• Buradasın

    Türkiye'nin Jeomorfolojisi ve Jeolojik Tarihi Eğitim Videosu

    youtube.com/watch?v=tU_lsG7lqPg

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir öğretmenin KPSS sınavına hazırlık amacıyla Türkiye'nin jeomorfolojisi ve jeolojik tarihi konusunu anlattığı eğitim içeriğidir. Videoda ayrıca sunucu ve yönetmen Eyüp Abi de yer almaktadır.
    • Video, Türkiye'nin jeomorfolojisinin önemi, iç ve dış kuvvetlerin etkileri, jeolojik devirler (Paleozoik, Mezozoik, Kainozik, Kuaterner) ve Türkiye'nin masif arazileri hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. İçerik, soru-cevap formatında ve dilsiz harita kullanarak interaktif bir şekilde anlatılmaktadır.
    • Videoda Türkiye'nin genç oluşumlu bir ülke olduğu, deprem riski yüksek olduğu, volkanizma ve jeotermal enerji kaynaklarının fazla olduğu, dağlık ve engebeli bir ülke olduğu, akarsuların hızlı akış hızı ve yüksek enerji potansiyeli olduğu gibi önemli bilgiler verilmektedir. Ayrıca Türkiye'nin önemli masif arazileri (Yıldız, Menteşe, Anamur, Zonguldak, Daday, Devrekani, Kırşehir, Mardin ve Bitlis) tanıtılmakta ve sınavlarda haritalı sorularda sıkıntı yaşamamak için dilsiz harita kullanmanın önemi vurgulanmaktadır.
    00:03Yeryüzü Şekilleri ve Önemi
    • Yeryüzü şekilleri (jeomorfoloji) konusu KPSS'de her sene kesinlikle bir soru olarak çıkmaktadır.
    • Jeomorfoloji, coğrafyanın en temel ve en uzun ünitelerinden biridir ve haritanın yoğun olduğu bir konudur.
    • Jeomorfoloji, iç kuvvetler ve dış kuvvetler olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır.
    01:13İç Kuvvetler
    • İç kuvvetler kaynağını magmadan alır ve yeryüzünde yapıcı bir etkiye sahiptir.
    • İç kuvvetler arasında orojenez (dağ oluşumu), epirojenez (kıta oluşumu), volkanizma ve depremler (seizma) bulunmaktadır.
    • Türkiye'nin yüksek, dağlık ve engebeli olmasında etkili olan iç kuvvetler orojenez, epirojenez ve volkanizmadır.
    04:29Dış Kuvvetler
    • Dış kuvvetler arasında akarsular, rüzgarlar, buzullar, dalga ve akıntılar, yeraltı suları (karstik arazi) bulunmaktadır.
    • Türkiye'de en fazla etkili olan dış kuvvet akarsular, en az etkili olan ise buzullardır.
    • Türkiye'nin ılıman kuşakta olması nedeniyle buzullar en az etkili olan dış kuvvettir.
    06:06Jeolojik Devirler
    • Jeolojik devirlerden toplam dört tane vardır: Paleozoik (birinci zaman), Mesozoik (ikinci zaman), Kretase (üçüncü zaman) ve Paleosen (dördüncü zaman).
    • Günümüze en yakın olan jeolojik zamanlar üçüncü ve dördüncü zamanlardır, en eski olanlar ise birinci ve ikinci zamanlardır.
    • Birinci zamana ait araziler yaşlı araziler, üçüncü ve dördüncü zamana ait araziler ise genç arazilerdir.
    08:18Paleozoik Dönem
    • Paleozoik dönemde taş kömürü yatakları oluşmuştur.
    • Türkiye'de taş kömürü yatakları Zonguldak, Bartın ve Karabük gibi Batı Karadeniz bölgesinde yaygındır.
    • Türkiye genç oluşumlu bir ülke olduğu için taş kömürü rezervleri azdır.
    10:33Masif Araziler
    • Masif arazi, depreme dayanıklı, sert ve hareketsiz arazilerdir.
    • Masif arazilerde küçük depremler olabilir, ancak diğer bölgelere göre daha az deprem yaşanır.
    • Türkiye'de Yıldız Masifi, Menteşe Masifi, Anamur Masifi, Kırşehir Masifi, Bitlis ve Mardin Masifi gibi masif araziler bulunmaktadır.
    11:55Türkiye'nin Jeolojik Zamanları
    • Türkiye, jeolojik zamanlarda Tetis Denizi'nin altında bulunmuştur.
    • İkinci zaman (Mezozoik) döneminde Türkiye hala denizin altındaydı ve tortullanma (birikme) yaşanmıştır.
    • Bu dönemdeki tortullanmalar, gelecek zamanlardaki Alp-Himalaya kıvrım kuşaklarına sebep olmuştur.
    14:14Üçüncü Jeolojik Zaman
