların hepsini zina ile birlikte açmak mümkün, çünkü zina ile geçimsizlik birbirine ters maddeler değil.
- Evliliğin ölümü sebebiyle sona ermesi halinde öncelikle aile mahkemesinde mal rejimi tasfiye edilmeli, katılma alacağı belirlenmeli ve sulh mahkemesinde duruma göre aktive ya da pasife eklenmelidir.
- 32:39Zaman Aşımı Sorunu
- Zaman aşımı konusu büyük bir sorun olarak belirtiliyor, önce 10 yıl uygulandı sonra 1 yıl oldu, sonra 8 yıl oldu.
- 1 Ocak 2012 öncesi taleplere 10 yıl, 2012'den sonraki taleplere 1 yıllık zaman aşımı uygulanıyor.
- Zaman aşımı boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren başlıyor, boşanma ilamının değil.
- 34:01Zaman Aşımı Sürecinin Zorlukları
- Bir yıllık zaman aşımı süresi, özellikle taşınmaz değer tespiti gibi konularda büyük zorluklar yaratıyor.
- Tapu kayıtları tamamlanmadan zaman aşımı süresi dolduğunda, değer tespiti yapmak için el yordamıyla hesap yapmak zorunda kalınabiliyor.
- Temel kanunda bu konuda özel bir madde olmadığı için kanun koyucunun özel bir düzenleme yapması gerekiyor.