Buradasın

Teknopark ve AR-GE Şirketleri İçin Vergi Teşvikleri ve Muhasebe Eğitimi

youtube.com/watch?v=gBAfv5QIwZY

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, Erdem Peek (Bosporus Üniversitesi mezunu, 12 yıllık işletme deneyimi) ve diğer muhasebe uzmanları tarafından sunulan eğitim içeriğidir. Konuşmacılar teknopark ve AR-GE şirketleri için vergi teşvikleri, muhasebe uygulamaları ve maliyet yönetimi konularında bilgi vermektedir.
Video, teknopark ve teknokentlerde faaliyet gösteren şirketler için uygulanan vergi teşviklerini, muhasebe kayıtlarını ve maliyet yönetimi stratejilerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte AR-GE projelerinin muhasebe hesaplamaları, gelir tablosu, bilanço hesabı, amortisman işlemleri ve projelerin aktifleştirilmesi gibi konular örneklerle açıklanmaktadır.
Ayrıca, oyun yazılımı şirketlerinin vergilendirme konuları, startup şirketlerinin stratejik planlaması, yatırımla ilgili süreçler, TÜBİTAK ve KOSGEB destekleri, dijital hizmet vergisi uygulamaları ve teknopark avantajları hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır. Video, soru-cevap formatında ilerleyen bölümlerle katılımcıların sorularına cevap verilerek sona ermektedir.

00:04Sunum ve Teknoparklar Hakkında Genel Bilgi: Konuşmacı Erdem Peek, Boğaziçi Üniversitesi İşletme mezunu olup, 12 senedir kendi şirketinde startup'lar, teknoloji ve yazılım şirketlerine hizmet vermektedir.
Teknoparklarla ilgili 14-15 eğitim vermiş ve bakanlıkta kanun geliştirme çalışmalarında ortak işler yapmaktadır.
Konuşma, teknoparkların mevzuatı, teşvikleri, muhasebesel örnekleri ve süreç stratejileri hakkında soru-cevap şeklinde ilerleyecektir.
01:44Teknoparkların Kuruluş Amacı ve Gelişimi: İlk teknopark olan Silikon Vadisi, gelişen teknoloji ile proje yapmak ve bu projeyi satılabilir hale getirmek amacıyla kurulmuştur.
Türkiye'deki teknoparklar geçmişte amacından saparak vergiden kaçış aracı olarak kullanılmış, ancak 2017 Ekim'de çıkan yönetmelikle bu durum yasal zemine oturtulmuştur.
Türkiye'de 84 teknopark bulunmakta olup, bunların yaklaşık 69 tanesi aktiftir ve 46-91 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında faaliyet göstermektedir.
03:41Teknoparklarda Uygulanan İstisnalar: Teknoparklarda yer alan şirketler, kiralama sözleşmesi imzaladıklarında 46-91 sayılı kanuna tabi olurlar ve birçok istisna hakkına sahiptirler.
Türkiye'deki teknoparklar maalesef bankalar ve telekomünikasyon şirketlerinin ucuz eleman çalıştırdığı yer haline gelmiş, bu nedenle diğer şirketlerin teknoparklara girmesi zorlaşmıştır.
Teknoparklarda yer alan şirketler, teknoloji geliştirme bölgelerinde yaptıkları çalışmaları ticarileştirmek için projeyi bitirme belgesi almaları gerekmektedir.
05:09Kurumlar Vergisi İstisnası: Teknoparklarda yer alan şirketler, oluşturulan projelerin satışından elde edilen kar için kurumlar vergisi istisnasına sahiptir.
Türkiye'de kurumlar vergisi %22'dir, ancak teknoparklarda yer alan şirketler bu vergiyi ödemek zorunda değildir.
Kurumlar vergisi istisnası için üç şart vardır: teknoloji geliştirme bölgesinde kiralama sözleşmesi, AR-GE, yazılım veya tasarıma dayalı ürün üretme ve bölge içi ve dışı faaliyetleri ayırmak.
09:50İstisna Dışı Kazançlar: Dışarıda iş yapan teknopark şirketleri, sadece teknoloji bölgesinde ürettiğiniz yazılım ve tasarıma dayalı ticari ürünler için kurumlar vergisi istisnasından faydalanabilir.
