Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Şirket Hikayeleri" serisinin bir parçası olup, Kontrolmatik şirketinin kurucusu Sami Aslıhan ile yapılan kapsamlı bir röportajdır. Röportajı Tuncay Bey yönetmektedir.
- Video, 2008'de mühendislik şirketi olarak kurulan Kontrolmatik'in gelişim sürecini, 2016'dan beri yaptığı AR-GE yatırımlarını ve enerji depolama teknolojileri, robot teknolojileri ve uydu teknolojisi alanlarındaki faaliyetlerini anlatmaktadır. Röportaj, şirketin finansal durumu, kar marjı değişiklikleri, halka arz süreci ve gelecek vizyonu hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır.
- Videoda ayrıca Pomega, Signum, Kontrol X gibi alt şirketlerin faaliyetleri, Türkiye ve Amerika'daki üretim yatırımları, finansman stratejileri ve 2025 yılına kadar olan finansal projeksiyonlar ele alınmaktadır. Şirketin 2023 yılında 12,20 milyon dolar, 2025'te ise 53 milyon dolar satış yapma hedefi ve 2024-2025 yıllarında 200-300 uydu hedefi gibi stratejik planları paylaşılmaktadır.
- Kar ve Finansal Durum
- Kontrol Matik, sermayesi ihtiyacı yüksek bir şirket olup, kar marjında ciddi bir düşüş yaşanıyor.
- Geçen sene birinci çeyrekte brüt kar marjı %25 iken, bu sene aynı dönemde %7'e düşmüş.
- Omega Amerika ve Kontrol Matik'in finansal durumları eksi olarak görünüyor, ancak diğer yatırımlar son aşamalara gelmiş ve nakit akışına dönülüyor.
- 01:30Şirket Hikayesi ve Gelişimi
- Kontrol Matik 2008 yılında bir mühendislik şirketi olarak kurulmuş ve 2020'de halka arzına çıkmış.
- Şirket, mühendislik, uydular, IoT'lar ve enerji ile ilgili önemli yatırımlarla hızlı bir gelişim göstermiş.
- 2016 yılı, ar-ge ile ilgili önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve bugünkü pek çok işin oluşumuna katkı sağlamış.
- 03:04Şirketin Kuruluş ve İlk Yılları
- Şirket 2008 Ocak ayında kurulmuş, kurucu önce yurtdışı projelerde çalışmış.
- İlk üç yıl, muhasebe altyapısı, ekim, alet edevatlar ve yazılımlar gibi altyapıların kurulmasıyla emekleme aşaması yaşanmış.
- İlk üç yıl boyunca yurtdışı projelerle çalışarak enerji sektöründe, endüstriyel tesislerde, binalarda, hastanelerde ve havalimanlarında elektronik sistemler kurulmuş.
- 04:29Şirketin Evrimi
- 2011 yıllarında enerji sektörüne ağırlık verilmiş, prosesomasyonu ve enerji tarafında elektrik mühendisliği, kontrol koruma sistemleri ve yüksek gerilim sistemleri üzerine çalışılmış.
- 2011 yılında şirket mühendislikten entegratör bir firma olarak bürünmüş.
- 2014'e gelindiğinde entegratörlüğün yanında mühendislik, satın alma ve kurulum eklenerek bir EPC (Engineering, Procurement, Construction) firmasına dönüşüm başlamış.
- 05:47İkinci On Yıllık Vizyon
- 2016'da sekiz-dokuz yıl olmuş ve ikinci on yılda farklı işler yapma ve kendini yenileme kararı alınmış.
- Kurucu, yurtdışındaki halka açık firmaların faaliyet raporlarını okuyarak on yıllık periyotların önemini anlayıp, şirketin ikinci on yılı için farklı bir vizyon belirlemiş.
- AR-GE'ye yatırım yapmanın şirketin farklılaşması için gerekli olduğu, sermaye firması olmadığı ve krediye erişimde zorlandığı için AR-GE ile katma değer yaratmanın önemli olduğu anlaşılmış.
