Buradasın
Yusufeli'nin Yeniden Yapılandırılması ve Kültürel Zenginlikleri
youtube.com/watch?v=lLRpcb2bv6wYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Yusuf Elindeki" programının bu bölümü, Yusufeli'nin yeniden yapılandırılması sürecini ve kültürel zenginliklerini konu almaktadır. Programda sunucu, Ünver Belediyesi'nde fidan yetiştiriciliği yapan Bir Daimi Kılmaz, Yusufeli'nin sosyal kültür işler müdürü Erkin Tokgöz, yerel müzisyenler Şentin (akordeoncu) ve Kürşat (tulumcu) ile röportajlar yapmaktadır.
- Video, Yusufeli'nin 1950'de kurulduğu ancak 2015'te zorunlu bir göçle yeni bir yerleşim alanına taşınacağı bilgisiyle başlayıp, fidan yetiştiriciliği, zeytin yetiştiriciliği ve bölgenin doğal kaynakları hakkında bilgiler sunmaktadır. Program, fidanlık ziyareti, fidanların aşılanması, yayla kültürü ve yerel müzik performansları ile devam etmektedir.
- Videoda ayrıca Yusufeli'nin Akdeniz iklimi özellikleri taşıyan, ortalama yıllık sıcaklığı 23 derece olan ve 265 gün güneş alan bir bölge olduğu, bölgenin sarp dağları, ayı ile mücadele ve arıcılık gibi konular ele alınmaktadır. Yerel halkın göçebe yaşam tarzı, "butko" adlı yerel zeytin ırkı ve cağ kebabının Doğu Karadeniz ve Kafkasların kültürü olduğu gibi kültürel detaylar da paylaşılmaktadır.
- 00:23Yusufeli'nin Çoruh Nehri Bölgesi
- Yusufeli'nin yeniden yapılanmasına gidecek ve fidanların yetiştirildiği bir yere gidilecek.
- Bulundukları konum Gümüşhane, Bayburt ve İspir'den gelen Çoruh Nehri'nin ana kolu.
- Çoruh Nehri, Barhal Çayı ile birleşerek aşağı kesimde Batum'a kadar gidiyor ve denize dökülüyor.
- 01:45Fidan Yetiştiriciliği
- Fidan yetiştiriciliğinde elma, kayısı, kiraz ve dut olmak üzere beş çeşit fidan yetiştiriliyor.
- Fidanlar yeni kurulacak şehir merkezinde ve tarım alanlarında kullanılmak için yetiştiriliyor.
- Fidan dikimi ve aşılama, sulama gibi bakımlar yapılıyor, Mayıs sonuna doğru göz aşısı yapılacak.
- 05:13Yusufeli'nin Tarihi ve Göç Süreci
- Yusufeli'nin kuruluş tarihi 1950'dir ve şu anki noktada bulunuyor.
- Geçmişte patika yolları vardı, ulaşım yükseklerden sağlanıyordu ve vadiler kullanılmıyordu.
- Yusufeli'nin şu anki konumuna intikali, doğal afet sonucu değil, kamuoyunun isteğiyle gerçekleşmiş.
- 07:15Zorunlu Göç ve Gelecek
- Bugün zorunlu bir göç var, kamu yararı gözetilerek yapılan bir proje gereği.
- Yeni yerleşim yeri 5 kilometre ortalama mesafede, 900 rakımlı bir yamaçta kurulacak.
- Bu süreç yaklaşık 40 yıldır sürüyor ve insanlar barajda yatıp kalkmak şeklinde yaşıyor.
- 08:16Enerji Projesi ve Talepler
- Ülkenin enerjiye ihtiyacı var ve Yusufeli'de iyi bir potansiyel bulunuyor.
- İnsanlar fedakarlık etmeye hazır ancak yavaş tipi, değirmen tipi santrallerle tarım alanlarının ve canlı aleminin kullandığı suların yok edilmemesi talep ediliyor.
- Karadeniz insanı toprağa fidan diker, dağın tepesine çıkar ve bahçesini yapar, bu nedenle yeni yerleşim yerinde de tarım yapabileceklerini düşünüyorlar.
- 10:47Yusufeli'nin Yeşillik Sorunu ve Çözüm Çabaları
- Yusufeli'nin yeni taşınacağı yerde yeşillik sorunu var ve ekilebilir toprak varlığının %80'i barajlar sebebiyle sular altında kalıyor.
- Yeni noktada daha yaşanılabilir bir alan oluşturmak için fidan çiftliğinde hazırlık çalışmalarına başlandı.
- Üfe'de endemik olmasa bile buraya has 11 çeşit meyve ırkı tespit edildi ve Mart ayında dikimlere başlandı.
- 13:57Zeytin Yetiştiriciliği ve İklim Şartları
- Yusufeli, kuzey yarımkürede, Anadolu'nun kuzeyinde, Kafkaslara yakın bir bölgede olmasına rağmen Akdeniz iklimi özellikleri taşıyor.
- Bölgede "Butko" adı verilen, tadına doyum olmayan bir zeytin ırkı bulunuyor ve bazı kaynaklarda zeytinin anavatanı olarak geçiyor.
- Yusufeli, ortalama yıllık sıcaklığı 23 derece olan, yılın 265 günü güneş alan ve zeytinin sevdiği iklime sahip bir bölge.
- 17:41Bölgenin Fiziksel Özellikleri ve Zorlukları
- Yusufeli'ye gelirken sarp ve tehlikeli dağlarla karşılaşılıyor, taşlar üzerinde duran araçlar düşme ihtimali taşıyor.