Teknoparklarda yer alan şirketler, dışarıda başka faaliyetlerde elde ettikleri kazançlar için normal vergi oranını ödeme zorundadır.
Her kanunda olduğu gibi, istisna dışı kazançlar için teşvik uygulanmaz.
10:33Teknopark'ta Vergi Teşvikleri ve İstisnalar: Teknopark'ta kurulan şirketlerin AR-GE ve yazılım tasarım faaliyetleri dışındaki ticari işlemler (araba alıp satma gibi) için herhangi bir vergi teşviki uygulanmaz.
Teknopark dışında yürütülen faaliyetler (kadıköy'deki şube veya merkezden yapılan işlemler) için de istisna uygulanmaz.
Şirketlerin kendi faaliyetlerinden olmayan gelirler (hisse senedi, bitcoin, altın alıp satma gibi) AR-GE ve tasarıma isabet etmediği için vergi teşviki yoktur.
11:07Seri Üretimde KDV İstisnası: Seri üretimde bir ürünü piyasaya sürdüğünüzde proje bitirme belgesi alıp fatura kesebilirsiniz, ancak tamamına KDV fatura kesemezsiniz.
Genelde faturanın %65-85'i KDV'siz ve kurumlar vergisinden istisna olarak kesilebilir, kalan kısmı üretim ve pazarlama olarak yapılır.
Royalty hesaplamasında değişkenlik olabilir, genellikle yüzde değerler kullanılır çünkü satış miktarı ve proje giderleri belirsiz olabilir.
12:43KDV İstisnası Koşulları: KDV'de vergiyi doğuran olay teslimdir, yani nerede hizmet verildiğine veya satışı yapıldığına bağlıdır.
Teknopark dışında yapılan satışlar için KDV istihdamından faydalanılamaz, sadece teknopark içinden dışarıya yapılan satışlar için geçerlidir.
KDV istisnası ve KDV istihdamı birbiriyle çakışan istisnalardır, ikisi aynı anda uygulanamaz.
14:49İstisna Dışı Faaliyetler: Yazılımla ilgili güncelleme dışında herhangi bir bakım ve onarım faaliyeti için KDV'li fatura kesilmelidir.
Eğitim verme hizmetleri KDV'siz olmaz, KDV'li fatura kesilmelidir.
Oyun programları ve network uygulamaları kanunda istisna dışı olarak belirlenmiştir.
16:54Personel Vergi İstisnaları: Teknoparklarda çalışan personeller için gelir vergisi ve SGK istisnası bulunmaktadır.
Bir personelin haftada 45 saat teknoparkta çalışması durumunda ücretinden gelir vergisi kesilmez.
Damga vergisi de bölgede çalışılan süre kadar tam veya yarım sene kadar istisna edilir.
19:48Vergi Uygulaması ve Riskler: Muhasebecilerin vergi teşviklerini doğru uygulaması önemlidir, yanlış uygulama durumunda vergiler geri istenebilir.
Vergi teşviklerinde haksız değişiklik tespit edildiğinde ceza ve gecikme zamları uygulanabilir.
Gebze Teknopark'ta yapılan bir denetimde, vergi teşviklerindeki hatalardan dolayı firmalara cezalar kesilmiştir.
20:31Sigorta Hesaplamaları ve Teknokent Avantajları: Sigorta hesaplamalarında işçi payı maaşınızdan kesilirken, işveren payı brüt ücretiniz üzerinden işveren tarafından ödenir.
İşveren payının yarısı SGK hizmet listesi ve taahhüt oluştururken devlet bütçesinden karşılanır, bu işveren için bir teşviktir.
Teknokent'te çalışanlar için ücret maliyeti normal şirketlere göre yaklaşık %30-40 daha düşüktür.
21:45Muhasebe Hesapları ve AR-GE Statüsü: Muhasebe hesaplarında 263 hesap bilanço hesabı, 706 ve 707 hesaplar gelir tablosu hesapları, 606 hesaplar satışlar ve faaliyet dışı işlemler, 700 hesaplar maliyetlerdir.
