Buradasın
Türkiye Selçukluları Dönemi Eğitim, Ekonomi ve Devlet Yapısı
youtube.com/watch?v=ygJ4PJqfHa4Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan, Türkiye Selçukluları dönemindeki ekonomik, eğitim ve devlet yapısı hakkında bilgi veren bir tarih dersidir. Soru-cevap formatında hazırlanmıştır.
- Video, Selçuklular dönemindeki ekonomik politikalar, ticaret sistemi, devlet yapısı ve tasavvuf konularını kapsamaktadır. İlk bölümde ekonomik ve eğitim sistemi, ticaret politikaları, sağlık sistemi ve esnaf teşkilatları ele alınırken, ikinci bölümde divan sistemi, askeri kurumlar ve tasavvuf geleneği anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca Selçuklular döneminde yapılmış önemli yapılar (Kubadabad Sarayı, Çifte Minareli Medrese, Gök Medrese), önemli tasavvuflar (Ahmet Yesevi, Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bayram Veli) ve Alaaddin Keykubat'ın Türk Selçukluları'nın ilk madeni parasını bastırmış olması gibi tarihi bilgiler de paylaşılmaktadır.
- Selçuklu Devleti'ndeki Divanlar ve Toplum Yapısı
- Divan-ı istifa, mali işlere bakan divan; niyabet saltanat, hükümdar merkezde olmadığında devleti yöneten divan; divanı mezalim ise ağır ve siyasi suçlara bakılan yüksek mahkeme niteliğinde bir divandır.
- Türkiye Selçuklu Devleti'nde halk konargöçerler (Türkmenler), köylüler ve şehirler olmak üzere üç gruptan oluşmaktaydı.
- Konargöçerler üç bölgede hayvancılıkla geçinirken, köylüler köylerde tarımla geçinir ve gelirlerinin onda birini devlete vergi olarak verirlerdi.
- 00:56Ticaretin Geliştirilmesi
- Türkiye Selçukluları ticareti geliştirmek için düşük gümrük vergisi uyguladılar, kervansaraylar yaptırdılar ve zarara uğrayan tüccarların zararlarını karşıladılar.
- Anadolu'nun önemli ticaret yollarının üzerinde bulundukları için ticareti geliştirmeye çalıştılar.
- Kervansaraylar ana yollar üzerinde kurulan ticari yapılardı ve 35-40 kilometre aralıkla yerleştirilirdi.
- 02:34Kervansaraylar ve Ticaret Yolları
- Yolcular kervansaraylarda hayvanlarıyla birlikte üç gün ücretsiz kalabilme imkanına sahipti.
- Fransız, İtalyan, İran, Suriyeli ve Yahudilerden bazı tüccar grupları Antalya, Konya, Kayseri ve Sivas gibi şehirlere yerleştirilmişti.
- Anadolu'daki ilk kervansaray olarak kabul edilen yer Aksaray'daki Alay Han'dır ve II. Kılıç Arslan döneminde yaptırılmıştır.
- 04:25Pazarlar ve Sanayi
- Türkiye Selçuklu Devleti'nde şehir merkezlerinin dışında ticaret kervanları için "yabanlu" adı verilen pazarlar kurulurdu.
- Türkmen pazarları, Türkmenlerin hayvan ürünlerini sattıkları ve ihtiyaç maddeleri aldıkları yerlerdi.
- Halı dokuma tezgahlarının olduğu başlıca şehirler Aksaray, Konya, Sivas ve Uşaktı.
- 06:11İhracat ve Madenler
- Yün, tiftik ve pamuktan yapılan kumaşlar ihraç ediliyordu (yurt içinde üretilen malın yurtdışına satılması).
- Bakır, lacivert taşı, kaya tuzu, şap ve demir Türkiye Selçuklu döneminde çıkarılan başlıca madenlerdi.
- Şap İtalya'da dokuma sanayisi için gönderiliyordu ve Avrupa şap ihtiyacını karşılamak için Anadolu'dan şap ithal etmiştir.
- 08:32Dini Hoşgörü ve Sağlık Kurumları
- Türkiye Selçukluları tüccarları, dini ve toplumu ne olursa olsun koruyor ve ticareti geliştirmek için kolaylıklar sağlıyordu.
- Türkiye Selçuklu döneminde Rumlar, Ermeniler ve Süryaniler dinsel inançlarının gereklerini serbestçe gerçekleştirebiliyorlardı.
- Darüşşifa (şifahane, bimarhane) hastane anlamına gelen kelimelerdir ve hasta, yoksul ve yetimler tedavi edilirdi.
- 09:18Önemli Sağlık Kurumları
- Kayseri'de bulunan Gevher Nesibe Hatun Şifahanesi hem bir hastane hem de bir tıp medresesiydi.
- Sivas'ta bulunan Şifaiye Medresesi (Darüşşifa) I. İzzeddin Keykavus döneminde yapılmıştır.
- Alaaddin Keykubat Darüşşifa Konya'dadır ve Gevher Nesibe Hatun, Selçuklu hükümdarı II. Kılıç Arslan'ın kızıydı.
- 11:02Selçuklu Devleti'nin Yönetim Kuruluşları
- Divan-ı İnsa, halkın şikayetlerini dinlerdi ve başındaki kişi Tuğrai'dı.
- Divan-ı Arz devletin askeri işlerine bakıyordu ve başında Emiri Arz vardı.
- Divan-ı Mezalim, iddaların ve tımarların verilmesi, düzenlenmesi ve defterlerinin tutulmasına bakardı.
- 12:33Selçuklu Devleti'nin Toprak ve Yönetim Sistemi
- Eyaletler, hükümdar soyundan gelen şehzadeler tarafından yönetiliyordu.
- Su veya Su, hizmet karşılığı verilen topraktı ve bu sayesinde devlet kasasından beş para çıkmadan asker yetiştirilmesi sağlanıyordu.
- Vakıf topraklar, bilimsel ve toplumsal kuruluşların giderlerini karşılamaktaydı.
- 13:24Selçuklu Devleti'nin Kuvvetleri ve Yönetim Kuruluşları
- Devletin kuvvetleri üç olarak Türkmen ve uç kuvvetleri, dördüncü olarak da gönüllülerden oluşuyordu.
- Melikül İmara, bulundukları bölgenin en üst askeri ve yönetsel amirleriydi.
- Kadıların başına Kadir Kudat denirdi.
- 13:48Tasavvuf ve Edebiyat
- Mutasavvıflar, tasavvuf inançlarını benimseyen kişilerdi ve ilk edebi eseri Divan-ı Hikmeti yazdı.
- Mevlana'nın önemli eserleri Mesnevi, Divan-ı Kebir ve Mektubat'tı.
- Yunus Emre, ırk, din, dil ayrımı yapmadan insanlık için evrensel değerler üretmiş ve Türkçe konuşan halk kesimlerine tasavvufu sevdirmiştir.
- 15:17Selçuklu Dönemi Yapılar ve Kültür
- Kümbet, ağır, siyah, yuvarlak veya köşeli yapılı anıt mezarlardır.
- Alaaddin Keykubat kızı Şah Can Hatun için yapılmış olan kümbet, halk arasında döner kümbet olarak geçmektedir.
- Edebiyat dili Farsça'dı ve daha sonra yazışma dili oldu.
- 16:01Selçuklu Dönemi Önemli Yapılar ve Kişiler
- Gevher Nesibe adına yazlık olarak kullanılan Kubadabad Sarayı, Alaaddin Keykubat döneminde yapılmıştır.
- Türkiye Selçukluları'nın ilk madeni parasını bastıran kişi Alaaddin Keykubat'tır.
- Türkiye Selçuklulara ait önemli külliye ve medreseler arasında Çifte Minareli Medrese, Hatun Medrese, Gök Medrese ve Hunat Hatun Külliyesi bulunmaktadır.