- Bölgede yoğun şekilde arıcılık yapılıyor ve ayılar balı, kiraz, dut, armut ve elmayı seviyor.
- Ayılar tarıma zarar verdiğinde insanlar mağdur kalıyor ve bu konuda bir çözüm arayışı devam ediyor.
- 20:07Yabani Hayvanlarla Mücadele
- Yabani hayvanlarla mücadele için insanlar kendi tedbirlerini alıyor, ancak bu tedbirler külfetli ve tam olarak mağduriyeti ortadan kaldırmıyor.
- İnsanlar yabani hayvanları ürkütecek sesli, ışıklı sistemler kuruyor veya elektrikli çitler vasıtasıyla bahçelerini koruyabiliyor.
- Yabani hayvanlar, insanlara zarar vermiyor; eğer insanlar onlara zarar vermiyorsa, onları tehdit olarak görmüyorlar.
- 21:53Göçebelik Kültürü ve Doğa İlişkisi
- Göçebelik üzerine kurulu bir yaşam var ve beş ayrı noktada yerleşim düzeni bulunuyor, on iki ay boyunca ikişer ay, birer ay, üçer ay şeklinde göç ediliyor.
- Atalar, yerleşim yerleri arasındaki intikallerde tepelerden ve derelerden geçiyor, cuma günü genellikle tatil verilmiş.
- Bir anıda, bir kişi tepede yirmi dört saat uyuyarak, ayıların bol olduğu bir ormanda bile rahatsız edilmemiş.
- 24:14Doğa Sevgisi ve Ağaç Dikme
- Ağaçlar için kutsal bir bitki olarak görülüyor ve fidan dikme konusunda büyük önem veriliyor.
- Atadan gelen kültürle beraber, hangi ağacın kesilmesi gerektiğini, hangi bölge ağaç kesilmesi gerektiğini göstererek ağaç kesiliyor.
- Kurumunu, düşmüşünü, seyreltilmesi ihtiyacı olan noktalarda ağaç kestiriliyor, yanlış bir ağacı kesildiğinde sert şekilde uyarılıyor.
- 26:57Fidanlık Ziyareti
- Fidanlıkta şeftali fidanları Mart ayının ilk haftasında dikilmiş ve Mayıs ayının sonuna doğru yaprak aşısı yapılacak.
- Aşı, toprağı benimsemiş, orada yetişmiş şeftalilerden alınacak ve fideler biraz daha yetiştikten sonra yeni yerleşim yerine gidecek.
- Fidanlıkta ayrıca kiraz ve ileride elma fidanları da bulunuyor ve toplam yedi bin fidan var, daha sonra otuz-kırk bin fidan olacak.
- 29:02Cağ Kebabı Kültürü
- Cağ kebabı Erzurum'un özellikle Oltu ilçesi ile anılıyor, ancak bu coğrafyanın bir kültürüdür.
- Cağ kebabı yatık dönerden yapılır, dik dönerden cağ kebap olmaz.
- Cağ kebabı kültürü Türkiye'nin, Doğu Karadeniz'in ve Kafkasların kültürüdür.
- 31:30Yayla Kültürü ve Hayvan Bakımı
- Hayvanların et, süt ve mizacı yayla kültürüne yansıyor.
- Eskiden hayvanlar yaylalara çıkarılıp, yerleşim yerlerinde taştan ve ağaçtan barınaklar kurulurdu.
- Yaylalarda ortak alanlar vardı, mutfak eşyaları ve yakacak odun herkes tarafından kullanılırdı.
- 32:34Fidanlık Ziyareti
- Fidanları yetiştirmek için detaylı bilgi için ilçe tarımla irtibata geçmek gerekiyor.
- Fidanlıkta birçok fidan bulunuyor ve yeni yerleşim alanlarında ihtiyaç duyuluyor.
- Program, Yusufeli'nin içine geçerek tulum ve akordeon çalınarak sonlandırılacak.
- 34:43Yusufeli'nin Genel Özellikleri
- Yusufeli kültürü, müziği, doğası ve rafting ile bambaşka bir yer.
- Bölge mikroklimal bir iklim özelliğine sahip ve Akdeniz iklimini andıran bir memlekette bulunuyor.
- Çoruh vadisi içerisinde kurulmuş bir ülke olarak turizm, arıcılık, su ürünleri, hayvancılık ve tarım potansiyelleri sunuyor.
- 36:16Kalkınma Projeleri
- Modern bahçelerin oluşturulması ve modern tekniklerin kullanılması için güzel projeler var.
- Ardahan, Kars ve Artvin'i kapsayan AKAT kalkınma projesi ve Çora havzası rehabilitasyonu kapsamında projeler bulunuyor.
- Baraj bölgesi olan Yusufeli'de yeni tarımsal havzaların oluşturulması gerekiyor.
- 38:49Kültürel Mozaik
- Yusufeli kültürel anlamda müthiş bir mozaik oluşturuyor, Çoruh'un güneyinde ve kuzeyinde farklı kültürler bulunuyor.
- Tulum, akordeon, davul ve zurna aynı anda dinlenebildiği ve insanları eğlendirdiği bir yer.
- Yusufeli nüfusu az olmasına rağmen çok canlı ve neşeli bir yer.
- 39:56Müzik Performansları
- Şentin adlı kişi akordeon çalıyor ve on seneyi aşkın süredir müzikle uğraşıyor.
- Kürşat adlı 19 yaşındaki genç tulumcu, liseyi yeni bitirdi ve konservatuvar sınavlarına hazırlanıyor.
- Program, tulum eşliğinde teşekkür edilerek sonlandırılıyor ve Artvin'e doğru yolculuk devam edecek.