- 08:18Yurt Dışı İş Deneyimleri ve Risk Yönetimi
- Libya ve Suriye'de projeler alınmasına rağmen Arap Baharı nedeniyle projeler kapatıldı.
- Irak'ta ise Daesh'in ortaya çıkmasıyla sorunlar yaşanarak oradan da uzaklaşıldı.
- Yurt dışında mücadele etmek ve riskleri dağıtmak için Ortadoğu'dan Afrika'ya, Orta Asya'ya ve Kuzey Afrika'ya doğru hareket edildi.
- 09:06AR-GE Stratejisi ve IoT Vizyonu
- AR-GE çalışmalarını iki alana bölmeye karar verildi: biri otomasyonla ilgili, diğeri ise enerji sektörüyle ilgili.
- Büyük firmaların sermaye birikimine sahip ürünlerine karşı rekabet edemeyecekleri için yeni alanlarda çalışmayı tercih ettiler.
- 2010'lu yıllarda IoT (Nesnelerin İnterneti) olarak adlandırılan teknolojiyi geleceğin otomasyonunu öngördüler.
- 10:02IoT ve Robot Teknolojileri
- IoT, sensörlerin, termostatların ve diğer ekipmanların IP ve MAC adresi alarak birbirleriyle haberleşebilmesini sağlayacak bir sistemdir.
- Çip teknolojisinin gelişmesiyle donanım fiyatlarının düşeceği öngörüldü; örneğin 500 dolarlık bir termostat 50 doların altına düştü.
- Robot teknolojilerinde ise endüstriyel robotlar yerine kolobratif (işbirlikçi) robotlar üzerine çalışma yapılacağını belirttiler.
- 12:55Enerji Sektörü ve Yeşil Dönüşüm
- Gelirlerinin %50'inden fazlasını enerji sektöründen elde ettikleri için bu alanda AR-GE yapmaya karar verdiler.
- Yeşil dönüşüm ve yenilenebilir enerji trendini takip ederek güneş ve rüzgar enerjisinin şebekelere bağlanması için simülasyonlar yaptılar.
- Rüzgar ve güneş enerjisinin şebekede %10-12, bazen %14 oranına kadar yüklenmesi mümkünken, daha fazla yüklenmesi için depolama mekanizması gerekiyor.
- 15:07Enerji Depolama Yatırımı ve Gelişmeler
- 2016 yılında enerji depolama üzerine yatırım yaparak sistem entegrasyonu ve mühendislik alanlarında çalışmalar başlattılar.
- İlk projelerini 2017 yılında Almanya'ya tamamladılar.
- 2018'de patentlerin serbest bırakılmasıyla Çin'in pazarda büyük yatırımlar yapması ve 2019'da AR-GE faaliyetlerinin hızlandırılmasıyla Türkiye'de hücre üretimine geçiş yapıldı.
- 17:18Enerji Depolama Ekosistemi
- 2016'da enerji depolama ekosistemi kurma kararı alınmış ve o günden bugüne önemli adımlar atılmıştır.
- Ankara'daki fabrika bu ayın sonunda açılacak ve üretim kapasitesi hakkında bilgi verilecektir.
- Pomega Türkiye ve Pomega Amerika, enerji depolama teknolojileri alanında faaliyet göstermektedir.
- 18:32Amerika'daki Fabrika ve Yatırım Süreci
- İlk çıkış noktası Amerika'da fabrika kurmak yerine Türkiye'deki fabrikayı Amerika'da pazarlamaktı.
- Trump yönetiminde başlayıp bayrağınla devam eden süreçte Amerika'nın kapılarını yurtdışına kapatması nedeniyle fabrika kurma kararı alındı.
- Amerika'da iki teşvik paketi kazanılmış: enflasyonla mücadelenin altında 2032'ye kadar devam edecek olan ve eyalet teşviki.
- 19:37Üretim Kapasitesi ve Hedefler
- Amerika tarafı Türkiye'nin gerisinde olup, bu yıl başlanıp önümüzdeki yıl sonunda mal satmak hedefleniyor.
