• Buradasın

    Üniversite Sınavı Kaygısı ve Psikolojik Etkileri Üzerine Bilgilendirici Program

    youtube.com/watch?v=R5X7vPPoCXs

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Ev Hali" adlı programda sunucu, psikolog ve aile danışmanı Tuğba Kılıç, Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı Dr. Ülfet Görgülü ve psikolog Gülşah Akçay Civri konuk olarak yer almaktadır. Program, interaktif bir şekilde ilerlemekte ve izleyicilerin sorularını kabul etmektedir.
    • Video, üniversite sınavı kaygısı konusunu kapsamlı şekilde ele almaktadır. Sınav kaygısının tanımı, belirtileri (fiziksel, duygusal ve davranışsal), nedenleri (mükemmeliyetçilik, aile baskısı, zaman yönetimi sorunları) ve sınav başarısızlığının psikolojik etkileri detaylı olarak incelenmektedir. Ayrıca sınav kaygısının tedavi yöntemleri, sağlıklı beslenme, uyku, egzersiz ve olumlu düşünce stratejileri gibi çözüm önerileri sunulmaktadır.
    • Programda ayrıca sınav başarısızlığının neden olduğu karamsarlık ve umutsuzluk durumları, çocukların sadece "öğrenci" kimliğine mahkum olmaması gerektiği, İslam'ın bakış açısından her kişinin kendi yeteneklerini keşfetmesi gerektiği ve sınavların hayatın gerçek imtihanı olarak bakış açısının değiştirilmesi gerektiği gibi konular da ele alınmaktadır.
    00:21Sınav Kaygısı Programı Tanıtımı
    • Ev Hali programı sınav kaygısı konusunu ele alacak, sınav kaygısı nedir ve belirtileri nelerdir gibi soruları cevaplayacak.
    • Programda psikolojik destek ne zaman gereklidir ve sınav kaygısı ile başa çıkma yolları da ele alınacak.
    • Program, psikolog ve aile danışmanı Tuğba Kılıç, Din İşleri Yüksek Kurulu uzmanı Dr. Ülfet Görgülü ve psikolog Gülşah Akçay Civri'nin katkılarıyla sunulacak.
    00:59Sınav Kaygısı Konusunun Önemi
    • Program, üniversite sınavı yaklaşırken ve teog, KPSS gibi birçok sınav çeşitleri olan bir ülkede yaşanacak sınav kaygısı sorununu ele alacak.
    • İzleyiciler telefon veya sosyal medya üzerinden sorularını sorabilir ve konuyla ilişkili problemlerini paylaşabilirler.
    • Program, üniversite sınavına hazırlanırken öğrencilerin ve ailelerinin yaşadığı stres durumuna çözüm sunmayı amaçlıyor.
    02:53Kaygı ve Sınav Kaygısı Tanımı
    • Kaygı, kişinin bir uyaran karşısında bedensel, zihinsel ve duygusal olarak aşırı uyarılmışlık tepkisi vermesi olarak tanımlanır.
    • Bu aşırı uyarılmışlık tepkisini belirleyen temel mekanizma sempatik sinir sisteminin aktivasyonudur ve vücudun alarm sistemi devreye girer.
    • Sınav kaygısı, sınav nedeniyle verilen aşırı uyarılmışlık tepkisidir ve sınavdan önce, esnasında ve sonrasında görülebilir.
    05:08Sınav Kaygısının Belirtileri
    • Sınav kaygısı yaşanan kişinin yaş grubu sınırlaması yoktur, yetişkinler de bu duruma sahip olabilir.
    • Zihinsel belirtiler arasında dikkatin periferal bir dağılması ve irritabilite (hızlı sinirlenme) bulunur.
    • Sınav kaygısında felaket senaryoları oluşturma, genellemeler, olumsuz şartlanmalar ve zihin okumalar gibi çarpıtılmış düşünceler belirgin faktörlerdir.