    • Üçüncü zaman (Tersiyer) Türkiye'nin oluşumunun başladığı dönemdir.
    • Bu dönemde Türkiye'deki yeryüzü şekillerinin ana hatlarıyla oluştuğu dönemdir.
    • Kuzeyden Avrasya, güneyden Arap ve Afrika levhalarının sıkıştırması sonucunda Türkiye kıvrılarak yükselmiştir.
    15:39Türkiye'nin Dağları ve Madenleri
    • Karadeniz hattı boyunca uzanan Kuzey Anadolu Dağları ve Akdeniz'den başlayıp Güneydoğu Anadolu'yu içine alan Toros Dağları üçüncü jeolojik zamanda oluşmuştur.
    • Yıldız Dağları birinci jeolojik zamanda, Kula Volkanı ise dördüncü jeolojik zamanda oluşmuştur.
    • Türkiye'nin ana fay kuşakları ve volkanik arazilerin temeli üçüncü jeolojik dönemde atılmıştır.
    • Petrol, bor, linyit ve tuz madenleri üçüncü jeolojik zamanda oluşmuştur.
    18:40Dördüncü Jeolojik Zaman
    • Dördüncü zaman (Quarterler) Türkiye'nin oluşumunun devam ettiği dönemdir.
    • Bu dönemde Türkiye denizin altından toptan yükselmiştir.
    • Bu toptan yükselme epirojenez olarak adlandırılır.
    19:31Türkiye'nin Jeolojik Devirleri
    • Türkiye'nin dağları ile ilgili görülen oluşumlar genellikle üçüncü jeolojik devirde (Paleozoik) oluşmuştur.
    • Türkiye'nin kıyıları ile ilgili görülen oluşumlar (Ege Denizi, Kıbrıs'ın Türkiye'den ayrılması, İskenderun Körfezi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları) dördüncü jeolojik devirde (Quaterner) oluşmuştur.
    • Türkiye'nin toptan yükselmesi de dördüncü jeolojik devirde gerçekleşmiştir.
    21:18Türkiye'nin Jeolojik Özellikleri
    • Türkiye ana hatlarıyla üçüncü ve dördüncü jeolojik zamanda oluşmuştur, bu nedenle genç oluşumlu bir ülkedir.
    • Genç oluşumlu Türkiye'de deprem riski fazladır, volkanik araziler fazladır ve sıcak su kaynakları (jeotermal enerji) fazladır.
    • Türkiye halen hareketli bir ülkeydi, yükselmeye devam ettiği için dağlık ve engebeli bir ülkeydi.
    23:05Türkiye'nin Akarsuları ve Fiziki Özellikleri
    • Türkiye'deki akarsuların akış hızı fazladır, enerji potansiyelleri yüksektir ve ulaşıma elverişsizdir (Bartın Çayı istisna).
    • Türkiye'deki akarsular denge profiline ulaşmamıştır çünkü ülke dağlık ve engebeli, yükselmeye devam etmektedir.
    • Fiziki haritadaki renkler sadece yükseltiyi gösterir ve Türkiye'de kahverengi renk tonları daha fazladır.
    25:07Türkiye'nin Denizin Altında Olup Yükseldiğinin Kanıtları
    • Dağların yüksek kesimlerinde balık fosillerine rastlanması, Türkiye'nin denizin altında olup yükseldiğinin kanıtıdır.
    • Ağrı Dağı'nın eteğinde palmiye ağaçlarının yapraklarına rastlanması, Türkiye'nin denizin altında olduğumuzun kanıtıdır.
    • Türkiye'de tuz madeni fazla olması da denizin altında olduğumuza kanıttır çünkü deniz suyu tuzludur.
    27:20Türkiye'nin Önemli Masif Arazileri
    • Türkiye'nin masif arazileri arasında Yıldız Masifi, Menteşe Masifi, Anamur Masifi, Zonguldak Masifi, Daday Devrekani, Kırşehir Masifi, Mardin Masifi ve Bitlis Masifi bulunmaktadır.
    • Bu masif araziler birinci jeolojik zamanda oluştuğu için taş kömürü de bulunmaktadır.
    • Haritada yer almayan masif araziler de olsa, temel masif arazileri bilmek önemlidir.
    28:23Masif Arazileri Dilsiz Harita ile Öğrenme
    • Dilsiz harita kullanılarak masif arazileri öğrenme etkinliği gerçekleştirilmiştir.
    • 1 numara Yıldız Masifi, 12 numara Bitlis Masifi, 11 numara Mardin Masifi, 4 numara Menteşe Masifi, 6 numara Anamur Masifi, 9 numara Kırşehir Masifi, 7 numara Zonguldak Masifi ve 8 numara Daday Devrekani olarak belirlenmiştir.
    • Sınavda haritalı sorularda sıkıntı yaşamamak için önce dilsiz haritaya bakıp sonra kendiniz yazmaya çalışmanız önerilmektedir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor