Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel, 1895'te Castle Green Pistburg'da başlayan ve günümüzde Manhattan'da devam eden fötr şapka üretim sürecini anlatıyor. Videoda Gerdtanson, Ceng Taylor, Troy Led Un, Joe Adams, Mary Acard ve Ignasyon Meci Karno gibi şapkacılar ve teknisyenler yer alıyor.
- Video, fötr şapkaların üretim sürecini adım adım gösteriyor. Önce yünlerin balyalar halinde geldiği, pamuk atma makinesine konularak parçalara ayrıldığı, ardından hallaçlama makinesine alınarak iplik haline getirildiği anlatılıyor. Daha sonra yünlerin keçeleştirilmesi, siyah boyanması, şellak böceği ile kaplanması, kalıplara yerleştirilmesi ve son olarak pötür şekline getirilmesi gösteriliyor. Tüm bu işlemler 100 yıllık bir fabrikada ve antika makinelerle gerçekleştiriliyor.
- 00:04Pötr Şapkaların Tarihi ve Üretimi
- 1895 yılında Castle Green Pistburg'da sanatkar ve zanaatkar olan bir kişi at arabasının arkasında el yapımı şapkalar satmaya başladı.
- 120 yıl içinde tasarladığı şapkalar dünyanın her yerine yayıldı ve bugün Manhattan'ın Westwrish'te yardımcı tezgahtar Gerdtanson Pöt şapkaları yeni kuşaklara tanıştırıyor.
- 1900'lerin başlarında herkes şapka takıyordu ve bugün geçmişteki o şapkaları yeniden ortaya çıkarmak harika bir şey yarattı.
- 00:39Üretim Süreci
- Pötr şapkaları Pensilvanya, Denver'da 10 bin metrekarelik ve 100 yıllık bir fabrikada yapılıyor.
- Şapkalar günden yapılıyor ve günler balyalar halinde geliyor.
- İlk iş yünleri ufak parçalara ayırmak ve 1930'dan kalma pamuk atma makinesine koyarak yünleri küçük parçalara ayırma işlemi yapılıyor.
- 01:16Yün İpliklerinin Hazırlanması
- Üretimin başı Troy Led un ipliklerini antika bir hallaçlama makinesine alıyor, bu aslında büyük bir tarama makinesi.
- Un iplikçikler makinenin içindeki makaralara sarılıyor ve makaralar işlevsel olarak ter zımbaya benzeyen şeylerle kaplı, yünü sarıp tarayarak hepsinin aynı yönde toplanıp sarılmasına yarıyorlar.
- Yünler tarama makinesinden yün ipliği olarak çıkıyor ve büyük limon şeklindeki bir kalıba sarılıyor.
- 01:57Yün İpliklerinin Şekillendirilmesi
- Yün katmanları büyüdükçe, mekanik bir kol yünün düzgün olması için kalıbı her iki ucundan nazikçe döverek bastırıyor.
- Bu makine Pensilvanya'da Gen'de bulunuyor ve şapka yapımının ana ögelerinden biri.
- Yün konisini ezme işlemi tamamlanınca yün parçası kabaca ikiye kesiliyor ve bu parçalar belli belirsiz de olsa artık şapkaya benzediler.
- 02:46Keçeleştirme İşlemi
- Belirsiz formdaki yün katmanları, Al Capone'un Chicago'da çalıştığı zamanlardan kalma bir bant aracılığıyla taşınıyor.
- Şapkaların gövdeleri sertleştirme makinelerine alınıyor, bu makinede yünlere buhar verilirken makine inanılmaz bir hızda titreşiyor.
- Keçeleştirme işleminin anahtar noktası yününü nemlendirmek için buhar vermek, aynı zamanda baskı ve hareket uygulanıyor.
- 03:25Keçeleştirme İşleminin Devamı
- Şapkaların gövdelerini daha da sertleştirmek için bir diğer eski makineye sokuyorlar.
- Çoklu makaralara sıcak su duşundan sonra yün materyaller bir dizi makaradan geçiriliyor, bu makaralarda materyal nemlendiriliyor, uygulanan baskıyla çekiyor ve sertleşiyor.
- Materyal makaralara yün olarak girip keçe olarak çıkıyor.
- 03:54Boyama ve Sertleştirme
- Günler beyaz, onlar siyah pötürler yapacaklar, bu yüzden Joe Adams keçeleri büyük bir boyama makinesine sokuyor ve makinenin içine asidik bir boya ekliyor.
- Asit, yünün beyaz renkli protein liflerini koyu siyah rengine boyamakta yardımcı bir malzeme olarak kullanılıyor.
- Keçeler artık siyah ancak henüz şapka şeklinde değiller, bu yüzden Mary Acard bunları inanılmaz materyallerle sertleştiriyor.
- 04:31Şapkanın Şekillendirilmesi
- Bu, altın parçacıkları ile yapılan bir kaplama ve bunun sırrı küçük şellak böceği, bu böcekler Asya'daki ağaçlarda yaşıyor ve şapkaların şekillendirilmesinde kullanılıyor.
- En sondaki silindir, şellak böcekleri ile kaplı keçeyi sıkıyor, böylece keçe ıslak olarak makineden çıkmıyor.
- Son olarak yapılan işlem, işlemden geçirilen keçeleri şapka şekline sokmak için büyük antika makineler kullanılıyor.
- 05:16Şapka Kalıplarının Hazırlanması
- Ignasyon Meci Karno, farklı boylarda şapkalar yapmak için gün bloklar kullanıyor ve şapkaları kalıp makinesine yerleştiriyor.
- Otuzaltı adet kıskaç şapkaya geçiyor ve uygulanan buhar sayesinde şapka kalıpları esnetilerek hazırlanıyor.
- Sekiz de bir ölçeğindeki kalıbı şapkaya yerleştiriyor ve bu kalıp aşağı bastırılınca şapka bu kalıbın boyutunu alıyor.
- 05:48Şapkanın Tamamlanması
- Şapkaların gevşek ve düzgün olmayışı için kalıplar zımpara makinesi denilen bir makineye sokuluyor, bu makinede şapkanın fazlalıkları kesiliyor ve şapka şekillendirilmiş oluyor.
- Fazlalıklar kesildikten sonra geriye yumuşak yüzeyli düzgün bir şapka kalıyor.
- Şapka kalıbı fötr şapka halini son olarak ısıtılmış bir alüminyum kalıbın içinde alacak, kauçuk iç lastik suyla doluyor ve kalıba baskı uyguluyor.
- 06:38Şapkanın Son İşlemleri
- Bu yöntemle şapkanın kuşağı da şekillendiriliyor, ardından kenarlar ölçülüyor, şapkaya dikiliyor.
- Şapkanın içine astar, dışına kurdele takılıyor ve şapkalar satışa hazır hale geliyor.
- Yepyeni, az önce hazırlanmış fötr şapkalar yarat müşterilerine gönderilecek.