    07:28Sınav Kaygısı Belirtileri
    • Sınav kaygısı belirtileri arasında boğazda kuruluk, ellerde ve ayaklarda titreme, karın ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve terleme bulunur.
    • Sınav kaygısı atak sırasında vücut tam bir harp halinde olur ve duygusal anlamda terör, yoğun endişe, korku ve panik gibi hisler yaşanır.
    • Sınav kaygısı nedeniyle kaçınma davranışları görülebilir; örneğin ders çalışmayı ertelemek, okula gitmek istememek veya sınav sabahlarında psikosomatik karın ağrısı yaşamak.
    09:30Sınav Kaygısının Yaşamda Yeri
    • Sınav kaygısı sadece üniversite sınavları ile bitmez, hayatın her döneminde belirli sınavlarla karşı karşıya kalınır.
    • Ehliyet almak gibi günlük hayatta bile sınavlarla karşılaşılır ve toplum içinde kendini tanıtma durumları da bir çeşit sınav olarak algılanabilir.
    • Sınav kaygısı belirtileri daha az, benzer veya daha fazla olduğunda bu konuya ciddiyetle eğilmek gerekir.
    10:50Sınav Kaygısının Nedenleri
    • Sınav kaygısının nedenleri arasında zaman etkin kullanamama, kaçınma, mükemmeliyetçi olma düşüncesi ve başarısızlık korkusu bulunmaktadır.
    • Sınavlara çok fazla anlam yüklenmesi (ölüm kalım meselesi gibi) sınav kaygısını artırır.
    • Bu düşünceler sadece sınav kaygısının değil, hayat kaygısının da temelini oluşturur.
    12:09Sınav Kaygısının Kökeni ve Çözümü
    • Sınav kaygısının kökeni hayata bakışımız ve verdiğimiz anlamlara bağlıdır.
    • Ebeveynler ve eğitimciler çocukların sınav kaygısını kazandıran etkenlerden biridir.
    • Çocuklara başarı olarak sadece sınavlarda yüksek not almayı değil, iyi bir insan ve güzel bir kul olarak yaşamayı anlatmak gerekir.
    14:09Modern Çocukluk ve Sınav Kaygısı
    • Modern çocuklukta çocuklar ilkokuldan itibaren sınavlarla büyüyerek çocukluğunu tam anlamıyla yaşamazlar.
    • Sokak oyunları ve tabiatla iç içe geçme gibi deneyimler giderek azalırken, çocuklar plastik oyuncaklarla ve sınırlı alanlarda oynamak zorunda kalıyor.
    • Günümüzde meslek sahibi veya iş sahibi olabilmek için sadece üniversite bitirmek yeterli olmayabilir, farklı sınavlar da bekliyor.
    15:37Başarı Anlayışının Sorgulanması
    • Başarının sadece sınavda başarılı olmaktan geçmediğini ve bunu çocuklara kazandırmak gerekiyor.
    • Bir genç, sınavda başarısız olunca inancını sorgulamaya başlamış ve karamsarlığa kapılmış.
    • Başarıyı sonuç odaklı anlarsak, düzgün ve düzenli yaşayan ama üniversite okumayan insanları başarısız olarak nitelendirmek zorunda kalırız.
    18:24Başarı ve Süreç Odaklı Yaklaşım
    • Çocuklara "sen bizim için değerli ve kıymetlisin" diyerek dürüstlüğünü, ahlakını ve ilişkilerini ön planda göstermek gerekir.
    • "Büyüyünce ne olacaksın?" sorusundan ziyade "nasıl biri olacaksın?" sorusuna yönelmek, süreç odaklı olmayı sağlar.
    • Tedavi etmek yerine, sınav kaygısını önlemek daha etkili olabilir çünkü tedavi süreçlerinde kayıplar ve hasarlar olabilir.
