Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye'ye iade edilen paha biçilemeyen tarihi eserleri anlatan bilgilendirici bir belgesel formatındadır.
- Video, toplam dokuz farklı tarihi eserin kaçırılma hikayeleri ve iade süreçlerini kronolojik olarak sunmaktadır. İlk bölümde Elmalı sikkeleri, Lidya hazinesi, Boğazköy tabletleri, Yorgun Herakles heykeli, Orpheus mozaiği, Tatarlı tümülüsüne ait ahşaplar, Lidya bölgesine ait mezar ve adak stelleri, Osmanlı bayrağı ve Boğazköy sfenksi gibi eserlerin hikayeleri anlatılırken, ikinci bölümde Boğazköy Sfenksi'nin Almanya'dan ve Herakles Lahdi'nin İsviçre'den iade süreçleri detaylandırılmaktadır.
- Her eser için kaçırılma tarihi, iade süreci ve hangi müzeye teslim edildiği bilgileri verilmekte, ayrıca Herakles Lahdi'nin 2017'de Antalya Müzesi'nde sergilenmesi gibi önemli detaylar da paylaşılmaktadır.
- 00:21Elmalı Sikkeleri
- 18 Nisan 1984 tarihinde Antalya Elmalı ilçesi Bayındır köyünde kaçak kazılar sonucunda gümüş sikkelerden oluşan bir define bulunmuştur.
- Kaçak kazının ihbar edilmesiyle kazıyı yapanlar yakalanmış ve cezalandırılmış, ancak sikkelerin yurtdışına kaçırılmasına engel olunmamıştır.
- 1988 yılında Los Angeles'ta Numunematik Fine Arts ile Zürih'te Bankleo adlı müzayede firmalarında satışa çıkarıldığı tespit edilen Elmalı sikkelerinin ülkemize iadesi sağlanmıştır.
- 01:21Lidya Hazinesi ve Kanatlı Denizatı Broşu
- Uşak ve çevresinde 1960-1965 ve 1968 yıllarında yapılan kaçak kazılar sonucu Lidya tümülüsleri soyulmuş, pek çok eser kaçakçıların eline geçmiştir.
- 363 parçadan oluşan Lidya hazinesi davadan vazgeçilmesi üzerine iade edilmiş ve Ekim 1993'te ülkemize getirilmiştir.
- Uşak Müzesi müdürlüğünden sahtesiyle değiştirildiği tespit edilen Kanatlı Denizatı broşuna benzer bir eser Almanya Hagen'da bulunmuş ve 63.03.2013 tarihinde ülkemize iadesi sağlanmıştır.
- 03:46Boğazköy Tabletleri ve Sfenks
- Boğazköy'de ilk kızlar Osmanlı-Alman ortak kazıları 1905 yılında başlamıştır.
- Tabletler, Almanlarla yapılan anlaşma gereği konservasyon ve yayın çalışmaları yapılmak üzere iade edilmek koşuluyla verilerine gönderilmiştir.
- 1987 yılında 7500 civarında tabletin ülkemize iadesi sağlanmıştır.
- 04:48Yorgun Herakles Heykeli
- Perge Ören yerinden 1980 yılında bilimsel kazılar sonucu alt yarısı çıkarılan Herakles heykelinin üst yarısının Boston Güzel Sanatlar Müzesi'nde bulunduğunun 1990 yılında tespit edilmesi üzerine uzun yıllar devam etmiştir.
- 22-23 Eylül 2011 tarihleri arasında Amerika'da Boston Güzel Sanatlar Müzesi yetkilileri ile karşılıklı iyi niyet çerçevesinde gerçekleştirdiği müzakereler sonucu 22.09.2011 tarihinde bir mutabakat zaptı imzalanmış ve Herakles heykelinin üst yarısı teslim alınmıştır.
- Heykel, 25.09.2011 tarihinde ülkemize getirilerek Antalya Müzesi Müdürlüğü'ne teslim edilmiştir ve 9.10.2011 tarihinde Antalya Müzesi'nde sergilenmeye başlamıştır.
- 06:05Orpheus Mozaiği
- Antik Yunan mitolojisinde müzik, şiir gibi kavramlarla özdeşleştirilen ozan Orpheus'un vahşi hayvanları ehlileştirme sahnesinin yer aldığı Roma dönemine ait mozaik panonun Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Dallas Sanat Müzesi'nde sergilendiğinin öğrenilmesi üzerine araştırmalar sonucu söz konusu eserin Şanlıurfa'dan ait olduğu tespit edilmiştir.
- 2012 yılında mozaik panonun Şanlıurfa'dan yasadışı yollarla nasıl çıkarıldığının araştırılması amacı ile Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılarak eserin kaçırılışına dair deliller toplanmıştır.
- Eser 1998 yılında kaçak kazı ile yerinden söküldüğü anlaşılmış ve 3.12.2012 tarihinde ülkemize getirilmiş olup, 9.12.2012 tarihinden itibaren İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü'nde sergilenmektedir.
- 07:55Tatarlı Tümülüsüne Ait Ahşaplar
- 1969 yılında ülkemizden kaçırılan ve MÖ 450 yıllarına tarihlenen Afyon Tatarlı Tümülüsü'ne ait ahşap parçalarının Almanya Münih Arkeoloji Müzesi'nde olduğu Prof. Dr. Peter Knill Home'un 2005 tarihindeki dilekçesinde bildirilmiştir.