AR-GE statüsünde veya Teknokent'te çalışan şirketlerde çalışanların maaşı normalde 740 hizmet hesabına giderken, AR-GE statüsünde 750 hesaba kaydedilir.
Teknokent ile alakalı giderler direkt 750 hesaba atanırken, genel yönetim giderleri AR-GE ve tasarıma isabet etmediği için 770 hesaba kaydedilir.
24:56Muhasebe Örnekleri ve Teşvikler: Çalışanların bordrosunda çalışma süresi, günlük çalışma saati ve toplam çalışma saatleri belirtilir.
Teşvikler personele değil işverene verilir ve işverenin gelir vergisi yükünü azaltır.
AR-GE statüsünde çalışan şirketlerde projenin tamamı satıldığında KDV ve kurumlar vergisinden istisna bulunur.
27:53Gelir Tablosu ve Kar Hesaplaması: Proje tamamlandıktan sonra elde edilen kar, aktifleştirilmeden 630 hesaba alınır.
Projeyi sattığınızda KDV ve kurumlar vergisinden istisna bulunur, ancak kullanım haklarını sattığınızda KDV ödenmesi gerekir.
Seri üretim yapılmadığı için royalty hesaplamasına gerek kalmaz, ancak kullanım hakları satıldığında %18 KDV ödenmesi gerekir.
29:15AR-GE Harcamalarının Muhasebe Kaydı: 50 bin liralık satış yapıldığında, AR-GE harcamaları 750 hesabında tutulur ve 630 hesabında aktifleştirilir.
Teknoloji sektöründe %99 oranında aktifleştirme yapılır çünkü projeyi direkt satmadığı için kimse aktifleştirme yapmaktadır.
Ücret gideri, kira gibi giderler teknoloji bölgesinde aktifleştirilir ve toplam 20 bin küsur lira tutarında aktifleştirme yapılır.
30:05Proje Bittiğindeki Amortisman İşlemi: Proje bittiğinde fatura kesilemeyen veya satılamayan projeler, bir araba veya ofis gibi amortismana tabi itfa edilir.
AR-GE Kanunu'na göre amortisman süresi 5 yıldır, örneğin 1 milyon lira harcanan bir proje her sene 200 bin lira olarak giderleştirilir.
"İki kere gider yazmak" mantığı, hem amortismanla giderleştirilmesi hem de beyanname üzerinde tekrar gider yazılmasıdır.
30:42Gelir Tablosunda İstisna ve İstisna Dışı Ayırımı: Gelir tablosunda AR-GE harcamaları istisna (royal) ve istisna dışı (üretim pazarlama) olarak ikiye ayrılır.
Satışa uygun olarak satılan mamul maliyeti, araştırmaleşmenin amortismanı ve genel yönetim giderlerinden pay verilir.
İstisna kısmına isabet eden kısım vergilendirilirken, istisna dışı kısmı vergisiz kalır.
31:33Kar ve Vergi Hesaplaması: AR-GE harcamaları gider yazıldığında kar azalırken, aktifleştirilip amortisman yapıldığında kar artar.
Seri üretim yapılacaksa, kar yüksek çıkmasına rağmen uygulayılabilen istisnalar azalmış olur.
Zarar dahi olsa istisnai indirim uygulanabilir ve kar üzerinden vergi ödemesi yapılır.
32:18Aktifleştirme ve Proje Dağıtımı: Proje bitmemişse bile, her üç ayda bir geçici vergi döneminde 750 hesapta biriken her şey 263 hesabında aktifleştirilir.
Tubitak projesi, teknokent projesi, AR-GE merkezi projesi gibi projeler 263 hesabında ayrı ayrı tutulmalıdır.
Aktifleştirilen tutar projelere çeşitli kıstaslarla (en çok uygulananı adama oranı) dağıtılır.
34:47Proje Amortismanı ve Nitelikli Harcama: Satışını yapılamayan veya proje bitirme belgesi alınmayan projelerin amortismanı ayrılamaz.
Bitmeyen projeler aktifleşmeye devam eder, proje bittikten sonra amortisman işlemleri yapılır.
Kanunda belirtilen nitelikli harcamalar (gayri maddi hak lisans alımları, ilişkili kişiden alınan hizmetler) AR-GE harcaması olarak sayılmaz.
