Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TUDOKSAT) Akademi'nin uzaktan eğitim programı kapsamında sunulan bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, yolluk dökümdeki hesaplamalar ve yolluk sistemlerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, yolluk dökümde kullanılan genel formülün basınçlı ve basınçsız yolluk sistemlerinde nasıl uygulandığını açıklamaktadır. Özellikle SCA (dar kesit alanı) hesaplamaları, efektif yükseklik değerinin hesaplanması ve yatay/dikey kalıplama sistemlerindeki farklar ele alınmaktadır. Konuşmacı, formüldeki değişkenlerin (metal ağırlığı, yoğunluk, dolum zamanı, sürtünme faktörü, efektif yükseklik) anlamlarını açıklayarak, farklı kalıp pozisyonlarında efektif yüksekliğin nasıl hesaplanacağını üç farklı olasılıkla (parçanın üst/alt derecede olması, tamamının üst veya alt derecede olması) detaylandırmaktadır. Ayrıca, basınçlı ve basınçsız yolluk sistemlerinde dar kesit alanının nasıl belirleneceği ve tasarımında dikkat edilmesi gereken noktalar da açıklanmaktadır.
- 00:13Yolluk Dökümde SCA Hesaplamaları
- Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TUDOKSAT) Akademi'nin uzaktan eğitim programında yolluk dökümdeki yolluk hesaplamaları ve SCA (dar kesit alanı) formülünün basınçlı ve basınçsız yolluk sistemlerinde nasıl uygulandığı anlatılacak.
- SCA, dar kesit alanı, çok eğri, döküm zamanını yöneten kritik alan veya boğaz alanı olarak da adlandırılır.
- Basınçlı yolluk sisteminde SCA, parçaya giriş yapan memelerin toplam alanıyla hesaplanırken, basınçsız yolluk sisteminde düşey yolluk tabanında veya herhangi bir noktasında hesaplanır.
- 01:45Genel Formül ve Değişkenler
- Akış kontrolü için kullanılan formül, döküm zamanını yönetmek için SCA olarak kullanılır.
- Formülde 22,60 sabit bir değerdir, g kalıbın içindeki toplam metal ağırlığı, ρ döktüğümüz sıvı metalin yoğunluğu, t kalıbı doldurmak istediğimiz hedeflenen dolum zamanıdır.
- Formülde ayrıca sürtünme faktörü ve efektif yükseklik (kalıp içerisindeki pozisyona bağlı değer) bulunmaktadır.
- 03:31Efektif Yükseklik Hesaplaması
- Efektif yükseklik hesaplaması, kalıptaki parçanın ve yolluk sisteminin tasarımındaki farklılıklarla değişir.
- Nissan'ın çalışmasında, aynı miktardaki kalıp boşluğu için direkt tepeden döküldüğünde 8,50 saniye olan döküm zamanı, parçaya paralel olarak alta inen ve alttan yukarıya doldurulduğunda yaklaşık iki katına çıkar (17 saniye).
- Kalıp dolum süresi efektif yükseklikle ilintili olduğundan, döküm parçanın pozisyonuna göre yolluk sisteminde efektif yükseklik hesaplamak için üç ayrı olasılık vardır.
- 04:49Efektif Yükseklik Hesaplama Olasılıkları
- Birinci olasılık: Döküm parçasının hem üst hem alt derecede bulunduğu durumda, efektif yükseklik A-a/2-c olarak hesaplanır.
- İkinci olasılık: Döküm parçasının tamamının üst derecede olduğu durumda, efektif yükseklik H-c/2 şeklinde hesaplanır.
- Üçüncü olasılık: Parçanın tamamının alt derecede olması durumunda, farklı bir formül kullanılır.
- 06:47Yatay ve Dikey Yolluk Sistemleri
- Yatay ve dikey kalıplama hatlarında basınçlı ve basınçsız yolluk filtreli yolluk sistemleri kullanılır.
- Konvansiyonel yolluk sisteminde dar kesit parçaya girişteki memedir, yatay yollukta ise meme alanının yaklaşık 2,60 katı olarak hesaplanır.
- Basınçsız yolluk sistemine geçildiğinde, düşey yolluk kontrollü hale gelir ve en dar kesit alan düşey yolluğa taşınır.
- 08:37Yolluk Sistemi Tasarımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Akışı kontrol eden yer kesinlikle düşey yolluk kesit alanının olması gerekmektedir.
- Hesaplanan dar kesit alanından memelere doğru giderken düşey yolluktan kesitlerin minimum %10 kadar büyütülmesi gerekir.
- Düşey yollukta dar kesit düşey yolla taşındığında, memelerden içeriye giren metalde bahçe hortumu etkisinden dolayı metalin püskürerek kalıp içine girmesini önlemek gerekir.
- 10:07Dikey Kalıplama Sistemleri
- Dikey kalıplama sistemlerinde birden fazla döküm seviyesi (alt sırası, orta sırası, üst sırası) düşünülmelidir.
- Köpük filtre kullanıldığında en dar kesit kesinlikle memede olmamalıdır.
- Dikey kalıplama makinelerinde, parçanın dökümünde yolluklar alttan değil iki parçanın yanından geliyorsa, en dar kesit filtreden sonra düşey yolluk sistemi içerisinde uygulanmalıdır.