Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan hukuk dersi formatında olup, tüzel kişiler konusunu detaylı şekilde ele almaktadır.
- Videoda tüzel kişilerin özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olarak ikiye ayrıldığı, özel hukuk tüzel kişilerinin ise kişi topluluğu (dernekler, kooperatifler, şirketler) ve mal topluluğu (vakıflar) şeklinde ayrıldığı anlatılmaktadır. Eğitmen, dernekler ve vakıflar arasındaki farkları günlük hayattan örneklerle açıklamakta, tüzel kişilerin hak ehliyeti ve fiil ehliyeti konularına değinmektedir.
- Ayrıca videoda tüzel kişilerin organları, kişiliğinin nasıl kazanıldığı ve sona erdiği (fesih veya infisah) konuları da ele alınmaktadır. Özel hukuk tüzel kişilerinin birinci ünite kapsamında önemli olduğu vurgulanırken, kamu hukuku tüzel kişilerinin idare hukuku kapsamında daha ayrıntılı anlatılacağı belirtilmektedir.
- 00:40Tüzel Kişilerin Tanımı ve Türleri
- Tüzel kişiler, kurumlar ve kuruluşlardır; tabelalar da tüzel kişi olarak algılanabilir.
- Tüzel kişiler kendi içinde ikiye ayrılır: özel hukuk tüzel kişileri ve kamu hukuku tüzel kişileri.
- Özel hukuk tüzel kişileri de kişi topluluğu şeklindeki (dernekler, kooperatifler, şirketler) ve mal topluluğu şeklindeki (vakıflar) olarak ayrılır.
- 02:47Dernekler ve Vakıfların Farkları
- Dernekler ve vakıflar özel hukuk tüzel kişisi olmasına rağmen farklıdır; dernekler kişi topluluğu, vakıflar mal topluluğudur.
- Dernekler ve vakıfların ortak noktası kar amacı gözetememeleridir.
- Dernekler en az yedi kişiyle kurulurken, vakıflar için bir kişiye ihtiyaç vardır ancak o kişinin belli bir mal varlığı olması gerekir.
- 06:01Derneklerin ve Vakıfların Kuruluş Usulleri
- Dernekler izinsiz kurulabilir, ancak bildirim usulüyle kurulmaları gerekir.
- Vakıflar mal topluluğu olduğu için izinsiz kurulamaz, tescil ettirilmelidir.
- Tüzel kişiler kuruldukları an hak ehliyetlerini kazanmış olurlar, fiil ehliyeti ise gerekli organların var olmasıyla gerçekleşir.
- 08:55Medeni Hukuk ve Tüzel Kişiler
- Medeni kanunun kişiler hukuku kısmında sadece vakıf ve dernekler yer alır.
- Derneklerin üç organı vardır.
- 09:43Dernek ve Vakıf Organları
- Derneklerin üç zorunlu organı vardır: yönetim kurulu, denetim kurulu ve genel kurulu.
- Vakıflarda tek organ vardır çünkü vakıflar mal topluluğudur, dernekler ise kişi topluluğudur.
- Kişi topluluğu olan derneklerde daha fazla organ çıkabilirken, mal topluluğu olan vakıflarda organ sayısı daha azdır.
- 11:01Kamu Hukuku Tüzel Kişileri
- Kamu hukuku tüzel kişileri birinci ünite kapsamında görülebilir ancak çok ayrıntılı ele alınmamalıdır.
- Kamu hukuku tüzel kişileri idare hukuku kapsamında daha ayrıntılı anlatılacaktır.
- Kamu hukuku tüzel kişileri kişi topluluğu ve mal topluluğu şeklinde ikiye ayrılır.
- 11:49Kişi Topluluğu ve Mal Topluluğu Örnekleri
- Kişi topluluğu örnekleri: il özel idaresi, belediye, köy.
- Mal topluluğu örnekleri: üniversite, TRT, GÖK gibi kurumlar.
- Belediye ve köy gibi kurumlar kişi sayısını referans alarak kişi topluluğu şeklinde özgülenmiştir.
- 13:19Üniversitelerin Mal Topluluğu Olması
- Üniversiteler mal topluluğudur.
- Üniversite kurmak için önce kampüs alanı, bina ve öğretim elemanları gibi mal varlıkları gereklidir.
- Üniversite kurmak için önce öğrencilerle hocaların bir araya gelmesi değil, mal varlıklarının bir araya gelmesi önceliklidir.
- 14:24Tüzel Kişilerin Kişiliği
- Gerçek kişiler doğumla kişiliğini kazanırken, tüzel kişiler kurulunca hukuken belirtilen şartları sağladığında hak ehliyetini kazanır.
- Zorunlu organlar tamamlandığında tüzel kişiler fiili ehliyetini kazanır.
- Tüzel kişiliklerin sona ermesi fesih veya infisahla olur.
- 15:14Tüzel Kişilerin Sona Erme Nedenleri
- Tüzel kişiler belirli bir süre için kurulmuş olabilir, süre dolunca kişiliği sona erer.
- Tüzel kişiler amacına ulaşırsa veya aciz hale düşerse (sermayesi belli bir seviyeye düşerse) kapanabilir.
- Tüzel kişiler izinsiz kurulduğunda veya amacına aykırı işler yapıldığında mahkeme kararıyla kapatılabilir.
- 17:19Özel Hukuk Tüzel Kişileri Özeti
- Özel hukuk tüzel kişileri birinci ünite kapsamında daha önemlidir.
- ÖSYM sınavlarında dernekler izinsiz yedi kişiyle, vakıflar tescille bir kişiyle kurulur.
- Kişi sayısından ziyade mal topluluğu olduğu önemlidir; kişi sayısının önemsenmediği yerde organ azdır.