37:25Oyun Şirketlerinde Vergi Uygulamaları: Oyun şirketlerinde iki yöntem uygulanabilir: birincisi fatura kesmeden avans kabul etmek ve proje bittikten sonra fatura kesmek, ikincisi fatura kesip bilançoda gelir-gider taahhüt hesabı oluşturmak.
Proje bitmeden gelir tablosuna aktarım yapılmadan, 381 gelir tahakkukları alınıp proje bittikten sonra gelir tablosuna aktarılmalıdır.
Türkiye'de oyun şirketleri çoğalmış olup, hyper-casual ve casual oyunlar gibi şirketler iki senede 180 oyun yapabilmektedir.
38:29Oyun Satışı ve Vergi Uygulamaları: Bilgisayar için geliştirilen oyunlar tek tek satılmakta ve 15 dolar gibi bir fiyata sahip olup, yurt dışına satıldığı için KDV sorunu yoktur.
Oyun satışlarında kurumlar vergisi açısından 15 doların %75-80'ini (yaklaşık 12 dolar) teşviye giren kısım olarak, 3 dolarını ise istisna dışı olarak belirtmek en doğru yöntemdir.
Bu uygulama sayesinde vergi ödemeleri azalır, 15 dolar üzerinden %22 vergi (3,30 dolar) yerine 3 dolar üzerinden %60 cent vergi ödenir.
40:10Kurumlar Vergisi İstisnası ve İhracat: Kurumlar vergisi kanununa göre mühendislik hizmeti olarak geçen ve yurt dışında faydalanılan hizmetler, beşinci maddenin bir. fıkranın g bendinde belirtilen gibi kurumlar vergisi istisnasına tabidir.
Oyun yazılımı ihracatı için İhracatçılar Birliği'ne kayıt olmak faydalı olabilir çünkü kamyon mevzuatına göre ödenecek vergilerden kurtulma imkanı sunar.
İhracatçı olarak kayıt olunduğunda oyun teşviklerinden faydalanılabileceği ancak kurumlar vergisine yönelik teşvikler bulunmamaktadır.
42:08Startup Stratejisi ve Hedef Belirleme: Bir startup'ın hedef belirleme, planlama ve bütçeleme kısmı önemlidir.
Şirket yönetmenin zorlukları, çalışanlara maaş vermenin maliyetleri ve devlet vergileri gibi konular öğretim görevlileri tarafından öğrencilerlere anlatılır.
Bir şirketin en önemli yapması gereken şey stratejisi belirlemektir.
43:11Şirket Amacı ve Değerlendirme: Şirketin amacı artık sadece kar değil, şirket değerini yükseltmek ve satılabilir hale getirmektir.
Piyasada birçok yatırım alan şirket zararda olmasına rağmen değerini potansiyel olarak satmaktadır.
Martı gibi şirketler zarar yazsa da potansiyelini satarak yatırım alabilmektedir.
44:14Exit Stratejileri: Şirketin iki sene sonra satılacağı veya geliştirilerek CEO olarak kalınacağı gibi hedefler belirlenmelidir.
Exit stratejisi olarak şirketin tamamı satılabilir veya belli bir kısmından imtiyazlı hisse oluşturulabilir.
Şirketin değerine göre satılabilir veya yatırım alarak büyütülebilir.
45:18Yatırım Süreci: Türkiye'deki örnekler dünyadakilerle aynıdır: İlk yatırıma "first seed" denir ve genellikle komşudan veya küçük yatırımcılardan alınır.
"First seed"de hisse payı genellikle %8-14 arasında değişir, "second seed"de ise %20-25 arasına denk gelen hisse satılır.
Yatırımcılar genellikle 10 projeden birini başarılı bulurlar ve bu başarıyla diğer 9'unun zararını karşılarlar.
47:17Startup Süreci ve Türkiye'deki Durum: Türkiye'de satılabilir (unicorn) şirket sayısı maksimum 10 olurken, startup sayısı 50.000 civarındadır.
Türkiye'de orijinal fikirler yerine çoğunlukla taklit fikirler bulunmaktadır.
Türkiye'de ciddi şekilde Avrupa'dan veya yabancı fonlardan para alabilen şirket sayısı %2,50 civarındadır.