- Türkiye'de 2024 sonunda birinci faz tamamlanacak ve 500-750 megavatsaat arasında yıllık kapasite bulunacak.
- İkinci fazda 300 amperlik güç üretilmesi hedefleniyor ve bu 1. çeyrekte devreye alınacak.
- 20:35Ürünler ve Kullanım Alanları
- 300 amperlik hücreler yüksek güç gerektiren enerji depolamaya yönelik kullanılıyor.
- 150 amperlik hücreler enerji sektörüne yönelik olup farklı uygulamalara hitap ediyor.
- 100 amperlik hücreler yüksek güç gerektiren toplu taşıma araçlarında (otobüs, kamyon, tren, gemi, forklift) kullanılıyor.
- 21:19Türkiye'deki Faaliyetler ve Mint Şirketi
- Türkiye'de 100 amperlik hücreyi binek otomobilde kullanmayacaklar, bunun yerine Mint adlı bir şirketi kuracaklar.
- Mint, elektrikli araçların bataryasını kendi üretimleriyle esralayacak ve araç paylaşım platformu oluşturacak.
- Türkiye'de kimyasal üretimde bitmiş ürünler (hücre, modül, batarya ve enerji depolama çözümleri) üretiliyor.
- 22:22Dünyada Pil Satışları ve Hedefler
- İlk altı ayda dünyada elektrikli otomobiller için 305 GB saat pil satılmış ve yılın ikinci yarısı için 400 GB saat üretilmesi planlanıyor.
- İlk on üreticinin altı'sı Çin'de, üç'ü Güney Kore'de, biri Japonya'da olup, Avrupa, Amerika ve Latin Amerika'da başka üretici yok.
- Hedef, Asya dışında büyük bir üretici olmak ve ilk ürünler binek otomobille değil ağır taşıtlar için olacak.
- 23:39Yol Haritası ve Ar-Ge Çalışmaları
- Türkiye'de önümüzdeki yıl sonuna kadar 3 GB kapasiteye ulaşmak, Amerika'da da aynı hedefe ulaşmak hedefleniyor.
- 2025'in birinci çeyreğinde toplamda globalde 10 GB üretime ulaşmak istiyorlar.
- AR-GE alanında İstanbul Teknik Üniversitesi, ODTÜ ve Aynı Üniversitesi ile ortak çalışmalar yapılıyor.
- 25:40Ar-Ge Hedefleri ve Havacılık Sektörü
- AR-GE çalışmalarında kendi geliştirdikleri pillerin kapasitesini ve voltajını yükseltme hedefleniyor.
- Diğer çalışma havacılık sektörüne yönelik batarya üretmeye yönelik olacak.
- Havacılık sektöründe 2025-2030 arası dönüşüm hızlanacak ve 2030'dan sonra ulaşım tamamen önemli bir seviyede havacılığa kayacak.
- 28:14Pomega Türkiye ve Amerika İlişkisi
- Pomega Türkiye ve Pomega Amerika iki bağımsız şirket olmakla birlikte, Pomega Amerika'nın yüzde on sahibi Omega Türkiye'dir.
- Türkiye'deki tecrübeler Amerika'da kullanılacak ve karşılıklı işbirliği ve ortak çalışmalar olacak.
- Amerika'da hücre üretimi yapılacağından, yan aksesuarlar (LFP tozu, kutu, elektrodo, BMS kartı) Türkiye'de üretilip oraya gönderilecek.
- 31:08Finansman ve Yatırım Detayları
- Türkiye tarafında ilk başta 40+39,750 milyon dolar sermaye ve 39,75 dolar proje finansmanı kullanılmış, geri kalan özkaynakla finanse edilmiş.
- Bugüne kadar yaklaşık 75 milyon doların üzerinde para harcanmış ve toplamda 200 milyon doların üzerinde bir yatırım yapılacak.
- Türkiye'de yüzde 11 bir ortak bulunuyor ve fabrikanın bitmesine yakın ikinci tur yatırımı için çalışmalar yapılıyor.
