Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan vergi hukuku sınav hazırlık dersidir. Eğitmen, öğrencilere vergi hukuku konularını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, vergi hukuku sınav sorularının çözümü ve çeşitli konuların açıklanması şeklinde yapılandırılmıştır. İçerikte teminat ve korunma hükümleri, vergi incelemesi, ihtiyati haciz, vergi cezai parnamesi düzenleme ve tahsil işlemleri, 160/A maddesi kapsamında mükellefiyetin yeniden tesis edilmesi gibi konular ele alınmaktadır. Eğitmen, sınav sorularını çözerken konuları böl-parçala-yönet yaklaşımıyla açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca teminat talep şartları, teminat olarak gösterilebilecek değerler, ihtiyati hacizin kimler tarafından yapılabilmesi, hangi durumlarda uygulanabileceği ve hangi mallara konulabileceği gibi pratik bilgiler de verilmektedir. Son bölümde 160/A maddesi kapsamında işlem tesis edilen kişilere yönelik şartlar (teminat ve vergi borcunun bulunmaması) vurgulanmaktadır.
- 00:292021-2023 Sınav Sorularının Çözümü
- Konuşmacı, 2021-2023 sınav sorularını çözeceğini ve özellikle 6183 sayılı kanunun teminat ve korunma hükümleri konularını ele alacağını belirtiyor.
- İlk soru, teminat isteme, ihtiyati haciz, ihtiyati tahakkuk, dava açma ve ödeme emrinin tebligatı gibi konuları içeren yaklaşık bir sayfa uzunluğunda yorucu bir soru olarak tanımlanıyor.
- Konuşmacı, uzun mevzuatlara sahip soruları çözerken "böl, parçala ve yönet" prensibini kullanmanın daha anlamlı olduğunu vurguluyor.
- 04:53Teminat İsteme Koşulları
- Teminatın istenebileceği iki durum vardır: vergi incelemesi sırasında vergi ziyanı ve kaçakçılık suçlarına temas eden fiiller tespit edildiğinde, veya Türkiye'de ikametgahı olmayan amme borçlusu için amme alacağının tahsilini tehlikede görürse.
- Vergi incelemesi durumunda teminat isteme zorunlu, ikinci durumda ise ihtiyari olarak uygulanır.
- Kanun koyucusu, vergi incelemesi durumunda inceleme elemanına ihtiyarilik vermemiş, "istenir" şeklinde ifade etmiş, ikinci durumda ise "isteyebilir" şeklinde ifade etmiştir.
- 10:06Sorunun Çözümü
- Soruda sahte belge kullanımına dayalı haksız KDV indirimi tespit edilmiş, ancak üçyüzellidokuz maddesi kapsamında olup olmadığı tartışmalıdır.
- Baskın görüşe göre teminat istenmesi için üçyüzkırkdört ve üçyüzellidokuz maddesi birlikte olması gerekirken, sadece üçyüzkırkdört'ün varlığı yeterli diyen görüşler de mevcuttur.
- İkinci paragrafta, vergi dairesi tarafından teminat göstermesi istenmiş ve mükellefe onbeş günlük süre verilmiş, bu işlem usulüne uygun olarak yapılmıştır.
- 14:10Teminat İstenmesi ve Hesaplanması
- Vergi dairesi, mükellefe 350.000 TL vergi kayıp kaçağı için teminat istemiştir.
- Teminat tutarı, vergi aslı (350.000 TL), vergi ziyası ve gecikme faizi dahil olmak üzere hesaplanmalıdır.
- Toplam teminat tutarı yaklaşık 800.000 TL civarında olmalıdır, ancak vergi dairesi bu tutarı yanlış hesaplamıştır.
- 16:02Teminat Gösterilebilecek Değerler
- Mükellef 200.000 TL değerindeki fiziki altını teminat olarak göstermiş ve kabul edilmiştir.
- Teminat olarak gösterilebilecek değerlere: para, teminat mektupları, devlet iç borçlanma senetleri, hazine bonosu, devlet tahvili ve cumhurbaşkanlığı tarafından belli edilecek milli hisse senetleri dahildir.
- Borsa rayici hisse senetleri, değeri %15 düşürülecek şekilde kabul edilir.
- 18:54Teminat Eksikliği ve İhtiyati Haciz
- Mükellef 350.000 TL istenen teminat yerine sadece 200.000 TL'lik altın göstermiştir, bu da teminat eksikliğini ortaya koymuştur.
- İhtiyati haciz için yedi ayrı fıkra mevcuttur ve bunlardan birinin varlığı ihtiyati haciz yapılmasına yeterlidir.
- Mükellefin eksik teminat göstermesi, ihtiyati haciz yapılabilmesi için bir sebeptir.
- 24:50İhtiyati Haciz Yetkilileri
- İhtiyati haciz üç ayrı yetkili tarafından imza ve karar alınabilir: devlete ait alacaklar için vergi dairesi başkanı, il özel idaresine ait alacaklar için vali, belediyeye ait alacaklar için belediye başkanı.