49:11Başarı için bütçe ve zaman yönetimi: Başarı için bütçeyi iyi bilmek ve her ayki giderleri (personel, elektrik, su gibi) hesaplamak gerekiyor.
Projeler için deadline (son teslim tarihi) koymak önemlidir; örneğin bir oyun için üç ay içinde betayı çıkarmak ve bir buçuk ay içinde retentionları toplamak gerekir.
Runway (sermayenin ne kadar süre dayanacağı) hesaplaması yapmak gerekir; örneğin bir milyon lira sermaye ile ayda yüz bin lira harcayarak on ay dayanılabilir.
52:06Finansman ve sürdürülebilirlik: Sermayeniz bittiğinde finansman ihtiyacı olabilir; arabayı satarak, evi ipotek ettirerek, yatırımcıya başvurarak veya şirketin belli bir kısmını satarak finansman sağlayabilirsiniz.
Sürdürülebilirlik, şirketin uzun vadede hayatta kalabilmesi için önemlidir.
Başarılı olmak için fikrinize güvenmeniz, bütçeleme ve maliyetlemeyi iyi yapmanız gerekir.
52:58Fiyatlandırma ve yatırım: Fiyatlandırma, hiçbir şeyin olmadığı marketlere yeni bir şey sunmak gibi farklı durumlar için zor olabilir; Netflix gibi şirketler vizyoner olabilir ve doğru fiyatlandırma yapabilir.
Fiyatlandırma konusunda emsallere bakmak ve doğru karşılık bulmak önemlidir.
Yatırım toplama işi karmaşık olabilir; bazen projenin ne olduğu önemli olmayabilir, konuşmacının etkileyici olması veya özel bağlantılar sayesinde yatırım alınabilir.
58:32Sermaye kullanımı: Sermaye ve kaynakları hızla tüketmek yerine parçalı olarak bir sürece yaymak daha mantıklıdır.
Şirketi yönetmek ve çalışanların maaş-sigortası gibi masrafları karşılamak zordur; 20 kişi çalışan bir şirkette ayda 80-100 bin lira maaş-sigorta masrafı olabilir.
59:54Yatırımcılarla İlişkiler ve Sorunlar: Yatırımcılar şirketlerin yönetim kurullarına ve ortaklarına düzenli raporlama yaparlar ve şirketin gidişatını bilmeleri nedeniyle sorunlar yaşanmaz.
Yatırımcılar genellikle koydukları paranın kaybolmasına alışkınlar ve bir bütçeyi birçok şirkete bölerek yatırırlar.
Yatırımcılar, şirketlerin başarısız olmasının potansiyel riskini kabul ederler ve genellikle kavga etmezler.
1:02:02Hisse Satışından Vergi: Limited şirketten hisse satışından doğan değer artış kazancı vergiye tabidir.
Anonim şirketten iki sene elde tutulan hisseler satıldığında sıfır lira vergi ödenir.
Vergiden muaf olmak için hissenin "vası" olması gerekir, yani kağıda basılı olması gereklidir.
1:03:37Hisse Satışı ve Vergi Teknikleri: Hisse satışında nominal değerden (kayıtlı değerden) satım yapıldığında vergi yükü azalır.
Emisyon filmi yöntemiyle, yüksek fiyatla satılan hisselerin kayıtlı değerinde gösterilmesi sağlanabilir.
Bu yöntemle şirketin sermayesindeki artış, ortaklık payı olarak kaydedilir.
1:04:27TÜBİTAK ve KOSGEB Destekleri: TÜBİTAK süreçleri daha kolaydır, KOSGEB ise çok rütbeli ve küçük miktarda destek için bile zorlayıcıdır.
TÜBİTAK'ta çağrılar son üç yılda devam etmektedir ve kabul oranları azalmıştır.
Danışmanla çalışmak destek başvurularında faydalıdır, hukuk ve mali danışmanlar karşılığında çok fazla kazanç sağlar.
1:06:13Teknopark ve TÜBİTAK Teşvikleri: TÜBİTAK teşvikleri, teknopark teşvikleriyle çakışabilir ve muhasebesi karmaşık olabilir.
Aynı çalışan için iki farklı teşvik uygulanamaz, en avantajlı olanı uygulanır.