    20:17Sınav Kaygısının Nedenleri
    • Sınav kaygısının nedenleri arasında aile baskısı, zamanı etkin kullanma zorunluluğu ve rekabetçi bir yaklaşım bulunmaktadır.
    • Endişe duygusu insanlarda doğal bir duygudur, ancak rayından sapması patolojik olur.
    • Sağlıksız bir rekabet, olumlu yatırımlar sağlamaz ve sağlıksız bir hız yaratır.
    21:20Beklentiler ve Sonuçlar
    • İnsanlar genellikle "bu dershaneye gidersem, bu kadar çalışırsam prestijli bir üniversiteye gireceğim" gibi beklentiler kurarlar.
    • Bu beklentilerde insanlar Allah'ın yaratmasını baypas ederek kontrolü kendi ellerine alırlar.
    • Sonuçları Allah'ın takdirine bırakmalı, kendimiz için hayırlısı olanı istemeli ve önüne açılan fırsatları görmeliyiz.
    24:00Çalışma Yöntemleri ve Kaygı
    • Bazı öğrenciler çok çalıştığını zannederken aslında bilgi eksikliği vardır ve kendini yanıltır.
    • Zihin boşalması, kaygı ve dikkat eksikliği gibi sorunlar sınav kaygısına neden olabilir.
    • Bilmediğin şeyi kaygın gittiğinde biliyorsun, bu yüzden sağlıklı bir şekilde ders çalışmayı bilme ve dikkat eksikliği gibi sorunları tespit etmek önemlidir.
    25:31Sınav Kaygısı ve Beklentiler
    • İnsanlar kendilerini ölçüp tartabilmeli, potansiyellerini göz ardı etmemeli ancak irrasyonel beklentiler kaygı yaratır.
    • Son sene hiçbir arka planda hazırlık olmadan Türkiye'nin en iyi üniversitesine yerleşmek deha düzeyinde bir zekaya ihtiyaç duyar, bu yüzden beklentiler ayakları yere basmalı.
    • Sınav kaygısını tetikleyen ve artıran en önemli faktörlerden biri anne-babaların çocukların başarısını takdir etmemesi ve çok fazla kıyaslamasıdır.
    26:53Kıyaslamaların Etkileri
    • Mükemmeliyetçi ebeveynlerin çocukları da mükemmeliyetçi olur, bu sınav kaygısının tohumlarıdır.
    • Anne-babaların kıyaslamaları, çocukların sağlıklı bir ruh halinde doğmasını engeller.
    • Allah her kuluna özel yaratmıştır ve farklı özellikler, kabiliyetler vermiştir; bu farklılıklar bir zenginlik ve lütuf olarak görülmelidir.
    28:18İnsanların Farklılıkları
    • Evlatlar arasında kıyas yapmak büyük bir hata olur, Allah isteseydi tüm kulları aynı zeka seviyesinde yaratırdı.
    • İnsanların farklılıkları, yetenekleri ve özellikleri topluma katkı sağlar; herkesin içinde bulunduğu topluma hizmet edebileceği bir yönü vardır.
    • İnsanlar birbirlerini tamamlar, Allah ise kamil ve mükemmel olanıdır; bu anlamda bir kemal yarışına girmek haddi aşmak olur.
    30:02Çalışma ve Tevfik
    • Bireylerin Allah'ın kendilerine verdiği yetenekleri farkına vararak insanlığın faydasına sunmaları gerekir.
    • İslam alimleri büyük hizmetler yapmışlardır, "gayret bizden, tevfik Allah'tandır" diyerek gayretin önemini vurgulamışlardır.
    • Ailelerin çocuklarına imkanlar sunduklarını belirtip başarısızlıkta suçlaması, beklentileri yükseltip rekabeti tetikleyebilir.
    32:05Kıyaslamaların Yanlış Kullanımı
    • Ebeveynler çocuklarını kıyaslarken oluşturdukları olumsuz etkiyi genellikle fark etmezler.
    • Bazı ebeveynler çocuklarını kıyaslayarak motive etmek isteyebilir, ancak bu yaklaşım genelleştirilerek çocuk eğitim aracına dönüştürülmeli değildir.
    • Hz. Ali Efendimiz'in "çocuklarınızı kendi zamanınıza, kendi yetiştiğiniz döneme göre değil, kendi zamanlarına göre yetiştirin" sözü önemlidir.
    34:02Anne-Baba İlişkisi ve Sınırlar
    • Anne-babalar kendi duygusal yoksunluklarını ve tatmin olmamış duygularını çocukları üzerinden doyurmaya çalışıyorlar.
    • Çocuklar farklı bir şahsiyet ve sınırları var, ancak kültür ve patolojik yapılar nedeniyle bu sınırlar oluşmuyor.
    • Sınırların olmaması, anne-babaların çocuklarını emanet gibi görüp onlara istediği şeyleri söylemesine ve çocuklarının ana fikrini çıkarmasını beklemesine neden oluyor.
    35:39Çocukların Motivasyonu ve Beklentileri
    • Lise öğrencilerinin geleceğe dair beklentileri, ümitleri ve heyecanları sönmüş durumda.
    • Çocuklar yaşayacakları sınavlar ve süreçlerden yorulup, "ömrü yetecek mi" diye endişeleniyorlar.
    • Çocukların motivasyon kaynaklarını kendileri oluşturabilmeleri için anne-babaların onları kendi başarılarını ölçmek için kullanmamaları gerekiyor.
    38:00Anne-Baba Kimliği ve Aile Dinamikleri
    • Anne-babaların sosyal egosu, çocuklarının başarılarıyla tatmin ediliyor ve bu durum aile dinamiklerini etkiliyor.
    • Ebeveynler kendilerine ayrı bir benlik tanımlayamadıklarında, kimlikleri evlatlarına bağlanıyor ve evladının her adımı onları etkiliyor.
    • Hayatın temel eksenini evlatların hayatının oluşturması yerine, çocuklara özgü bir hayat yaşamaları gerekiyor.
    39:39Sınavlar ve Yaşam Bakışı
    • Hayat temelde kulluğa dayalı olmalı ve sınavlar sadece belirli bir formatta karşısımıza çıkan fırsatlar olarak görülmeli.
    • Sınavlara ne kadar büyük anlam yüklendiğinde, başarısızlık durumunda travmalar da o kadar büyük oluyor.
    • Dünyevi sınavlara odaklanmak yerine, hayatın gayesi olan kulluğun imtihanına odaklanmak önemli.
    41:56Hayatın Gerçek Amacı
    • Allah'ın verdiği nimetleri sadece okul, tahsil ve sınavlar için değil, daha büyük bir amaç için kullanmak gerekiyor.
    • Hayatın kendisi büyük bir imtihan olup, dünya hayatındaki sınavlar bunun yanında küçük kalıyor.
    • Rabbimizin rızası doğrultusunda bir hayat yaşamak, insanlığa hizmet etmek ve kulluğun öğretmek hayatın gerçek amacı olmalı.
    43:47Kulluk İmtihanı
    • Dünya hayatının külliyen bir imtihan olduğunu ve bu imtihani kazanmak için çaba göstermemiz gerektiğini unutmamalıyız.
    • Okul sınavları (TEOG, YGS, ÖSS) önemli olsa da, vaktinde namaz kılmamak, Allah'ı zikretmemek veya iyilik fırsatını kaçırmak gibi durumlar da imtihanları kaybetmek demektir.
    • Önemli olan iyi bir insan ve salih bir kul olarak bu imtihanı kazanabilmektir, bunun dışında hiçbir şey değildir.
    45:17Çocukları Kıyaslama
    • Çocukları birbiriyle veya komşu çocuklarıyla kıyaslamak yerine, kendi hayatımızla ve yaşantımızla örnek olmamız gerekir.