- Bakanlık girişimleri sonucunda Münih Arkeoloji Müzesi'nde bulunan 38 küçük ahşap parçası ve 4 adet kalas 18.12.2010 tarihinde ülkemize getirilmiş olup Afyonkarahisar Müze Müdürlüğü'ne teslim edilmiştir.
- 08:44Lidya Bölgesine Ait Mezar ve Adak Steli
- Lidya bölgesine ait Manisa kökenli mezar ve adak stellerinin ABD'de internet üzerinden satışa çıkarıldığı bildirilmiştir.
- FBI ve Washington Emniyet Misafirliğimizce gerçekleştiren ortak çalışmalar sonucu stellerden 10 tanesinin yeri tespit edilmiştir.
- 4 Ağustos 2014 tarihinde Washington Kültür ve Tanıtma Müşavirliğince teslim alınan eserler 9 Eylül 2014 tarihinde Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ne teslim edilmiştir.
- 09:44Osmanlı Bayrağı
- Birinci Dünya Harbi esnasında Şam şehrindeki Osmanlı karargahının İngiliz kuvvetlerince işgal edilmesinin ardından gönderden indirilen Osmanlı bayrağı, İngiliz General Edmund Alm. Beyi tarafından başçavuş Edgar Turner'a teslim edilerek İngiltere'ye götürülmüştür.
- Uzun yıllar İngiltere'de kalan bayrak, başçavuş Edgar Turner'ın torunu Jack Turner tarafından Londra Büyükelçimize teslim edilmiştir.
- Kırmızı renkli pamuklu dokuma üzerine önlü arkalı ay ve yıldızın işlendiği bayrak, 163'e 200 santimetre ebatında olup, beyaz bezden 7 santimetre eninde askı kuşağı bulunmaktadır ve üzerinde dönemine ait kan izlerinin bulunduğu eser Ankara Cumhuriyet Müzesi Müdürlüğünde sergilenmektedir.
- 11:14Boğazköy Sfenksi'nin İadesi
- 1915 ve 1917 tarihlerinde tabletler ve sfenksler temizlenme, onarım ve yayın çalışmaları için Alman kazı ekibi üyeleri tarafından Berlin'e götürülmüştür.
- Onarımları tamamlanan yaklaşık 3000 tablet ve bir sfenks ile kanat parçaları 1924-1942 yılları arasında Türkiye'ye iade edilmiştir.
- Almanya'da kalan sfenks'in iadesi için 1938 yılına kadar görüşmelere devam edilmiştir, ancak İkinci Dünya Savaşı'nın başlaması ve Berlin Müzelerinin Doğu Almanya'da kalması nedeniyle ilişkiler kesilmiştir.
- 11:55Sfenksin İadesi Süreci
- Türkiye'nin 1973 yılında Doğu Almanya'yı resmi olarak tanıması ile 1974 yılında sfenksin iadesine ilişkin görüşmelere yeniden başlanmıştır.
- 1987 yılında geriye kalan yaklaşık 7400 tabletin iadesi sağlanmış ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde koruma altına alınmıştır.
- Aynı yıl içinde sfenksin iadesi amacıyla UNESCO'ya başvuru yapılmış ve 18 Nisan 2011 tarihinde Ankara'da, 13 Mayıs 2011 tarihinde Berlin'de gerçekleştirilen toplantılar sonucunda bir anlaşma metni üzerinde mutabakata varılmıştır.
- 12:43Boğazköy Sfenksi'nin Özellikleri ve İadesi
- Boğazköy Sfenksi MÖ 1300 yıllarına Hitit İmparatorluğu döneminde tarihlendirilmekte olup yaklaşık 3300 yıllıktır.
- Kireç taşından yapılmış olan eser 258 santimetre boyunda, 175 santimetre eninde ve yaklaşık 1700 kilogram ağırlığındadır.
- İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü'nde restorasyon çalışmaları tamamlanan sfenks, diğer eşiyle birlikte Boğazköy Müzesi'ne taşınmış olup, 2611.2011 tarihinde yapılan bir törenle Boğazköy Müzesi'nde sergilenmeye başlamıştır.
- 13:22Herakles Lahdi'nin İadesi
- İsviçre'nin Cenevre gümrüğünde ele geçirilen Herakles Lahdi ile ilgili süreç 2011 yılında İsviçre Interpol biriminin İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü'ne bilgilendirmesi ile başlamıştır.
- Araştırmalar sonucunda eserin Antalya Perge Antik Kentinden kaçak kazılar yoluyla elde edildiği ve yasadışı olarak Türkiye dışına çıkarıldığı anlaşılmıştır.
- İsviçre Cenevre Başsavcılığı'nın 2015 yılındaki lahdin Türkiye'ye iade kararı önce Cenevre Mahkemesi'nde ardından İsviçre Federal Mahkemesi temiz edilmiştir.
- 14:14Herakles Lahdi'nin Türkiye'ye Dönüşü
- Davacıların Federal Mahkeme kararını vermeden önce temiz başvuruları geri çekmesi üzerine Herakles Lahdinin Türkiye'ye iadesi kesinleşmiştir.
- 13 Eylül 2017 tarihinde Türkiye'ye getirilen Herakles Lahiti, 24 Eylül 2017 tarihinde yapılan açılış töreniyle Antalya Müzesi'nde sergilenmeye başlamıştır.