Teknopark'tan çıkıldığında, TÜBİTAK projeleri devam ettiği sürece teşvikler de devam eder.
1:07:28Dijital Hizmet Vergisi Hakkında Bilgi: Türkiye'nin Google, Facebook, Spotify ve Netflix gibi büyük şirketlerle sorunu, Türkiye'de hizmet vermesine rağmen vergi ödememeleridir.
Dünyada bu şirketlerin vergi ödemeyi reddettiği, genellikle İrlanda'da ofis açarak vergi yükünü azalttıkları belirtilmektedir.
Türkiye, dijital hizmet vergisi yoluyla bu şirketlerden vergi almayı amaçlamıştır.
1:08:39Dijital Hizmet Vergisi Uygulaması: Dünya çapında cirosu 750 milyon TL'nin üzerinde olan firmaların Türkiye'de işlem yaptığı durumda dijital hizmet vergisi ödemek zorunda olduğu belirlenmiştir.
Vergi ödemeye niyeti olmayan şirketlerden vergi almak için, hizmet alan kişiyi vergi sorumlusu yapma politikası uygulanmıştır.
Bu sistemde, Amerika'daki bir şirketin Türkiye'de ofisi yoksa, onunla çalışan kişi o şirketin vergi sorumlusu olmaktadır.
1:09:22Dijital Hizmet Vergisinin Etkileri: Dijital hizmet vergisi henüz uygulanmamış durumdadır.
Eğer uygulanırsa, şirketlerden değil son kullanıcıdan vergi alınacaktır çünkü Türkiye'de 750 milyon TL ciroyu sağlayan bir yazılım şirketi yoktur.
Konuşmacı, dijital hizmet vergisinin 1000 TL'nin üzerinde olmayacağını belirtmektedir.
1:10:37TÜBİTAK ve Teknopark Avantajları: TÜBİTAK BIG desteğiyle kurulan şirketler, teknoparkta olmasalar bile 5746 sayısındaki yasadan faydalanabilmektedir.
Konuşmacı, raporlama dönemi sırasında mali müşavirlerle görüşerek bu bilgiyi yeni öğrenmiştir.
Konuşmacı, projelerin bitiminden sonra da TÜBİTAK 7 veya 1 gibi programlara dahil olunmasıyla bu avantajların devam edip etmeyeceği konusunda merak duyuyor.
1:11:09TÜBİTAK Proje Teşvikleri ve Mali Müşavirlik Sorunları: TÜBİTAK projesinde teşvikler, sözleşme başlangıç ve bitiş tarihleri arasında geçerlidir, ancak projenin bitiminde teşvikler sona erer.
TÜBİTAK, projelerdeki mali raporların yazımını yeminli mali müşavirlere değil, mali müşavirlere devretmiştir, bu durumda mali müşavirler raporları daha düşük ücretle (1000-1500 TL) yapacaklardır.
Mali müşavirlerin AR-GE bordrosu konusunda yeterli bilgi sahibi olmadığı ve raporlarda sorumluluk taşımadıkları için, TÜBİTAK raporları revize etmek zorunda kalacaktır.
1:15:33Marketplace Vergi Sorunları: Marketplace'larda satıcılar (örneğin terapistler) belirli bir ücret belirlerken, platform vergi komisyonu üzerinden vergi öder, satıcılardan ise vergi alınmaz.
Marketplace'larda satış yapan tasarımcılar ve diğer satıcılar mükellefiyet açmadıkları için vergi sorunları yaşanmaktadır.
Türkiye'de satış yapan herkes vergi mükellefi olmak zorundadır, ancak denetimin olmadığı için bu sorun devam etmektedir.
1:18:01Kapanış ve Davet: Konuşmacılar, teknoparklara eğitim sonrası tekrar ziyaret etmeyi ve toplantılar yapmayı teklif etmektedir.
Konuşmacılar, pandemi sonrası buluşma fırsatı için davet etmektedir.
Konuşmacılar, izleyicilere sağlık, başarı ve bereketli kazançlar dilenmektedir.

Teknopark ve AR-GE Şirketleri İçin Vergi Teşvikleri ve Muhasebe Eğitimi

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir