Buradasın
Fintech İstanbul Webinarı: Topluluk Bulutu ve Finansal Bulut Hizmetleri
youtube.com/watch?v=5wfUmeftsxIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Fintech İstanbul webinarında sunucu ile İşnet Genel Müdürü Mehmet Can Bey arasında geçen bir röportajdır. Mehmet Can Bey, 1995'te İş Bankası'na yazılım uzmanı olarak başlayan ve 28 yıllık sektör deneyimine sahip bir bilişim uzmanıdır.
- Webinar, topluluk bulutu (community cloud) ve finansal bulut hizmetleri konusunu ele almaktadır. Türkiye'deki bulut teknolojileri mevzuatı, genel bulut, özel bulut ve topluluk bulutları arasındaki farklar, veri güvenliği riskleri ve bunların yönetimi detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca İş Bankası'nın teknoloji altyapısı, veri merkezleri ve gelecekteki teknoloji trendleri (yapay zeka, robotik süreç otomasyonu, kuantum bilgisayarlar) hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Röportajda İşnet'in 1999'da bireylere internet sunma hedefiyle kurulduğu, zamanla telekom hizmetlerini çeşitlendirdiği ve Türkiye'nin önemli e-belge entegratörlerinden biri haline geldiği bilgisi paylaşılmaktadır. Ayrıca İş Bankası'nın Ankara'daki Atom veri merkezi ve İstanbul'daki Levent veri merkezi hakkında detaylı bilgiler verilmektedir.
- 00:21Topluluk Bulutu Konusuna Giriş
- Konuşmacılar finansal teknolojiler sektörünü ilgilendiren topluluk bulutu (community cloud) konusunu sohbet ortamında ele alacaklar.
- Bulut teknolojisi şirketlerin işlerini kolaylaştırabilecek bir uygulama olarak bilinmektedir.
- Türkiye'de topluluk bulutu hizmeti tekrar gündeme gelmiştir.
- 01:05Bulut Teknolojisinin Geleceği ve Türkiye'deki Regülasyon
- Gardner'a göre 2027 yılına kadar kurumların %50'sinden fazlası iş olanaklarını artırmak için bulutu tercih edecekler.
- Türkiye'de fintech'lerin dış hizmet olarak topluluk bulutu hizmeti sunabilecek kuruluşlara ilişkin regülasyon Temmuz 2022'de Merkez Bankası tarafından yayınlanmıştır.
- Nisan 2023'te ilk revizyon, Eylül 2023'te ikinci sürüm yayınlanmış ve ödeme ve elektronik para kuruluşları açısından bulut konusunda yeni bir yaklaşım başlamıştır.
- 02:21Konuşmacının Kişisel Geçmişi
- Konuşmacı 1995 yılında İş Bankası'na yazılım uzmanı olarak başlamış ve elektronik mühendisi olarak Hacettepe Üniversitesi'nde master yapmıştır.
- İş Bankası'nda yazılım tabanlı kanal, çok kanallı bankacılık, dijital bankacılık, veri ambarı gibi farklı görevlerde bulunmuştur.
- 2018'den itibaren İşnet'in genel müdürü olarak görev yapmaktadır.
- 04:39İşnet'in Kuruluşu ve Gelişimi
- İşnet 1999 yılında bireylere internet sunma hedefiyle kurulmuştur.
- Başlangıçta Türk Telekom'da bulunan altyapıyı kullanarak internet, ses ve SMS gibi hizmetler vermiştir.
- Zamanla hizmetlerini çeşitlendirmiş, kurumlara internet ve telekom hizmeti verme amacıyla kendini değiştirmiştir.
- Türkiye'nin en önemli e-belge entegratörlerinden biri olup, e-fatura, ev sahibi, serbest meslek makbuzu gibi belgeleri üreten ve saklayan firmalara hizmet vermektedir.
- 06:07Şirketin Vizyonu ve Hizmetleri
- Şirket son beş senede sadece telekom entegratörlüğünden uçtan uca bilişim teknolojileri altyapı hizmeti verme vizyonuna dönüştürülmüştür.
- Gerçek anlamda uçtan uca bilişim teknolojileri altyapı hizmetlerini sağlayabilen bir şirket olarak iletişimden buluta kadar giden hizmetleri sunmaktadır.
- Şirket yazılım hizmeti sunmakta olup, kendi ekosistemi ile beraber diğer yazılımların kendi altyapısının üzerinde sunulmasını sağlamaktadır.
- 09:40Bulutun Tanımı ve Gelişimi
- Bulut, kullanıcıların kullandıkları uygulamaların, verilerin ve işlerin nerelerde yapıldığını bilmeden kullanabildiği bir sistemdir.
- Bulut, verileri karşınıza getirerek yeni şeyler üretmenize ve bilgiye dönüşmesine yardımcı olmaktadır.
- Bulutun kökeni ve nasıl çalıştığı çok az bilinirken, kullanıcıların son kullanıcı olarak bu dönüşümü çok az bildiği bir bilgi odaklı dönüşüm gerçekleşmiştir.
- 12:22Bulut Hizmetlerinin Yapısı
- Global bulut hizmeti sağlayıcıları, dünyanın her tarafına dağınık bir şekilde kurgulanmış yerleşkelerde binlerce, onbinlerce sunucu konumlandırmaktadır.
- Bu sunucular üzerinde pek çok uygulama çalışıyor ve kullanıcıların verileri bu uygulamaların bir veya birkaçında durabilmektedir.
- Bulut hizmetlerinde verinin saklandığı, işlendiği yer, üzerinde çalışacak uygulamanın kimin olduğu ve güvenlik konuları kullanıcıları ilgilendirmemektedir.
- 15:21Topluluk Bulutu Kavramı
- Topluluk bulutu, genel buluttan farklı olarak amatör veri odaklı bir yapıdır.
- E-posta gibi hizmetlerde kullanıcıların kişisel bilgileri (isim, yaş, adres) bir araya gelerek değer oluşturabilmektedir.
- Topluluk bulutunda anonimleştirilmiş veri gibi kavramlar kullanılarak verilerin satılması gibi işlemler gerçekleştirilebilmektedir.
- 17:09Bulut Teknolojisinin Kişisel Veriler Üzerindeki Etkisi
- Bulut teknolojisi, kullanıcıların e-posta kullanım alışkanlıkları, alışveriş tercihleri ve seyahat bilgileri gibi kişisel verileri toplayabilir.
- Bu veriler bir araya geldiğinde, baraj veya akış oluşturarak pek çok amaç için kullanılabilir ve aynı zamanda riskler de oluşturabilir.
- Kritik işlerde, kişisel bilgilerin paylaşılması, ticari sırların korunması ve belirli kurallarla yürütülen işlerde bulut kullanımı artık kontrol edilemez hale gelmiştir.
- 19:11Sektörel Bulut Çözümleri ve Mevzuat
- Sektörel verilerin başka verilerle bir arada tutulmaması ve bazı kuralların ülke bazlı olması gerekmektedir.
- Türkiye'nin finansal mevzuatı dünyanın en iyi uygulamalarına sahip olup, bankacılık ve ödeme kuruluşları için özel kurallar bulunmaktadır.
- Mevzuat, finansal verilerin ülke dışına çıkarılmasını ve farklı sektörlerin verilerinin aynı bulut ortamında barındırılmasını engellemektedir.
- 20:35Bulut Türleri ve Özellikleri
- Genel bulut, ülke sınırları içerisinde kurulabilen ve isteyen herkesin erişebileceği paylaşımlı bir yapıdır.
- Özel bulut, tek bir kuruma hizmet veren ve fiziksel altyapının tamamen o kuruma ait olduğu bir yapıdır.
- Topluluk bulutu, genel bulut gibi paylaşımlı bir altyapı olmasına rağmen, sadece belirli bir sektör veya topluluk için tasarlanmış bir yapıdır.
- 24:52Bulut Hizmetleri ve Ekosistem
- Kurumsal bulut yapısı, verilerin Türkiye sınırları içerisinde kalmasını ve siber güvenlik altyapısının farklı seviyelerde kurgulanmasını sağlar.
- 2023 yılında finansal kuruluşlar için bulut hizmeti sunulmaya başlanmıştır.
- Bulut ekosistemi, finansal kuruluşların ihtiyaç duyduğu temel yazılımlar ve hizmetleri de sunarak zenginleşmektedir.
- 27:33Topluluk Bulutu Hizmeti ve Ekosistem
- Temel bankacılık uygulamaları veya ödeme kuruluşu altyapısı yazılımlarıyla çalışan firmalar, müşteri deneyimi boyutunda farklılaşmak ve iyileşmek istiyor.
- Ödeme güvenliği hayati önem taşıyan kurumlar, hızlı kişi doğrulamaları yaparak işlem hızını ve güvenliğini artırıyor.
- Topluluk bulutu, farklı deneyimleri ve hizmetleri olan kişilerin bir araya geldiği, birbirleriyle iş yapan ve tanıyan bir ortam oluşturuyor.
- 28:41Mavi Finans'ın Mottosu ve Ekosistemi
- Mavi Finans'ın mottosu "insan için teknoloji" olup, teknolojinin insana yardımcı olması için var olduğunu düşünüyor.
- Geçen sene Temmuz'da TEN tanımlanması ve regülasyona girmesiyle topluluk bulutu hizmeti vermeye çalışan birçok şirket gündeme gelmeye başlamış.
- Türkiye açısından büyük bir ihtiyaç olan bu hizmet, farklı yazılımları ihtiyaca göre sunabiliyor ve geniş bir ekosistemden fayda alabiliyor.
- 30:00Topluluk Hizmetinin Diğer Hizmetlerden Ayıran Temel Faktörler
- Ekosistem gibi algılanan topluluk hizmetinin en önemli faktörlerinden biri tecrübedir.
- İş Bankası'nda çalışan kişilerin geçmişten gelen mevzuatı ve yeni mevzuat değişikliklerini bilmesi, finansal bulut alanında büyük bir tecrübe oluşturuyor.
- Mavi Finans, ISO, PC ve özellikle finans kuruluşlarını yakından alakadar eden 3442 sertifikasyonlarıyla sürekli denetim görme ihtiyacını azaltan bir yapıya sahip.
- 32:27Denetim Süreçleri ve Teknoloji Kullanımı
- Yeni müşteriler için kuruluş izni ve faaliyet izni verilirken BDDK veya Merkez Bankası gibi otoriteler tarafından periyodik denetimler yapılmaktadır.
- Mavi Finans, teknoloji olabildiğince güncel kullanıyor ve eski sunucuları veya altyapıları kullanmak yerine yeni yatırımlar yapıyor.
- Güvenlik, finans kuruluşları için olmazsa olmaz bir katman olup, paranın emanet edildiği kurumun dışarıdan saldırılara ve kaçaklara imkan vermeyen bir altyapı üzerinde çalışması gerekiyor.
- 35:39Yedekli Yapı ve İnsan Faktörü
- Her altyapının zaman zaman sorun çıkarması ve arızalar oluşması mümkündür, bu durumda yedekli yapı devreye girer.
- Ciddi sorunlar durumunda "felaket kurtarma merkezi" adı verilen yerin faaliyetleri sürdürmesi ve kesintileri engellemesi gerekir.
- Mavi Finans'ın insan faktörü önemlidir; uçtan uca 7/24 izleme, en üst düzey tasarımlara kadar tüm süreçlerin içinde çalışanlar yer alıyor.
- 38:09Atlas Veri Merkezi ve Güvenlik
- Mavi Finans'ın Atlas Veri Merkezi, Türkiye'nin ilk dört veri merkezi arasında yer alıyor.
- Arka tarafta Atom var ve Ankara'da bulunuyor.
- Bu veri merkezi, işletim bünyesinde olması ve kullanması sayesinde büyük bir güvence sağlıyor.
- 38:42Veri Koruma ve Sigorta Hizmetleri
- Veri kaybı veya veri koruma adına bir sigorta hizmeti olup olmadığı sorulmuştur.
- Anadolu Sigorta ve benzer şirketlerin siber güvenlik sigortaları ve iş sorumluluk sigortaları gibi farklı sigorta paketleri bulunmaktadır.
- Sigortanın tanımı, kayıp maddi değerinin hesaplanması ve riskin değerlendirilmesi önemlidir.
- 40:19İş Bankası'nın Veri Merkezleri
- İş Bankası'nın ana veri merkezi Ankara'da "Atlas" ismiyle bulunmakta ve yedekleme, felaket kurtarma amaçlı kullanılmaktadır.
- İstanbul'da Levent'te üçüncü bir veri merkezi bulunmaktadır.
- Atlas veri merkezi hem tasarım hem operasyon açısından farklı sertifikalarla onaylanmış ve sürekli denetim altında bir yapıdır.
- 41:07Veri Merkezinin Kuruluşu ve Amacı
- Veri merkezi ilk başta İş Bankası'nın kendi ihtiyaçları için yüksek teknoloji yönetimi standartlarıyla kurulmuştur.
- Daha sonra teknoloji hizmetleri verme kararı alındığında veri merkezinin işletimi de alınmıştır.
- İlk başta ticari matematik düşünülmemiş, ekonomik koşullarla sunulduğu bir veri merkezi olarak hizmet vermektedir.
- 42:37Geleceğe Bakış ve Teknoloji Gelişimi
- Şirket yaklaşık beş senedir uçtan altyapı teknoloji altyapı şirketi olarak kendini hiçbir şeyle sınırlı tutmamaktadır.
- Gelecekte teknoloji kullanma şekilleri büyük ihtimalle aynı şekilde devam etmeyecek, farklı kullanım şekilleri ve yeni ihtiyaçlar ortaya çıkacaktır.
- Yapay zeka kullanımının yaygınlaşması, iş yapış şeklimizi sabit akıştan dinamikleşen bir hale getirebilir.
- 44:47Yapay Zeka ve Robotik Süreç Otomasyonu
- Yapay zeka senaryoları için işlemci ihtiyaçları farklılaşacaktır.
- Robotik süreç otomasyonu uygulamalarına yapay zeka girmiş, süreçlerin farklı şekilde aktığı kullanımlar görülmeye başlanmıştır.
- Kuantum bilgisayarlar gündeme gelecek ve yaygınlaşmaya başladığında bildiğimiz her şey değişecektir.
- 47:14Gelecekteki İş Tanımları ve Ekosistem
- Yapay zeka konusunda hizmetler verilecek ve robotik süreç otomasyonları en kestirme kullanım alanı olacaktır.
- İş Bankası'nın veri kullanımı ile ilgili yüksek yapay zeka faaliyetleri ve makine öğrenmesi algoritmaları önemli değerlerdir.
- Sektördeki diğer teknoloji kuruluşlarıyla birlikte geliştirilecek hizmetler önümüzdeki günlerde kurumları ayrıştırıcı ihtiyaçlar olarak ortaya çıkacaktır.
- 49:00Sektörde Başarı İçin Önemli Faktörler
- Trendleri takip etmek önemlidir, özellikle teknolojik trendleri Gardner gibi kuruluşlar her sene kolaylaştırarak önümüze getirir.
- Sektörde başarı için denemek ve denemekten korkmamak gerekir.
- Bilgi paylaşımı, özellikle deneyim paylaşımı, sektörün büyümesine katkı sağlar ve bilginin yeniden üretilmesini ve katma değerini artırır.
- 49:57Sektördeki Güven ve Paylaşım
- Sektörde tecrübe paylaşımı çok önemlidir ve bilgi paylaşıldıkça büyüyen bir şeydir.
- Sektördeki ana oyuncular, ekosistem ve hizmet sağlayıcılar arasında olan güven, bilginin büyüme hızını artırır.
- Sektördeki oyuncular birbirlerinin rakibi değil, çünkü bu sektör çok büyüme açık bir sektör olup, şu anki çapı olabileceğinin çok küçük bir parçasıdır.
- 51:18Topluluk Bulutunun Önemi
- Video, ödeme ve para kuruluşları açısından önemli olan topluluk bulutunu Mehmet Bey ile paylaştı.
- Topluluk bulutunun finansal hizmetler sektörü açısından çok önemli bir konu olduğu vurgulandı.