- 33:38Batarya Endüstrisinde Rekabet
- Batarya endüstrisinde rekabet etmek için sadece üretim değil, know-how, pazarlama, garantiler, finans alternatifleri ve geri dönüşüm çözümleri sunmak gerekiyor.
- Çin'le rekabet etmek mümkün değil, Çin'de sadece başka bir Çinli firma ile rekabet edilebilir.
- Türkiye'de yerli üretim için bazı kanunlar var ancak henüz gümrük duvarı yok, ancak konuşuluyor.
- 35:23Şirketler ve Uydu Projeleri
- İki şirket olan Control X ve Plans, IoT ve uydu teknolojileri üzerine çalışıyor.
- Şirket şu anda üç çalışan uyduyu mevcut: Connect T1 (test uydusu), Connect T2 (haberleşme test uydusu) ve Connect T2.1 (yeryüzü gözlem uydusu).
- Yeryüzü gözlem uydusu, spektral bantta fotoğraflar ve videolar çekmek için tasarlanmış, lensler dışarıdan alınırken geri kalan donanım ve yazılım şirket tarafından geliştirilmiş.
- 37:14Uydu Teknolojisi ve Hedefler
- Şirket önümüzdeki yıl orijinal uydularını göndermeye başlayacak, hem haberleşme hem de görüntüleme uyduları için planlar var.
- Uydu sayısı arttıkça bant genişliği artacak ve tekrar ziyaret etme zamanı azalacak, böylece kesintisiz iletişime daha yakın olunacak.
- Uydular 500-550 kilometre mesafede alçak yörüngede çalışıyor, irtifayı ayarlayabilen itki sistemleri ve yön değiştirme sistemleri bulunuyor.
- 38:19Sektör Durumu ve Gelecek Hedefleri
- Türkiye'de aktif çalışan ve ticarete yakın olan özel uydu şirketi bulunmuyor, sadece kamu şirketleri ve test amaçlı projeler var.
- Şirket 2024-2025 sonuna kadar 200-300 uydu hedefliyor, bu sayede bir ağ örtmek ve veriyi yönetmek istiyor.
- Kontrol X, İstanbul Havalimanı, madencilik, endüstri, fabrikalar gibi çeşitli alanlarda uygulamalar geliştirmektedir.
- 39:56Yeni Yatırım ve Tesis Yönetimi
- Şirket, Signum adında bir yazılım şirketine yüzde kırkdokuz'unu satın almış ve bu yatırım ekosistemi tamamlamak için yapılmıştır.
- Signum, tesis yönetimi yazılımları geliştiriyor; hastaneler, havalimanları gibi büyük tesislerde odalar, asansörler, aydınlatma, klima, bina otomasyonu, temizlik malzemeleri ve bakım planlaması gibi konuları yönetiyor.
- Kontrol X ise tesislere yönelik sensörler ve donanımlar üretiyor; hava kalitesi, sabun dolu olup olmadığı, aydınlatma kontrolü ve bahçe sulamaya kadar birçok sensörü uzaktan takip etmeyi sağlıyor.
- 41:32Sensörler ve Uydu Haberleşme
- Binlerce sensör kontrolü yapmak ciddi bir operasyon yönetimi sorunu oluşturuyor, bu nedenle Signum ve Kontrol X bunları bir arada yönetiyor.
- Sensörler WiFi, GSM şebekesi veya kapalı ağlar üzerinden haberleşebiliyor, ancak bazı durumlarda (örneğin hareket halindeki cihazlar) bu seçenekler kullanılamıyor.
- Bu durumlarda şirketlerin hedefi, uydu haberleşmesi kullanarak sensörlerle iletişim kurmak ve bant genişliği ihtiyacını karşılamak.
- 42:37Uydu Haberleşme Hizmetleri
- Globalde SpaceX gibi büyük firmalar uydu haberleşme hizmeti sunuyor ancak fiyatları yüksek.
- Şirket, uydu haberleşmesi ile sayacı okuma gibi işlemlerin bir dolar ay cihaz başına fiyatla sunulacağını belirtiyor.
- Kontrol X'ın 2023 yılında 12,20 milyon dolar satış yapması bekleniyor, gelecek iki yıl için de projeksiyonlar yapılmış.
- 44:20Projeksiyon ve Tahminler
- Şirket, gelecek sene için 37 milyon dolar satış hedefi belirlemiş ve bu hedefi ürün ailesi oluşturma, potansiyel müşterileri inceleme ve demolar kurarak belirlemiş.
- Projeksiyonlar her üç çeyrekte bir güncelleniyor ve her değişiklik için açıklama sunuluyor.
- 2023 yılı zor bir yıl olacak çünkü birçok yatırım aynı anda devreye girecek, özellikle Omega Türkiye ve Pomega Amerika tarafı.
- 46:23Robot Satışları
- 2024'te 16 milyon dolarlık gelir beklenirken, 2025'te bu beklenti 53 milyona yükseliyor.
- Şirket, şu anda robotlarda 6,20 milyon dolarlık satış yapmayı planlıyor.
- Robot hatında redüktör, gripper (tutamaç) gibi çeşitli ürünler üretiliyor ve bu ürünlerin satışları önümüzdeki yıl başlayacak.
- 47:43Robot Projesi ve Gelişmeleri
- Şirket 2016'dan beri çalışmalarını sürdürmektedir, ancak robot projesi bütçe kısıtlamaları nedeniyle geride kalmıştır.
- 2016-2021 arasında kısıtlı bütçeyle çalışılan projede robot prototipleri üretilmiş, ekibin konumlandırılması ve makine ekipman siparişleri verilmiştir.
- Geçen sene ciddi takım tezgahları alınmış, Ankara'da kurulumlar yapılıyor ve 2023 yılı sonuna kadar tüm makine tezgahlarının tamamlanması hedefleniyor.
- 49:04Seri İmalat ve Satış Hedefleri
- 2024 yılında 16 milyon birim üretim hedeflenirken, 2025'te satışların artması bekleniyor.
- Pazar yaratmak için bazı robotlar uygun fiyatlı veya deneme amaçlı ücretsiz olarak verilecek ve gelen tepkilere göre satışların artması öngörülmektedir.
- 50:28Mint Ortaklığı ve Hedefler
- Mint, %40 hisseye sahip olan bir ortak şirkettir ve elektrikli araç paylaşım teknolojileri alanında çalışmaktadır.
- Projenin amacı cep telefonu veya mobil uygulamalardan elektrikli araçları rezerve edip dakikalık, saatte veya kilometre bazlı kullanabilmektir.
- Mint'in hedefleri arasında araçların bataryasına Pomega donanımının eklenmesi, şarj yönetim sisteminin kurulması ve Türkiye'de üretim yapılması bulunmaktadır.
- Araçlar temel düzeyde, 120-200 km hız aralığında, 1-4 kişilik kapasiteli olacak ve Türkiye'de üretilmesi hedefleniyor.
- 53:58Amerika Tesisinin Finansman Durumu
- Amerika'da sermaye erişiminin kolay olması rağmen, banka krizi ve yüksek enflasyon nedeniyle finansman zorluğu yaşanmıştır.
- Amerika tesisine ait maliyetler bugüne kadar Türkiye'den karşılanmıştır ve henüz herhangi bir kredi kullanılmamıştır.
- Enerji Bakanlığı'nın 20-25 yıllık geri ödemeli kredi paketlerine başvurular yapılmış olup, Eylül ayında kredi paketinin netleşeceği ve inşaatın hızlanacağı beklenmektedir.
- 56:42Net İşletme Sermayesi ve Yatırımlar
- Net işletme sermayesinin satışa oranı 2021 sonunda ve 2022 yılı ilk çeyreğinde %70'e yükseldi, ancak 2023 üç aylıkta %30-35 sınırına düştü.
- Yatırımlar nedeniyle net işletme sermayesi analizinde dalgalanmalar olacak ve bu durum nakit akışını etkileyecek.
- Yatırımlardan gelen gelirler artacak ve nakit akışları pozitif net nakit akımı olarak dönüşecek, kredi ödemeleri ve temettü ödemelerine doğru ilerleyecek.
- 59:26Dönemsel Etkiler ve Ciro Performansı
- Kontrolmatik sistem entegrasyon cirosunun en iyi olduğu zaman dördüncü çeyrek çünkü projeler tamamlanıyor, faturalar kesiliyor ve tahsilatlar yapılıyor.
- Son dört çeyrekte genellikle son çeyrek önceki çeyreklerin iki çeyreğin toplamı kadar minimumda daha yüksek oluyor.
- Dönemsellik etkisi, Pomega ve diğer faaliyetler büyüdükçe azalacak.
- 1:01:16Faaliyet Giderleri ve Maliyetler
- Faaliyet giderlerindeki artışlar, gelirlerin yanına kalmış oluyor ve gelire oranla daha yüksek görünüyor.
- Pomega gibi yatırımların personelleri eksi olarak bilançoya geliyor, ancak henüz ürün üretmediği için maliyetler artıyor.
- 2023 sonuna kadar Amerika'daki ve diğer şirketlerdeki maliyetler gelecek, bu nedenle grup seviyesinde eksi görme ihtimali var.
- 1:04:14Kar Marjı ve Gelecek Beklentileri
- Birinci çeyrekte brüt kar marjı %25'ten %7'ye düştü çünkü Pomega Türkiye ve Pome Amerika gibi gelir üretmeyen yatırımların maliyetleri yansıtıldı.
- Sistem entegrasyon işi istikrarlı bir iş olarak görülüyor ve 2023 yılında 131 milyon dolar, 2027 yılında ise 201 milyona kadar çıkması bekleniyor.
- Şirket sistem entegrasyon cirosunu 200 milyon seviyesinde tutmayı tercih ediyor çünkü kaynaklar kısıtlı ve daha büyük projelerde ödeme riski almak istemiyor.
- 1:07:402025 Yatırım Beklentileri ve Batarya Fiyatları
- 2025 yılında bir buçuk milyar dolara ulaşacak olan yatırım beklentileri, Türkiye ve Amerika'nın cirosundan gelmektedir.
- 2025'ten sonra batarya fabrikalarının yeterli olmasıyla fiyatlar kontrol altına alınacak ve batarya fiyatları düşecektir.
- Batarya fiyatları düşse de emtia fiyatları nedeniyle bir sınır altında kalacaktır.
- 1:08:52Yatırım Planları ve Proje Yönetimi
- Kontrolmatik'teki büyüme devam edecek, ancak bu proje tablosunda Omega'daki ikinci tur yatırımları ve diğer projeler yer almamaktadır.
- Yatırımlar somutlaşınca ve ayağı yere sağlam basınca projeler tabloya eklenir.
- Her yıl tablolar revize edilecek ve bağımsız denetim kuruluşu tarafından doğrulanacaktır.
- 1:11:01Yatırımcı Bilgilendirme ve Proje Paylaşımı
- Sermaye piyasaları yönetmeliklerine göre aktif büyüklüğünün %5'in üzerinde olan faaliyetler yatırımcılara bildirilmektedir.
- Yatırımcının al/sat tavsiyesini veya yatırım kararı etkileyebilecek önemli olaylar paylaşılır.
- Yasal sınırdan düşük maliyetli projeler (örneğin 1-3 milyon dolar) paylaşım gereği duymadan alınabilir.
- 1:12:34Ekosistem Yaklaşımı ve Gelecek Vizyonu
- Kontrolmatik, Signum, Prenses, Pomega, Enware, 3Yıldız, Hızlandırma ve Madencilik ile birlikte otomasyon ve enerji depolama kökenli bir ekosistem oluşturmayı hedeflemektedir.
- Bu projelerin başarı için insanları, bankaları ve personeli ikna etmek gerekmektedir.
- Şirketin vizyonu ve yol haritası var ancak yetenekli personel arayışı devam etmektedir.