- İhtiyati haciz, tahakkuk etmemiş bir amme alacağı için uygulanır, yani henüz kesinleşen bir alacak yoktur.
- Kanun koyucusu, ihtiyati haciz yetkisini kısıtlamıştır çünkü herkese bu yetki verilmemiştir.
- 27:21İhtiyat Haciz ve Uygulamaları
- İhtiyat haciz, mükellefin istenilen düzeyde teminat göstermediği durumda tahsil dairesinin uygulayabileceği bir tedbirdir.
- Tahsil dairesi vergi dairesi başkanının kararıyla mal varlığı araştırmasına giderek ihtiyat haciz işlemine başlar.
- Altın depo hesabına ihtiyat haciz konulabilir, ancak bunun nakde çevrilmesi eleştirel bir konudur.
- 29:06POS Cihazı ve Otomobil Üzerine İhtiyat Haciz
- POS cihazına ait hesapta ileriye yönelik doğması muhtemel gelirler üzerine ihtiyat haciz konulabilir.
- Otomobil üzerine yapılan ihtiyat haciz işlemi hatalıdır çünkü mülkiyet hakkı artık borçluya ait değil, başkasına aittir.
- İhtiyat haciz durumunda tasarrufun iptali davası konulabilir, ancak bu durumda önce bir tasarrufun iptali davası ortaya konulması gerekir.
- 37:27İhtiyat Hacizin Kaldırılması
- İhtiyat haciz, mülkiyet hakkına ciddi bir müdahale olduğu için kanun koyucu tarafından ağır bir yükümlülük olarak görülür.
- Amme borçlusu, ihtiyat hacizin kaldırılması için teminat mektubu sunabilir ve bu durumda tüm hacizler kaldırılmalıdır.
- Vergi ceza ihbarnamesi düzenlenirken verginin aslı, vergi cezası ve gecikme faizi ihbarnamede gösterilir.
- 40:46Vergi Ceza İhbarı ve Gecikme Faizi
- Vergi ceza ihbarı düzenlenecekken bir defa gecikme faizi içeremez çünkü gecikme faizi henüz tahakkuk veya tarih safhasına net olarak belli değil.
- Gecikme faizi, alacağının zamanında tahakkuk etmemesinden kaynaklanır ve tahakkuk henüz kesinleşmemiş olduğundan vergi ceza ihbarında gecikme faizi hesabı yapılmaz.
- Vergi ceza ihbarı 20 Ağustos 2021 tarihinde tebliğ edildikten sonra mükellef 10 Eylül 2021 tarihinde vergi mahkemesinde dava açmıştır.
- 42:50Vergi Mahkemesi Dava Süreci
- Vergi mahkemesinde dava açma süresi 30 gün olarak karşımıza çıkmakta, 20 Ağustos tebliğ tarihi olduğu için 19 Eylül vergi mahkemesinde dava açma süresinin son tarihi.
- Mükellef 10 Eylül'de davasını açtığı için herhangi bir problem bulunmamaktadır.
- Gecikme zammı hesabı yapabilmek için önce tahakkuk etmesi gerekir, mükellefe sonradan bir aylık süre verilir ve bu süreyi geçerse gecikme zammı hesabı yapılabilir.
- 44:55Ödeme Emri ve Tahsil Durumu
- 30 Ekim 2021 tarihinde mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi tarafından ödeme emri tebliğatı yapılmıştır.
- Ödeme emri, vadesinde ödenmeyen bir amme alacağı için 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu ile tebliğ olunur.
- 2577 sayılı kanunun 27. maddesinin 4. fıkrası gereğince vergi uyuşmazlıklarından doğan bir dava açılırsa, bu dava tarih edilen vergi, resim, harç ile ve benzeri mali hükümlerin tahsil işlemlerini durdurur.
- 49:30Ödeme Emri ve Dava İlişkisi
- Ödeme emrine karşı dava açıldığında takibat durmaz, sadece yürütmeyi durdurma istenirse takip işlemleri durabilir.
- Ödeme emrinin neticeleri ciddi olabilir ve ödeme emrine karşı dava açmanın neticeleri keyifli olmayabilir.
- Vergi hukukunda dört farklı yorum yöntemi vardır ve bu yöntemler sadece vergi hukuku için değil, tüm kanunlar için geçerlidir.
- 53:26Kanun Yorum Yöntemleri
- Deyimsel yorum yöntemi (lafız yorumu) kanunun lafızından hareket ederek yorum yapmayı içerir.
- Sistematik yorum yöntemi, bir yasa hükmünün anlamı belirlenirken, bu hükmün yasanın yapısı içerisindeki yeri ve diğer mevzuat hükümleri ile olan bağlantısı ve ilişkisi araştırılır.
- Tarihi yorum yöntemi, bir yasa hükmü yorumlanırken yasa koyucunun yasanın yapıldığı andaki iradesi ve amacı araştırılır.
- Amacısal yorum yöntemi, yasanın değişen ekonomik ve sosyal koşulları altında kazandığı objektif anlam üzerinde durulmasını gerektirir.
- 57:26Gerçek Faydalanıcı
- Gerçek faydalanıcı, tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişiler olarak tanımlanmıştır.
- Tüzel kişilerde gerçek faydalanıcı olarak bildirilecek kişiler; yüzde yirmibeş'i aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakları, hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi veya kişiler, ve en üst düzey icra yetkisine sahip gerçek kişi veya kişilerdir.
- Gerçek faydalanıcı bilgisi, ihtiyati tahakkuk nedenlerinde (teşebbüsün muvazzalı olması ve hakikatte başkasına aidiyeti hakkında deliller elde edilmiş olması) önemli bir rol oynar.
- 59:20İhtiyati Tahakkuk
- İhtiyati tahakkuk, teşebbüsün muvazzalı olması ve hakikatte başkasına aidiyeti hakkında deliller elde edilmiş olması durumunda uygulanabilir.
- İhtiyati tahakkuk zorunlu değildir, tahsil dairesi tercih edebilir veya edemez.
- İhtiyati tahakkuk yapılırsa, ihtiyat haciz de yapılmalıdır.
- 1:00:46160/A Maddesi ve Amacı
- 160/A maddesi, mükelleflerin vergi mükellefiyetlerini engellemek amacıyla tesis edilmiş bir mevzuattır.
- 153/A maddesinde mükelleflerle ilgili teminat talep edilirken, 160/A maddesinde mükellefin vergi mükellefiyeti telkin edilerek tahribat vermesi engellenmektedir.
- Mükellefin inceleme süreci uzun sürdüğü için (8-9 ay veya daha fazla), kanun koyucu bu süreç boyunca mükellefin devam etmesini engellemek istemektedir.
- 1:02:14160/A Maddesinin Uygulanması
- Mükelleflerle ilgili mükellefiyet süresi, aktif özsermaye büyüklüğü, ödediği vergi, çalışan sayısı ve vergisel yükümlülüklerin uyumu gibi analizler yapılır.
- Vergi dairesi, mükellefin düzenleyici olduğu yönünde makul şüphe edildiğinde, mükellefin mükellefiyetini telkin edebilir.
- Vergi dairesi, mükellefe yoklama yapabilir ve çeşitli sorular sorabilir, bu görüş vergi dairesi başkanının onayına sunulur.
- 1:05:27Mükellefiyet Telkininin Sonuçları
- Vergi dairesi başkanı onay verirse, mükellefin mükellefiyet kaydı telkin edilir ve mükellefiyet kaydı takip edilir.
- Bu durumda mükellefin mükellefiyet kaydını telkin ettirir ve mükellefiyet kaydını takip eder.
- Mükellefin mükellefiyet kaydını telkin ettirir ve mükellefiyet kaydını takip eder.
- 1:07:08Mükellefiyetin Yeniden Tesisi
- Mükellefin mükellefiyet kaydının yeniden tesisi için iki şart vardır: asgari teminat veya riskli dönemlerde düzenlenen belge tutarının %10'unun teminatı ve vergi borçlarının ödenmesi.
- Riskli dönemler, geçici vergi dönemlerinde yüksek miktarda fatura kesilmesi veya fatura sayısı ani artış göstermesi gibi durumlardır.
- Şartlar yerine getirilirse mükellefiyet tesis edilir ve mükellefe beyannamesi ve bildirimleri için bir aylık süre verilir, şartlar yerine getirilmezse mükellefiyet kesinlikle tesis edilmez.
- 1:10:21İşe Başlama Bildirimi
- Mükellefiyeti telkin edilen kişiler, kapatılan mükellefiyeti yerine yeni bir mükellefiyet tesis ettirmek için vergi dairesine başvurabilir.
- 160/A kapsamındaki mükellefler arasında tek tek sayılmış serbest meslek erbabı, adi ortaklıkta ortaklar, işletme sahipleri, ticaret şirketlerinin kanunu temsilcileri ve yönetim kurulu üyeleri yer almaktadır.
- Adi ortaklıkta pay sahibi olma oranı önemsizdir, %1 pay sahibi olanlar bile kapsam içindedir.
- 1:13:21Vergi Mükellefiyeti Hakkında Bilgiler
- Yüzaltmış A kapsamında işlem tesis edilen kişilere, eski mükellefiyetlerini kapatıp yeni bir mükellefiyet tesis ettirme imkanı verilmektedir.
- Bu durumda iki şart mevcuttur: teminat (yüzde on veya ilgili yıl tutarı kadar) ve vergi borcunun olmaması.
- Soru cevaplamada bu iki şartı (teminat ve vergi borcunun olmaması) yazmak yeterlidir.
- 1:15:08Video Kapanışı
- Konuşmacı sınavla ilgili anlattıklarını buraya kadar getirdiğini belirtiyor.
- İzleyicilerden sorular sorabileceklerini hatırlatıyor.
- İzleyicilerden gelen teşekkürler ve iyi akşamlar dilekleriyle video sonlanıyor.