    • Çocuklar genellikle annelerine "Mehmet'in annesi benim annem olsaydı" demezler, bu durumda anne-babaya karşı duyulan nefret çok daha derin olabilir.
    • Çocuklar genellikle annelerine olan bağlılıklarını gösterir, ne kadar terlerse terlerse annesine olan bağlılığını gösterir.
    47:07Ergenlik Dönemi ve Sınav Kaygısı
    • Ergenlik döneminde aşırı kaygılı ve stresli olan bir kızın TEÖG sınavını istediği gibi geçirmemesi durumunda, sınav kaygısını nasıl aşacağı sorulmaktadır.
    • Mükemmeliyetçi eğilimde olan çocuklarda, düşük puanlar bile mutsuzluğa neden olabilir.
    • Okul başarısı yüksek olan çocuklarda, genel sınavlarda düşük puanlar alması daha büyük hezeyan oluşturabilir.
    51:03Sınav Öncesi ve Öğrenci Kimliği
    • Rekabetçi eğitim modeli, evlatlarımızın öğrenci kimliğini çok şişirmemize sebep olmaktadır.
    • Öğrenci kimliğinin yanında diğer kimliklerini (evlat, kardeş, akraba) dengelemek önemlidir.
    • Ders bahanesi olmamalı, aile içi ilişkilerde, akraba ziyaretlerinde ve sosyal faaliyetlerde bulunmalıdır.
    53:22Sınav Kaygısı ve İlaç Kullanımı
    • Çocuğun kaygı duygusunu anlaması ve yönetmeye çalışması önemlidir.
    • Kaygı üzerine ilaç tedavisi, bu duyguyu bastırma ve hayatın sonraki dönemlerinde aynı sorunun nüksetmesine neden olabilir.
    • İlaç tedavisine başvurulacaksa bile psikoterapi ile birlikte, neden bu kaygıyı yaşıyor ve nerede hata yapıldığı anlatılmalıdır.
    54:05Sınav Kaygısı ve Önleyici Tedbirler
    • Beslenme, uyku ve egzersiz çok önemlidir çünkü vücudun alarm sistemi ve sempatik sinir sistemi bu faktörlerle ilgili bozulmalardan olumsuz etkilenir.
    • Sağlıklı nefes almayı öğrenmek (diyafram nefesi) önemlidir çünkü kaygılı çocuklar kesik kesik nefes alırlar ve nefes eğitimi alması gerekir.
    • Sağlıklı, objektif düşünmeyi ve düşünce hatalarını fark ederek eğitmek önemlidir; özellikle felaket senaryosu yapma, mükemmeliyetçilik ve siyah-beyaz düşünme gibi hatalar.
    55:00Sınav Sürecindeki Düşünce Yapısı
    • Sınav esnasında biraz kaygı normal ve başarıyı getirir; ilk birkaç dakikadaki hafif endişe geçecek ve iyi bir performans sağlanacaktır.
    • Sınav kaygısı olan çocuklar kendileriyle ilgili hissettiklerini olumsuz anlamlarla yüklerler, bunları normalize etmek kısır döngüyü kırmaya etkendir.
    • Sınav sonrasında ailelerin kıyaslama yapmadan, çocuğun kendini ifade etmesine olanak sağlayarak samimi bir ilişki kurması önemlidir.
    56:40Kulluk Kimliği ve İman
    • Sınav kaygısını gidermek için kulluk kimliğine vurgu yaparak, anne-baba olarak kulluğunuzu çocuklara göstermenin önemi vardır.
    • Takdirin yüce mevladandır, bu yüzden abdestli, namazlı, ibadetli, Kur'anlı ve dualı bir hayat yaşatmak çocuğun sınavdan beklediği sonucu almasa bile büyük bir yıkım yaşamamasını sağlar.
    • Çocuklara sığınacak bir yer olduğunu ve Allah'ın takdirinin onlar için daha hayırlı olduğunu öğretmek önemlidir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor